Instytucjonalizacja zasad

etyki w przedsiębiorstwie

Instytucjonalizacja to proces

przechodzenia od

niesformalizowanych

sposobów działania

społecznego do

uregulowanych, względnie

stałych form aktywności

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 1. System selekcji i rekrutacji

• Technika ta polega na właściwej

rekrutacji pracowników, biorącej pod
uwagę przy wyborze kandydatów na
określone stanowiska, obok
wykształcenia oraz zawodowego
doświadczenia, także wrażliwość
pracownika na problemy etyczne

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 2. System szkolenia pracowników

• Wprowadzenie szkoleń etycznych opiera się na założeniu,

iż zdecydowana większość nieetycznych zachowań

pracownika wynika raczej z jego niewiedzy lub ze

złożoności problemów i zadań, przed którymi jest

stawiany, a nie z przyrodzonej człowiekowi nieetyczności

• Trzy rodzaje szkoleń:
• - programy podstawowe
• - programy specjalistyczne
• - programy zorientowane na rozwój

etycznej osobowości

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 3. Przyjęcie strategii działania w

zakresie etyki

• Kierownictwo firmy przedstawia wszystkim

pracownikom najogólniejsze zasady swej
strategii w zakresie stworzenia lub
wzmocnienia etycznego wizerunku firmy.

• Sam fakt zwrócenia uwagi na kwestie

etyczne jest ważnym sygnałem dla
pracowników.

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 4. Przywództwo etyczne

• „Tym, co odróżnia przywódcę od zwykłego, kompetentnego,

profesjonalnego menedżera, jest jego zdolność do stworzenia

organizacji, która staje się czynnikiem sprawczym

samorealizacji i równowagi wewnętrznej dla swych

członków”.(T. Chappell, Dusza biznesu...)

• Przywództwo etyczne polega na

prezentowaniu przez kadrę kierowniczą

właściwego zachowania, które może stać się

przykładem dla pozostałych pracowników

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 5. Budowanie i umacnianie

kultury etycznej

• Im akcent na wartości etyczne w

budowanej kulturze organizacyjnej
jest większy, tym silniejsza kultura
etyczna

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 6. Kodeksy etyczne

• Firmy, dla których kodeksy są istotnym

elementem całościowej polityki w zakresie etyki,
zamieszczają w kodeksie nie tylko zakazy, ale
także wskazują na właściwe sposoby
postępowania oraz podają sposoby
rozwiązywania najczęściej spotykanych przez
pracowników problemów, wraz z podaniem
uzasadnienia dla przyjęcia takiego, a nie innego
rozwiązania, a jeśli to konieczne, także podstawy
prawnej, regulującej daną kwestię

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 7. Instytucja rzecznika do spraw

etyki

•

Instrument ten wykorzystywany jest przede
wszystkim w wielkich firmach. Zazwyczaj
tylko te firmy stać na zatrudnienie człowieka,
który bezpośrednio „niczego nie wytwarza”,
a służy jedynie radą tym pracownikom,
którzy mają jakiś problem natury etycznej

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 8. Komitety etyczne

• Komitety powoływane są w firmie

raczej jako ciała mające przygotować
politykę etyczną oraz kreować
adekwatny do potrzeb firmy model
etycznego postępowania niż
rozwiązywać praktyczne problemy

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 9. Audit etyczny

• Podobnie jak wszystkie inne formy

kontroli - ma za zadanie okresowe
sprawdzenie realizacji przyjętych
celów etycznych firmy

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• 10. Techniki działań indywidualnych

• Techniki indywidualne to narzędzie, jakim mogą się

posłużyć pracownicy w sytuacji, gdy uznają, że coś

niewłaściwego dzieje się w firmie

• Rodzaje:

• - głośne sprzeciwianie się wdrażaniu nieetycznej decyzji

• - informowanie wyższego rangą przełożonego o

nieprawidłowościach

• - otwarty protest wewnątrz organizacji (np. list otwarty do

dyrekcji)

- - otwarty protest na zewnątrz organizacji

- - „odgwizdanie faula”

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• Whistle blowing – ujawnianie przez

pracowników nadużyć popełnianych
przez firmę

• Whistle blower – pracownik ujawniający

nadużycia, osoba aktualnie lub w
przeszłości zatrudniona w danej firmie,
która dobrowolnie podaje do wiadomości,
ze pewne działania firmy są nielegalne,
niemoralne lub niekorzystne społecznie

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• Strukturalizacja etycznej oceny ujawniania nadużyć

przez pracowników:

• Czy nadużycia popełniane przez firmę są

dostatecznie poważne?

• Czy pracownik ujawniający nadużycia zna

wszystkie fakty i właściwie je interpretuje?

• Czy wszystkie wewnętrzne sposoby rozwiązywania

problemu i wewnętrzne kanały komunikacji zostały

wykorzystane?

• Jaki sposób ujawniania nadużyć będzie najbardziej

korzystny(przyniesie najmniej szkód)?

• Jakie są szanse, ze ujawnienie zapobiegnie złu?

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• Wewnętrzny system ujawniania nadużyć w

firmie – AKT MORALNIE SŁUSZNY GDY

• Potencjalna lub rzeczywista szkoda

wyrządzona przez firmę jednostkom lub

społeczeństwu jest poważna.

• Pracownik próbował na nie zwrócić uwagę

bezpośrednim przełożonym.

• Pracownik ujawniający nadużycia

wyczerpał już wszystkie możliwości

przeciwdziałania im wewnątrz firmy.

NARZĘDZIA PODNOSZENIA POZIOMU

ETYCZNEGO FIRMY

• Wewnętrzny system ujawniania nadużyć w

firmie –MORALNYOBOWIĄZEK GDY:

• Pracownik ujawniający nadużycia ma

pewność, że potrafi udokumentować swoje
oskarżenia lub wskazać sposób, w jaki
można to uczynić.

• Pracownik ujawniający nadużycia jest

przekonany, ze jego działanie przyniesie
pożądane zmiany, czyli szansa powodzenia
musi być warta podejmowanego ryzyka.