Temat: Opakowania

1. Funkcje i zadania opakowań, podział opakowań.

Literatura podaje wiele definicji opakowań, jednakże każda definicja opakowania powinna zawierać omówione najbardziej istotne zagadnienia z tej dziedziny, do których zalicza się:

- ochronę danego wyrobu/produktu w czasie magazynowania, transportu oraz użytkowania. A także ochronę otoczenia przed ewentualnym szkodliwym działaniem wyrobu/produktu;

- opakowanie powinno również zawierać informację o produkcie;

- opakowania powinny ułatwić przemieszczenie, sprzedaż, a także użytkowanie produktu;

- walory estetyczne opakowania mają wpływ na konsumenta.

Z podanych wyżej cech można przedstawić jedną pełną definicję opakowania. A więc opakowanie to wytwór gotowy, który często posiada już odpowiednią konstrukcję. Ma za zadanie ochronę opakowania przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Opakowanie powinno zawierać informację o wyrobie.

Zadania opakowań.

Opakowania pełnią zadanie ochronne wyrobu przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych, a także niekiedy ochrona otoczenia przed szkodliwym działaniem wyrobu.

Podział opakowań.

Jest wiele kryteriów podziału opakowań. Najczęściej jednak opakowania dzielimy ze względu na:

• spełnianą funkcję

• materiał zastosowany do wykonania opakowania

• kształt opakowania

• kryterium własności

• sposób wykorzystania

• oraz z punktu widzenia ekologicznego

Podział opakowań ze względu na spełnianą funkcję:

• opakowania jednostkowe - „są to opakowania bezpośrednie produktu, które zawierają często taką dozę produktu, jaka jest często sprzedawana w handlu detalicznym¹”. Są one odpowiedzialne za ochronę wyrobu przed ubytkami ilościowymi, a także czasami zmianami jakościowymi. Te opakowania nie zapewniają produktowi samodzielnie dostarczanej ochrony przed narażeniem podczas transportu oraz magazynowania.

• opakowania transportowe - zapewniają produktowi ochronę zawartości przed narażeniem mechanicznym, klimatycznym i biologicznym w czasie magazynowania i transportu. W przypadku tych opakowań mogą być przewożone opakowania jednostkowe, zbiorcze a także zapakowane luzem.

• opakowania zbiorcze - są to opakowania pośrednie między opakowaniami jednostkowymi, a transportowymi.

Podział opakowań ze względu na materiały zastosowane do wykonania opakowania:

• ceramiczne

• drewniane (a także z tworzyw drewnianych)

• metalowe

• papierowe

• szklane

• tkaninowe

• z materiałów kompleksowych

• a także z tworzyw sztucznych

Podział opakowań ze względu na kształt opakowania:

• Opakowania jednostkowe:

- częściowo osłaniające wyrób - np. tacki, siatki, pudełka bez wieka.

- całkowicie osłaniające wyrób - np. słoje, puszki, butelki, pudełka z wiekiem.

• Opakowania transportowe:

- częściowo osłaniające wyrób - np. kosze, klatki, klamry, wiadra bez wieka.

- całkowicie osłaniające wyrób - np. worki, butle, bębny, wiadra z wiekiem.

Podział opakowań ze względu na kryterium własności:

• Własne - czyli te które stanowią własność producenta

• Obce - czyli te które stanowią własność dostawcy

• Dzierżawione - czyli te które stanowią własność producenta opakowań lub firmy usługowej.

Podział opakowań ze względu na sposób wykorzystania:

• jednorazowego użytku - są to te opakowania które najczęściej ulegają szybkiemu zniszczeniu (np. torby, owinięcia), a także te opakowania które nie podlegają skupowi.

• zwrotne, czyli do wielokrotnego użytku - są to te opakowania które podlegają kaucjonowaniu oraz skupowi, a także te opakowania które zalicza się do opakowań transportowych.

Podział opakowań z punktu widzenia ekologicznego, dzieli się na:

• opakowania ulegające naturalnemu procesowi, który nazywa się rozkładem

• a także opakowania, które nie ulegają biodegradacji.

Funkcje opakowań.

Wielu autorów, w wielu książkach podaje przeróżny podział na funkcje opakowań. Ja wymienię sześć podstawowych (moim zdaniem) funkcji:

• ekologiczna - funkcja ekologiczna odnosi się do środowiska. Jej główną rolą jest utylizacja danego opakowania.

• informacyjna - funkcja ta odnosi się do dostatecznego poinformowania klienta o towarze znajdującym się w opakowaniu. Opakowanie powinno zawierać parę podstawowych informacji m.in. nazwę produktu, datę, opis danego produktu, sposób użytkowania, cenę, a także termin ważności. Funkcja ta jest szczególna i odrywa szczególną rolę w przypadku, kiedy dany produkt pojawia się po raz pierwszy na rynku.

• logistyczna - „ta funkcja częściowo wiąże się z funkcją ochronną , ponieważ celem procesów logistycznych jest dostarczenie właściwych produktów, we właściwej ilości, we właściwe miejsc, we właściwym czasie, przy zachowaniu właściwej jakości i przy właściwych optymalnych kosztach. Z punktu widzenia logistyki ważne w opakowaniach są ich funkcje magazynowe, kompletacyjne, transportowe i informacyjne.²”

• marketingowa - funkcja ta jest odpowiedzialna za kształtowanie obrazu firmy, a także gatunku danego produktu/wyrobu.

• ochronna - opakowanie powinno zabezpieczać produkt, a także zapewniać mu świeżość, trwałość i atrakcyjność oraz powinno zapobiegać przed zepsuciem, zmianom konsystencji, wyparowaniu czy zabrudzeniu lub uszkodzeniu

• użytkowa - zalicza się do nich ponowne zastosowanie. Ta funkcja jest przede wszystkim adresowana do ostatecznych nabywców danego produktu. „Od opakowania wymaga się łatwości otwierania i zamykania oraz możliwości dodatkowych zastosowań (wykorzystanie pustego opakowania do innych celów).³”

Źródła:

1. Opakowania w systemach logistycznych, Andrzej Korzeniowski, Mieczysław Skrzypek, Grzegorz Szyszka, Biblioteka logistyka, Poznań 2001 r.

2. Kompendium wiedzy o logistyce, pod red. Elżbiety Gołembskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Poznań 2001 r.

3. pl.wikipedia.org

---