Gry i zabawy przeciwko agresji.
II Cele: po zakończeniu zajęć nauczyciel powinien:
• poznać różne gry i zabawy służące do rozładowania, odreagowania
uczuć prowadzących do agresji i przemocy,
• umieć praktycznie zastosować poznane zabawy,
• rozumieć znaczenie gier i zabaw w konstruktywnym wyrażaniu
złości i wrogości,
• utwierdzić się na podstawie własnych doświadczeń zdobytych
podczas warsztatów o pozytywnej roli zabaw w odreagowywaniu
napięć psychicznych.
III Uwagi dotyczące realizacji warsztatów:
Czas trwania warsztatów- trzy godziny zegarowe.
Metody: aktywne, praktycznego działania.
IV Materiały: duże arkusze papieru, mazaki, kredki, gazety, szaliki lub wstążki,
Gazety, wskazówki, bloki, nożyczki, samoprzylepny papier.
V Przebieg warsztatów:
a/ Wprowadzenie:
1/Wyjaśnienie znaczenia gier i zabaw w odreagowywaniu
złości i innych napięć psychicznych,
2/ Poinformowanie nauczycieli, że warsztaty będą prowadzone metodami
aktywnymi tzn. w taki sposób, aby umożliwić nauczycielom aktywny udział, doświadczanie i przeżywanie proponowanych gier i zabaw, a następnie podsumowanie zdobytych doświadczeń.
B/ Rozwinięcie:
1/ Wyczarujmy przyjaźń. Każde dziecko może tak „zaczarować” trzech
innych uczniów, by byli oni w przyszłości mili, uprzejmi i przyjaźni w stosunku do niego. Czarodziejską różdżką ( linijka, wskazówka itp.) dotyka ono po kolei te trzy osoby po barkach i wypowiada magiczne zaklęcie, na przykład:
- „ Arku, zaczarowuję cię w chłopca, który nie popycha mnie wciąż, kiedy obok niego przechodzę”,
- „ Asiu, zaczarowuję cię w dziewczynkę, która nie wyśmiewa się ze mnie, jeżeli czegoś nie potrafię”,
- „ Tomku, zaczarowuję cię w uprzejmego sąsiada, który nie rozpycha się w ławce, zabierając mi większą część”
2/ Czy widziałeś wściekłego Maćka. Wszystkie dzieci siedzą w kole, tylko jedno chodzi pośrodku nich. Nagle zatrzymuje się przed dowolną osobą i pyta: „ Czy widziałeś wściekłego Maćka?”. Pytane dziecko odpowiada „Tak”. Następnie dziecko w kręgu pyta dalej: „ A co on robił?”. Zadaniem zapytanej osoby jest pokazanie tego, jak zachowywał się wyprowadzony całkowicie z równowagi Maciek- jakiś agresywny ruch, pełen wściekłości dźwięk albo obydwa razem. Pozostali uczestnicy w kole naśladują to zachowanie.
3/ Podróż do krainy wściekłości. Prowadzący opowiada historyjkę, w trakcie której wykonywane są określone ruchy- wszystkie dzieci je powtarzają, a być może wymyślą jeszcze jakieś dodatkowe. Historyjka jest następującej treści: „ Udajemy się dzisiaj w daleką podróż do tajemniczego kraju. Jedziemy długo, bardzo długo pociągiem”- dzieci ustawiają się w szeregu, chwytają się nawzajem za biodra i biegają po pomieszczeniu naśladując pociąg. „ Pociąg zatrzymuje się. Dotarliśmy do krainy radości. Ludzie, którzy tu mieszkają, są zawsze radośni i uśmiechnięci. Cieszą się już od samego rana, od momentu wstania z łóżka. Przeciągają się z zadowoleniem, witają się z nami z uśmiechem na ustach, podskakują do góry z radości, obejmują nas i tańczą z nami, dwójkami, trójkami, łączą się w duże koło.
Niestety musimy jechać dalej. Lokomotywa już sapie. Wsiadamy do pociągu i jedziemy, jedziemy... Nagle robi się ciemno. Pociąg zatrzymuje się. Dotarliśmy do krainy wściekłości. Tutaj mieszkają ludzie, którzy czują się obrażeni i niesprawiedliwie potraktowani. Są źli i zdenerwowani, tupią nogami, potrząsają głowami, ściskają dłonie w pięści, krzyczą: nie lubię cię nienawidzę cię....
Wreszcie nasza lokomotywa sapie i wzywa nas do pociągu. Wsiadamy i jedziemy dalej... Pociąg zatrzymuje się- dotarliśmy do końcowej stacji. Jesteśmy w krainie spokoju, wszyscy ludzie uśmiechają się łagodnie, poruszają się spokojnie i ostrożnie, delikatnie głaskają się nawzajem, prowadzą się za ręce albo siedzą przytuleni do siebie.
4/Obrazki przeciwko złości. Wszystkie dzieci malują „ obrazki złości”, ilustrujące, co je szczególnie szybko denerwuje i rozwściecza. W trakcie rozmowy próbują potem wspólnie znaleźć dla przedstawionych problemów i obaw konstruktywne formy ich przezwyciężania. Rozwiązania zostaną zapisane na małych samoprzylepnych karteczkach, a następnie przyklejone do „ obrazków złości” i podarowane dziecku, które było autorem danego obrazka.
5/ Papierowa wojna. Do przeprowadzenia tego ćwiczenia potrzebne będą stare gazety. Dzieci dzielimy na dwie grupy i wyznaczamy im terytorium. Na znak prowadzącego wszystkie dzieci zaczynają formować z papieru kule i obrzucać się nimi nawzajem. Tej grupie, która po zakończeniu starcia będzie miała mniej papierowych kul na swoim polu, może zostać przyznany tytuł zwycięzcy.
6/ Ogoniaste zwierzaki. Każde dziecko przeobraża się w jakieś zwierzę, rodem z krainy fantazji. Jako „ogon” wkłada sobie chustkę lub szalik za pasek spodni, czy też spódnicy. Wszyscy próbują teraz przy straszliwych wrzaskach zdobyć jak najwięcej „ogonów”, ale bez przytrzymywania ich właścicieli.
7/Ja dobry- ja zły. Prowadzący mówi do dzieci : „ Zastanów się jak wyglądasz, kiedy jesteś dobry. Poczuj się tym kimś dobrym i utwórz ze swego ciała pomnik dobrego człowieka. Zapamiętaj ten kształt. Poproś kogoś, aby odrysował ten kształt na papierze. Wytnij go nożyczkami. Wypełnij ten kształt treścią „ Ja dobry”. Możesz umieścić tam wszystko to, co kojarzy się z dobrym człowiekiem. Ten sam wariant można zastosować do „Ja zły”. Podsumowanie- wystawa i omówienie prac.
8/ Alfabet miłych słów. Dzieci wypisują po kolei, jedna pod drugą wszystkie litery alfabetu ( bez zmiękczeń) i szukają do nich słowa, które kojarzą im się z czymś miłym i sympatycznym. Mogą pracować w parach lub większych grupach. Na koniec odczytują swoje „alfabety”.
c) Zakończenie.
Nauczyciele otrzymują spis zabaw, w których brali udział i
wypowiadają się na następujące tematy: , -
- Jak się czuli biorąc udział w zabawach?
- Czy widzą możliwość zastosowania tych zabaw u siebie w klasie?
VII Literatura:
1. Jachimska M.: Grupa bawi się i pracuje.Wrocław 1994.
2. Portman R. : Gry i zabawy przeciwko agresji. Kielce 1999.
Załącznik 1. Spis gier i zabaw.
1. Wyczarujmy przyjaźń.
2. Czy widziałeś wściekłego Maćka?.
3. Podróż do krainy wściekłości.
4. Obrazki przeciwko złości.
5. Papierowa wojna.
6. Ogoniaste zwierzaki.
7. Ja dobry- ja zły.
8. Alfabet miłych słów.
napisała: mgr Jadwiga Kolenkiewicz.