Aleksandra Rudzka, Lucyna

Sienkievich

KNSiA, III rok, gr. 3

PRAWO ENERGETYCZNE:

polityka energetyczna

państwa

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r.

Prawo energetyczne

(Dz. U. 1997 Nr 54 poz. 348)

Art. 15
1. Polityka energetyczna państwa jest opracowywana
zgodnie z zasadą
zrównoważonego rozwoju kraju i zawiera:
1) ocenę realizacji polityki energetycznej państwa za
poprzedni okres;
2) część prognostyczną obejmującą okres nie krótszy niż
20 lat;
3) program działań wykonawczych na okres 4 lat
zawierający instrumenty
jego realizacji.
2. Politykę energetyczną państwa opracowuje się co 4 lata.

Od czasu uchwalenia ustawy z dnia 10 kwietnia

1997 roku Prawo energetyczne, polityka
energetyczna państwa była realizowana na
podstawie trzech rządowych dokumentów:

• „Założenia polityki energetycznej Polski do

2020 roku”, przyjęte przez Radę Ministrów w
dniu 22 lutego 2000 r.

• „Ocena realizacji i korekta Założeń polityki

energetycznej Polski do 2020 roku”, przyjęta
przez Radę Ministrów w dniu 2 kwietnia 2002 r.

• „Polityka energetyczna dla Polski do 2025

roku”, przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 4
stycznia 2005 r.

Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku

Podstawowe założenia:

1. Bezpieczeństwo energetyczne, rozumiane jako stan

gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i
perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na
paliwa i energię.

2. Poprawa konkurencyjności krajowych podmiotów

gospodarczych oraz produktów i usług.

3. Ochrona środowiska przyrodniczego przed

negatywnymi skutkami oddziaływania procesów
energetycznych.

Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku

Dokument ten zawiera długoterminową prognozę

energetyczną wyznaczoną w oparciu o
scenariusze makroekonomicznego rozwoju kraju
do roku 2020.

W scenariuszach uwzględniono:

a) ustalenia zawarte w dokumentach rządowych

dotyczących zjawisk gospodarczych
przewidywanych na najbliższe lata;

b)konieczność stopniowego dostosowywania

gospodarki polskiej do standardów
obowiązujących w krajach OECD i Unii
Europejskiej.

Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku

Scenariusze:

1. Strategia zintegrowanego zarządzania energią i
środowiskiem

2. Strategia decentralizacji organizacyjno –
technicznej

systemów energetycznych

3. Strategia liberalizacji sieciowych rynków
energetycznych

4. Strategia poprawy efektywności energetycznej

5. Strategia okresu przejściowego

Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku

Strategia poprawy efektywności energetycznej

Celem jest istotne obniżenie energochłonności we
wszystkich sektorach gospodarki, co ma
doprowadzić, do:

• poprawy bezpieczeństwa ekologicznego i
energetycznego;

• poprawy konkurencyjności krajowych podmiotów
gospodarczych;

• wzrostu ogólnej efektywności gospodarowania i
poprawy warunków życia społeczeństwa.

Centralnym elementem strategii będzie promocja
nowoczesnych, wysoko efektywnych energetycznie
maszyn i urządzeń.

Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku

Strategia poprawy efektywności energetycznej

Za szczególnie istotne uznaje się następujące
technologie:

• wysokosprawne napędy elektryczne;
• wysokosprawne systemy oświetlenia;
• technologie elektroniki użytkowej, stosowanej w
AGD oraz sprzęcie RTV i telekomunikacyjno –
biurowym;

• odnawialne źródła energii dla budownictwa;
• technologie odzysku energii w budownictwie i
przemyśle;

• technologie skojarzonego wytwarzania ciepła i
energii elektrycznej w obiektach różnej skali.

Ocena realizacji i korekta Założeń polityki energetycznej

Polski do 2020 roku

Główne cele polityki energetycznej pokrywają się z
celami sformułowanymi w dokumencie poprzednim. W
obu dokumentach podkreślona została konieczność
stosowania zasad zrównoważonego rozwoju w harmonii
ze środowiskiem naturalnym. Rozwój gospodarczy ma się
odbywać z uwzględnieniem zasad ekorozwoju, z
priorytetem dla rozwiązań o charakterze zintegrowanym.

Zastosowanie zasad zrównoważonego rozwoju ma
prowadzić do znaczącego zmniejszenia zużycia nośników
energii, co równocześnie redukuje negatywny wpływ na
środowisko i poprawia efektywność ekonomiczną
przedsiębiorstw.

Istotnym elementem jest wzrost wykorzystania energii ze
źródeł odnawialnych w przyszłych bilansach
energetycznych kraju, a także promocja skojarzonej
produkcji energii elektrycznej i ciepła.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

I. Doktryna polityki energetycznej Polski do 2025

roku.

1. Cele, zasady, priorytety.

2. Zarządzanie bezpieczeństwem energetycznym.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

II. Długoterminowe kierunki działań do 2025 roku oraz
zadania wykonawcze

do 2008 roku.

1. Zdolności wytwórcze krajowych źródeł paliw i energii.

2. Wielkości i rodzaje zapasów paliw.

3. Zdolności transportowe i połączenia transgraniczne.

4. Efektywność energetyczna gospodarki.

5. Ochrona środowiska.

6. Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii.

7. Restrukturyzacja i przekształcenia własnościowe.

8. Kierunki badań naukowych i prac rozwojowych.

9. Współpraca międzynarodowa.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Cel nadrzędny – w horyzoncie do 2025 roku zapewnić Polsce i
Polakom możliwość pełnego korzystania z dobrodziejstw
wspólnego, unijnego dorobku w zakresie jednolitego rynku
energii.

Potwierdzenie zasadności kontynuowania polityki
energetycznej, której celem jest:

• zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju;
• wzrost konkurencyjności gospodarki i jej efektywności
energetycznej;

• ochrona środowiska przed negatywnymi skutkami
działalności

energetycznej, związanej z wytwarzaniem, przesyłaniem i
dystrybucją

energii i paliw.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Potrzebne są:

• poprawa skuteczności samej polityki
energetycznej,

• trwałe powiązanie polityki energetycznej z
długookresową wizją rozwoju kraju i jej
narzędziami realizacyjnymi.

Konieczne jest przyjęcie na użytek przedkładanego
programu istotnych dla doktryny polityki
energetycznej kategorii oraz zasad.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Kategorie

1. Bezpieczeństwo energetyczne – stan gospodarki
umożliwiający pokrycie bieżącego i
perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na
paliwa i energię, w sposób technicznie i
ekonomicznie uzasadniony, przy minimalizacji
negatywnego oddziaływania sektora energii na
środowisko i warunki życia społeczeństwa.

2. Bezpieczeństwo ekologiczne państwa – stan, w
którym zmniejsza się presja wszystkich sektorów
gospodarki, w tym sektora energetyki, na
środowisko.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Kategorie

3. Niezawodność dostaw – zaspokojenie oczekiwania
odbiorców, gospodarki i społeczeństwa na wytwarzanie
w źródłach i ciągłe otrzymywanie, za sprawą
niezawodnych systemów sieciowych lub działających na
rynku konkurencyjnym pośredników-dostawców, energii
lub paliw odpowiedniego rodzaju i wymaganej jakości,
realizowane poprzez dywersyfikację kierunków dostaw
oraz rodzajów nośników energii pozwalających na ich
wzajemną substytucję.

4. Ekonomiczne uwarunkowania bezpieczeństwa
energetycznego – suma efektów mechanizmów
rynkowych i regulacyjnych, kształtujących zakres i
poziom konkurencyjności w sektorze energii i paliw.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Kategorie

5. Dywersyfikacja źródeł dostaw paliw i energii, i jej
stopień – stan i miara zróżnicowania źródeł dostaw
energii z powodów ekonomicznych, naturalnych i
politycznych.

6. Samowystarczalność energetyczna kraju – relacja
między krajowym pozyskaniem paliw i energii a
całkowitym zużyciem energii pierwotnej. Jest ona
wyrażana poprzez wskaźnik.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Zasady

1. Konstytucyjna zasada postępu w gospodarce opartego

na idei zrównoważonego rozwoju.

2. Pełna integracja polskiej energetyki z europejską i

światową.

3. Podstawowymi mechanizmami funkcjonowania

energetyki są mechanizmy rynku konkurencyjnego z
niezbędną administracyjną regulacją w tych jego
obszarach, gdzie zaistnienie konkurencji jest obecnie
znacznie ograniczone.

4. Wypełnienie zobowiązań traktatowych RP w

określonych terminach i w przyjętych wielkościach,
zarówno poprzez wdrożenie odpowiednich rozwiązań
prawno – ekonomicznych o charakterze systemowym,
jak i indywidualne decyzje administracyjne.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Zasady

5. Wspomaganie rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii

(OZE) przy użyciu mechanizmów rynkowych.

6. Autonomiczne wykonywanie zadań polityki

energetycznej zgodnie z posiadanymi kompetencjami (i
tym samym odpowiedzialnością) przez administrację
rządową i samorządową.

7. Podejmowanie przez administrację publiczną wobec

przedsiębiorstw energetycznych działań inspirujących
i wspierających.

8. Upowszechnianie idei partnerstwa publiczno –

prywatnego na szczeblu regionalnym i lokalnym w
przedsięwzięciach świadczenia usług dystrybucyjnych i
zapewnienia dostaw energii i paliw.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Zasady

9. Konsekwentna realizacja zasady regulowanego

Dostępu Strony Trzeciej (TPA – Third Party Access)
jako podstawowego narzędzia demonopolizacji i
liberalizacji naturalnego monopolu przedsiębiorstw
sieciowych.

10. Udostępnienie przez operatorów systemów

przesyłowych (OSP) zdolności przesyłowych połączeń
transgranicznych w formie aukcji, z których
przychody będą przeznaczane na rozbudowę tych
połączeń.

11. Dokonywanie wymiany energii elektrycznej z

sąsiednimi systemami elektroenergetycznymi na
zasadach rynkowych.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Zasady

12.

Utrzymanie właścicielskiego nadzoru państwa nad

podmiotami posiadającymi infrastrukturę przesyłową i
przeładunkową, w tym operatorami systemów
przesyłowych (OSP), których jedyną funkcją jest
zapewnienie funkcjonowania i rozwoju infrastruktury
konkurencyjnego rynku energii elektrycznej, gazu
ziemnego i paliw ciekłych.

13. Realizacja doktryny polityki energetycznej "przy

otwartej kurtynie". Informacje o zasadach i rezultatach
funkcjonowania oraz tendencjach rozwojowych w
energetyce, istotne dla potencjalnych inwestorów oraz
odbiorców, powinny być upowszechniane wśród
zainteresowanych w formie ogólnodostępnych
publikacji.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Za najważniejsze priorytety i kierunki działań rządu
na najbliższe cztery lata przyjmuje się:

• kształtowanie zrównoważonej struktury paliw
pierwotnych;

• monitorowanie poziomu bezpieczeństwa
energetycznego;

• konsekwentną budowę konkurencyjnych rynków
energii elektrycznej i gazu;
• działania nakierowane na redukcję kosztów
funkcjonowania energetyki

;

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

•

ustawowe wzmocnienie pozycji administracji

samorządowej wobec przedsiębiorstw
energetycznych, dla skutecznej realizacji gminnych
planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i
paliwa gazowe;

• propodażowe modyfikacje dotychczasowych
sposobów promowania energii z OZE i energii
elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z
wytwarzaniem ciepła oraz wdrożenie systemu
obrotu certyfikatami pochodzenia energii;

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

•

równoważenie interesów przedsiębiorstw

energetycznych i odbiorców końcowych;

• aktywne kształtowanie struktury organizacyjno –
funkcjonalnej sektora energetyki, zarówno poprzez
narzędzia regulacyjne przewidziane w ustawie
Prawo energetyczne, jak i poprzez konsekwentną
restrukturyzację (własnościową, kapitałową,
przestrzenną i organizacyjną) przedsiębiorstw
energetycznych nadzorowanych przez Skarb
Państwa.

Polityka energetyczna Polski do 2025 roku

Zarządzanie bezpieczeństwem energetycznym

Istotne są:

• instytucjonalizacja;

• sposoby zarządzania bezpieczeństwem
energetycznym.

Za bezpieczeństwo energetyczne odpowiedzialne
są:

• administracja rządowa oraz samorządowa
administracja wojewódzka i gminna ;

• operatorzy systemów sieciowych (przesyłowych i
dystrybucyjnych).