Świece Japońskie

Duży biały korpus kształtuje się, kiedy:

1. Cena zamknięcia jest wyraźnie wyższa od ceny otwarcia i wskazuje na przewagę byków na rynku.

2. O dużym białym korpusie możemy mówić, kiedy jest on trzykrotnie większy od korpusu z sesji poprzedniej, ale nie jest to sztywna reguła. Jednocześnie, cena otwarcia powinna być równa lub bardzo zbliżona do kursu najniższego, a cena zamknięcia powinna znajdować się w pobliżu kursu najwyższego.

3. Duży biały korpus na niskim poziomie cenowym Świeca o długim białym korpusie informuje o przewadze byków na rynku, ale w niektórych przypadkach może mieć szczególne znaczenie prognostyczne. Wprawdzie rzadko zdarza się, żeby pojedyncza świeca stanowiła podstawę do zmiany trendu, ale jeśli duży biały korpus kształtuje na niskim poziomie cenowym, to możemy przypuszczać, że niedźwiedzie nie są już tak silne i możemy spodziewać się zmiany trendu.

4. Długi biały korpus jak potwierdzenie wsparcia. Świeca o bardzo długim białym korpusie może występować także jako potwierdzenie wsparcia w postaci linii trendu, średniej ruchomej lub poziomu, na którym w przeszłości zatrzymały się spadki.

5. Przełamanie oporu przez długi biały korpus. Istotne znaczenie białe korpusy mają jeśli kształtują się w chwili kiedy wykres ceny przebija ważną linię oporu. Jeśli przełamanie następuje właśnie przy "pomocy" długiej białej świecy jego wiarygodność jest większa, niż gdyby wybiciu towarzyszyło ukształtowanie świecy o małym korpusie np. doji.

6. Duży biały korpus jako wsparcie. Bez względu na miejsce w ramach trendu, w którym występuje biały korpus, może on wyznaczać obszar wsparcia. Korekta następująca po silnym wzroście, który biały korpus obrazuje, powinna zatrzymać się w połowie jego wysokości lub przy końcu dolnego cienia długiej białej świecy. Ta druga sytuacja częściej występuje w czasie zmiany trendu ze spadkowego na wzrostowy, niż w czasie już ukształtowanej tendencji. Często bowiem na początku zwyżki niedźwiedzie są na tyle silne, żeby niwelować wzrosty niemal w całości.

Duży czarny korpus kształtuje się, kiedy:

1. Cena zamknięcia jest wyraźnie niższa od ceny otwarcia i wskazuje na przewagę niedźwiedzi na rynku.

2. O dużym czarnym korpusie możemy mówić, kiedy jest on trzykrotnie większy od korpusu z sesji poprzedniej, ale nie jest to sztywna reguła. Jednocześnie, cena otwarcia powinna być równa lub bardzo zbliżona do kursu najwyższego, a cena zamknięcia powinna znajdować się w pobliżu kursu najniższego.

3. Duży czarny korpus na wysokim poziomie cenowym. Świeca o długim czarnym korpusie informuje o przewadze niedźwiedzi na rynku, ale w niektórych przypadkach może mieć szczególne znaczenie prognostyczne. Wprawdzie rzadko zdarza się, żeby pojedyncza świeca stanowiła podstawę do zmiany trendu, ale jeśli duży czarny korpus kształtuje na wysokim poziomie cenowym, to możemy przypuszczać, że byki nie są już tak silne.

4. Długi czarny korpus jak potwierdzenie oporu. Świeca o długim czarnym korpusie może występować także jako potwierdzenie oporu w postaci linii trendu, średniej ruchomej lub poziomu na którym w przeszłości zatrzymały się wzrosty.

5. Przełamanie wsparcia przez długi czarny korpus. Istotne znaczenie czarne korpusy mają jeśli kształtują się w chwili kiedy wykres ceny przebija ważną linię wsparcia. Jeśli przełamanie następuje właśnie przy "pomocy" długiej czarnej świecy jego wiarygodność jest większa, niż gdyby przebiciu towarzyszyło ukształtowanie świecy o małym korpusie np. doji.

6. Duży czarny korpus jako opór. Bez względu na miejsce w ramach trendu, w którym występuje czarny korpus, może on wyznaczać obszar oporu. Korekta następująca po silnym spadku, który czarny korpus obrazuje, powinna zatrzymać się w połowie jego wysokości lub przy końcu górnego cienia długiej czarnej świecy. Ta druga sytuacja częściej występuje w czasie zmiany trendu ze wzrostowego na spadkowy, niż w czasie już ukształtowanej tendencji. Często bowiem na początku spadku byki są często na tyle silne, żeby niwelować zniżkę niemal w całości.

Wprawdzie najistotniejszą częścią świecy jest korpus, ale ważnych informacji dostarczają również cienie, szczególnie, jeśli są długie (powinny być trzy razy większe od korpusu). Generalnie długi górny cień uważa się za zapowiedź spadków - jest najbardziej wiarygodny, jeśli występuje na wysokim poziomie cenowym, a wskaźniki techniczne sygnalizują wykupienie rynku. Długi dolny cień stanowi na ogół zapowiedź wzrostów, szczególnie, jeśli pojawi się na niskim poziomie cenowym, a rynek jest wyprzedany.

Świecę, w której obydwa cienie są długie nazywamy świecą wysokiej fali. Pojawienie się takiej świecy na wykresie świadczy o tym, że siły popytu i podaży są wyrównane, przy czym równowaga ta jest bardzo krucha. Jeśli świeca pojawia się po dłuższym trendzie (wszystko jedno czy spadkowym czy wzrostowym), mówi się, że rynek traci wyczucie kierunku. Sytuację taką uważa się za groźną dla trendu, ale po tego typu świecy należy raczej spodziewać się korekty w postaci ruchu horyzontalnego, niż załamania całej tendencji. Nie jest to silna formacja świadcząca o zmianie trendu.

Świece z małymi korpusami mówią o wyrównanych siłach byków i niedźwiedzi i nazywane są szpulkami. Mają znaczenie prognostyczne, jeśli występują po dłuższych trendach - informują, że rynkowi brakuje sił do kontynuacji tendencji. Nie są to jednak silne formacja sygnalizujące zmianę trendu i powinny być potwierdzone przez kolejne świece. W trendzie wzrostowym po szpulce powinna pojawić się czarna świeca, w trendzie spadkowym kolejny korpus powinien być biały, jeśli ma dojść do zmiany tendencji.

Znaczenie szpulki podnosi wysoki wolumen, który może świadczyć o akumulacji akcji (w trendzie spadkowym) lub dystrybucji (w trendzie wzrostowym). Szpulkę z długimi cieniami nazywamy świecą wysokiej fali.

Jeśli kurs otwarcia jest równy kursowi zamknięcia to korpus świecy ma postać poziomej kreski. Taką świecę nazywamy doji. Podobnie jak szpulki czy świece wysokiej fali, doji mają znaczenie prognostyczne tylko jeśli występują po dłuższym spadku lub wzroście i mogą być zapowiedzią zwrotu na rynku.

Szczególnie ważne są doji pojawiające się po długim białym korpusie, który występuje po dłuższym trendzie wzrostowym. Wprawdzie duża biała świeca informuje o utrzymującej się przewadze byków, ale pojawiające się po niej doji znaczy, że brak im już sił do utrzymania trendu.

Jeśli pomimo pojawienia się doji rynek kontynuuje dotychczasowy trend, to jest to oznaką jego siły. Przez kontynuację należy rozumieć zamknięcie kolejnej świecy powyżej najwyższego (w trendzie wzrostowy) lub najniższego (w trendzie spadkowym) punktu doji.

Świecę o małym korpusie, położonym w pobliżu górnego jej końca i długim dolnym cieniu, pojawiającą się w trendzie spadkowy, nazywamy młotem. Wymowa tej formacji jest optymistyczna i zapowiada wzrost kursu. Młot ma największe znaczenie prognostyczne, jeśli pojawia się po dłuższej zniżce, na rynku wyprzedanym.

Potwierdzeniem młota powinien być wzrost kursu na kolejnej sesji. Jednak często zdarza się, że pierwsza zwyżka jest w całości niwelowana przez wciąż jeszcze silne byki, dlatego zawierając transakcje w oparciu o młot, należy umieścić linię obrony w najniższym punkcie formacji. Jeśli na zamknięciu ceny spadną poniżej tego poziomu znaczy to, że formacja załamała się.

Świecę o małym korpusie, położonym w pobliżu górnego jej końca i długim dolnym cieniu, pojawiającą się w trendzie wzrostowym, nazywamy wisielcem. Wymowa tej formacji jest pesymistyczna i zapowiada spadek kursu. Wisielec ma największe znaczenie prognostyczne, jeśli pojawia się po dłuższej zwyżce, na rynku wykupionym.

Wprawdzie długi dolny cień pozornie świadczy o sile byków, ale informuje także, że na rynku miał miejsce silny spadek i dominacja popytu nie jest już tak wyraźna. Potwierdzeniem formacji powinno być zamknięcie kolejnych notowań poniżej korpusu wisielca.

Świecę o małym korpusie, położonym w pobliżu jej dolnego końca i długim górnym cieniu, pojawiającą się w trendzie wzrostowym, nazywamy spadającą gwiazdą. Długi górny cień informuje, że choć ceny rosły w trakcie sesji, to bykom zabrakło sił, aby utrzymać kursy na wysokim poziomie do końca notowań. Spadająca gwiazda jest najbardziej wiarygodna jeśli występuje po dłuższym wzroście, na wykupionym rynku.

Formacje składające się z więcej niż jednej świecy można połączyć w jedną świecę, nazywaną świecą łączoną. Zasady konstruowania świecy łączonej:

1. Cena otwarcia pierwszej sesji jest ceną otwarcia świecy łączonej.

2. Najwyższy punkt formacji, czyli wierzchołek najwyższego górnego cienia, jest ceną najwyższą świecy łączonej.

3. Najniższy punkt formacji, czyli dolny koniec najniższego dolnego cienia, jest ceną najniższą świecy łączonej

4. Cena zamknięcia ostatniej sesji jest ceną zamknięcia świecy łączonej

1. Zasłona ciemnej chmury występuje w trendzie wzrostowym i pokazuje, że rynek ma małe szanse na dalszą zwyżkę.

2. Na formację składają się dwie świece.

3. Pierwszą część stanowi długa biała świeca wskazująca, że przewagę na rynku w dalszym ciągu mają byki. Początek kolejnych notowań sugeruje dobrą kondycję trendu, bowiem otwarcie następuje powyżej górnego ograniczenia korpusu białej świecy. Później jednak ceny spadają, zamknięcie ma miejsce poniżej połowy poprzedzającej ją białej świecy, a na wykresie kształtuje się duża czarna świeca. Świeca łączona ma długi górny cień i niewielki korpus - powinna mieć wygląd zbliżony do spadającej gwiazdy.

4. Jeśli zamknięcie czarnej świecy następuje powyżej połowy poprzedzającej ją białej świecy, to wymowa formacji nie jest tak pesymistyczna. W takiej sytuacji zasłona ciemnej chmury wymaga potwierdzenia, jakim powinno być niskie zamknięcie kolejnych notowań.

5. Załamania zasłony ciemnej chmury można oczekiwać jeśli zamknięcie kolejnych notowań następuje powyżej połowy czarnej świecy stanowiącej drugą część formacji, a potwierdzeniem jest wzrost powyżej najwyższego punktu formacji (na zamknięcie notowań).

Formacja przenikania składa się:

1. Z dwóch świec - czarnej i białej - a pojawia się na zakończenie trendu spadkowego.

2. Pierwszą część stanowi długa czarna świeca wskazująca, że przewagę na rynku w dalszym ciągu mają niedźwiedzie.

3. Początek kolejnych notowań sugeruje dobrą kondycję trendu, bowiem otwarcie następuje poniżej dolnego ograniczenia korpusu czarnej świecy.

4. Później jednak ceny rosną, zamknięcie ma miejsce powyżej połowy poprzedzającej ją czarnej świecy, a na wykresie kształtuje się duża biała świeca.

5. Świeca łączona ma długi dolny cień i niewielki korpus - powinna mieć wygląd zbliżony do młota.

6. Jeśli zamknięcie białej świecy następuje poniżej połowy poprzedzającej ją czarnej świecy, to wymowa formacji nie jest tak optymistyczna. W takiej sytuacji formacja przenikania wymaga potwierdzenia jakim powinno być wysokie zamknięcie kolejnych notowań.

7. Załamania formacji przenikania można oczekiwać jeśli zamknięcie kolejnych notowań następuje poniżej połowy białej świecy stanowiącej drugą część formacji, a potwierdzeniem jest spadek poniżej najniższego punktu dużej czarnej świecy (również na zamknięcie notowań).

Na formację objęcia hossy:

1. Składają się dwie świece.

2. Formacja powstaje gdy w trendzie spadkowym duży biały korpus zakrywa całkowicie ukształtowaną wcześniej czarną świecę.

3. Objęcie hossy jest "mocniejszą" odmianą formacji przenikania. Siła byków jest w tym przypadku na tyle duża, że zamknięcie białej świecy następuje powyżej czarnego korpusu, a nie jak w przypadku formacji przenikania, tylko powyżej połowy wysokości czarnego korpusu. Świeca łączona wyglądem powinna być zbliżona do młota.

4. Duże znaczenie dla wartość prognostycznej ma stosunek długości korpusów wchodzących w skład formacji. W idealnej formacji mały czarny korpus (zbliżony do szpulki), powinien być objęty przez duży biały korpus. Jeśli długości obydwu są zbliżone, można oczekiwać, że rynek znajdzie się w horyzontalnej korekcie trendu spadkowego.

5. Załamania formacji objęcie hossy można oczekiwać jeśli zamknięcie kolejnych notowań następuje poniżej połowy białej świecy stanowiącej drugą część formacji, a potwierdzeniem jest spadek poniżej jej najniższego punktu (również na zamknięcie notowań).

Na formację objęcia bessy:

1. Składają się dwie świece.

2. Formacja powstaje, gdy w trendzie spadkowym duży czarny korpus zakrywa całkowicie ukształtowaną wcześniej białą świecę.

3. Objęcie bessy jest "mocniejszą" odmianą zasłony ciemnej chmury. Siła niedźwiedzi jest w tym przypadku na tyle duża, że zamknięcie czarnej świecy następuje powyżej białego korpusu, a nie jak w przypadku zasłony ciemnej chmury, tylko poniżej połowy białego korpusu. Świeca łączona wyglądem powinna być zbliżona do spadającej gwiazdy.

4. Duże znaczenie dla wartości prognostycznej ma stosunek długości korpusów wchodzących w skład formacji. W idealnej formacji mały biały korpus (zbliżony do szpulki), powinien być objęty przez duży czarny korpus. Jeśli długości obydwu są zbliżone, można oczekiwać, że rynek znajdzie się w horyzontalnej korekcie trendu wzrostowego.

5. Załamania formacji objęcia bessy można oczekiwać jeśli zamknięcie kolejnych notowań następuje powyżej połowy czarnej świecy stanowiącej drugą część formacji, a potwierdzeniem jest wzrost powyżej jej najwyższego punktu (również na zamknięcie notowań).

Dno ostatniego objęcia to identyczny układ dwóch świec jak w przypadku formacji objęcia bessy (duża czarna świeca, zakrywająca mniejszą białą), z tym, że występujący po dłuższym trendzie spadkowym, a nie wzrostowym. Jeśli zamknięcie kolejnej świecy następuje powyżej zamknięcia czarnej świecy stanowiącej drugą część formacji, dno ostatniego objęcia traktowane jest jako punkt zwrotny.

Wierzchołek ostatniego objęcia to identyczny układ dwóch świec jak w przypadku formacji objęcia hossy (duża biała świeca, zakrywająca mniejszą czarną), z tym, że występujący po dłuższym trendzie wzrostowym, a nie spadkowym. Jeśli zamknięcie kolejnej świecy następuje poniżej zamknięcia białej świecy stanowiącej drugą część formacji, wierzchołek ostatniego objęcia traktowany jest jako punktu zwrotny.

• Harami to układ dwóch świec, w którym pierwszy duży korpus obejmuje niewielką drugą świecę.

• Harami zapowiada zwrot na rynku zarówno w trendzie spadkowym jak i wzrostowym. Dopuszczalne są wszystkie możliwe kombinacje kolorów tzn. możemy mieć do czynienia z czterema rodzajami harami: biało-białym (zarówno pierwsza jak i druga świeca mają białe korpusy), biało-czarnym, czarno-czarnym i czarno-białym.

• W trendzie spadkowym za bardziej wiarygodny sygnał zmiany tendencji uznaje się harami biało-białe i biało-czarne z uwagi na fakt występowania w nim dużego białego korpusu, który świadczy o rosnącej sile popytu.

• W trendzie wzrostowym za bardziej wiarygodny sygnał zmiany tendencji uznaje się harami czarno-czarne i czarno-białe z uwagi na fakt występowania w nim dużego czarnego korpusu, który świadczy o rosnącej sile podaży.

• Na wiarygodność formacji wpływ ma jeszcze kilka czynników. Harami ma większe znaczenie, zarówno w trendzie spadkowym, jak i wzrostowym, jeśli drugi korpus znajduje się blisko środka wcześniejszej dużej świecy. Jeśli w czasie spadków pojawi się harami, którego drugi korpus znajduje się blisko dna pierwszej świecy, to należy spodziewać się raczej trendu bocznego, niż wzrostów (taka formacja to harami niskiej ceny). Analogicznie, jeśli w hossie drugi korpus znajduje się blisko maksimum pierwszego, to również oczekujmy konsolidacji a nie spadków (harami wysokiej ceny). Prawdopodobieństwo zwrotu na rynku rośnie, jeśli korpus pierwszej świecy obejmuje drugą wraz z jej cieniami.

• Harami jest tym silniejsze im mniejszy jest korpus i cienie drugiej świecy. Jeśli druga świeca ma postać doji, to całą formację nazywamy krzyżem harami.

Formacja okna nazywana jest również formacją rozłączonych świec. Jak pisze w książce "Świece i inne japońskie techniki analizowania wykresów" Steve Nison, okno "jest jedną z najsilniejszych formacji świecowych." W klasycznej analizie technicznej okna nazywane są lukami.

Okno hossy pojawia się wtedy, gdy szczyt poprzedniego górnego cienia znajduje się poniżej najniższego punktu dolnego cienia aktualnej świecy. Okno bessy występuje, jeśli poprzednie minimum znajduje się powyżej aktualnego maksimum. Okna są formacjami kontynuacji trendu.

Jedną z ważniejszych funkcji okna jest wyznaczanie poziomów wsparcia i oporu. Jeśli okno pojawia się w trendzie wzrostowym, to można spodziewać się, że ewentualne korekty zatrzymają się na jego poziomie. Jeśli jest inaczej i spadki "zamykają" okno (tzn. cena zamknięcia osiąga dolną granicę okna) należy spodziewać się zwrotu na rynku. W trendzie spadkowym okna wyznaczają opór, a zamknięcie formacji jest istotnym sygnałem słabnięcia niedźwiedzi.

Zgodnie z regułą trzech okien, odwrócenia trendu lub jego istotnej korekty należy spodziewać się po ukształtowaniu w czasie jego trwania trzech okien. Sygnałem zwrotu jest zamknięcie trzeciego okna przez ruch przeciwny do dotychczasowej tendencji. Elektrim - wykres dzienny Po ukształtowaniu trzech okien hossy na wykresie Elektrimu pojawiła się spadająca gwiazda i trend wzrostowy został zakończony.

• Gwiazda wieczorna pojawia się w trendzie wzrostowym i zapowiada spadki.

• Na formację składają się trzy świece.

• Pierwszym elementem jest duża biała świeca.

• Drugą część stanowi mały korpus, czarny lub biały (jeśli jest to doji, to całą formację nazywamy gwiazdą wieczorną doji), który nie powinien stykać się z korpusem pierwszej świecy. Ta część formacji wskazuje na wyrównane siły popytu i podaży.

• Trzecim elementem jest czarny korpus, nie stykający się z drugą świecą i przenikający głęboko w pierwszą białą świecę, będący sygnałem rosnącej siły niedźwiedzi.

• Żeby formacja była wiarygodna zamknięcie ostatniej świecy powinno wypaść poniżej połowy pierwszej świecy.

• Ostrzeżeniem przed załamaniem formacji jest wzrost powyżej połowy czarnego korpusu, który stanowi ostatnią część gwiazdy wieczornej, a potwierdzeniem zwyżka powyżej najwyższego punktu formacji.

• Odmianą gwiazdy wieczornej jest znak wielkiego spadku, nazywany także zapadającą się gwiazdą doji. Różnica z klasyczną gwiazdą jest taka, że druga świeca ma kształt doji i tworzy lukę poniżej a nie powyżej pierwszego korpusu.

• Gwiazda poranna pojawia się w trendzie spadkowym i zapowiada wzrosty.

• Na formację składają się trzy świece.

• Pierwszym elementem jest duża czarna świeca.

• Drugą część stanowi mały korpus, czarny lub biały (jeśli jest to doji, to całą formację nazywamy gwiazdą poranną doji), który nie powinien stykać się z korpusem pierwszej świecy. Ta część formacji wskazuje na wyrównane siły popytu i podaży.

• Trzecim elementem jest biały korpus, nie stykający się z drugą świecą i przenikający głęboko w pierwszą czarną świecę, będący sygnałem rosnącej siły byków.

• Żeby formacja była wiarygodna zamknięcie ostatniej świecy powinno wypaść powyżej połowy pierwszej świecy.

• Ostrzeżeniem przed załamaniem formacji jest spadek poniżej połowy białego korpusu, który stanowi ostatnią część gwiazdy wieczornej, a potwierdzeniem zniżka poniżej najwyższego punktu formacji.

Formacje odwrócenia trendu

Formacje kontynuacji trendu

KAGI

Wykresy kagi powstały w latach siedemdziesiątych XIX wieku w Japonii, w czasie powstawania tamtejszej giełdy. Wyglądem przypominają klucz w kształcie litery L i taka też jest geneza ich nazwy, bowiem słowo kagi oznacza 'klucz'. Dwa podstawowe pojęcia związanie z wykresami kagi to grubość i kierunek linii. Jeżeli rynek porusza się zgodnie z kierunkiem wcześniejszej linii, zostaje ona przedłużona. Jeżeli natomiast następuje ruch w kierunku przeciwnym o ustalonej wcześniej wielkości - w następnej kolumnie rysuje się linię zgodną nowym trendem. Ważnym elementem tych wykresów jest to, że gdy cena przekroczy wcześniejsze minimum lub maksimum, zmienia się jej grubość. Gruba linia zwana jest linią jang, zaś cienka linią jin.

Konstrukcja wykresu kagi

Wykresy kagi rysuje się najczęściej w oparciu o ceny zamknięcia. Koniecznym krokiem jeszcze przed zasadniczym wykreślaniem jest określenie parametrów wykresu, czyli w tym przypadku wartości odwrócenia. Wartość odwrócenia to minimalna zmiana ceny niezbędna do tego, aby w następnej kolumnie można było narysować linię odwrotu. Jeżeli wielkość odwrócenia wynosi 3 pkt, zaś ostatnia linia skierowana była w górę, zniżkującą linię odwrotu możemy narysować wtedy, gdy bieżąca cena zamknięcia będzie niższa o co najmniej 3 punkty.

• Początek rysowania rozpoczynamy od miejsca pierwszego notowania. Kolejny krok to dorysowanie następnej linii wg następnych notowań. Jeżeli nowe notowanie jest wyższe od notowania nr 1 o wielkość odwrócenia lub więcej, rysujemy grubą linie w górę, jeżeli cena 2 będzie niższa niż notowanie 1, rysujemy linię cienką w dół.

• Jeżeli kolejne notowanie jest niższe (wyższe) od ceny bazowej, o wielkość odwrócenia, przedłużamy linię w obecnym układzie - oczywiście, jeżeli dotychczasowy ruch jest kontynuowany. (Pamiętajmy, że rysujemy dopiero pierwszą linię).

• Ruchy mniejsze niż wielkość odwrócenia są ignorowane.

• Jeżeli nadal mamy kontynuację linii narysowanej w oparciu o wielkość odwrócenia, dorysowujemy koleje elementy dotychczasowej linii, ponieważ jest to już notowanie po wymogu minimalnego ruchu przekraczającego wartość odwrócenia - przedłużamy ruch niezależnie od jego wielkości.

• Jeżeli kurs zawraca w kierunku przeciwnym niż dominujący o wielkość większą bądź równą odwróceniu - rysujemy linię załamania w poziomie i przechodzimy do rysowania linii przeciw dominującemu trendowi o wielkość odwrócenia lub więcej. Procedura ma tutaj dużo wspólnego z elementami kreślenia wykresów punktowo symbolicznych. Przechodzimy więc z linii jang na jin lub z jin na jang.

• Wszystkie ruchy przeciw dominującej tendencji, ale mniejsze niż wielkość odwrócenia są pomijane.

• Ceny zmieniające się o dowolną wielkość zgodne z dotychczasowym kierunkiem linii jang lub jin, mają wpływ na kontynuację i zostają uwzględniane

• Jeżeli cienka linia przekracza poprzednie maksimum (ramię), zamienia się od tego miejsca z cienkiej na grubą (z jin staje się jang).

• Jeżeli gruba linia przekracza ceny poprzedniego minimum (talię), zmienia się jej wygląd z grubej na cienką.

TALIA jest to poprzednie lokalne minimum na wykresie kagi

RAMIĘ jest to poprzednie lokalne maksimum na wykresie kagi

Skala na wykresach kagi - procentowa wartość odwrócenia

Wykresy kagi mają jeden parametr zmienny, jest to oczywiście kryterium odwrócenia. Jeżeli wykres jest oglądany w dostatecznie dużej perspektywie czasowej, mogą wystąpić problemy z rodzajem skali. Silne zmiany cen (zarówno wzrosty jak i spadki) mogą wypatrzyć użyteczność wykresu, bowiem może okazać się, że o ile np. odwrócenie 0,5-złotowe przy cenie waloru 30 PLN jest właściwe ,o tyle przy cenie 125 kryterium to będzie wprowadzać zbyt częste zmiany . Zaradzić temu może zmiana odwrócenia z wartości stałej na wartość procentową, co pozwoli zamrozić parametry na stałym poziomie, akceptowalnym przez uczestnika jako optymalny. Trudność może stanowić obliczanie procentowych odwróceń, ale w dobie komputerów nie jest to problemem.

Strategia podstawowa

Najpopularniejsza, a zarazem podstawowa strategia to zajmowanie pozycji w momentach zmiany grubości linii na wykresie. Zmiana grubości z cienkiej na grubą oznacza kupno, zmiana z grubej na cienką oznacza sprzedaż.

14

opracowanie: dr Krzysztof Borowski

---