XIV. Władza

XIV. Władza

ustawodawcza

ustawodawcza

(zasada

(zasada

parlamentarnej

parlamentarnej

formy rządów)

formy rządów)

Struktura władzy

Struktura władzy

ustawodawczej

ustawodawczej



władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej

władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej

sprawują Sejm i Senat - została zasada

sprawują Sejm i Senat - została zasada

dwuizbowości parlamentu

dwuizbowości parlamentu



Tradycja pol skiej dwuizbowości sięga 1493 r., kiedy

Tradycja pol skiej dwuizbowości sięga 1493 r., kiedy

obok Senatu wywodzącego się z Rady Królewskiej

obok Senatu wywodzącego się z Rady Królewskiej

pojawia się Izba Poselska

pojawia się Izba Poselska



Tradycyjnie dwie części składowe parlamentu

Tradycyjnie dwie części składowe parlamentu

określano mianem „izba wyższa" i „izba niższa", a

określano mianem „izba wyższa" i „izba niższa", a

izba wyższa dysponowała szerszym zakresem

izba wyższa dysponowała szerszym zakresem

kompetencji i spełniała waż niejszą rolę ustrojową.

kompetencji i spełniała waż niejszą rolę ustrojową.



O ile w ramach systemu par lamentarnego izba

O ile w ramach systemu par lamentarnego izba

druga uczestniczy w realizacji funkcji

druga uczestniczy w realizacji funkcji

ustawodawczej, o tyle z reguły nie bierze ona

ustawodawczej, o tyle z reguły nie bierze ona

udziału ani w procesie powoływania rządu, ani w

udziału ani w procesie powoływania rządu, ani w

kontrolowaniu jego działalności.

kontrolowaniu jego działalności.



Struktura parlamentu w projektach konstytucji

Struktura parlamentu w projektach konstytucji

Pozycja prawno-ustrojowa

Pozycja prawno-ustrojowa

Sejmu i Senatu

Sejmu i Senatu



przedstawicielski charakter zarówno Sejmu, jak i

przedstawicielski charakter zarówno Sejmu, jak i

Senatu

Senatu



Artykuł 103, określając mandat posła, stanowi zara zem

Artykuł 103, określając mandat posła, stanowi zara zem

o jego niepołączalności z wieloma funkcjami w

o jego niepołączalności z wieloma funkcjami w

aparacie państwowym, przy czym cecha ta odnosi się

aparacie państwowym, przy czym cecha ta odnosi się

także do senatorów. Posłowie i senatorowie składają

także do senatorów. Posłowie i senatorowie składają

ślubowanie jednakowej treści (art. 104), korzystają

ślubowanie jednakowej treści (art. 104), korzystają

jako przedstawiciele narodu z tych samych uprawnień

jako przedstawiciele narodu z tych samych uprawnień

(art. 105-106).

(art. 105-106).



Sejm, i Senat zostały potraktowane równorzędnie co do

Sejm, i Senat zostały potraktowane równorzędnie co do

istoty. Ich charakter praw ny jako organów

istoty. Ich charakter praw ny jako organów

przedstawicielskich nie różni się więc.

przedstawicielskich nie różni się więc.



są w jednakowy sposób legitymizowane do

są w jednakowy sposób legitymizowane do

występowania jako jedyne organy reprezentujące

występowania jako jedyne organy reprezentujące

naród, charakteru tego nie posiada prezydent, mimo iż

naród, charakteru tego nie posiada prezydent, mimo iż

pochodzi także z wyborów powszechnych.

pochodzi także z wyborów powszechnych.

Zakres ich uprawnień

Zakres ich uprawnień



art. 95 wskazuje na istniejące w tym względzie różnice, gdyż

art. 95 wskazuje na istniejące w tym względzie różnice, gdyż

funkcję ustawodawczą wyraźnie powierza Sejmowi i

funkcję ustawodawczą wyraźnie powierza Sejmowi i

Senatowi, ale już w ust. 2 wymienia funkcję kontrolną, którą

Senatowi, ale już w ust. 2 wymienia funkcję kontrolną, którą

powierza wyłącznie Sejmowi.

powierza wyłącznie Sejmowi.



Sejm i Senat pochodzą z wyborów powszechnych i

Sejm i Senat pochodzą z wyborów powszechnych i

bezpośrednich, przeprowadzanych jednocześnie. W świetle

bezpośrednich, przeprowadzanych jednocześnie. W świetle

art. 98 izby te są wybierane na jednakową kadencję, czyli na

art. 98 izby te są wybierane na jednakową kadencję, czyli na

okres pełnomocnictw udzielanych parlamentowi. Kadencja

okres pełnomocnictw udzielanych parlamentowi. Kadencja

Sejmu i Senatu wynosi cztery lata .

Sejmu i Senatu wynosi cztery lata .



W okresie III Rzeczypospolitej trzykrotnie parlament działał

W okresie III Rzeczypospolitej trzykrotnie parlament działał

przez okres pełnej kadencji (w latach 1993-1997,1997-2001

przez okres pełnej kadencji (w latach 1993-1997,1997-2001

oraz 2001-2005). Poprzednie działały znacznie krócej, gdyż

oraz 2001-2005). Poprzednie działały znacznie krócej, gdyż

Sejm „kontraktowy" wybrany w 1989 r. zakoń czył prace

Sejm „kontraktowy" wybrany w 1989 r. zakoń czył prace

wcześniej w wyniku samorozwiązania się na podstawie

wcześniej w wyniku samorozwiązania się na podstawie

uchwały o wcześniejszym zakończeniu misji w 1991 r., zaś

uchwały o wcześniejszym zakończeniu misji w 1991 r., zaś

Sejm wybrany w 1991 r. został rozwiązany w maju 1993 r.

Sejm wybrany w 1991 r. został rozwiązany w maju 1993 r.

Również w 2007 r. Sejm po dwóch latach działania przyjął

Również w 2007 r. Sejm po dwóch latach działania przyjął

uchwałę o samorozwiązaniu izb, co spowodowało

uchwałę o samorozwiązaniu izb, co spowodowało

przedterminowe wybory parlamentarne

przedterminowe wybory parlamentarne

Zakres ich uprawnień

Zakres ich uprawnień



Konstytucja przewiduje

Konstytucja przewiduje

możliwość

możliwość

skrócenia kadencji

skrócenia kadencji

parlamentu, ale

parlamentu, ale

także i jej wydłużenia.

także i jej wydłużenia.

Status prawny posła i

Status prawny posła i

senatora

senatora



Art. 104. 1. Posłowie są przedstawicielami Narodu. Nie
wiążą ich instrukcje wyborców. Art. 2 regulaminu Senatu,
który stanowi: „Senatorowie w swojej działalności kierują
się dobrem Narodu i własnym sumieniem"



Mandat przedstawicielski Mandat tego rodzaju określa
się jako wolny.

Jest on: generalny, niezależny,

Jest on: generalny, niezależny,

nieodwołalny

nieodwołalny



Mandat imperatywny

obowiązywał w okresie

obowiązywał w okresie

Konstytucji z 1952 r. Uznawała ona posła za reprezen

Konstytucji z 1952 r. Uznawała ona posła za reprezen

tanta wyborców, zobowiązywała go prawnie do

tanta wyborców, zobowiązywała go prawnie do

utrzymywania z nimi więzi, stałych kontaktów, do

utrzymywania z nimi więzi, stałych kontaktów, do

składania sprawozdań. Istniało prawo do odwołania

składania sprawozdań. Istniało prawo do odwołania

przedstawiciela przez wyborców

przedstawiciela przez wyborców



Prawna konstrukcja przedstawionych dwu koncepcji

Prawna konstrukcja przedstawionych dwu koncepcji

mandatu w praktyce ustrojowej doznaje istotnych

mandatu w praktyce ustrojowej doznaje istotnych

modyfikacji.

modyfikacji.

Status prawny posła i

Status prawny posła i

senatora

senatora



Przywilej nietykalności

Przywilej nietykalności



Immunitet formalny

Immunitet formalny



Immunitet materialny

Immunitet materialny



Inne uprawnienia:

Inne uprawnienia:

pracownicze, socjalne, finansowe.

pracownicze, socjalne, finansowe.

Posłowie korzystają z prawa zrzeszania się w kluby i koła

Posłowie korzystają z prawa zrzeszania się w kluby i koła

parlamentarne

parlamentarne



Na pośle ciążą

Na pośle ciążą

obowiązki

obowiązki

, które wymienia Konstytucja i

, które wymienia Konstytucja i

ustawa z 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora,

ustawa z 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora,

a także regulaminy izb. Obejmują one zakaz prowadzenia

a także regulaminy izb. Obejmują one zakaz prowadzenia

działalności gospodarczej na własny rachunek lub z innymi

działalności gospodarczej na własny rachunek lub z innymi

osobami z wykorzystaniem mienia państwowego lub

osobami z wykorzystaniem mienia państwowego lub

komunalnego. Poseł nie może być przedstawicielem czy

komunalnego. Poseł nie może być przedstawicielem czy

pełnomocnikiem ani też zarządzać działalnością tego

pełnomocnikiem ani też zarządzać działalnością tego

rodzaju jednostek. Może posiadać tylko ograniczony (10%)

rodzaju jednostek. Może posiadać tylko ograniczony (10%)

pakiet udziałów lub akcji w spółkach prawa handlowego z

pakiet udziałów lub akcji w spółkach prawa handlowego z

udziałem państwowych lub komunalnych osób prawnych.

udziałem państwowych lub komunalnych osób prawnych.

Jest zobowiązany złożyć na początku kadencji oświadczenie

Jest zobowiązany złożyć na początku kadencji oświadczenie

o stanie majątkowym, następnie składać je co roku i przed

o stanie majątkowym, następnie składać je co roku i przed

zakończeniem kadencji. Ma to na celu przeciwdziałanie

zakończeniem kadencji. Ma to na celu przeciwdziałanie

korupcji. Złamanie tego rodzaju zakazu powoduje

korupcji. Złamanie tego rodzaju zakazu powoduje

odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu.

odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu.

Organy wewnętrzne Sejmu i

Organy wewnętrzne Sejmu i

Senatu

Senatu



Jako organy Sejmu Konstytucja wymienia: Marszałka

Jako organy Sejmu Konstytucja wymienia: Marszałka

(art. 110 ust. 1) i komisje stałe oraz nadzwyczajne (art.

(art. 110 ust. 1) i komisje stałe oraz nadzwyczajne (art.

110 ust. 3), a także śledcze do zbadania określonych

110 ust. 3), a także śledcze do zbadania określonych

spraw (art. 111). Nie jest to pełny wykaz organów

spraw (art. 111). Nie jest to pełny wykaz organów

wewnętrznych, gdyż art. 112 przekazuje sprawę

wewnętrznych, gdyż art. 112 przekazuje sprawę

określenia organizacji wewnętrznej izby, trybu

określenia organizacji wewnętrznej izby, trybu

powoływania i działania jego organów regulaminowi.

powoływania i działania jego organów regulaminowi.



W świetle art. 10 regulaminu Sejmu organami są:

W świetle art. 10 regulaminu Sejmu organami są:

1) Marszałek Sejmu,

1) Marszałek Sejmu,

2) Prezydium Sejmu,

2) Prezydium Sejmu,

3) Konwent Seniorów,

3) Konwent Seniorów,

4) komisje sejmowe.

4) komisje sejmowe.



Identyczne organy powołuje art. 5 regulaminu Senatu.

Identyczne organy powołuje art. 5 regulaminu Senatu.



Nie są organami konstytucyjnymi ani prezydia izb, ani

Nie są organami konstytucyjnymi ani prezydia izb, ani

działający w tych izbach Konwent Seniorów. Konstytucja

działający w tych izbach Konwent Seniorów. Konstytucja

odeszła zatem od stosowanej od wielu lat zasady

odeszła zatem od stosowanej od wielu lat zasady

kolegialnego kierowania pracami izby na rzecz

kolegialnego kierowania pracami izby na rzecz

jednoosobowego kierownictwa spełnianego przez

jednoosobowego kierownictwa spełnianego przez

Marszałka Sejmu (Senatu).

Marszałka Sejmu (Senatu).

Tryb funkcjonowania Sejmu

Tryb funkcjonowania Sejmu

i Senatu

i Senatu



W ramach kadencji parlament może działać albo w trybie

W ramach kadencji parlament może działać albo w trybie

sesyjnym (jak to się działo w Polsce do 1989 r.), albo w

sesyjnym (jak to się działo w Polsce do 1989 r.), albo w

permanencji (jak jest od 1989 r.).

permanencji (jak jest od 1989 r.).



System sesyjny polega na tym, że parlament obraduje w

System sesyjny polega na tym, że parlament obraduje w

pewnych okresach, zwanych sesjami, na które jest

pewnych okresach, zwanych sesjami, na które jest

zwoływany przez głowę państwa.

zwoływany przez głowę państwa.



Tryb permanencji

Tryb permanencji

różni się od sesyjnego w sposób

różni się od sesyjnego w sposób

zasadniczy, zapewniając parlamentowi większą

zasadniczy, zapewniając parlamentowi większą

samodzielność i swobodę działania. Parlament jest przez cały

samodzielność i swobodę działania. Parlament jest przez cały

rok w stanie gotowości do podjęcia działalności. O zebraniu

rok w stanie gotowości do podjęcia działalności. O zebraniu

się na posiedzenie decyduje kierowniczy organ parlamentu

się na posiedzenie decyduje kierowniczy organ parlamentu

(w Polsce Marszałek Sejmu), w ramach planu prac Sejmu

(w Polsce Marszałek Sejmu), w ramach planu prac Sejmu

ustalonego przez Prezydium Sejmu. Ten sam organ ustala

ustalonego przez Prezydium Sejmu. Ten sam organ ustala

częstotliwość od bywania posiedzeń w ramach planu działania

częstotliwość od bywania posiedzeń w ramach planu działania

opracowanego na trzy miesiące Taki tryb pracy Sejmu i

opracowanego na trzy miesiące Taki tryb pracy Sejmu i

Senatu został w Polsce wprowadzony w kwietniu 1989 r. i

Senatu został w Polsce wprowadzony w kwietniu 1989 r. i

utrzymała go także Konstytucja z 1997 r. Uprawnienia

utrzymała go także Konstytucja z 1997 r. Uprawnienia

prezydenta w omawianym zakresie zostały utrzymane tylko w

prezydenta w omawianym zakresie zostały utrzymane tylko w

jednym przypadku, do niego bowiem należy prawo zwołania

jednym przypadku, do niego bowiem należy prawo zwołania

pierwszego posiedzenia Sejmu i Senatu po wyborach.

pierwszego posiedzenia Sejmu i Senatu po wyborach.

Zasada jawności prac

Zasada jawności prac



Charakter pracy Sejmu i Senatu jako reprezentacji narodu

Charakter pracy Sejmu i Senatu jako reprezentacji narodu

przesądza zarazem o charakterze ich działalności. Konstytucja

przesądza zarazem o charakterze ich działalności. Konstytucja

stanowi, że „posiedzenia Sejmu są jawne" (art. 113). Wprawdzie

stanowi, że „posiedzenia Sejmu są jawne" (art. 113). Wprawdzie

dopuszczalne jest uchwalenie tajności obrad, ale tylko w

dopuszczalne jest uchwalenie tajności obrad, ale tylko w

przypadku, gdy wymaga tego dobro państwa, a do ważności

przypadku, gdy wymaga tego dobro państwa, a do ważności

uchwały wymagana jest bezwzględna większość głosów, czyli

uchwały wymagana jest bezwzględna większość głosów, czyli

wyższa niż do uchwalenia ustawy. Realizacji zasady jawności

wyższa niż do uchwalenia ustawy. Realizacji zasady jawności

służy obowiązek wcześniejszego informowania opinii publicznej o

służy obowiązek wcześniejszego informowania opinii publicznej o

posiedzeniach tak Sejmu, jak i Senatu, transmisja przebiegu

posiedzeniach tak Sejmu, jak i Senatu, transmisja przebiegu

obrad w telewizji, szeroka informacja w radiu i prasie.

obrad w telewizji, szeroka informacja w radiu i prasie.

Przewidziana jest także obecność publiczności na przeznaczonej

Przewidziana jest także obecność publiczności na przeznaczonej

dla niej galerii w sali obrad, publikowane są i powszechnie

dla niej galerii w sali obrad, publikowane są i powszechnie

dostępne stenogramy z posiedzeń plenarnych Sejmu i Senatu.

dostępne stenogramy z posiedzeń plenarnych Sejmu i Senatu.



Także otwarty charakter mają posiedzenia komisji obydwu izb, z

Także otwarty charakter mają posiedzenia komisji obydwu izb, z

tym że z uwagi na małe rozmiary sali posiedzeń udział

tym że z uwagi na małe rozmiary sali posiedzeń udział

publiczności jest z konieczności ograniczony.

publiczności jest z konieczności ograniczony.

Nie są jawne

Nie są jawne

posiedzenia sejmowej komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.

posiedzenia sejmowej komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.

Natomiast zasada jawności nie dotyczy

Natomiast zasada jawności nie dotyczy

posiedzeń Prezydium

posiedzeń Prezydium

Sejmu i Konwentu Seniorów. Brać w nich mogą udział tylko

Sejmu i Konwentu Seniorów. Brać w nich mogą udział tylko

osoby zaproszone przez Marszałka Sejmu lub Senatu.

osoby zaproszone przez Marszałka Sejmu lub Senatu.

Kompetencje

Kompetencje



Są pewne kompetencje, w których realizacji uczestniczą obie

Są pewne kompetencje, w których realizacji uczestniczą obie

izby (ustawodawstwo, powoływanie określonych organów),

izby (ustawodawstwo, powoływanie określonych organów),

pewne kompe tencje należą tylko do jednej z nich (Sejm udziela

pewne kompe tencje należą tylko do jednej z nich (Sejm udziela

rządowi wotum zaufania, może go odwołać, Senat zaś wyraża

rządowi wotum zaufania, może go odwołać, Senat zaś wyraża

zgodę na zarządzenie referendum przez prezydenta), pewne zaś

zgodę na zarządzenie referendum przez prezydenta), pewne zaś

zadania realizują wspólnie Sejm i Senat, łącząc się w

zadania realizują wspólnie Sejm i Senat, łącząc się w

Zgromadzenie Narodowe.

Zgromadzenie Narodowe.



funkcja ustawodawcza – najistotniejsza

funkcja ustawodawcza – najistotniejsza



Prawo inicjatywy ustawodawczej przysługuje różnym podmiotom

Prawo inicjatywy ustawodawczej przysługuje różnym podmiotom



Postępowanie legislacyjne

Postępowanie legislacyjne

: projekt, dwa czytania. Tekst

: projekt, dwa czytania. Tekst

uchwalony przez Sejm w trzecim czytaniu Konstytucja nazywa

uchwalony przez Sejm w trzecim czytaniu Konstytucja nazywa

już ustawą, stanowiąc, iż: „Ustawę uchwaloną przez Sejm

już ustawą, stanowiąc, iż: „Ustawę uchwaloną przez Sejm

Marszałek Sejmu przekazuje Senatowi" (art. 121 ust. 1), prace w

Marszałek Sejmu przekazuje Senatowi" (art. 121 ust. 1), prace w

Senacie. Potem ustawa wraca do Sejmu, który ostatecznie

Senacie. Potem ustawa wraca do Sejmu, który ostatecznie

decyduje o jej losie. Prezydent nie jest bezwzględnie

decyduje o jej losie. Prezydent nie jest bezwzględnie

zobowiązany do podpisania ustawy, może odmówić podpisu i

zobowiązany do podpisania ustawy, może odmówić podpisu i

zwrócić ją Sejmowi w celu ponownego rozpatrzenia (tzw. weto

zwrócić ją Sejmowi w celu ponownego rozpatrzenia (tzw. weto

prezydenckie). Stanowisko prezydenta musi być umotywowane.

prezydenckie). Stanowisko prezydenta musi być umotywowane.

O losach weta rozstrzyga wyłącznie Sejm. Prezydent może także

O losach weta rozstrzyga wyłącznie Sejm. Prezydent może także

wystąpić do TK o zbadanie zgodności ustawy z Konstytucją Jeżeli

wystąpić do TK o zbadanie zgodności ustawy z Konstytucją Jeżeli

trybunał stwierdzi zgodność ustawy z Konstytucją, prezydent nie

trybunał stwierdzi zgodność ustawy z Konstytucją, prezydent nie

może już odmówić jej podpisania i zarządzenia ogłoszenia.

może już odmówić jej podpisania i zarządzenia ogłoszenia.

Pilne projekty ustaw

Pilne projekty ustaw



Odmienności w procesie legislacyjnym: pilne projekty ustaw,

uchwalanie budżetu, zmiana Konstytucji



Art. 123. 

1. Rada Ministrów może uznać uchwalony przez siebie projekt

ustawy za pilny, z wyjątkiem projektów ustaw podatkowych, ustaw

dotyczących wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej, Sejmu, Senatu

oraz organów samorządu terytorialnego, ustaw regulujących ustrój

i właściwość władz publicznych, a także kodeksów.

2. Regulamin Sejmu oraz regulamin Senatu określają odrębności w

postępowaniu ustawodawczym w sprawie projektu pilnego.

3. W postępowaniu w sprawie ustawy, której projekt został uznany za

pilny, termin jej rozpatrzenia przez Senat wynosi 14 dni, a termin

podpisania ustawy przez Prezydenta Rzeczypospolitej wynosi 7

dni.



Jako pilnych nie można uznać projektów ustaw podatkowych,

ustaw dotyczących wyboru prezydenta, Sejmu, Senatu, organów

samorządu terytorialnego, ustaw dotyczących ustroju i właściwości

władz publicznych. Wyłączenie obejmuje także projekty kodeksów,

których tryb prac jest wydłużony. Ich pierwsze czytanie może się

odbyć nie wcześniej niż 30. dnia od doręczenia posłom projektu,

jego rozpatrzeniem zajmuje się komisja nadzwyczajna.

Uchwalanie budżetu

Uchwalanie budżetu



Art. 221. Inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy

budżetowej, ustawy o prowizorium budżetowym, zmiany ustawy

budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego oraz ustawy o

udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo przysługuje

wyłącznie Radzie Ministrów.



Rada Ministrów przedkłada Sejmowi najpóźniej na 3 miesiące

przed rozpoczęciem roku budżetowego projekt ustawy budżetowej

na rok następny. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest

późniejsze przedłożenie projektu.



Senat może uchwalić poprawki do ustawy budżetowej w ciągu 20

dni od dnia przekazania jej Senatowi.



 Prezydent Rzeczypospolitej podpisuje w ciągu 7 dni ustawę

budżetową albo ustawę o prowizorium budżetowym

przedstawioną przez Marszałka Sejmu.



W przypadku zwrócenia się Prezydenta Rzeczypospolitej do T.K. w

sprawie zgodności z Konstytucją ustawy budżetowej albo ustawy o

prowizorium budżetowym przed jej podpisaniem, Trybunał orzeka

w tej sprawie nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia złożenia

wniosku w Trybunale.



Jeżeli w ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi projektu

ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona Prezydentowi

Rzeczypospolitej do podpisu, Prezydent Rzeczypospolitej może w

ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu.

Tryb zmiany konstytucji

Tryb zmiany konstytucji



Z inicjatywą w tej sprawie mogą wystąpić tylko

Z inicjatywą w tej sprawie mogą wystąpić tylko

posłowie, Senat, prezydent. Zmiana może być

posłowie, Senat, prezydent. Zmiana może być

dokonana tylko w drodze ustawy uchwalonej w

dokonana tylko w drodze ustawy uchwalonej w

jednakowym brzmieniu przez Sejm i następnie w

jednakowym brzmieniu przez Sejm i następnie w

ciągu 60 dni przez Senat. Pierwsze czytanie projektu

ciągu 60 dni przez Senat. Pierwsze czytanie projektu

ustawy może się odbyć najwcześniej 30. dnia od

ustawy może się odbyć najwcześniej 30. dnia od

złożenia projektu Sejmowi. Uchwalenie przez Sejm

złożenia projektu Sejmowi. Uchwalenie przez Sejm

zmiany przepisów rozdziału I, II i XII może nastąpić

zmiany przepisów rozdziału I, II i XII może nastąpić

najwcześniej 60. dnia po pierwszym czytaniu

najwcześniej 60. dnia po pierwszym czytaniu

projektu. Do uchwalenia ustawy konstytucyjnej

projektu. Do uchwalenia ustawy konstytucyjnej

wymagana jest większość 2/3 głosów w Sejmie i bez

wymagana jest większość 2/3 głosów w Sejmie i bez

względna większość w Senacie. Prezydent podpisuje

względna większość w Senacie. Prezydent podpisuje

ustawę w ciągu 21 dni.

ustawę w ciągu 21 dni.



W przypadku zmian w treści przepisów zawartych w

W przypadku zmian w treści przepisów zawartych w

rozdziałach I, II lub XII 92 posłów, Senat lub

rozdziałach I, II lub XII 92 posłów, Senat lub

Prezydent RP mogą zgłosić wniosek do Marszałka

Prezydent RP mogą zgłosić wniosek do Marszałka

Sejmu o zarządzenie przeprowadzenia referendum

Sejmu o zarządzenie przeprowadzenia referendum

zatwierdzającego. Marszałek Sejmu zarządza je

zatwierdzającego. Marszałek Sejmu zarządza je

wówczas w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku.

wówczas w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku.

funkcja kontrolna

funkcja kontrolna



Zgodnie z art. 95 ust. 2 sprawowanie jej powierzono

Zgodnie z art. 95 ust. 2 sprawowanie jej powierzono

Sejmowi, który realizuje ją sam, bez udziału Senatu.

Sejmowi, który realizuje ją sam, bez udziału Senatu.

Istota kontrolnej funkcji Sejmu wobec Rady Ministrów

Istota kontrolnej funkcji Sejmu wobec Rady Ministrów

polega na tym, że Sejm współuczestniczy wraz z

polega na tym, że Sejm współuczestniczy wraz z

prezydentem w procedurze tworzenia rządu i sprawuje

prezydentem w procedurze tworzenia rządu i sprawuje

kontrolę nad jego działalnością, a za pośrednictwem

kontrolę nad jego działalnością, a za pośrednictwem

Rady Ministrów kontroluje działalność administracji

Rady Ministrów kontroluje działalność administracji

rządowej.

rządowej.



Funkcja kontrolna Sejmu jest realizowana w różny

Funkcja kontrolna Sejmu jest realizowana w różny

sposób, może ją wy konywać Sejm, działając na

sposób, może ją wy konywać Sejm, działając na

posiedzeniach, mogą w niej uczestniczyć komisje

posiedzeniach, mogą w niej uczestniczyć komisje

sejmowe, w różnym, oczywiście, zakresie każda, mogą

sejmowe, w różnym, oczywiście, zakresie każda, mogą

działalność kontrolną Sejmu bądź komisji inspirować

działalność kontrolną Sejmu bądź komisji inspirować

posłowie, wyposażeni przez Konstytucję w prawo

posłowie, wyposażeni przez Konstytucję w prawo

interpelacji i zapytań poselskich.

interpelacji i zapytań poselskich.

kompetencje kreacyjne

kompetencje kreacyjne



Wybór członków Trybunału Stanu i TK

Wybór członków Trybunału Stanu i TK



Sejm

Sejm

powołuje Prezesa Narodowego Banku Polskiego

powołuje Prezesa Narodowego Banku Polskiego



Sejm wybiera spośród posłów czterech członków Krajowej

Sejm wybiera spośród posłów czterech członków Krajowej

Rady Sądownictwa, zaś Senat dwóch spośród senatorów.

Rady Sądownictwa, zaś Senat dwóch spośród senatorów.



Członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji powołuje Sejm

Członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji powołuje Sejm

w liczbie dwóch, Senat jednego i prezydent dwóch.

w liczbie dwóch, Senat jednego i prezydent dwóch.



Sejm, Senat i prezydent wybierają na sześcioletnią kadencję

Sejm, Senat i prezydent wybierają na sześcioletnią kadencję

po trzech członków Rady Polityki Pieniężnej.

po trzech członków Rady Polityki Pieniężnej.



Najbardziej silne współdziałanie Sejmu i Senatu występuje

Najbardziej silne współdziałanie Sejmu i Senatu występuje

przy

przy

powoływaniu

powoływaniu

organów państwowych w przypadku

organów państwowych w przypadku

Prezesa NIK, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika

Prezesa NIK, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika

Praw Dziecka i Generalnego Inspektora Ochrony

Praw Dziecka i Generalnego Inspektora Ochrony

Danych Osobowych

Danych Osobowych

. W każdym z tych przypadków

. W każdym z tych przypadków

niezbędna jest zgodność decyzji, procedurę rozpoczyna Sejm,

niezbędna jest zgodność decyzji, procedurę rozpoczyna Sejm,

powołując Prezesa NIK i rzecznika, ale zgodę na powołanie

powołując Prezesa NIK i rzecznika, ale zgodę na powołanie

wyrazić musi także Senat. Jeśli Senat nie zaakceptuje,

wyrazić musi także Senat. Jeśli Senat nie zaakceptuje,

wówczas procedurę trzeba rozpoczynać od nowa.

wówczas procedurę trzeba rozpoczynać od nowa.



Sejm wybiera członków Kolegium Instytutu Pamięci

Sejm wybiera członków Kolegium Instytutu Pamięci

Narodowej, a na wniosek tegoż kolegium powołuje i odwołuje

Narodowej, a na wniosek tegoż kolegium powołuje i odwołuje

Prezesa IPN

Prezesa IPN

Zgromadzenie Narodowe

Zgromadzenie Narodowe



brak podstaw do traktowania Zgromadzenia

brak podstaw do traktowania Zgromadzenia

Narodowego jako samodzielnego organu.

Narodowego jako samodzielnego organu.



Jest dodatkową formą pracy Sejmu i Senatu.

Jest dodatkową formą pracy Sejmu i Senatu.



Nie każde wspólne posiedzenie obydwu izb jest

Nie każde wspólne posiedzenie obydwu izb jest

Zgromadzeniem Narodowym. Chodzi tu tylko o

Zgromadzeniem Narodowym. Chodzi tu tylko o

posiedzenia zwoływane przez Marszałka Sejmu

posiedzenia zwoływane przez Marszałka Sejmu

lub w jego zastępstwie przez Marszałka Senatu, i

lub w jego zastępstwie przez Marszałka Senatu, i

dla rozpatrzenia spraw wyraźnie powierzonych

dla rozpatrzenia spraw wyraźnie powierzonych



Zgromadzenie Narodowe zwołuje się

Zgromadzenie Narodowe zwołuje się

w czterech

w czterech

przypadkach:

przypadkach:

przyjęcie przysięgi nowego

przyjęcie przysięgi nowego

Prezydenta, konieczność uznania trwałej

Prezydenta, konieczność uznania trwałej

niezdolności prezydenta do sprawowania urzędu

niezdolności prezydenta do sprawowania urzędu

ze względu na stan zdrowia, postawienie

ze względu na stan zdrowia, postawienie

prezydenta w stan oskarżenia, posiedzenie

prezydenta w stan oskarżenia, posiedzenie

zwoływane w celu wysłuchania orędzia

zwoływane w celu wysłuchania orędzia

prezydenta.

prezydenta.

.