BUDOWANIE TEORII PEDAGOGICZNYCH 2


Marta Główczyńska

Studia I stopnia, rok I, grupa 3.

BUDOWANIE TEORII PEDAGOGICZNYCH

  1. Paradygmat - zbiór ogólnych i ostatecznych przesłanek w wyjaśnianiu jakiegoś obszaru rzeczywistości, przyjętych w społeczności uczonych - przedstawicieli danej dyscypliny naukowej, a następnie upowszechniony jako wzór myślenia w normalnych zbiorowościach użytkowników nauk.

[Paradygmat dotyczy bezpośrednio przedmiotu badanej nauki i jest zbiorem ogólnych zdań stanowiących podstawę wnioskowania o jakimś przedmiocie.]

  1. Świat społeczny można analizować w obrębie dwóch kluczowych kategorii: człowieka jako istoty społecznej i społeczeństwa.

  1. Na poziomie pytań o naturę bytu wyróżniamy: naturalizm i realizm.

Naturalizm - subiektywne stanowisko, którego przyjęcie odrzuca możliwość uznania uniwersalnej rzeczywistości świata (każdy ma swój wizerunek rzeczywistości). Każdy podmiot ma swoje formy znaczeń tj. indywidualny świat społeczny i wszystkiego co się w nim dzieje.

Realizm - obiektywne stanowisko, którego przyjęcie odrzuca indywidualne spostrzeganie świata. Podmiot postrzega rzeczy takimi jakie są - czyli uniwersalne dla wszystkich.

  1. Na poziomie pytań o naturę człowieka wyróżniamy: woluntaryzm i determinizm.

Woluntaryzm - wola jest podstawową zasadą organizującą naturę człowieka. Jest ona przyczyną zachodzących w nim zmian.

Determinizm - Zmiany zachodzące w człowieku są determinowane przez inne byty - co warunkuje jego rozwój.

  1. Na pytanie „Jak zmienia się społeczeństwo?” istnieją dwa stanowiska:

    1. Zasada stopniowej regulacji - (ciągłości i zmienności życia społecznego) społeczeństwo osiąga określony stan rozwoju, ustalając reguły jego trwania, po czym kolejne pokolenia odtwarzają ten stan, wprowadzając jednocześnie niewielkie modyfikacje.

    2. Zasada radykalnej zmiany - (zasada braku ciągłości, radykalnego odwracania porządku społecznego) społeczeństwo jest w stanie konfliktu różnych grup interesów, które okresowo doprowadzają do radykalnych zmian stanu rzeczy.

  2. Podział paradygmatów:

  1. Paradygmat humanistyczny - założenie, które przyjmuje indywidualna jednostka, w osobistym odbiorze świata.

  2. Paradygmat interpretatywny - założenie, które przyjmuje indywidualna jednostka w oparciu o założenia grupy społecznej w jakiej funkcjonuje.

  3. Paradygmat strukturalistyczny - założenie, które określa zależności wynikające między istniejącymi w naszym społeczeństwie grupami społecznymi.

  4. Paradygmat funkcjonalistyczny - założenie, które przyjmuje, że społeczeństwo ma obiektywne, gotowe struktury regulujące życie jednostki.

  1. Zespoły przesłanek wyjaśniające przedmiot badań pedagogicznych - praktykę edukacji.

  1. Pajdocentryzm -swobodny rozwój dziecka, przedkładający interes jednostki nad interes społeczeństwa. Paradygmat ten zapoczątkował J.J. Rousseau. Pedagog w tej tradycji akceptuje dziecko takim, jakie jest (jego samorealizacja), otwierając jedynie przed nim możliwości zaktualizowania się jego indywidualnego potencjału rozwojowego.

  • Didaskaliocentryzm - dziecko przygotowuje się do pełnienia dorosłych ról zamiast korzystać ze swojego dzieciństwa. Wiedza publiczna uznana za obiektywną wkracza w miejsce wiedzy osobistej ucznia, zaczynając dominować i budować nowe kryteria oceny otaczającego go świata.