Zadania, materiały, wytwarzanie, selekcja tłokaZadania : tłok odpowiada za : Sprężanie mieszanki paliwowo powietrznej, Po zapłonie za przeniesienie energii wybuchającej mieszanki poprzez korbowód na wał korbowy Materiały : 1)Stopy lekkie na bazie aluminium : AlSi (12% Si z dodatk. Cu, Ni, Mg), AlSi (20% Si z dodatkami Cu, Mg, Cr), AlCu (48% Cu 2% Ni 1,5 Mg) 2)Żeliwo stopowe (3,5% C, 2%Si) 3) Stopy magnezu. Wytwarzanie : Tłoki odlewane SA w kokilach, później toczy się lub szlifuje powierzchnię zewnętrzną tłoka według krzywizny ciągłej ze zmienną opalizacją na tokarkach lub szlifierkach kopiarkach. Selekcja: 1) Selekcja wagowa 2) Selekcja wymiarowa ze względu na największą średniće tłoka 3) Selekcja średnicy otworu pod sworzeń tłokowy 4) Selekcja odległości osi sworznia od denka, Dlatego na denku tłoka umieszcza się strzałkę która powinna wskazywać napęd rozrządu (przód silnika), Liczba 70,95mm oznacza największą możliwą średnicę tłoka w mm, Litera A,B,C oznacza selekcję wagową Zadania warunki pracy pierścieni tłokowych Zadania : 1) Uszczelnienie komory spalania – oparte na labiryncie o sprężystych elementach 2) Regulowanie oleju smarującego i nie dopuszczanie go w nadmiarze do komory spalania ponieważ tam w wysokiej temperaturze i przy braku tlenu ulegnie skoksowaniu co powodowałoby zakleszczanie się pierścieni tłokowych i osadzanie się nagaru na elementach komory spalania. Aby temu zapobiec stosuje się pierścienie zgarniające. 3) Odprowadzenie ciepła z denka i części pierścieniowej do gładzi cylindra. Warunki pracy :1) Wysokie ciśnienie i temperatura(szczególnie pierwszy pierścień uszczelniający) 2) Tarcie półsuche (graniczne) między tuleją a pierścieniami Rodzaje pierścieni uszczelniających zgar i zamków Uszczelniające : walcowe, stożkowe, trapezowe, noskowe Zgarniające : Pierścienie żeliwne działające na zasadzie sprężystości własnej, pierścienie żeliwne wspomagane elementami sprężystymi Zamki : prosty, skośny, schodkowy, z kołeczkiem ustalającym Zadania i warunki pracy korbowodu Zadania : korbowód przenosi na wał korbowy siły gazowe i bezwładności działające na tłok. Bierze udział w zmianie posuwisto zwrotnego ruchu tłoka na ruch obrotowy wału korbowego. Warunki pracy: 1. Ściskany przez siły gazowe 2. Rozciągany przez siły bezwładności 3. Zginany przez siły bezwładności samego korbowodu Zadania, budowa, wytwarzanie, drgania wału korb. Zadania : wał korbowy umożliwia zamianę ruchu posuwisto zwrotnego tłoka na ruch 0obrotowy koła zamachowego Budowa: czopy główne, czopy korbowe, ramiona łączące czopy, przednia i tylna końcówka wału korbowego, przeciwciężary, koło zamachowe, panewki Wytwarzanie : wały korbowe wykonuje się jako : 1. Stalowe kute 2. Odlewane ze specjalnego żeliwa lub staliwa. Na wały stosuje się stale węglowe 40 lub 45 lub niskostopowe stale 40H lub 40HN (Bardzo ważnym czynnikiem jest twardość czopów korbowych i głównych, powinna wynosić 50-60 HRC). By uzyskać twardość stosuje się hartowanie powierzchniowe czopów, nawęglanie i azotowanie. Drgania wału korbowego : W silniku tłokowym zmienne siły gazowe i bezwładności mogą wywoływać następujące rodzaje drgań wału korbowego : 1) Drgania giętne – powodujące zginanie wału korbowego 2) Drgania wzdłużne (poosiowe) 3) Skrętne (Najbardziej niebezpieczne) Drgania skrętne wału korbowego powstają gdy liczba jego obrotów będzie równa wielokrotności, czyli częstotliwości harmonicznej jego drgań własnych. Może to wywołać rezonans wału i w konsekwencji jego pęknięcie. Aby stłumić te drgania stosuje się tłumiki cierne a coraz częściej tłumiki hydrauliczne – tłumiące drgania dzięki oporom tarcia wewnętrznego (elementem pochłaniającym te drgania spełnia olej)

Właściwości, materiały i budowa łożysk ślizgowych Właściwości : 1) Powinny dobrze odprowadzać ciepło 2) Powinny utrzymywać film olejowy 3) Powinny wytrzymywać duże naciski i uderzenia 4) Nie powinny tracić swoich właściwości w wysokiej temperaturze 5) Powinny umożliwiać wgniatanie się w stop łożyskowy twardych cząsteczek przenoszonych przez olej 6) Nie powinny ulegać korozji od składników oleju 7) Powinny umożliwiać stosowanie małych luzów montażowych dających cichą prace silnika Budowa : Panewka w kształcie pierścienia składa się z dwóch części. Wykonuje się je z brązu, żeliwa szarego, lub teflonu. Niektóre panewki mają rowki żeby lepiej rozprowadzały olej. Uszkodzenie panewek objawia się charakterystycznym stukaniem. Na panewkach stosuje się zamki zapobiegające obrotowi i błędnemu montażowi. Obecnie panewki wykonuje się trójwarstwowo. Panewki mają różne szlify. Weryfikacja i naprawa pierścieni tłokowych Przed montażem nowych pierścieni tłokowych sprawdzamy : 1) Luz w zamku pierścieni (0,2 – 0,6 mm) 2) Luz pierścienia tłokowego w rowku tłoka (0,04 – 0,06mm) [Pierścienie zakłada się specjalnymi szczypcami]

Weryfikacja i naprawa wału korbowego Ocenę stanu technicznego wału korbowego zaczynamy od : 10 Oględzin powierzchni czopów głównych i korbowych 2) Sprawdzeniu gwintów mocujących koło zamachowe Po wyjęciu silnika sprawdza się : 1) Prostoliniowość wału (bicie promieniowe czopów głównych) 2) Weryfikacja zużycia czopów korbowych i głównych (pomiar średnicy czopów mikrometrem w trzech przekrojach i dwóch prostopadłych względem siebie płaszczyznach). Umożliwia to stwierdzenie jak bardzo zużyte są czopy i określenie odchyłek kształtu : (stożkowatość, owalność, baryłkowatość). Dysponując wymiarami pomiarów średnic czopów głównych i korbowych oraz danymi dotyczącymi nominalnych średnic tych czopów wał korbowy kwalifikujemy do naprawy na określony wymiar naprawczy.