WYKŁAD 1 05.10.12r

Rynek pracy

dr Mariusz Nyk

p B 303 pt 9.45-10.45, 15.00-16.00

[e-mail]

Bezrobocie – pojęcia wstępne

Wzrost gospodarczy

• pozytywne zmiany w gospodarce mające charakter ilościowy np wzrost produkcji, sprzedaży, eksport, wzrost zatrudnienie, spadek bezrobocia

Rozwój gospodarczy

• pozytywne zmiany w gospodarce mające charakter ilościowy jak i jakościowy np kwalifikacje, dyplomy, certyfikaty, kultura organizacji pracy, postęp technologiczny

PKB

• podstawowy miernik wzrostu gospodarczego (niedoskonały nie pozwala porównywać z innymi krajami za to PKB per cit (PKB na mieszkańców danego kraju)jest lepszym miernikiem)

Rozwój gospodarczy jest szerszym pojęciem niż wzrost gospodarczy.

Struktura rynku pracy

Lp

Az Bz

(Sr)

Z B

Lp- ludzie w wielu produkcyjnym

AZ- aktywni zawodowo

Sr- siła robocza

Z- zatrudnieni

B-bezrobotni (2mln bezrobotynych)

Bz- bierni zawodowo

az- współczynnik aktywności zawodowej

b- stopa bezrobocia(udział bezrobotnych w ogólnych zasobach sił roboczych) (12% stopa bezrobocia)

Wz- wskaźnik zatrudnienia (udział zatrudnionych w ogólnej liczbie osób w wieku pradukcyjnym)

B= Sr- Z

az= Sr/Lp, zatem Sr=az*Lp

B= Lp*az-Z

b=(B/Sr)*100

Wz= Z/Lp

Współczesne cechy bezrobocia:

• pozostawanie bez pracy

• poszukiwanie pracy

• gotowość do podjęcia pracy na typowych warunkach w gospodarce

Nadmierne zatrudnienie

nadmierne zatrudnienie=bezrobocie ukryte

1. nadmierne zatrudnianie kobiet

2. nadmierne zatrudnianie we wsi

Załóżmy że zatrudnienie w przedsiębiorstwie wynosi Z przy produkcji wynoszącej Y0 w przypadku zmniejszenia produkcji do Y1 jeśli zatrudnienie pozostałoby na niezmienionym poziomie wówczas mamy do czynienia z przerostem zatrudnienia i jednoczesnym spadkiem wydajności pracującego stanowi tzw bezrobocie ukryte.

W sektorze prywatnym panuje trent na tzw chomikowanie zasobów siły roboczej podczas gdy firma przechodzi trudności finansowe czy też charakteryzuje się sezonowością produkcji. Najczęściej dostrzega się to w przypadku gdy istnieją duże koszty rekrutacji i rotacji pracowniczej.

Przepływ i zasoby na rynku pracy

1. zwolnieni z pracy, rezygnujący z pracy

2. ponownie i nowo zatrudnieni

3. renciści

4. podejmujący pierwszą pracę i wracający na rynek pracy

5. rezygnujący z poszukiwania pracy

6. nowo wchodzący i wracający na rynek pracy

7. zmieniający pracę

Przyczyny bezrobocia bezrobocie skutki bezrobocia

Przyczyny bezrobocia:

1. stosunkowo wysokie koszty pracy

2. niedopasowanie popytu i podaży na rynku pracy

3. niski stopień elastyczności kodeksy pracy

4. prawne reglamentacje (administracyjne ustanowienia np płaca minimalna) rynku pracy

Rodzaje bezrobocia:

1. Zw z niedopasowaniem strukturalnym- warunki równowagi i nierównowagi rynku pracy(2 rodzaje)

• Frykcyjne- niedopasowanie o charak krótko okresowym np kwalifikacje

• Strukturalne- długo okresowe np wolne miejsca pracy i bezrobotni efekt procesu prywatyzacji m.in PGR-u

2. Zw z nadwyżką podaży pracy- efekt osłabienia ogólnej aktywności gospodarczej może wynikać z niedostatku popytu na rynku pracy lub relatywnie wysokich wynagrodzeń

• jawne- podane przez GUS

• ukryte- statystyki nie obejmują, ale mamy świadomość że istnieje

• przymusowe- warunki pracy odpowiadają , ale liczba miejsc jest za mała

• dobrowolne- jest miejsce pracy, ale nie odpowiadają nam warunki lub stać nas na bycie bezrobotnym

• cykliczne-efekt koniunktury rozwoju gospodarki

Bezrobocie nie jest zjawiskiem redukowalnym, naturalne bezrobocie

Skutki bezrobocia

Negatywne

1. Niższe PKB

2. Niższe wypływy do budżetu państwa z tytułu podatków

3. Wyższe podatki

Pozytywne

1.Motywuje do podnoszenia kwalifikacji

2. Zwiększa konkurencyjność między pracownikami

3.Zwiększa się zainteresowanie elastycznymi formami zatrudnienia

3