Przepukliny - budowa, objawy i

uwięźnięcie.

Krzysztof

Kula

• Przepuklina (łac. hernia) to

patologiczne uwypuklenie
zawartości jamy ciała (najczęściej
jamy brzusznej) przez otwór w
powłokach, w miejscu zwanym
miejscem o obniżonej oporności
(łac. locus minoris resistententiae).

W jamie brzusznej panuje
dodatnie ciśnienie, które nasila
się przy kaszlu i śmiechu, przy
parciu na stolec i przy ruchach,
w których pracują mięśnie
brzucha.

• Zawartość jamy brzusznej jest

utrzymywana powłokami, których
mocną warstwę stanowią mięśnie i
będące ich przedłużeniem rozcięgna.
Kilka warstw płaskich mięśni pokrywa
jamę brzuszną krzyżując się w różnych
kierunkach. Jeśli na skrzyżowaniu tych
mięśni jest słabo pokryty punkt lub
szczelina, to w tym miejscu pod
wpływem ciśnienia
wewnątrzbrzusznego wypukla się
otrzewna, a z biegiem lat wypuklenie
wydłuża się i powiększa, tworząc
przepuklinę.

• Przepuklina może pojawić się w

każdym wieku, lecz są dwa okresy
w życiu człowieka, w których
częściej rozpoznaje się przepukliny:

Pierwszy okres -

to dzieciństwo,

kiedy przepukliny tworzą się w
miejscach osłabienia powłok
wskutek pewnych wrodzonych
niedoskonałości w układzie mięśni i
rozworów brzucha.

• Drugi okres -

to wiek podeszły, kiedy

mięśnie powoli słabną i zanikają, a

przestrzenie między nimi poszerzają się.

• Przepukliny powstają też niekiedy w miejscu

uszkodzenia warstwy mięśniowo-

rozcięgnowej brzucha w następstwie operacji

lub przenikającego urazu.

• Przepuklina nie powstaje nagle w

zdrowych powłokach pod wpływem

wypadku lub nadmiernego

wysiłku!!!!

Kto jest najbardziej narażony na

chorobę?

• osoby o dużej nadwadze - mają znacznie

słabszą tkankę łączną;

• ludzie wykonujący zajęcia wymagające

podnoszenia i dźwigania ciężarów, co

obciąża mięśnie brzucha;

• cierpiący na zaparcia i przewlekłe

choroby oskrzelowo-płucne;

• mężczyźni mający problemy z

oddawaniem moczu z powodu przerostu

prostaty (przepuklina pachwinowa);

• kobiety w okresie ciąży;
• śpiewacy operowi.
• wodobrzusze

• W ściankach jamy brzusznej są

typowe miejsca, które
charakteryzują się obniżoną
wytrzymałością

• Najczęściej przepuklina

umiejscawia się

-w pachwinie (70% chorych),
-dość częsta jest też przepuklina

udowa(12%)

-przepuklina pępkowa (11%)

Najczęściej przepuklina objawia się

jako guzek lub obrzmienie w którymś

z wyżej wymienionych miejsc,

zwykle znikające w wyniku

niewielkiego ucisku lub po

odpoczynku w pozycji leżącej.

Najczęstsze objawy:

• Uczucie dyskomfortu lub ból w miejscu

przepukliny

• Obrzmienie worka mosznowego, czasem

bolesne

• Nawracające zaparcia, rzadziej objawy

niestrawności

• Wymioty (występują rzadko, mogą być

objawem uwięźnięcia przepukliny)

• Każda przepuklina ma swoje stałe

elementy. Są nimi:

• wrota przepukliny:

jest to pierścień w

powłokach (najczęściej miejsce obniżonego

oporu), w który wciska się otrzewna

• kanał przepukliny:

uchyłek otrzewnej, który

toruje sobie drogę między tkankami, wytwarzając

kanał przepukliny( kanał kończy się rozszerzeniem

w wiotkiej tkance podskórnej )

• worek przepukliny:

zgrubiała tkanka otrzewnej

wytworzona pod wpływem bodźców

mechanicznych, będąca najbardziej istotną

częścią przepukliny. W worku tym wyróżnia się

szyjkę mieszczącą się we wrotach, trzon i dno

będące częścią końcową.

• zawartość przepukliny:

zawartość worka

przepukliny, są to najczęściej pętle jelita

cienkiego, końcowy strzępek sieci większej itp.

Zawartość
przepukliny

Worek
przepuklinowy

Wrota

Otrzewna

Worek przepuklinowy z

zawartością

Zawartość

worka przepuklinowego

• SZCZEGÓLNE RODZAJE

PRZEPUKLIN

• Przepuklina ześlizgowa

- wypuklająca

się przez wrota otrzewna może pociągać

za sobą leżące zaotrzewnowo mało

ruchome narządy, takie jak np. pęcherz

moczowy lub niektóre odcinki jelita

grubego. Ponieważ te narządy jak gdyby

wślizgują się przez wrota przepuklinowe i

stają się częścią worka przepuklinowego,

przyjęto określenie

przepuklina

ześlizgowa

. Jest to rzadka postać

przepukliny, lecz chirurg musi brać pod

uwagę taką możliwość i widząc nietypowe

pogrubienie worka przepuklinowego,

powinien ostrożnie preparować, aby nie

zranić pęcherza moczowego lub jelita.

• Poza zwykłymi przepuklinami,

wypuklającymi się na zewnątrz pod
skórę i określanymi jako przepukliny
zewnętrzne, zdarzają się też
przepukliny kierujące się do innych
jam ciała lub zachyłków, które
nazywamy

przepuklinami

wewnętrznymi

• Przykładem przepukliny wewnętrznej

jest przepuklina rozworu
przełykowego przepony.

• Przepuklina pooperacyjna

– powstaje

w miejscu blizny po operacyjnym cięciu

brzusznym. Przyczyną może być

niewłaściwe zeszycie powłok lub

porażenie i zwiotczenie jednego z mięśni

brzucha wskutek przecięcia mięśnia

ruchowego. Najczęstszą przyczyną

rozejścia się mięśni i rozcięgien w

miejscu cięcia jest zakażenie rany!

Przepuklina może być także :

- pierwotna ( powstała po raz pierwszy)

- nawrotowa

Podział przepuklin:
• 1. przepuklina odprowadzalna

(zawartość cofa się samoistnie lub
może być odprowadzona do wewnątrz
ręcznie)

• 2. przepuklina nieodprowadzalna

(zawartości nie można odprowadzić,

najczęściej z powodu zrostów jakie się
wytworzyły pomiędzy workiem
przepuklinowym a jego zawartością)

• Każdy, kto ma przepuklinę, powinien

pamiętać, że nie jest to tylko defekt
kosmetyczny. Jest to także
potencjalne zagrożenie wystąpienia
groźnych powikłań. Niebezpieczny
mianowicie jest stan, który nazywamy

uwięźnięciem przepukliny

• Uwięźnięcie przepukliny

(hernia

incarcerata, striangulated hernia) polega

na tym, że jelito ulega zakleszczeniu w

przepuklinie i zostaje przerwany pasaż

treści jelitowej oraz upośledzone zostaje

ukrwienie jelita, co prowadzi do jego

martwicy. Uwięźnięcie jelita w przepuklinie

jest ostrym i bardzo poważnym

powikłaniem, które nie leczone prowadzi

szybko do śmierci. Najczęściej do

uwięźnięcia dochodzi u dzieci poniżej 2 rż.

i u osób po 60 rż.

• Wczesne rozpoznanie uwięźnięcia

przepukliny jest bardzo ważne ponieważ w

pierwszym okresie leczenie jest znacznie

łatwiejsze!

Objawy :

- objawy ogólne

to objawy

świadczące o niedrożności jelita, takie

jak wymioty, silne bóle brzucha

nachodzące falowo, później wzdęcie

brzucha, przyspieszone tętno i

leukocytoza;

- objawy miejscowe:

żywobolesne

uwypuklenie w miejscu typowym dla

przepukliny; jeśli uwięźnięcie trwa

długo, skóra może ulec

zaczerwienieniu.

• W odcinku jelita wyłączonym z

krążenia treści. jelitowej procesy
fermentacyjne powodują, że ilość
gazów rośnie, a jelito ulega
obrzękowi. Wokoło jelita w worku
przepuklinowym gromadzi się płyn
wysiękowy. Każde uwięźnięcie jest
poważnym zagrożeniem i każdego
chorego z podejrzeniem
uwięźnięcia trzeba jak najwcześniej
kierować na oddział chirurgiczny.

• We wczesnym okresie uwięźnięcia można

próbować nieoperacyjnie zwolnić jelito z
zakleszczenia we wrotach przepukliny i
odprowadzić do brzucha (nonoperative
reduction, taxis). Większość chorych
wykonuje to prawdopodobnie często
samodzielnie, a lekarza wzywa dopiero
wtedy, gdy odprowadzenie natrafia na
trudności i przekracza umiejętności
pacjenta. Odprowadzenie można wykonać
w domu chorego lub w szpitalu, im
wcześniej będzie to wykonane, tym lepiej.