Wybrane cechy społeczno-

ekonomiczne ludności wiejskiej a

rozwój wsi polskiej

(1999 – 2011)

Agenda

1. Wstęp
2. Cechy społeczno-ekonomiczne ludności

wiejskiej

 Wiek i Płeć
 Wykształcenie
 Bezrobocie i Aktywność zawodowa
 Ubóstwo
 Przedsiębiorczość

3. Szanse i zagrożenia dla rozwoju rolnictwa
4. Bibliografia

Cechy struktury społeczno-
ekonomicznej stanowią ważny
element poziomu
cywilizacyjnego każdej
społeczności.

Są to zjawiska, które wiążą się ściśle
z uwarunkowaniami
ekonomicznymi ludności zarówno
w ujęciu całościowym,
jak i egzystencji oraz możliwości
materialnych poszczególnych
gospodarstw domowych.

59,4

40,6

Zamieszkanie ludności w 2011

miast
a
wieś

Źródło : Opracowanie własne na podstawie
danych GUS – Mały rocznik statystyczny
2011r.

Struktura

płci i wieku w 2011r.

10
0

11
1

100

10
1

miast
o

wie
ś

Źródło : Opracowanie własne na podstawie danych GUS –
Mały Rocznik Statystyczny 2011

36la
t

40l
at

Dzieci i młodzież na wsi w

latach 2005 i 2010

2005

0-2 lata
3-6lat
7-12lat
13-15lat
16-19lat

2010

0-2lata
3-6lat
7-12lat
13-15lat
16-19lat

24,4% ogółu
ludności

21,1% ogółu
ludności

W mieście

19,4% ogółu

ludności

0-2lata -> 2,6%

W mieście 16,6%

ogółu ludności

16-19lat -> 4,8%

Źródło : Opracowanie własne na podstawie
Mały Rocznik Statystyczny GUS 2011r.

Wieś jako najlepsza baza

rozwojowa dla dzieci i młodzieży ?

Szkoły rolnicze w Polsce

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

134

752

56

976

0

190

2004/20
05

99/'00 04/'05 06/'07 07/'08

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

186,8

88,7 89,2 99,9

Liczba uczniów w szkołach rolniczych w tys.

Źródło : Opracowanie własne na
podstawie danych IEiGŻ – Raport Nr1
2011r.

Poziom wykształcenie ludności (w wieku <

13lat) w latach 2002-2009 wg miejsca

zamieszkania

Źródło : IEiGŻ – Raport Nr1 2011r. Uwarunkowania
rozwoju kapitału ludzkiego w rolnictwie i na obszarach
wiejskich

Bezrobotni zarejestrowani na

wsi wg wieku w tys.

<24lata

25-34 lata

35-44lata

45-54lata

>55lat

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450 427

382

291

214

25

165

192

128

138

47

226

238

153

157

59

2002
2005
2008
2009

Aktywność zawodowa ludności

wiejskiej 2009r.

53

47

Zatrudnienie

w rolnictwie
dzałalność
pozarolnicza

84,4

15,6

w pełnym wymiarze
czasu

Źródło : Opracowanie własne na podstawie danych z Ekspertyzy dla MRR
: Zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce – stan i perspektywy w
kontekście powiązań funkcjonalnych

Wieś

Ubóstwo w Polsce w 2010r. (w

%)

Granice
ubóstwa :

9,2

26,1

13,5

Źródło : Opracowanie własne na podstawie danych z GUS, Ubóstwo w
Polsce w 2010 r.

Przedsiębiorczość na obszarach

wiejskich w 2010r.

17,43%

29,54%

37,53%

10,65%

1,82% 3,03%

Pracujący poza rolnictwem na własny rachunek

przestwórstwo
przemysłowe

budownictwo

handel i naprawa
pojazdów
samochodowych

transport i
gospodarka
magazynowa

edukacja

opieka zdrowotna i
pomoc społeczna

462tys.
osób

Źródło : Opracowanie własne na podstawie danych z Ekspertyzy dla MRR :
Zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce – stan i perspektywy w kontekście powiązań
funkcjonalnych

Szanse

i

zagrożenia

dla rozwoju wsi

Zagrożenia

- Ujemny przyrost naturalny
- Wzrost w różnicy w dostępności kształcenia

między miastem a wsią

- Migracja osób w wieku produkcyjnym ze wsi

do miast

- Dziedziczenie ubóstwa i wykluczenia

społecznego

- Mniejsze możliwości w wykorzystaniu

instrumentów aktywizacji zawodowej i
podnoszenia kwalifikacji

???

Szanse

+ szybka poprawa dostępu do Internetu
+ wsparcie krajowe i unijne
+ ulepszenie infrastruktury drogowej i kolejowej
+ wzrost aktywizacji zawodowej
+ poprawa dostępności wykształcenia na

poziomie przedszkolnym

+ poprawa jakości kształcenia determinującego

dostęp młodzieży do wykształcenia wyższego

+ wzrost zainteresowania inwestorów terenami

wiejskimi i podmiejskimi

???

Bibliografia

1.

GUS, Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2010r.

http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_l_ludnosc_stan_struktura_31_12_2010.pdf

, dostęp 23.04.2012r.

2.

GUS, Mały Rocznik Statystyczny 2011,

http://www.stat.gov.pl/gus/5840_737_PLK_HTML.htm

, dostęp 23.04.2012r.

3.

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Wybrane cechy społeczno-
ekonomiczne ludności wiejskiej a rozwój wsi i rolnictwa,

http://ierigz.waw.pl/publikacje/raporty-programu-wieloletniego-2005-2009/131418901
6#!popup[image]/0/

, dostęp 22.04.2012r.

4.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Rozwój obszarów wiejskich
w kontekście zróżnicowań przestrzennych w Polsce i budowania spójności
terytorialnej kraju

http://www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/Ewaluacja_i_analizy/Raporty_o_rozwoju/Ra
porty_krajowe/Documents/Ekspertyza_Rozwoj_%20obszarow_wiejskich_09082011.pdf

, dostęp 23.04.2012r.

5.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Ekspertyza wykonana na zamówienie MRR,
Zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce – stan i perspektywy w kontekście
powiązań funkcjonalnych,

http://www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/Polityka_rozwoju/SRK/Ekspertyzy_aktualiza
cja_SRK__1010/Documents/SGGW_ekspertyza_obsz_wiej_vfinal.pdf

, dostęp 23.04.2012r.

Dziękuję za uwagę