NAUCZANIE I UCZENIE

SIĘ W KLASIE

1. Wybrane kierunki pedagogiki.

2. Style nauczania.

4. Modele lekcji.

5. Cele kształcenia.

6. Metody nauczania.

Dwa rodzaje celów (Cohen, Manion, Morrison):

1. Cele ogólne - odnoszą się do intencji i

zamiarów edukacyjnych na poziomie ogólnym,

zarówno długo-, jak i krótkoterminowych.

2. Cele szczegółowe - stwierdzenia bardziej

konkretne, mogą być operacyjne jak i

nieoperacyjne.

Operacyjne - wskazują konkretne (mierzalne)

zachowania uczniów, będące dowodem

osiągnięcia celu (uczeń potrafi nazwać,

zademonstrować, wymienić itp.).

Nioperacyjne - odnoszą się do jakości mniej

uchwytnych i pozostawiając rezultat bardziej

otwartym, nie specyfikują wprost wyników

podjętych przez ucznia operacji (uczeń rozumie,

ma krytyczną świadomość, potrafi docenić,

interpretować itp.), nie pozwalają nauczycielowi

ocenić czy jego cele zostały osiągnięte.

B. Bloom - taksonomia

Trzy zakresy uczenia się:

zakres poznania, zakres

afektywny, zakres

psychomotoryczny.

Kategorie celów:

- znajomość,

- rozumienie,

- zastosowanie,

- analiza,

- synteza,

- ocena,

Formułowanie celów,

oparte na zasadzie AZTS:

- adresat,

- zadanie,

- treść,

- standard.

Cel ogólny:

- ukształtowanie nawyku poprawnego

wypowiadania się na piśmie,

Cele szczegółowe (operacyjne) –

uczeń:

- zapamięta regułę dotyczącą pisowni

wyrazów

z „ó” wymiennym,

- poprawnie wymieni i napisze

wyjątki od reguły wymienionej w

poprzednim punkcie,

- potrafi uzasadnić pisownię wyrazów

z „rz.” przez użycie wyrazów

pokrewnych,

- zna zasadę pisowni wyrazów z „rz”

niewymiennym itp.

Dokładna analiza operacyjnych celów

kształcenia pozwala w nich wyróżnić trzy

składniki:

- opis zachowania, jakiego oczekuje się od

ucznia po zakończeniu nauki (zaznaczyć,

rozpoznać, narysować, zmierzyć)

- opis warunków, w jakich uczeń ma

demonstrować te zachowania (środki

dydaktyczne z jakich pozwala się uczniowi

korzystać podczas sprawdzianu,

mapy,fotografie, określenie czasu

wykonania zadania, sposoby

przedstawienia zadania

- standardy określające najniższy

dopuszczalny poziom realizacji

zachowania końcowego (wykona 9 z 10

zadań).

Przy formułowaniu celów operacyjnych

musimy uwzględnić następujące kroki:

1. Sformułowanie celu ogólnego (wynikają

z realizowanego programu, treści

edukacyjnych,

filozofii kształcenia,

możliwości swoich uczniów).

2. Ustalenie sytuacji odniesienia

(wskazanie sytuacji, w której będą mogli

wykorzystywać to, czego się nauczyli).

3. Sporządzenie testu sytuacji odniesienia

(co uczeń

musi zrobić, żeby wykazać, że

osiągnął cel).

4. Sformułowanie operacyjnych celów

kształcenia (sprawdzenie celu w

warunkach szkolnych).

5. Wyznaczenie dolnej granicy stałości

realizacji (jaka

liczba udanych prób by,

aby wykazać, że cele zostały osiągnięte.

Przykłady określeń

sprawdzających wyniki

nauczania

- wyrażone wieloznacznie:

wiedzieć, rozumieć, określać,

doceniać, pojąć, zapoznawać

się itp.,

- wyrażone za pomocą

czasowników operacyjnych:

różnicować, wybierać,

rozpoznać, uszeregować,

rozwiązać, podkreślić,

wskazać,

Metoda nauczania - methodos po

grecku droga, sposób postępowania.

Pod pojęciem metoda kształcenia,

metoda nauczania, metoda

dydaktyczna rozumie się najczęściej

systematycznie stosowany sposób

pracy nauczyciela z uczniami,

umożliwiający osiąganie celów

kształcenia, bądź układ czynności

nauczyciela i uczniów wypróbowany i

systematycznie stosowany w celu

spowodowania określonych zmian w

osobowości uczniów.

W polskiej dydaktyce

najbardziej

rozpowszechniony jest

podział na trzy grupy:

1. Słowne.

2. Oglądowe.

3. Praktyczne.

Cztery grup metod kształcenia

- metody podające,

- metody problemowe (poszukujące),

- metody waloryzacyjne

(eksponujące),

- metody praktyczne (operacyjne).

Zmodyfikowany podział metod nauczania

(po 1999 r. Nowa Szkoła)

- podające

(wykład informacyjny,

pogadanka, opowiadanie, opis

prelekcja, anegdota, odczyt,

objaśnienie lub wyjaśnienie),

-

problemowe-poszukujące

{wykład

problemowy, wykład konwersatoryjny,

klasyczna metoda problemowa,

aktywizując(gry dydaktyczne-

symulacyjne, decyzyjne,

psychologiczne), metoda sytuacyjna,

inscenizacja, metoda przypadków,

seminarium, dyskusja dydaktyczna

(związana z wykładem, okrągłego

stołu, wielokrotna, burza mózgów,

panelowa, metaplan)}

-eksponujące- waloryzacyjne

( film,

sztuka teatralna, ekspozycja, pokaz

połączony z przeżyciem)

- programowane

(z użyciem

komputera, z użyciem maszyny

dydaktycznej, z użyciem

podręcznika programowego),

- praktyczne

(pokaz, ćwiczenia

przedmiotowe, ćwiczenia

laboratoryjne, ćwiczenia

produkcyjne, metoda projektów,

metoda przewodniego tekstu),

Formy organizacji kształcenia

1. Szkolne

A) Lekcyjne.

B) Pozalekcyjne.

a) zajęcia wyrównawcze

(dydaktyczno- wyrównawcze,

gimnastyka korekcyjna, gry

i zabawy ogólnorozwojowe,

logopedyczne, inne,)

b) zajęcia organizacji dziecięcych

c) zajęcia zespołów artystycznych, kół

zainteresowań, świetlicowe i inne,

C) Dodatkowe (j. angielski).

2. Pozaszkolne

- praca domowa,

- zajęcia w domach kultury,

- praca społecznie użyteczna,

- zajęcia w ogniskach i

szkołach muzycznych,

- wycieczka,

- inne,