WŁADZA USTAWODAWCZA

-Polska Konstytucja jest: stała, sztywna, obywatelska, pisana i pełna.

-ustawowa liczba posłów: 460

-ustawowa liczba senatorów: 100

-kadencja sejmu i senatu: 4 lata

ORDYNACJA WYBORCZA-dokument, w którym ustalono zasady, procedury, sposób głosowania i termin

WYBORY DO SEJMU I SENATU

-wybory zarządza prezydent minimum 90 dni przed końcem 4letniej kadencji obecnego parlamentu, zaś muszą się odbyć przynajmniej 30 dni przed końcem kadencji, w dniu wolnym od pracy.

-w przypadku skrócenia kadencji sejmu wybory muszą być ogłoszone minimum 45 dni przed końcem kadencji, a zrealizowane 30 dni.

-kandydat do sejmu musi mieć ukończone 21 lat, a do senatu 30 lat

-wybory do sejmu są: powszechne, równe, bezpośrednie, proporcjonalne i tajne

-wybory do senatu są: powszechne, bezpośrednie i tajne

SKRÓCENIE KADENCJI SEJMU:

-samorozwiązanie (niezbędna jest większość ²/₃ ustawowej liczby posłów. Taką decyzję sejm może podać w każdej chwili, nie podając przyczyny.

-prezydent zarządza skrócenie kadencji sejmu, jeśli nie zdoła on powołać rządu w trzech krokach lub udzielić wotum zaufania rządowi.

-prezydent może skrócić kadencję sejmu, ale nie musi jeśli ten nie złożył do podpisania prezydentowi ustawy budżetowej najpóźniej do 30 września

SKRÓCENIE KADENCJI SEJMU = SKRÓCENIE KADENCJI SENATU

MARSZAŁEK SEJMU-wybierany przez posłów ze swego grona na pierwszym posiedzeniu, jest drugą najważniejszą osobą w państwie po prezydencie, organizuje obrady sejmu oraz im przewodniczy

PREZYDIUM SEJMU- tworzą marszałek

+ wicemarszałkowie

KONWET SENIORÓW- składa się z 4 członków Prezydium + przewodniczących największych klubów poselskich

KOMISJE SEJMOWE-każdy poseł musi się podjąć pracy w komisji, do ich kompetencji należy rozpatrywanie spraw będących przedmiotem obrad sejmu, wyrażanie opinii w sprawach przekazywanych pod ich obrazy . Dzielą się na stałe i nadzwyczajne, czyli takie podoływanie tylko w konkretnej sprawie (np. powodzianie)

ZGROMADZENIE NARODOWE ZBIERA SIĘ PODCZAS:

-odebrania przysięgi od nowo wybranego prezydenta

-uznania prezydenta za niezdolnego do pełnienia funkcji z powodu złego stanu zdrowia

-postawienia prezydenta w stan oskarżenia

-wysłuchania orędzia prezydenckiego skierowanego do Zgromadzenia

FUNKCJE PARLAMENTU

-ustrojodawcza - polega na dokonywaniu zmian w Konstutucji RP. Prawo wzniesienia projektów dotyczących jej zmiany przysługuje ¹/₅ ogólnej liczby posłów i senatorów oraz prezydentowi. Ustawa jest uchwalona przez sejm większością ²/₃ głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów i senatorów, lub bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej ¹/₃ ogólnej liczby posłów.

-ustawodawcza-polega na uchwalaniu ustaw, które są powszechnie obowiązującymi aktami prawnymi

-kreacyjna-polega na powoływaniu przez sejm i senat innych organów państwa.

Sejm powołuje:

-prezesa Narodowego Banku Polskiego (na wniosek prezydenta)

-prezesa Najwyższej Izby Kontroli (za zgodą senatu)

-Rzecznika Praw Obywatelskich (za zgodą senatu)

-4 członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

-4 członków Krajowej Rady Sądowniczej

-sędziów Trybunału Konstytucyjnego

- członków Trybunału Stanu (bez prezesa)

- prezesa Rady Ministrów i ministrów

Senat powołuje:

-3 członków Rady Polityki Pieniężnej

-2 członków KRRiTV

-musi wyrazić zgodę na powołanie przez Sejm Rzecznika Praw Obywatelskich, prezesa NIK i Rzecznika Praw Dziecka

-kontrolna-przysługuje tylko sejmowi, który ma prawo kontrolować rząd i inne organy państwa

-absolutorium-zatwierdzenie działalności finansowej rządu. Jego udzielenie oznacza, że rząd nie naruszył ustawy budżetowej. Nieudzielenie absolutorium jest równoznaczne z tym, że rząd naruszył ustawę budżetową. Może się skończyć dymisją rządu lub pociągnięciem ministrów do odpowiedzialności konstytucyjnej.

-zapytania i interpelacje-stanowią sposób zwracania się posłów do członków rządu z prośbą o udzielenie informacji. Mają one formę pisemną i mogą dotyczyć spraw o charakterze jednostkowym (zapytania) lub zasadniczym (interpelacje). Posłowie mogą także zadawać pytania w sprawach bieżących. Adresaci zapytań i interpelacji mają obowiązek udzielić odpowiedzi.

-komisje śledcze-są powoływane przez sejm, aby wyjaśnić jakąś sprawę. Mają prawo przesłuchiwania osób przez nie wezwanych na zasadach określonych w kodeksie karnym.

-pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej-to prawo stawiania przed Trybunałem Stanu najwyższych urzędników państwowych za naruszenie przez nich konstytucji lub ustaw.

-wotum zaufania-uchwała sejmu wyrażająca poparcie dla polityki rządu

-wotum nieufności-uchwała sejmu wyrażająca brak poparcia dla polityki rządu lub ministra. Jest ono uchwalone większością ustawowej liczby posłów (231). W wypadku wotum nieufności dla rządu wiąże się ono z wyborem nowego premiera (konstruktywne wotum nieufności).

MARSZAŁKOWIE SEJMU OD '89 ROKU

1. Mikołaj Kozakiewicz (89-91, PSL)

2. Wiesław Chrzanowski (91-93, ZChN)

3. Józef Oleksy (93-95, SLD)

4. Józef Zych (95-97, PSL)

5. Maciej Płażyński (97-2001, AWS, PO)

6. Marek Borowski (2001-2004, SLD)

7. Józef Oleksy (2004-2005, SLD)

8. Włodzimierz Cimoszewicz (2005, SLD)

9. Marek Jurek (2005-2006, był w PiSie, Prawica RP)

10. Ludwik Dorn (2007, PiS)

11. Bronisław Komorowski (2007-2010, PO)

12. Grzegorz Schetyna (2010-do teraz, PO)

MARSZAŁKOWIE SENATU OD `89

1. Andrzej Stelmachowski (89-91, OKP)

2. August Chełkowski (91-93, NSZZ Solidarność)

3. Adam Struzik (93-97, PSL)

4. Alicja Grześkowiak (97-2001, PiS)

5. Longin Pastusiak (2001-2005, SLD)

6. Bogdan Borusewicz (2005-do teraz; kiedyś PiS, teraz PO)

PREMIERZY OD `89

1. Tadeusz Mazowiecki (80-90)

2. Jan Krzysztof Bielecki (91)

3. Jan Olszewski (91-92)

4. Waldemar Pawlak (92)

5. Hanna Suchocka (92-93)

6. Waldemar Pawlak (93-95)

7. Józef Oleksy (95-96)

8. Włodzimierz Cimoszewicz (96-97)

9. Jerzy Buzek (97-2001)

10. Leszek Miller (2001-2004)

11. Marek Belka (2004-2005)

12. Kazimierz Marcinkiewicz (2005-2006)

13. Jarosław Kaczyński (2006-2007)

14. Donald Tusk (2007-do teraz)

PREZYDENCI OD `89

1. Wojciech Jaruzelski (89-90)

2. Lech Wałęsa (90-95)

3. Aleksander Kwaśniewski (95-2005)

4. Lech Kaczyński (2005-2010)

5. Bronisław Komorowski (2010, obecny Prezydent RP)

WIĘKSZOŚĆ ZWYKŁA	WIĘKSZOŚĆ BEZWZGLĘDNA (50% +1)	WIĘKSZOŚĆ KWALIFIKOWANA (^2/3 lub ^3/5)
-głosowanie za kandydatem w trzecim kroku podczas wybierania rządu -podczas drugiej tury w wyborach prezydenckich	-expose-przemówienie programowe podczas wybierania rządu w pierwszym i drugim kroku, posłowie głosują nad wotum zaufania -akceptacja ustawy o zmianie Konstytucji przez sejm -podczas pierwszej tury w wyborach prezydenckich	-samorozwiązanie sejmu (^2/3 ustawowej liczby posłów) -ustawa o zmianie Konstytucji(^2/3) -wyrażanie zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej -postawienie Prezydenta w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu przez Zgromadzenie Narodowe większością ^2/3 głosów -odrzucenie przez parlament (^3/5) prawa weta prezydenckiego zawieszającego ustawy parlamentu

PREZYDENT RP

-wybierany na 5-letnią kadencję

-wybory są: tajne, równe, bezpośrednie i większościowe

-ta sama osoba może pełnić tę funkcję tylko dwa razy

-kandydat musi mieć skończone 35 lat i pełne prawo wyborcze

-kandydata zgłasza co najmniej 100tys. obywateli

-wybory Prezydenta RP zarządza Marszałek Sejmu na dzień przypadający nie wcześniej niż na 100 dni przed upływem kadencji, a realizacja nie później niż 75 dni przed końcem kadencji. W razie nagłego opróżnienia urzędu Prezydenta RP -nie później niż w 14 dniu po opróżnieniu urzędu ogłaszane są wybory, wyznaczając je na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów

-Prezydentem zostaje ten kandydat, który w pierwszej turze otrzymał bezwzględną większość głosów, jeżeli nie było takiej sytuacji to za 14 dni odbywa się druga tura wyborów i tam kandydat który otrzymał zwykłą większość głosów zostaje prezydentem

USTANIE PREZYDENTURY

-śmierć

-stała niezdolność do sprawowania funkcji (choroba, więzienie)

-oskarżenie i wyrok przed Trybunałem Stanu (np. przez decyzje podjętą ze szkodą dla Państwa, udowodnienie mu działalności na niekorzyść Państwa)

-jeżeli Prezydent podpisze uchwałę, ustawę bądź inny dokument niezgodny z Konstytucją

-rezygnacja

UPRAWNIENIA PREZYDENTA:

-zwykłe-wymagają kontrasygnaty, czyli podpisu premiera, co oznacza, że przejmuje on odpowiedzialność za podjęte decyzje

-prerogatywy-nie wymagają zgody premiera (art.144)

Art.144:

1. zarządzania wyborów do Sejmu i Senatu,

2. zwoływania pierwszego posiedzenia nowo wybranych Sejmu i Senatu,

3. skracania kadencji Sejmu w przypadkach określonych w Konstytucji,

4. inicjatywy ustawodawczej,

5. zarządzania referendum ogólnokrajowego,

6. podpisywania albo odmowy podpisania ustawy,

7. zarządzania ogłoszenia ustawy oraz umowy międzynarodowej w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej,

8. zwracania się z orędziem do Sejmu, do Senatu lub do Zgromadzenia Narodowego,

9. wniosku do Trybunału Konstytucyjnego,

10. wniosku o przeprowadzenie kontroli przez Najwyższą Izbę Kontroli,

11. desygnowania i powoływania Prezesa Rady Ministrów,

12. przyjmowania dymisji Rady Ministrów i powierzania jej tymczasowego pełnienia obowiązków,

13. wniosku do Sejmu o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu członka Rady Ministrów,

14. odwoływania ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności,

15. zwoływania Rady Gabinetowej,

16. nadawania orderów i odznaczeń,

17. powoływania sędziów,

18. stosowania prawa łaski,

19. nadawania obywatelstwa polskiego i wyrażania zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego,

20. powoływania Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego,

21. powoływania Prezesa i Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego,

22. powoływania Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego,

23. powoływania prezesów Sądu Najwyższego oraz wiceprezesów Naczelnego Sądu Administracyjnego,

24. wniosku do Sejmu o powołanie Prezesa Narodowego Banku Polskiego,

25. powoływania członków Rady Polityki Pieniężnej,

26. powoływania i odwoływania członków Rady Bezpieczeństwa Narodowego,

27. powoływania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,

28. nadawania statutu Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej oraz powoływania i odwoływania Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej,

29. wydawania zarządzeń na zasadach określonych w art. 93,

30. zrzeczenia się urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej

---