Warunki skutecznej
komunikacji z rodzicami
podopiecznych

Umiejętności i techniki
ważne w pracy
nauczyciela



Nauczyciel powinien ciągle doskonalić

swoje

umięjetności

efektywnego

porozumiewania się z rodzicami. Jednym z

warunków

dobrej

komunikacji

jest

przełamywanie barier u siebie, które w tym

przeszkadzają, Tymi barierami mogą byc:

nieuważne

słuchanie,

niesłuchanie,

nieumiejętne

zadawanie

pytań,

moralizowanie,

pouczanie,

zmęczenie,

napięcie nerwowe spowodowane własnymi

problemami itp.

Akceptacja i unikanie
negatywnego nastawienia



Akceptacja oznacza traktowanie rodzica jako

równorzędnego partnera bez względu na to,

jakie poglądy i wartości sobą reprezentuje.

Nauczyciel powinien zatem powstrzymac się

od sądów, zdawac sobie sprawę z róznic i

pogodzic się z faktem ich istnienia. Należy

zachowac

otwartośc,

nie

wydawac

przedwczesnych sądów i nie wyprzedzac

biegu zdarzeń. Zachować należy spokojny

ton głosu, uśmiech, unikanie obronnych

gestów, patrzenie na twarz rozmówcy.

   Uważne słuchanie



To jeden z warunków skutecznego i
efektywnego

porozumiewania

się

z

rodzicami. Wymaga od nauczyciela dużo
cierpliwości, wysiłku i uwagi. Aby uważnie
słuchac należy również zadawac pytania
lub

robic

krótkie

podsumowania

wypowiedzi rodzica własnymi słowami, aby
upewnic się, że wszystko dobrze zrozumiał.

Parafrazowanie



Parafrazowanie treści oznacza oddanie sensu,
wypowiedzenie głównej myśli, streszczenie
wypowiedzi rozmówcy swoimi słowami, zachęca do
dalszej wypowiedzi, sygnalizuje uwagę nauczyciela.
Dzięki temu precyzuje się treści. Parafrazowanie
uczuc polega na opisaniu własnymi słowami emocji
towarzyszących lub wypowiadanych przez rozmówcę.
Jest to trudne, gdyż wymaga nie tylko uważnego
słuchania, ale i umiejętności rozpoznawania uczuc,
rozumienia, sprawnego posługiwania się językiem.
Dobra parafraza nie może być powierzchowna, ale
również nie może dodawac nic nowego do tego, co
zostało powiedziane.

   Zadawanie pytań



Nauczyciele w kontaktach z rodzicami często zadają

pytania, aby zebrac informacje odnośnie danego

problemu. Należy miec świadomośc tego, w jakich

okolicznościach zadac określony rodzaj pytania.



Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje pytań: otwarte

i zamknięte. Pytania otwarte pozwalają na większą

swobodę rozmówcy. Rodzic może mówic o swoich

spostrzeżeniach, przedstawiac swoje opinie, myśli,

odczucia, poruszac sprawy osobiste. Natomiast

pytania zamknięte zawężają wypowiedz, wymagają

jedynie podawania konkretnych faktów, informacji.

Odpowiedzi



Odpowiedz oceniająca wskazuje na to, że nauczyciel
ocenił powagę przedstawionego przez rodzica problemu.
Musi byc przekazana w sposób taktowny i nie
zagrażający. Lecz zastosowana niewłaściwie może dac
odczuc rodzicowi, że się ośmieszył, wykazał niewiedzę,
naiwnośc.



Odpowiedz interpretująca wskazuje na to, że nauczyciel
chce wyjaśnic rodzicowi znaczenie opisanych przez
niego zachowań, problemów. Aby była dla rodzica
pomocna musi byc sformułowana w odpowiedni sposób
nie zagrażający, aby rozmówca nie czuł się upokorzony,
obwiniony za problemu dziecka.

Odpowiedzi cd.



Odpowiedz wspierająca to taka, której intencją jest uspokojenie

rozmówcy, zmniejszenie intensywności jego negatywnych emocji,

pocieszenie, okazanie współczucia. Takich odpowiedzi potrzebują

najbardziej

rodzice

sprawiający

wrażenie

bezradnych,

zagubionych.



Kontaktach z rodzicami należy stosowac wszystkie rodzaje

odpowiedzi, w zależności od sytuacji. Często bardzo skuteczne

okazuje się stosowanie wypowiedzi „ja”. Składa się ona z trzech

części: rzeczowego opisu zachowania, z opisu bezpośrednich,

niepożądanych skutków tego zachowania oraz z opisu uczuc,

które dane zachowanie wywołało u osoby zgłaszającej problem.



Wypowiedzi typu „ja” dają większą szansę zmiany zachowania

rodzica, bo nie są zagrażające i poniżające, tak jak wypowiedzi

typu „ty”. Otwartośc i bezpośredniośc komunikatów „ja” skłania

rozmówcę do podobnej szczerości

Recepta na dobra współprace z
rodzicami i opiekunami dzieci to;



Nie krytykuj ,nie pouczaj, nie potępiaj, nie okazuj

wyższości



Nie uważaj ze zawsze masz racje



Wykazuj zainteresowanie wychowankiem



Nie trzymaj się kurczowo utartych schematów



Pomagać rodzica rozwiązać problem



Być szczerym komunikatywnym i otwartym



Być elastycznym i otwartym na propozycje



Przyjmować krytykę od rodziców i spokojnie

analizować

Formy współdziałania
zbiorowego



Spotkania robocze(wywiadówki)



Spotkania towarzyskie



Spotkania z ekspertem

Formy współdziałania
indywidualnego



Konsultacje pedagogiczne



Wizyty domowe



Prowadzenie korespondencji



Rozmowy telefoniczne

Jak skutecznie rozmawiać
z rodzicem

1.Należy rodzica zaprosic na rozmowę.
( Jak ktoś dla mnie , tak ja dla niego.
Zapraszam na spotkanie , a nie rozkazuję).
2.Należy zadbać o przestrzeń ( stworzyc sprzyjające środowisko)
3.Podziękowac za przybycie
4.Dostroic się do rozmówcy o ile jest to możliwe
5.Jeśli pojawią się trudności z kontaktem między wami- zastosuj „ otwieracze”
6.Przedstaw problem ( powiedz co widzisz, słyszysz i czujesz)
7.Zastosuj aktywne słuchanie
8.Zbierz wasze wspólne pomysły rozwiązań problemu, podsumuj i ustal do

czego zobowiązują się obie strony.

9.Sprawdź czy na pewno rodzic zrozumiał ustalenia, uzyskaj potwierdzenie czy

wyraża na nie zgodę.

10.Poproś o ponowny kontakt za ……..( konkretny termin)
 

Bariery w relacjach nauczyciele-
rodzice

- Zbyt małe zaangażowanie w sprawy szkoły

- Postawa roszczeniowa

- Bierność w trakcie spotkań

- Brak wsparcia działań w procesie

dydaktycznym

- Przenoszenie odpowiedzialności za dziecko na

nauczyciela

- Brak odpowiedniej motywacji dla dziecka

- Opóźnione reakcje rodziców- interwencja

dopiero na etapie poważnych trudności

- Kwestionowanie wymagań i podejmowanych

działań wychowawczych

Bariery w relacjach
rodzice-nauczyciele

- Negatywne doświadczenia z własnego dzieciństwa

- Negatywne doświadczenia z innymi pedagogami
- Różnice w pojmowaniu procesu dydaktycznego i
sposobów utrzymania dyscypliny
- Traktowanie nauczyciela jako "konkurenta"rodziców
- Nieliczenie się z opinią i możliwościami rodziców
- Obawa przed wyrażeniem własnego zdania
- Brak delikatności w przekazywaniu informacji o dziecku

- Brak odpowiedniego "miejsca" i klimatu spotkania
- Zbyt mała oferta współpracy z rodzicami (ograniczenie
się tylko do wywiadówek)

Bibliografia



Sawicka A.: Współpraca z
rodzicami, Warszawa, WSiP 1992r.



Internet