POLITYKA

GOSPODARCZA

Program wykładu (30 godz.)

dla II roku studiów wieczorowych I stopnia

na kierunku stosunki międzynarodowe

rok akademicki 2008/2009



wykład: 30 godzin



prowadząca: mgr Karina Jędrzejowska



e-mail:

[e-mail]



dyżur: środa 18.45-20.15, sala 503, ul.
Żurawia 4



warunki zaliczenia: zaliczenie egzaminu
końcowego (>60%)

Kwestie organizacyjne



Przekazanie wiedzy teoretycznej na temat
celów i metod oddziaływania państwa na
funkcjonowanie i rozwój gospodarki oraz
ukazanie praktycznych efektów tych
działań;



Zapoznanie studentów z podstawami i
głównymi pojęciami polityki gospodarczej w
otwartej gospodarce rynkowej.

Cele wykładu



Wprowadzenie do polityki gospodarczej



Państwo w gospodarce

◦

Liberalizm vs. Interwencjonizm

◦

Społeczna gospodarka rynkowa



Transformacja

systemu

gospodarczego

Polski



Wzrost gospodarczy

◦

modele wzrostu

◦

cykle koniunkturalne

◦

Polityka wzrostu gospodarczego

Program wykładów



Polityka pieniężna

◦

teoria

◦

case studies:



Narodowy Bank Polski



Europejski Bank Centralny



Amerykańska Rezerwa Federalna



Polityka budżetowa

◦

Aktywna i pasywna polityka budżetowa

◦

Narzędzia i instrumenty

◦

Case studies:



Polska



Stany Zjednoczone



Republika Federalna Niemiec



Polityka dochodowa i cenowa

◦

Redystrybucja dochodu w gospodarce

◦

Regulacja cen

Program wykładów c.d.



Regulacja rynku pracy



Polityka strukturalna



Polityka przemysłowa



Polityka rolna



Polityka inwestycyjna



Polityka regionalna



Polityka ochrony środowiska



Polityka naukowa i innowacyjna (?)



Podsumowanie: wyzwania dla polityki
gospodarczej w dobie globalizacji (?)

Program wykładów c.d.



H. Ćwikliński (red.), Polityka gospodarcza, wydanie czwarte,
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004;



B. Winiarski (red.), Polityka gospodarcza, wydanie trzecie,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006;



N. Acocella, Zasady polityki gospodarczej, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2002;



J. Kaja, Polityka gospodarcza. Wstęp do teorii, Szkoła Główna
Handlowa, Warszawa 1999;



J.E. Stiglitz, Ekonomia sektora publicznego, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2004;



R.E. Hall, J.B. Taylor, Makroekonomia, wydanie trzecie zmienione,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004;



Artykuły z prasy fachowej (np. „Gospodarka Narodowa”, „Nowe
Życie Gospodarcze”, „Gazeta Bankowa”, „Rzeczpospolita”, „Prawo i
Gospodarka”, „Bank i Kredyt”)

Literatura podstawowa



Balcerowicz L., Socjalizm, kapitalizm, transformacja. Szkice z przełomu epok, PWN, Warszawa
1997;



Dąbrowski, M., Polityka gospodarcza okresu transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
1995;



Fajferka, A. (red.), Polityka gospodarcza, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków 1999;



Grzywacz, W., Polityka gospodarcza. Istota i założenia metodyczne, Szczecin 1998;



Jakóbik, W., Zmiany systemowe a struktura gospodarki w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2000;



Kołodko, G.W. (red.), Strategia szybkiego wzrostu gospodarczego w Polsce, Wyd. WSPiZ, Warszawa
2003;



Levinson, M., Nie tylko wolny rynek. Odrodzenie aktywnej polityki gospodarczej, PWE, Warszawa
1992;



Markowski, K., Rola państwa w gospodarce rynkowej, PWE, Warszawa 1992;



Mishkin, F.S., Ekonomika pieniądza, bankowości i rynków finansowych, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2002;



Okólski, M. (red.), Między państwem a rynkiem. Dylematy polityki gospodarczej Polski,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994;



Owsiak, S., Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999;



Rosati D., Polska droga do rynku, PWE, Warszawa 1998;



Stacewicz, J., Polityka gospodarcza, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 1998;



Thieme, M.J., Społeczna gospodarka rynkowa, Warszawa 1995;



Trajkowski, J. (red.), Polityka gospodarcza. Studia i przyczynki, Poznań 2005;

Literatura uzupełniająca

WYKŁAD 1

Wprowadzenie do polityki gospodarczej

1.

Definicje polityki gospodarczej

2.

Miejsce polityki gospodarczej w naukach
ekonomicznych

3.

Uwarunkowania polityki gospodarczej

4.

Cele polityki gospodarczej

5.

Funkcje polityki gospodarczej

Plan wykładu



H. Ćwikliński:

„Polityka gospodarcza polega na określaniu celów danego

systemu gospodarczego oraz stosowaniu metod, środków
i sposobów (czyli odpowiedniego zbioru procesów
regulacyjnych) prowadzących do osiągania tych celów,
zgodnie z regułami nauk ekonomicznych” (definicja
ogólna, dotycząca różnych systemów gospodarczych)



B. Winiarski:

„Polityka gospodarcza oznacza oddziaływanie władz

państwowych na gospodarkę narodową – na jej dynamikę
i strukturę, na stosunki ekonomiczne w państwie oraz na
jego relacje gospodarcze z zagranicą” (nacisk na rolę
władz państwowych)

1. Próby definicji



Polityka makroekonomiczna:

◦

Polityka monetarna (pieniężna);

◦

Polityka kursu walutowego;

◦

Polityka budżetowa (fiskalna).



Polityka mikroekonomiczna:

◦

Rolna

◦

Przemysłowa

◦

Inwestycyjna

◦

Etc…

1. Próby definicji c.d.



Polityka gospodarcza: działalność państwa
wpływająca na gospodarkę + wiedza o tej
działalności



Powiązana z ekonomią (makroekonomia
stosowana?)



Ekonomia polityczna: nauka pozytywna vs.
Polityka ekonomiczna: nauka normatywna
(stosowana)



Rozwój nauki: od lat 40. XX wieku czy
wcześniej?

2. Polityka gospodarcza w
naukach ekonomicznych



ZEWNĘTRZNE:

◦

międzynarodowa sytuacja polityczna i gospodarcza,

◦

położenie geograficzne,

◦

przynależność do międzynarodowych ugrupowań politycznych,
gospodarczych i militarnych,

◦

terms of trade;



WEWNĘTRZNE:

◦

stan i struktura zasobów przyrodniczych,

◦

zasoby ludzkie i majątkowe,

◦

układ sił politycznych,

◦

stosunek społeczeństwa do władzy i instytucji państwowych;



USTROJOWO-SYSTEMOWE:

◦

ustrój społeczno-polityczny,

◦

podział administracyjny,

◦

rozwiązania instytucjonalno-systemowe.

3. Uwarunkowania polityki
gospodarczej



CEL

NADRZĘDNY:

postęp

społeczno-

ekonomiczny, zrównoważony wzrost i rozwój
gospodarczy



USTROJOWO-SYSTEMOWE



EKONOMICZNE



SPOŁECZNE



EKOLOGICZNE



OBRONNO-MILITARNE

4. Cele polityki gospodarczej



STABILIZACYJNA:

zapewnienie

takiego

ładu

ekonomicznego, który będzie gwarantował efektywne
funkcjonowanie systemu gospodarczego umożliwiającego:

◦

długotrwały wzrost dochodów indywidualnych i zbiorowych,

◦

wyeliminowanie lub ograniczenie do minimum bezrobocia i inflacji,

◦

zmniejszenie amplitudy wahań poziomu aktywności,

◦

możliwie najlepsze wykorzystanie czynników produkcji;



REDYSTRYBUCYJNA:

◦

korygowanie naturalnego, tj. rynkowego podziału wytworzonych
dochodów,

◦

kreowanie dóbr i usług publicznych oraz odnowa zasobów
ogólnodostępnych;



ALOKACYJNA:

podejmowanie

działań

sprzyjających

optymalnemu rozmieszczeniu zasobów gospodarczych.

5. Funkcje polityki gospodarczej