Alergologia 12.03.2010

Astma oskrzelowa AO

Jeden to przewlekle zapalenie blony sluzowej drog oddechwych.

Przewlekle zapalenie wywoluje nadreaktywnosc oskrzeli.

Objawy chorobowe:

• dusznosci

• swiszczacy oddech

• kaszel

• uczucie sciskania w klatce piersiowej

Objawy te wiążą sie z obturacja oskrzeli o zmiennym nasileniu, ustepujaca samoistnie lub pod wplywem lekow.

Obturacja – skurcz

Astma oskrzelowa :

• czy zespol objawow?

• Bo rozne przyczyny :

  • astma aspirynowa

  • astma wysilkowa

• czy choroba?

• Bo astma atopowa – 1 przyczyna

• bo 1 patogeneza

astma oskrzelowa epidemiologia

• pod koniec XX wieku obserwowano wzrost zachorowań na astmę u dzieci o 50% w ciągu 10-15 lat

• obecnie 5-8 % populacji

• badania ECAP – ilość niedoszacowana

AO PATOGENEZA – mechanizm

• skurcz mięśni

• obrzęk nabłonka + skurcz mięśni

• gesty śluz + obrzęk nabłonka + skurcz mięśni

• ciśnienie podczas wydechu + gesty śluz + obrzęk nabłonka + skurcz mięśni

AO – Rozpoznanie

Napady : kaszel, duszności z 'graniem', wykrztuszenie

czynniki wyzwalające objawy :

• zakażenia układu oddechowego

• wysiłek fizyczny

• kontakt z alergenami

• pokarmy, dodatki do żywności, leki

• śmiech, sen

• zimno i zapachy (cechy nadreaktywnosci )

AO napad / zaostrzenie

• napad to pojedynczy epizod duszności

• zaostrzenie to stan w którym częściej występują napady

• stan astmatyczny to przedłużający się oporny na leki napad

AO rozpoznanie

• wywiad chorobowy i ocena objawów

• badanie lekarskie

• spirometria

  • próba rozkurczowa

• diagnostyka alergii

• testy skórne

• oznaczanie swoistej IgE w surowicy

• próby prowokacji nie swoiste/ swoiste

Klasyfikacja astmy

• atopowa

• nieatopowa

• całoroczna

• sezonowa

• 1. epizodyczna

• 2. przewlekła

  • a. łagodna

  • b. umiarkowana

  • c. ciężka

klasyfikacja wg GINA

Kryterium \ \stopnie kontroli astmy	Astma kontrolowana musza byc spelnione wszystkie kryteria	Astma czesciowo kontrolowana musi byc spelniony >= 1 kryterium w >= 1 tygodniu	Astma niekontrolowana
Objawy dzienne	Wystepuje nie czesciej niz 2 razy w tygodniu	Wystepuje czesciej niz 2 razy w tygoniu	>= 3 kryteria astmy czesciowo kontrolowane spelnione w ktorymkolwiek tygoniu
Ograniczenie aktywnosci zyciowych	Nie ma	Jakiekolwiek
Objawy nocne, przebudzenia	Nie wystepuja	Jakiekolwiek
Potrzeba leczenia doraznego	Nie ma czesciej niz 2 razy w tygodniu	Czesciej niz 2 razy w tygodniu
Czynnosc pluc( PEF lub FFV1 )	Prawidlowa	< 80% wn lub wm
Zaostrzenia	Nie wystepuja	Wystepuja czesciej niz raz w roku *	1 w ktorymkolwiek tygodniu *
* kazdy tydzien zaostrzenia astmy uznaje sie za tydzien z astma niekontrolowana, wm – wartosc maksymalna u chorego, wn – wartosc nalezna

AO – cele leczenia

• osiągniecie i utrzymanie kontroli objawów

• utrzymanie normalnej aktywności życiowej, w tym zdolności podejmowania wysiłków fizycznych

• utrzymanie wydolności układu oddechowego na poziomie jak najbardziej zbliżonym do prawidłowego

• zapobiegania zaostrzeniom astmy

• unikanie skutków niepożądanych stosowanych leków przeciwastmatycznych

• niedopuszczenie do zgonu z powodu astmy

AO - postępowanie

1. identyfikacja czynników ryzyka i zmniejszenie ekspozycji na te czynniki

2. ocena kontroli astmy, leczenie w celu jej osiągnięcia i monitorowanie

3. leczenie zaostrzeń astmy

ACT – astma control test

AO – leczenie

• leczenie wziewne:

  • duża skuteczność

  • mała dawka leku

  • bezpieczeństwo

• problemy – technika inhalacji

  • nebulizacje – inhalatory stosowane u dzieci ( duze) w przychodniach

  • inhalator ciśnieniowy MDI

    ( + komora inhalacyjna)

  • inhalatory proszkowe

Kontrolujące chorobę – przeciwzapalne

• GLIKOKORTYKOSEROIDY (GKS) WZIEWNE

• przeciwleukotrienowe (doustne)

  rozszerzające oskrzela : długo działające

  beta2-mimetyki, teofilina

Interwencyjne (stosowane doraźnie)

• krotko działające beta2- mimetyki

AO – Farmakoterapia

• GKS wziewne to podstawa leczenia

• od nich zaczynamy leczenie

• ( u dzieci możemy ew. zacząć od antyleukotrienow)

• problemy GKS: strach, compliance – współpraca, podatność

COMPLIANCE = WSPOLPRACA

• GKS wziewne naprawdę lecza, ale nie działają spektakularnie

• BETA 2 MIMETYKI nie lecza, ale spektakularnie rozszerzają oskrzela – dają komfort

• pacjent często stosuje tylko je

Monitorowanie AO

• badanie PEF – kupujemy aparacik w aptece

• test ACT

Leczenie przyczynowe

Immunoterapia

• alergiczny niezyt nosa

• astma oskrzelowa

Pewny zwiazek objawow chorobowych z dzialaniem alergenu

Potwierdzic ocecnosc p-cial sIgE,

Astma musi byc w pleni kontrolowana FEV₁ >80%

Immunoterapia

caloroczna lub sezonowa

Alergeny :

• pylki traw, drzew i chwastow,

• roztocza kurzu domowego

• siersc zwierzat

• plesnie

• jady owadow

Leczenie 5 lat

Osiagana remisji choroby – 15 lat

U dzieci z ANN jamowanie rozwoju astmy i uczulen .

Profilaktyka

	Prewencja pierwotna	Prewencja wtórna	Prewencja pozna
Stan	Obecne czynniki ryzyka	Obecne markery	Rozwinięta choroba przewlekła
Podmiot	Grupa ' wysokiego ryzyka'	Pacjenci uczuleni	Pacjenci chorzy z ryzykiem wtórnych problemów
Cel	Zapobieganie alergizacji	Zapobieganie rozwojowi choroby	Zapobieganie inwalidztwu. Poprawa jakości życia.

Zagrożenie

Choroba atopowa u przynajmniej jednego z rodziców ( potwierdzona klinicznie i/lub immunologiczne)

czynniki ryzyka:

• ekspozycja matki na

  • dym tytoniowy

  • alergeny pokarmowe

  • alergeny wziewne

• niska masa urodzeniowa

• miesiąc urodzenia

• płeć męska

Postępowanie profilaktyczne w ciąży

• nie zaleca się ciężarnym diet restrykcyjnych jako formy zapobiegania alergizacji plodu

• koniecznie jest zaprzestanie palenia tytoniu

• wskazane unikanie leków

Postępowanie profilaktyczne po urodzeniu dziecka

Wyłącznie karmienie naturalne do 6m-ca życia (efekt wzmocniony, gdy karmiaca unika silnych alergenow w diecie – jajka, ryby, czekolada, orzechy, mleko, soja). U dzieci wysokiego ryzyka w razie koniecznosci stosowanie hydrolizatów białka mleka krowiego. Ochrona dziecka przed dymem tytoniowym. Zapewnienie dobrej wentylacji mieszkania.