PRAWO KARNE

O. Lissowski

PRAWO KARNE -
PODZIAŁ



Prawo karne materialne

Zespół norm określających jakie czyny są

przestępstwami, ustalających kary za te przestępstwa

oraz określających ogólne zasady odpowiedzialności

karnej



Prawo karne procesowe

Zespól norm regulujących tryb prowadzenia i

rozstrzygania spraw karnych przez organy wymiaru

sprawiedliwości



Prawo karne wykonawcze

Zespól norm regulujących wykonywanie prawomocnych

orzeczeń sądów i innych organów



Prawo karne powszechne i szczególne

wojskowe, post. z nieletnimi, skarbowe, wykroczenia

ŹRÓDŁA PRAWA
KARNEGO



Kodeks karny



Kodeks karny skarbowy



Kodeks postępowania karnego



Kodeks karny wykonawczy



Kodeks wykroczeń



Kodeks postępowania w sprawach o
wykroczenia



Ustawodawstwo pozakodeksowe

NAUKI ZWIĄZANE Z PRAWEM
KARNYM



Kryminologia



Wiktymologia



Kryminalistyka



Medycyna sądowa



Psychiatria sądowa



Psychologia sądowa

TEORIE
KRYMINOLOGICZNE



Koncepcje średniowieczne



Szkoła klasyczna



Szkoła antropologiczna



Szkoła socjologiczna



Różne teorie współczesne

ZASADY PRAWA
KARNEGO



Nullum crimen sine lege–nie ma przestępstwa bez
ustawy



Nullum crimen sine periculo sociali – nie ma
przestępstwa bez szkodliwości społecznej



Nullum crimen sine culpa – nie ma przestępstwa
bez winy



Nulla poena sine lege – nie ma kary bez ustawy



Lex retro not agit – ustawa nie działa wstecz



Zasada humanitaryzmu – uwzględnienie zasad
humanitaryzmu, godności człowieka

ZASADY PROCEDURY
KARNEJ



Zasada prawdy materialnej



Zasada obiektywizmu



Zasada współdziałania ze społeczeństwem i

instytucjami w ściganiu przestępstw



Zasada domniemania niewinności



Zasada swobodnej oceny dowodów



Zasada bezpośredniości



Zasady skargowości i ścigania z urzędu



Zasady kontradyktoryjności i inkwizycyjności



Zasada legalizmu



Zasada prawa do obrony



Zasada publiczności



Zasada kontroli procesu



Zasada uczciwego procesu

ELEMENTY
PROCEDURALNE

Postępowanie przygotowawcze



Zawiadomienie o przestępstwie – wstępne sprawdzenie



Postanowienie o wszczęciu / odmowie wszczęcia postępowania



Dochodzenie lub śledztwo w sprawie



Przedstawienie zarzutów - śledztwo p-ko osobie



Środki przymusu



Zamknięcie postępowania , zapoznanie z materiałami



Akt oskarżenia lub umorzenie (warunkowe) postępowania

Postępowanie przed sądem I i II instancji (głowne i apelacyjne )



Otwarcie rozprawy i odczytanie aktu oskarżenia



Postępowanie dowodowe



Zamknięcie rozprawy



Wyrokowanie



Środki odwoławcze : apelacje i zażalenia

Postępowanie wykonawcze



Skierowanie do odbycia kary (ew. wyrok w zawieszeniu)



Różne rygory



Sąd penitencjarny

PRZESTĘPSTWO



czyn człowieka,



społecznie szkodliwy,



zabroniony,



bezprawny,



karalny,



o znamionach ustawowych,



zawiniony

Zasady
odpowiedzialności karnej



Przestępstwo jest zbrodnią albo występkiem



Przestępstwo materialne i formalne



Przestępstwo umyślne i nieumyślne



Postać zasadnicza, kwalifikowana, uprzywilejowana



Ścigane z urzędu, na wniosek, z oskarżenia

prywatnego



Granice 17 i 15 lat



Sprawstwo, usiłowanie, przygotowanie,

podżeganie, pomocnictwo



Wyłączenie odpowiedzialności karnej: obrona

konieczna, stan wyższej konieczności,

eksperyment, błąd, nieświadomość bezprawności,

niepoczytalność

KARY I ŚRODKI KARNE



Grzywna



Ograniczenie wolności



Pozbawienie wolności



25 lat pozbawienia

wolności



Dożywotnie pozbawienie

wolności



Nadzwyczajne

obostrzenia albo
obniżenia kary



Pozbawienie praw publicznych



Zakaz zajmowania

stanowiska, wykonywania
zawodu, działalności
gospodarczej



Zakaz prowadzenia

działalności związanej z

wychowaniem



Zakaz przebywania w

określonych miejscach



Zakaz prowadzenia pojazdów



Przepadek



Obowiązek naprawienia szkody



Nawiązka



Świadczenie pieniężne



Podanie wyroku do publicznej

wiadomości

KARA KRYMINALNA



Def. - przewidziana w ustawie, stosowana
przez sądy, ujemna reakcja na popełnione
przestępstwo, polegająca na zadaniu
sprawcy osobistej dolegliwości mającej na
celu zadośćuczynienie społecznemu
poczuciu sprawiedliwości oraz wypełniające
cele prewencyjne.



Cele kary: sprawiedliwościowy, prewencja
szczególna, prewencja ogólna,
kompensacja.

WYMIAR KARY

Dyrektywy ogólne
Sąd wymierz karę według swojego uznania ,

w granicach przewidzianych przez ustawę,

bacząc by jej dolegliwość nie przekraczała

stopnia winy, uwzględniając stopień

społecznej szkodliwości czynu, oraz biorąc

pod uwagę cele zapobiegawcze i

wychowawcze, które ma osiągnąć w

stosunku do skazanego, a także potrzeby

w zakresie kształtowania świadomości

prawnej społeczeństwa (art.53 § 1)

OKOLICZNOŚCI

WPŁYWAJĄCE NA WYMIAR

KARY

Okoliczności szczegółowe
- Wymierzając karę sąd uwzględnia w

szczególności motywację i sposób zachowania się

sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z

nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących

na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar

ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i

warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed

popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po

jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o

naprawienie szkody, lub zadośćuczynienie w

innej formie społecznemu poczuciu

sprawiedliwości, a także zachowanie się

pokrzywdzonego (art.53 § 2)

Przestępstwa p-ko życiu i

zdrowiu

Rozdział XIX, art. 148-162 kk



Zabójstwo



Dzieciobójstwo



Eutanazja



Namowa i pomoc do

samobójstwa



Przerwanie ciąży za zgodą

- ze skutkiem śmiertelnym



Przerwanie ciąży bez zgody

- ze skutkiem śmiertelnym



Nieumyślne spowodowanie

śmierci



Ciężki uszczerbek na

zdrowiu



Inne uszkodzenie ciała



Uszkodzenie prenatalne



Bójka i pobicie



Użycie w bójce niebezpiecznego

narzędzia



Narażenie na

niebezpieczeństwo



Narażenie na zarażenie



Nieudzielenie pomocy

Przestępstwa p-ko

bezpieczeństwu w

komunikacji

Rozdział XXI,

art. 173-180 kk



Katastrofa



Sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy



Wypadek w komunikacji



Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości



Dopuszczenie do ruchu niebezpiecznego
pojazdu



Pełnienie czynności związanych z
zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu w
stanie nietrzeźwości

PRZESTEPSTWA P-KO MIENIU

Rozdział XXV kk, art.278-295



Kradzież

- znacznej wartości (K)



Kradzież z włamaniem



Rozbój



Kradzież rozbójnicza



Wymuszenie rozbójnicze



Przywłaszczenie

- znacznej wartości (K)



Nielegalne podłączenie do
urządzenia
telekomunikacyjnego

- znacznej wartości (K)



Oszustwo

- znacznej wartości (K)



Oszustwo komputerowe

- znacznej wartości (K)



Uszkodzenie rzeczy

- znacznej wartości (K)



Zabór pojazdu



Wyrąb drzewa



Paserstwo

- znacznej wartości (K)

Czynny żal – dobrowolne

naprawienie szkody

Przestępstwa p-ko obrotowi

gospodarczemu

Rozdz.

XXXVI, art.296-309



Nadużycie zaufania
(niegospodarność )



Przekupstwo menedżerskie

(bierne i czynne)



Przekupstwo sportowe

(bierne i czynne)



Oszustwo kapitałowe

(kredytowe)



Oszustwo ubezpieczeniowe

(asekuracyjne)



Pranie brudnych pieniędzy



Utrudnianie dochodzenia
roszczeń /wykonania orzeczeń



Pozorne bankructwo

(firma „bis”)



Dowolne zaspokajanie
wierzycieli



Nierzetelna dokumentacja



Wyzysk (lichwa)



Utrudnianie przetargu
publicznego



Fałszowanie znaków
identyfikacyjnych

(fałszerstwo handlowe)

Przestępstwa p-ko działalności
instytucji państwowych i
samorządu terytorialnego
Rozdz. XXIX art.222-231



Naruszenie
nietykalności
funkcjonariusza



Czynna napaść



Wymuszenie



Udaremnianie kontroli
ekologicznej



Znieważenie
funkcjonariusza



Przywłaszczenie
funkcji



Łapownictwo
(sprzedajność)



Przekupstwo



Płatna protekcja



Przekroczenie
uprawnień przez
funkcjonariusza