Procedura obliczania

niepewności pomiaru

1. Równanie pomiaru
2. Równanie niepewności
pomiaru
3. Wielkości wejściowe
4. Budżet niepewności
5. Niepewność rozszerzona
6. Wynik pomiaru

Algorytm procedury obliczania

niepewności pomiaru

1. Równanie pomiaru

N

N

x

c

x

c

y









1

1











N

x

x



1

wielkości wejściowe

Kalibracja wzorca miary

y

w

= x

w

+ δx

d

+ δx

t

+ δx

m

+ δx

x

+ x

c

+ δx

c

x

w

– wzorzec odniesienia

δx

d

– dryft wzorca odniesienia

δx

t

– oddziaływania środowiskowe

δx

m

– oddziaływania mechaniczne lub elektryczne

δx

x

– pozostałe wpływy

x

c

– wskazanie komparatora

δx

c

– niedokładność komparatora

Błąd przyrządu pomiarowego

x

p

– wskazanie przyrządu pomiarowego



x

p

– rozdzielczość przyrządu pomiarowego

x

w

– wzorzec odniesienia



x

d

– dryft wzorca odniesienia



x

t

– oddziaływania środowiskowe



x

m

– oddziaływania mechaniczne lub elektryczne



x

x

– pozostałe wpływy

e

p

= x

p

+



x

p

 x

w





x

d





x

t





x

m





x

x

2. Równanie niepewności pomiaru

 

 

 

N

N

x

u

c

x

u

c

y

u

2

2

1

2

2

1

2









c

i

i

x

y

c







3. Wielkość wejściowa – metoda

typu A

     

n

q

s

q

s

x

u

i





Estymata połączona odchylenia

standardowego

m

s

s

m

j

j







1

2

p

 

n

s

x

u

i

p



s

j

– odchylenie standardowe eksperymentalne j-tej serii

m – liczba serii pomiarowych

 

3

a

x

u

i



rozkład prostokątny

 

6

a

x

u

i



rozkład trójkątny

 

6

2

2

b

a

x

u

i





rozkład trapezowy

a

a

a

a

b b

a

a

3. Wielkość wejściowa – metoda

typu B

Rozdzielczość wskazań

Część wartości działki elementarnej –
przyrząd analogowy

Kwant wskazania – przyrząd cyfrowy

Rozdzielczość = 0,1 · wartość działki elementarnej

Rozdzielczość = kwant wskazania

 

k

U

x

u

i





ze świadectwa wzorcowania

Niepewność błędu lub poprawki

wskazań

5. Niepewność rozszerzona

 

y

u

k

U

c





niepewność rozszerzona wyrażana jest dla

poziomu ufności 95 %

6. Wynik pomiaru

Wynik pomiaru należy przedstawić wraz z odpowiednią
jednostką miary, z wyjątkiem przypadku gdy wielkość jest
bezwymiarowa. Wartość liczbową estymaty wyniku
pomiaru należy zaokrąglić tak, aby ostatnia jej cyfra
znacząca była na takim samym miejscu, jak ostatnia cyfra
niepewności rozszerzonej związanej z tą estymatą.

U

y

y





Zapis wyniku pomiaru

mg

42

g

100 



m





g

042

,

0

000

,

100





m