Wolontariat i jego funkcje
w pomocy społecznej oraz
kształceniu do pracy
socjalnej

Wykład
Prof. UWM dr hab. Ewa
Kantowicz

Definicja wolontariatu



Wolontariat jest dobrowolnym,
świadomym i nieodpłatnym działaniem
(pracą) na rzecz ludzi spoza kręgu
rodzinnego i koleżeńskiego.



Wolontariusz nie może świadczyć usług
na rzecz firm, ani osób indywidualnych
prowadzących działalność gospodarczą.

Definicja normatywna
wolontariatu



Wolontariusz to osoba fizyczna, która ochotniczo i bez
wynagrodzenia wykonuje świadczenia na rzecz uprawnionych
organizacji i instytucji według zasad określonych w ustawie o
działalności pożytku publicznym i wolontariacie.



Wolontariusz nie jest pracownikiem, a wykonywane przez
niego świadczenia nie są świadczeniem pracy, tylko
świadczeniem odpowiadającym świadczeniu pracy. Członek
stowarzyszenia może również wykonywać świadczenia, jako
wolontariusz, na rzecz stowarzyszenia, którego jest
członkiem.



Źródło definicji:



Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o
wolontariacie
Miejsce publikacji: Dz. U. Nr 96 poz. 873, z póź. zmian.

Praca wolontariusza



Zdaniem H. Koszowskiej – Kot praca
wolontariusza, to posługa, „dotykanie”
codziennej ludzkiej niedoli i cierpienia, która
czyni go innym człowiekiem.



Wypełnianie tej posługi wpływa na sposób życia
wolontariusza i zmienia jego system wartości.



Wolontariusz bardziej niż ktokolwiek inny
poprzez wspieranie drugiego człowieka
odkrywa i realizuje swoje powołanie do
człowieczeństwa.

Idea wolontariatu

Zakłada współdziałanie różnych środowisk.
Wśród ruchów pozarządowych można wyróżnić dwa
rodzaje organizacji, które zajmują się wolontariatem.

1.

Są to stowarzyszenia pomagające wolontariuszom
(działające dla wolontariuszy);

2.

Są to stowarzyszenia i organizacje zatrudniające
wolontariuszy.

Do tej pierwszej grupy należą centra wolontariatu, które
zajmują się informowaniem wolontariuszy o możliwościach
ich zatrudnienia, pomagają w rozwiązywaniu problemów,
zbierają informacje na temat sytuacji wolontariatu w
danym kraju oraz badają jego stan prawny.

Stowarzyszenia i fundacje
zatrudniające wolontariuszy



przy ich pomocy realizują cele swoich organizacji.

1.

Wolontariusze pomagają nie tylko podczas festynów
i zbiórek pieniędzy, ale również duża ich część
zajmuje się realizowaniem zadań programowych
organizacji, promocją, informacją, szukaniem
funduszy na realizowanie różnych zamierzeń.

2.

Wiele osób (wolontariuszy) pomaga poprzez
wykonywanie swojego zawodu, wykorzystując
posiadane umiejętności i zainteresowania.

Zadania wolontariatu



praca na rzecz i w różnych instytucjach pomocy społecznej;



wsparcie samotnych i cierpiących pozostających w swych domach
rodzinnych;



świadczenie pomocy niepełnosprawnym znajdujących się w
specjalnych zakładach wychowawczych lub w rodzinach;



współpraca z wychowawcami więzień, wspieranie procesów
reedukacyjnych zwłaszcza dla młodocianych przestępców;



organizowanie pomocy dla ludzi uzależnionych oraz ich rodzin;



pomoc świadczona na rzecz funkcjonowania kuchni dla ubogich lub
też społeczno – charytatywnie funkcjonujących gabinetów lekarskich
dla biednych;

Zadania wolontariatu



współpraca z Caritasem lub też z innymi instytucjami
społecznymi;



pomoc w postaci (datków pieniężnych, sprzedaży świec
wigilijnych, jak też organizowanie kwest, koncertów i bali
charytatywnych); 



pomoc w placówkach wsparcia dziennego dla dzieci z ubogich
rodzin lub rodzin patologicznych;



świadczenie pomocy na rzecz dzieci nie mogących uczestniczyć
w szkolnym procesie edukacyjnym poprzez ich odwiedzanie i
pomoc w nauce;



Organizacja bibliotek środowiskowo-lokalnych i wspieranie
czytelnictwa;



organizowanie działalności kulturalno-oświatowej i społecznej w
małych wioskach i miasteczkach.

Aksjologiczny wymiar
wolontariatu



Wolontariat kształtuje takie wartości jak:

1.

obywatelski sens odpowiedzialności i uczestnictwa w życiu
społecznym;

2.

podmiotowość w zainteresowaniu się człowiekiem i
zwrócenie uwagi na najsłabszych i najbardziej cierpiących;

3.

bezinteresowność w działaniach solidarnościowych;

4.

szacunek dla innych;

5.

dzielenie własnego istnienia z istnieniem innych;

Wolontariat w oparciu o te wartości realizuje swoje

zadania.

Korzyści bycia
wolontariuszem



Możliwość rozwoju osobistego;



Lepsze poznanie siebie i innych;



Możliwość zawarcia nowych kontaktów i przyjaźni;



Niesienie pomocy ludziom w potrzebie;



Zdobywanie nowej wiedzy i kompetencji;



Nauka / doskonalenie języka obcego;



Możliwość realizacji nowych pomysłów i
zainteresowań;



Nabycie umiejętności komunikowania się i
umiejętności praktycznych;



Zdobywanie doświadczenia w systemie pomocy
społecznej.

Olsztyńskie Centrum
Wolontariatu "SPINACZ"



specjalistyczne szkolenia z zakresu wolontariatu dla koordynatorów
pracy wolontariuszy oraz dla wolontariuszy i osób
zainteresowanych pracą w wolontariacie,
• pomoc w pozyskaniu wolontariuszy do pracy w placówce lub
organizacji,
• pomoc we wprowadzaniu efektywnego, długofalowego programu
wolontariatu w placówce lub organizacji,
• konsultacje projektów woluntarystycznych,
• fachowe doradztwo indywidualne z w/w zakresu.



Olsztyńskie Centrum Wolontariatu "SPINACZ" działa przy
Olsztyńskim Centrum Organizacji Pozarządowych
10-241 Olsztyn, ul. T. Szewczenki 1
tel. [phone]
e-mail:

[e-mail]



Zapisy na szkolenia oraz więcej informacji na stronie:
www.ocop.olsztyn.pl/spinacz

Wolontariat Europejski
(European Voluntary Service –
EVS)



Każdy młody człowiek w wieku 18 -30 lat może
zostać wolontariuszem. Wolontariusz nie musi
mieć żadnych kwalifikacji ani doświadczenia, nie
musi znać żadnego języka obcego na
określonym poziomie (o ile nie wymaga tego
Organizacja Goszcząca – gospodarz projektu i
Organizacja Wysyłająca, która przeprowadza
rekrutację).



Jedynymi kryteriami są tu silna motywacja, wiek
i obywatelstwo jednego z Krajów Programu (lub –
dla wolontariuszy spoza Krajów Programu –
posiadanie karty czasowego/stałego pobytu).