WYKŁAD VIII

Etyczne kwestie w

diagnozie psychologicznej

Standardy etyczne w postępowaniu
diagnostycznym obejmują cztery

wartości:

• Poszanowanie praw i godności

osoby

• Kompetencja
• Odpowiedzialność
• Prawość

1. Poszanowanie praw i godności

człowieka

Realizacja tej wartości opiera się

na

akceptacji następujących zasad:
• Każda osoba powinna być

traktowana jako wartość sama
w sobie, a nie jako środek do
osiągania innych wartości

• Każda osoba z którą psycholog wchodzi w
kontakt jest podmiotem praw człowieka i
prawa te nie są niczym ograniczone (nie
zależą od: jej kultury i języka, narodowości,
przynależności etnicznej, koloru skóry i rasy,
religii, płci i rodzaju, statusu małżeńskiego,
orientacji seksualnej, możliwości fizycznych i
umysłowych, wieku, statusu

socjoekonomicznego i

innych cech)

• Docenienie wiedzy, doświadczenia

i kompetencji osoby badanej w
różnych dziedzinach

• Dbałość o samostanowienie,

autonomię oraz zachowanie
prywatności i poufności badanej
osoby w relacjach z diagnostą

2. Kompetencja psychologa przejawia

się:

• W wysokiej jakości merytorycznej

świadczonych usług

• Świadomość własnych ograniczeń i

przestrzeganie granic w
relacjizawodowej

3. Odpowiedzialność (wobec klientów,

lokalnej społeczności, społeczeństwa

jako całości) wyraża się w:

• Gotowości do udzielania profesjonalnej

pomocy w każdych okolicznościach

• Unikaniu krzywdzenia innych osób i grup
• Zapobieganiu niewłaściwemu

wykorzystaniu ich pracy

• Odpowiedzialności za własne działania w

ramach zadań zawodowych, jak i poza

nimi

4. Prawość

To uczciwe, oparte na szacunku układanie
sobie stosunków z klientami oraz innymi
osobami – rzetelne i klarowne

przedstawianie

im swojej roli i niewykraczanie poza nią w
swych działaniach

Zadania szczegółowe
1. Świadoma zgoda osoby

badanej jako instrument jej
samostanowienia (dominuje
ustna, w przyszłości będzie
pisemna) – osoba ta powinna
w pełni rozumieć

O czym osoba diagnozowana powinna

wiedzieć:

• Cel i charakter badania
• Opłata za badanie
• Zakres odpowiedzialności obu stron
• Ewentualny udział trzeciej strony
• Ochrona poufności i jej ograniczenia
• Spodziewane korzyści z badania
• Ewentualne ryzyko związane z badaniem
• Alternatywy dla planowanego badania

• Konsekwencje nie poddania się badaniu
• Możliwość uzyskania odpowiedzi na

pytania dotyczące badania

• Możliwość odmówienia udziału w

badaniach na jego różnych etapach

• Okres, jakiego dotyczy obecnie

udzielana zgoda

• Sposób unieważnienia udzielonej zgody

w razie takiej potrzeby

2. Poufność i prywatność:

• Diagnosta powinien zbierać tylko takie
informacje, które rzeczywiście są

niezbędne

do celów badania
• Diagnosta powinien zabezpieczyć

materiały badania

• Ujawnianie informacji za zgodą klienta

3. Unikanie konfliktu ról i

konfliktu interesów

• Podwójne relacje i relacje

wykorzystujące

• Udział trzeciej osoby i konflikt

interesów

4. Utrzymywanie granic w relacji

diagnostycznej

• Ograniczenia wniosków

diagnostycznych i komunikowanie tych
ograniczeń

• Granice w czasie, przestrzeni i kulturze
• Pragnienia erotyczne oraz inne

nieprofesjonalne uczucia