PODSTAWY DIAGNOSTYKI

W CHOROBACH NEREK

Dr med. Beata Sulikowska

Katedra i Klinika Nefrologii

i Chorób Wewnętrznych

Akademia Medyczna Bydgoszcz

BEATA
SULIKOWSKA

PODSTAWY DIAGNOSTYKI

W CHOROBACH NEREK

BADANIE PODMIOTOWE
BADANIA
i
PRZEDMIOTOWE
DODATKOWE

PODSTAWOWE OBJAWY KLINICZNE CHORÓB

NEREK

:

- NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
- OBRZĘKI
- ZABURZENIA W ODDAWANIU MOCZU
(dysuria, zmiany w ilości i częstości)
- GORĄCZKA I BÓLE OKOLICY
LĘDŹWIOWEJ

ODCHYLENIA W PRZYPADKOWO WYKONANYCH

BADANIACH LABORATORYJNYCH:

- NIEDOKRWISTOŚĆ

- BIAŁKOMOCZ, KRWINKOMOCZ,
ROPOMOCZ
CUKROMOCZ ( w badaniu ogólnym
moczu)

-  POZIOMU KREATYNINY

WYWIAD CHOROBOWY:

- wywiad rodzinny
- przebyte choroby nerek i dróg
moczowych
- nadciśnienie tętnicze
- obrzęki
- objawy ogólne: osłabienie
świąd skóry
zaburzenia apetytu

PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE:

BADANIE OGÓLNE MOCZU (1)

CIĘŻAR WŁAŚCIWY:
- zależy od: - diety
- stanu
nawodnienia
- może być
wynikiem
uszkodzenia
nerek
badanie musi być wykonane z nocnej
porcji moczu,
gdy jest on zagęszczony

BADANIE OGÓLNE MOCZU (2)

POCHODZENIE BIAŁKOMOCZU


nerkopochodny
pozanerkowy

pierwotne choroby choroby

nerek ogólnoustrojowe
(cukrzyca, nadciśnienie,
otyłość)

BADANIE OGÓLNE MOCZU (3)

- wielkość BIAŁKOMOCZU-

z DUB

mały średni duży

(< 1 g/d) (1-3,5 g/d) (> 3,5 g/d)

- jeżeli „śladowy” - może to być wynik
fałszywie (+)

BADANIE OGÓLNE MOCZU (4)

BIAŁKOMOCZ
NERKOPOCHODNY
POZANERKOWY

KZN pierwotne i wtórne stan zapalny

dróg moczowych
ch. cewkowo- śródmiąższowe, czynnościowy-
ortostatyczny
choroby naczyń -
wysiłek fizyczny
(zwężenie tętnicy nerkowej) nowotwory,
chyluria (TG)

niewydolność
serca

hemoglobinuria, mioglobinuria
gorączka,
otyłość

BADANIE OGÓLNE MOCZU (5)

KRWINKOMOCZ /

KRWIOMOCZ

KAMICA NOWOTWORY SKAZY
KZN

KRWOTOCZNE

NEREK

IgA
MOCZOWODÓW
cienkich błon
PĘCHERZA

BADANIE OGÓLNE MOCZU (6)

LEUKOCYTURIA
- z obj. dysurycznymi 

POSIEW MOCZU (+)

zakażenie ukł.
moczowego
- jałowa leukocyturia 

POSIEW na BK

gruźlica
- odczyny toksyczno-alergiczne
np. przewlekłe niebakteryjne zapalenie
nerek

(NLPZ)

- przewlekłe zapalenie dróg rodnych u
kobiet

BADANIE OGÓLNE MOCZU (7)

CUKROMOCZ
- poziom glukozy we krwi 

CUKRZYCA

w normie

tubulopatie

(u osób z wywiadem

alkoholowym)
-

PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE:

KREATYNINA

w surowicy

- jeżeli  to filtracja kłębuszkowa

jest < 50%

PNN ONN

PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE:

MORFOLOGIA

niedokrwistość normocytarna + wzrost
kreatyniny

PNN

ONN

(pokrwotoczna lub
hemolityczna)

PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE:

INNE:
GAZOMETRIA
WAPŃ

ocena stopnia

FOSFORAN

nasilenia najczęstszych

KWAS MOCZOWY

zaburzeń w PNN

MORFOLOGIA

BADANIA OBRAZOWE (1):

USG NEREK

- ocena wielkości (pomiar w cm ok.
12cm x 7 cm)
- ocena obrysu (pozaciągany- w C-Ś
PZN)
- grubość kory (ok. 1,5-1,8 cm)
- poszerzenie UKM-ów
- obecność złogów w drogach
moczowych

BADANIA OBRAZOWE (2):

USG DOPPLEROWSKIE

ocena przepływu w naczyniach
- nadciśnienie naczynio-nerkowe
- zakrzepica żył nerkowych

BADANIA OBRAZOWE (3):

UROGRAFIA
- „złoty standard” w kamicy ukł.
moczowego
- gruźlica układu moczowego
- określenie położenia i motoryki
pęcherza
- śródmiąższowe zapalenie pęcherza

(cystoskopia i biopsja

pęcherza)

BADANIA OBRAZOWE (4):

BADANIA IZOTOPOWE

- ocena filtracji kłębuszkowej i przepływu krwi
przez nerkę
- ocena przed zabiegiem rewaskularyzacji tętnicy
nerkowej i nefrektomią

(test kaptoprilowy)

BADANIA OBRAZOWE (5):

BADANIA NACZYNIOWE:

ARTERIOGRAFIA

decyduje o ostatecznym rozpoznaniu
zwężenia
tętnicy nerkowej

BIOPSJA NERKI

WSKAZANIA:

- zespół nerczycowy
- białkomocz powyżej 1,5 g/dobę
- ONN trwająca dłużej niż 3 tygodnie
- nefropatie w chorobach układowych
- krwiomocz i krwinkomocz

(po wykluczeniu przyczyn

urologicznych)

- nefropatie nerki przeszczepionej

BIOPSJA NERKI

PRZECIWWSKAZANIA:

- brak zgody i współpracy z chorym
- zaawansowana PNN (kreatynina  3 mg%

i obraz małych nerek w USG)
- brak jednej nerki
- skaza krwotoczna
- źle kontrolowane nadciśnienie
- wodo- i roponercze
- nowotwory, tętniaki, wielotorbielowatość
- zakażenie układu moczowego

PIŚMIENNICTWO:

1. Choroby nerek pod red. T.
Orłowskiego wyd. IV
2. Nefrologia praktyczna pod red. Z.
Hrubego
3. Standardy w nefrologii pod red. B.
Rutkowskiego i
S. Czekalskiego 2001
4. Interna Harrisona wyd. XIV 2001