Zasoby wodne Ziemi

Całość wód na Ziemi to hydrosfera.
W skład hydrosfery wchodzą:

- Wszechocean
- Wody powierzchniowe na

lądach

- Lodowce górskie i lądolody
- Wody podziemne

Wody zawarte we Wszechoceanach
podlegają bezustannym ruchom.

Wszechocean

• Powierzchnia wszystkich oceanów

stanowi 71% powierzchni Ziemi (361
mln km

2

)

• Ocean światowy dzieli się na cztery

oceany:

– Atlantycki
– Indyjski
– Arktyczny
– Spokojny (zwany również Pacyfikiem)

Wszechocean

Ocean

Powierzch

nia

(w mln

km

2

)

Objętość

wód

(w mln

km

2

)

Średnia

głębokość

(w m)

Maksymalna

głębokość

(w m)

Spokojn

y

178,7

707,1

3957

11022

Atlantyc

ki

91,7

330,1

3602

9218

Indyjski

76,2

284,6

3736

7450

Arktycz

ny

14,7

18,0

1225

5450

Wszechocean

• Zasolenie wód morskich i oceanicznych

podaje się w promilach (‰). Jednostka ta
określa liczbę gram soli w kilogramie wody.

• Zasolenie wód oceanicznych jest

zróżnicowane. zmienia się na skutek
parowania, topnienia, napływu wody
słodkiej itp. Waha się od 32‰ w strefie
równikowej do około 25‰ w strefie
okołobiegunowej.

Ruchy wody morskiej

• Woda zawarta w oceanach i

morzach podlega ciągłemu
ruchowi. Do ruchów tych
zaliczymy:

– Falowanie
– Pływy
– Prądy morskie

Ruchy wody morskiej

Falowanie

– Wywołane jest działalnością wiatru.

Wysokość i długość fali zależy od takich

czynników jak prędkość wiatru, jego stałość czy

głębokość akwenu. Oprócz najczęściej

spotykanych fal wiatrowych wyróżnia się także

inne rodzaje fali, wywoływane przez inne

czynniki:
fale sejsmiczne – wywołane podmorskim

trzęsieniami ziemi (lub osuwiskami); mogą

wówczas powstać wysokie i niszczycielskie fale

nazywane tsunami, powstałe w wyniku wybuchu

podmorskiego bądź podoceanicznego wulkanu.

Ruchy wody morskiej

fale pływowe – wywołane
przyciąganiem Słońca i Księżyca
fale baryczne (sejsze) – wywołane
różnicami ciśnienia
atmosferycznego
fale okrętowe – wywołane ruchem
morskich jednostek pływających

Ruchy wody morskiej

Pływy morskie

– Wywołane są

wzajemnym oddziaływaniem Ziemi i

Księżyca. Najsilniejsze pływy (syzygijne)

występują, gdy wpływy Słońca i Księżyca

dodają się do siebie (tj, gdy Księżyc,

Ziemia i Słońce znajdują się w linii

prostej). Natomiast gdy wpływ Słońca i

Księżyca jest przeciwny (Księżyc, Ziemia

i Słońce ustawione są pod kątem

prostym), pływy są najsłabsze.

Ruchy wody morskiej

Odpływ

Przypły
w

Ruchy wody morskiej

Prądy morskie

– to masa wody o

niższej lub wyższej temperaturze niż
wody otaczające. Woda w prądach
morskich porusza się z większą
szybkością niż wody wokół. Wyróżniamy
prądy ciepłe i zimne. Prądy ciepłe
poruszają się najczęściej od równika ku
biegunom. Prądy zimne w kierunku
przeciwnym.

Wody powierzchniowe na

lądach

Do wód powierzchniowych
zaliczymy rzeki oraz jeziora.

Rzeka

– to naturalny ciek wodny w

którym woda spływa pod wpływem
grawitacji. Rzeka morze być zasilana
wodą pochodzącą z opadów deszczu,
roztopów śniegu lub lodu oraz
wodami podziemnymi.

Wody powierzchniowe na

lądach

Rzeka główna

– to rzeka, która oddaje

swoje wody to dużego zbiornika

(morza, oceanu)

Dopływ

– to rzeka, która oddaje swoje

wody do innej rzeki.

System rzeczny

– to rzeka główna

wraz z dopływami

Dorzecze

– to obszar z którego wody

spływają do systemu rzecznego.

Wody powierzchniowe na

lądach

Zlewisko

– to obszar z którego

wody spływają do morza lub oceanu.

Dział wodny

– to linia rozdzielająca

dorzecza lub zlewiska.

Ujście

– to miejsce w którym rzeka

wpływa do morza lub oceanu

Lodowce górskie i

lądolody

Wyróżnia się dwa rodzaje lodowców:

– górskie
– kontynentalne zwane lądolodami

Lodowce kontynentalne (lądolody)

występują w dwóch miejscach na Ziemi: na

Antarktydzie oraz Grenlandii.
Warunki niezbędne do powstania lodowców:

- ukształtowanie powierzchni
- niska temperatura pozwalająca na utrzymanie

się pokrywy śnieżnej przez większość roku

Lodowce górskie i

lądolody

Lodowce

Lądolód

Wody podziemne

Wody podziemne mogą występować na
różnych głębokościach. Jeżeli wody
takie mają temperaturę rzędu
kilkudziesięciu stopni Celsjusza noszą
nazwę wód termalnych lub cieplic. Na
terenach wulkanicznych wody
podziemne czasami znajdują się pod
wysokim ciśnieniem, wydostają się one
na powierzchnię w postaci gejzerów.