WSZiB Kraków 2004

ŚWIECE JAPOŃSKIE

JAPOŃSKA METODA

KONSTRUKCJI WYKRESÓW

- CANDELISTICK

WSZiB Kraków 2004

Ponad sto lat temu, przed
sformułowaniem metod
obecnie uznawanych za
współczesne, w Japonii
używano oryginalnego stylu
analizy technicznej. Metoda
ta służyła analizie rynku ryżu.

WSZiB Kraków 2004

Metoda ta ewoluowała i obecnie

znana jest jako "Candelistick"

(technika świecowa lub świecy -

dzienne linie zmian cen na wykresie

przypominają świece). Świece

stosowane jako pojedyncze

narzędzie lub też jako kombinacja z

innymi technikami stanowią bardzo

cenną pomoc dla aktywnego gracza

giełdowego

WSZiB Kraków 2004

Bardzo szerokie podstawy historyczne

japońskiego candelistic umożliwiają

nam zupełnie nowe spojrzenie na

analizę techniczną. Jednocześnie

niezwykle obrazowe nazwy

poszczególnych formacji czynią je

wyjątkowo łatwymi do rozpoznania.

Niekiedy dla Europejczyka są one po

prostu zabawne.

WSZiB Kraków 2004

Już w XVI w. Japończycy

przeprowadzali transakcje terminowe

na rynku ryżu, nazywane wówczas

„pustym ryżem”, dlatego, że fizycznie

jeszcze tego ryżu nie było.

Ryż występował także jako środek

płatniczy, a dochody były ważone

tzw.podatkiem ryżowym

WSZiB Kraków 2004

Najwcześniej stosowano analizę techniczną

w Japonii

.

Niektóre układy zdefiniowane i używane do
opisania sytuacji rynkowej są bardzo
podobne do naszych, ale tym co cechuje
japońskie metody jest fakt, że zostały
odkryte o wiele wcześniej
Przykładem może tu być formacja „head
and shoulders”, która jest odpowiednikiem
japońskiego układu Buddha.
Bardzo

szerokie

podstawy

historyczne

japońskiego candelstick umożliwiają nam
zupełnie

nowe

spojrzenie

na

analizę

techniczną.
Równocześnie niezwykle obrazowe nazwy
poszczególnych

formacji

czynią

je

wyjątkowo łatwymi do rozpoznania

WSZiB Kraków 2004

Co czyni techniki candelistic tak

atrakcyjnymi ?

Wykresy candelistic stanowią doskonałe narzędzie

stosowane w oderwaniu od innych technik. Jednakże z

powodzeniem mogą być stosowane jako jedna z technik

pomocniczych.

Wiedza na temat tego jak Japończycy analizują rynki
światowe umożliwia przewidzenie zachowań
inwestorów ze strefy wpływów ekonomicznych Japonii.

Niektóre z formacji candelistic pozwalają w
odmienny sposób interpretować okresy konsolidacji.
Inne - dają możliwość wcześniejszego przewidzenia
znacznego ruchu cen.

WSZiB Kraków 2004

Do zbudowania świecy japońskiej

potrzebne są cztery elementy:

 

•*        cena otwarcia z danego okresu
•*        cena zamknięcia z badanego okresu
•*        najniższa cena z badanego okresu
•*        najwyższa cena z badanego okresu

WSZiB Kraków 2004

Cena otwarcia wraz z ceną
zamknięcia tworzą tzw.

korpus

świecy

, który na rysunku

przyjmuje postać prostokąta.
Jeżeli cena otwarcia jest mniejsza
od ceny zamknięcia korpus ten
jest

biały

, jeśli mamy do

czynienia z sytuacją odwrotną -

czarny

.

WSZiB Kraków 2004

Przyjmuje się, iż biała świeca jest
obrazem dominacji strony
popytowej na rynku, natomiast
czarna informuje o większej sile
strony potażowej. Pozostałe dwa
elementy budowy świecy składają
się na jej cienie.

WSZiB Kraków 2004

”Cień nad korpusem, zwany

cieniem górnym

, oznacza

najwyższą cenę w badanym okresie,
natomiast cień poniżej korpusu,
zwany

cieniem dolnym

, oznacza

cenę najniższą”[1]. Każda świeca
może być sporządzana w oparciu o
konkretną wartość czasową,
zależnie od interesującego nas
horyzontu inwestycyjnego

WSZiB Kraków 2004

BUDOWA ŚWIECY

WSZiB Kraków 2004

Konstrukcja dziennych linii candelistic

Wykreślenie dziennej linii candelistic
wymaga

posiadania

następujących

danych: ceny najwyższej, ceny najniższej,
otwarcia oraz zamknięcia. Szeroka część
pojedynczej linii candelistic (świecy) w
dosłownym tłumaczeniu nazywana jest
"ciałem rzeczywistym" (lub inna nazwa
"wosk"). Gdy wosk jest ciemny (ciało
rzeczywiste jest wypełnione), oznacza to
iż zamknięcie miało miejsce niżej niż
otwarcie. Cienkie linie powyżej i poniżej
wosku nazywane są "cieniami" i określają
najwyższą oraz najniższą cenę dnia

.

WSZiB Kraków 2004

Znaczenie korpusu oraz cieni.

 

           

Pomimo,

iż

formacji

składających się z pojedynczej świecy
jest stosunkowo niewiele, to z samego
jej kształtu możemy uzyskać bardzo
wiele ważnych informacji. Zwłaszcza
obserwacja korpusu oraz cieni daje
obraz sytuacji podaży i popytu”[2].
Trzeba

bowiem

stwierdzić,

iż

pojedyncza świeca , jak i opierające się
później na niej formacje złożone, w
gruncie rzeczy opisują psychologię na
rynku.

WSZiB Kraków 2004

Korpus

 

            Podstawową informację niesie za sobą
analiza korpusu świecy. Szczególnie ważny jest
jego kolor oraz wielkość. Jak już wspomniano,
korpus

biały

oznacza

przewagę

strony

popytowej nad podażową, a czarny sytuację
odwrotną. Znaczenie wielkości korpusu trzeba
nierozerwalnie

łączyć

z

miejscem

jego

wystąpienia, co dokładnie przedstawiono w
opisie

formacji

świecowych.

Wartość

prognostyczną pojedynczej świecy bierzemy
pod uwagę tylko wtedy gdy jej korpus jest
przynajmniej trzy razy większy od świecy
poprzedzającej ją. Długa biała świeca na
niskim pułapie cenowym niesie  informacje o
wzmacniających się siłach strony popytowej i
możliwym odwróceniu aktualnego trendu.
Analogiczna interpretacja dotyczy wystąpienia
długiej czarnej świecy w trendzie wzrostowym,
chociaż jest to duże uogólnienie, które trzeba
rozpatrywać bardzo "indywidualnie".

 

WSZiB Kraków 2004

Cienie

 

           

Cienie

dostarczają

nam

dodatkowych

informacji,

najczęściej

dotyczących zachowania się waloru w
czasie interesującej nas jednostki czasu.
Podobnie jak w przypadku korpusu ich
znaczenie zależy nie tylko od długości,
ale głównie od miejsca wystąpienia
świecy.

Wysoki

górny

cień

jest

szczególnie ważny, gdy pojawia się na
wysokim poziomie cenowym w obszarze
oporu lub wtedy, gdy rynek jest
wykupiony. Oznacza to, że na tej
wysokości następuje silna podaż lub też
że

popyt

zanika”[3].

Z

odwrotną

sytuację mamy do czynienia jeżeli dolny
cień występuje na niższych poziomach
cenowych.

WSZiB Kraków 2004

PODSTAWOWE KSZTAŁTY

PODSTAWOWE KSZTAŁTY

ŚWIEC

ŚWIEC

WSZiB Kraków 2004

Formacja młota składa się z niedużego korpusu w górnej części
świecy z dość długim wyróżniającym się dolnym cieniem. Nie mamy
tutaj natomiast do czynienia z cieniem górnym. Wartość
prognostyczna młota występuje tylko na niskich poziomach cenowych.

Nazwa tej świecy pochodzi stąd, iż powoduje ona, jak po
uderzeniu młotem, odbicie kursu od dna”,

oraz odnosi się do

solidnej bazy, którą rynek sobie wykuł i która jest tak mocna, że nie
można jej rozbić nawet młotem”. Wymowa tej świecy na niskim
poziomie cenowym jest bardzo optymistyczna. Dolny cień, który musi
być przynajmniej dwukrotnie wyższy od korpusu oznacza nieudaną
próbę kontynuowania spadków i przewagę strony popytowej, która
wyniosła kurs blisko ceny otwarcia. Oczywiście trzeba pamiętać o
potwierdzeniu takiego kształtu na kolejnej sesji.

MŁOT

WSZiB Kraków 2004

WISIELEC

Kształt wisielca jest praktycznie identyczny jak młota.
Zasadnicza różnica polega na tym iż formacja wisielca
występuje na wysokich poziomach cenowych zapowiadając
wyczerpywanie się potencjału wzrostowego. W tym
przypadku także wymagane jest potwierdzenie czyli świeca
na niższym poziomie cenowym.

WSZiB Kraków 2004

SPADAJACA
GWIAZDA

Kształt ten jest interesujący tylko na wysokich
poziomach cenowych. Górny knot sygnalizuje nam w
tym przypadku, iż strona podażowa z łatwością
sprowadziła ceny z wysokiego pułapu cenowego, przez
co na kolejnych sesjach można spodziewać się dalszej
realizacji zysków. Potwierdzenie jest wymagane

WSZiB Kraków 2004

ODWRÓCONY MŁOT

Dosyć rzadko spotykana formacja, chociaż jest ona przecież analogiczna
do spadającej gwiazdy. Praktycznie żadna pozycja książkowa nie
definiuje dlaczego można ją uznać za kształt znamionujący odwrócenie
trendu spadkowego. Górny knot świadczący o przewadze strony
podażowej na wysokości zamknięcia poprzedniej może być doskonałym
dowodem na to, iż byki nie są jeszcze na tyle silne aby doprowadzić do
trwalszych wzrostów. Jeżeli jednak otrzymamy potwierdzenie szanse te
zdecydowanie rosną.

WSZiB Kraków 2004

Świeca marubuzu charakteryzuje się brakiem górnego oraz
dolnego cienia a jej korpus powinien być wyraźnie wyższy od
poprzednich. Białe marubuzu to z jednej strony oznaka dużej
siły strony popytowej, jednak z drugiej oznaka "szału
zakupów". Jeżeli więc podobny kształt ujrzymy w silnym
trendzie wzrostowym należy być szczególnie ostrożnym.
Analogiczna jest wymowa czarnego marubuzu.

CZARNE I BIAŁE
MARUBUZU

WSZiB Kraków 2004

SZPULKI

Świece nazywane szpulkami cechują małe korpusy. Mówią nam
one, że byki i niedźwiedzie toczą ze sobą wojnę, a siły popytu i
podaży są zrównoważone”[8]. W zależności od długości cieni,
różna jest wymowa poszczególnych szpulek. Często świece te
przynoszą nam, poprzez swój kształt cieni, niezmiernie ważne
informacje na temat dystrybucji i akumulacji. Trzeba jednak
pamiętać o kluczowym dla tego typu zjawisk momencie
pojawienia się szpulki”.

WSZiB Kraków 2004

FORMACJE ŚWIECOWE

ZASŁONA CIEMNEJ
CHMURY

Dwuświecowa formacja odwrócenia trendu. Po wysokim białym
korpusie mamy do czynienia z otwarciem na poziomie powyżej
poprzedniego zamknięcia po którym inicjatywę przejmują
niedźwiedzie doprowadzając do utworzenia czarnego korpusu,
który znajduje się poniżej środka świecy białej, ale nad jej ceną
otwarcia. Obroty na pierwszej świecy powinny być niższe niż na
drugiej.

WSZiB Kraków 2004

FORMACJA PRZENIKANIA

Jest to formacja odwrócenia trendu spadkowego. Po wysokim
czarnym korpusie mamy do czynienia z kontratakiem byków,
przez co utworzony zostaje biały korpus. Jego zamknięcie
znajduje się powyżej połowy czarnego korpusu, natomiast
otwarcie poniżej zamknięcia świecy poprzedzającej. Obroty
powinny wzrosnąć w czasie tworzenia białego korpusu

.

WSZiB Kraków 2004

OBJĘCIE BESSY I HOSSY

Z odwrotną sytuacją mamy do
czynienia przy objęciu hossy.
Tutaj nagły napływ optymizmu
znamionuje biały korpus,
który zasłania w całości
poprzedzającą go czarną
świecę.

Bardzo ważne formacje
odwrócenia trendu. Objęcie
hossy składa się z dwóch świec
w układzie biała-czarna. Korpus
drugiej z nich musi obejmować
święcę poprzednią co świadczy o
dużej dozie pesymizmu jaki
ogarnął rynek.