Mieszanina: powstaje w wyniku zmieszania co najmniej dwóch różnych substancji. Mieszanina jednorodna: nie można odróżnić jej składników tzw. gołym okiem ani za pomocą prostych przyrządów optycznych. Mieszanina niejednorodna: można odróżnić jej składników tzw. gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. Zjawisko fizyczne - przemiana w której wyniku nie powstaje żadna nowa substancja. Reakcja chemiczna - przemiana w której wyniku powstaje nowa substancja o innych właściwościach. Pierwiastek chemiczny - substancja prosta, której nie można rozłożyć na prostsze. Związek chemiczny - substancja złożona z co najmniej dwóch różnych pierwiastków chemicznych połączonych ze sobą. Powietrze - mieszanina jednorodna gazów o podstawowym składzie: 78% objętościowych azotu, 21% objętościowych tleny i 1% objętościowy innych gazów. Reakcja analizy - reakcja chemiczna podczas której z jednego substratu powstaje kilka produktów. Reakcja syntezy - z kilku substratów powstaje jeden produkt. Reakcja wymiany - reakcja chemiczna w której z kilku substratów powstaje kilka produktów. Substraty reakcji - substancje użyte do reakcji chemicznej i ulegające przemianą. Produkty reakcji - substancje powstające w wyniku reakcji chemicznej. Reagenty - substraty i produkty reakcji chemicznej. Tlenek - związek chemiczny tleny z innym pierwiastkiem. Utlenianie - łączenie się tlenu z pierwiastkami chemicznymi. Spalanie - gwałtowna przemiana przebiegająca z wydzieleniem światła i ciepła. Kondensacja - przemiana gazowego stany skupienia w stan ciekły. Higroskopijność - zdolność pochłaniania wilgoci (pary wodnej i wody) przez pewne substancje. Reakcja charakterystyczna - reakcja chemiczna umożliwiająca identyfikację danej substancji chemicznej. Sublimacja - przemiana ciała stałego w gaz. Woda wapienna - odczynnik umożliwiający identyfikację tlenku węgla (IV). Woda wapienna mętnieje pod wpływem tlenku węgla (IV).
Metody rozdzielania mieszanin:
Destylacja - wykorzystanie różnicy temperatur wrzenia składników.
Sączenie - oddzielenie ciała stałego od cieczy za pomocą urządzenia zwanego filtrem, zawierającego przegrodę filtrującą, np. z bibuły, warstwy piasku
Krystalizacja - tworzenie i wzrost kryształów w roztworze przesyconym
Odparowanie rozpuszczalnika
Sedymentacja - odpadanie cząsteczek ciała stałego o gęstości większej od wody na dno naczynia
Dekantacja - zlewanie cieczy znad osadu
Typy reakcji:
Syntezy: A + B AB
Analizy: AB A + B
Wymiany: A + BC AB + C lub AC + B
TLEN:
Właściwości:
Gaz
Bezbarwny
Bezwonny
Słabo rozpuszcza się w wodzie
Niemetal
Łączy się z niemetalami i metalami tworząc tlenki
Podtrzymuje spalanie, sam się nie pali
ZASTOSOWANIE:
Do produkcji: kwasów
Butle gazowe
Palniki
Maski tlenowe dla płetwonurków, lotników, kosmonautów
Tlen z powietrza do procesów przemysłowych
Błękitna planeta Ziemia
AZOT:
WŁAŚCIWOŚCI:
Gaz
Bezbarwny
Bezwonny
Niemetal
Nie podtrzymuje spalania
ZASTOSOWANIE:
Do produkcji nawozów sztucznych
Kwasu azotowego (V)
Jako proszek do pieczenia ciast
TLENEK WĘGLA (IV):
WŁAŚCIWOŚCI:
Gaz
Bezbarwny
Bezwonny
Dobrze rozpuszcza się w wodzie
1,5 razy cięższy od powietrza
tlenek niemetalu
nie pali się i nie podtrzymuje spalania
powoduje mętnienie wody wapiennej gdyż reaguje z nią
ZASTOSOWANIE:
wypełniania gaśnic
sporządzania napojów gazowanych
w przemyśle cukrowniczym jako środek konserwujący produkty żywnościowe
w chłodnictwie jako tzw. suchy lód
WODÓR:
WŁAŚCIWOŚCI:
gaz
bezbarwny
bezwonny
słabo rozpuszcza się w wodzie
najlżejszy gaz
niemetal
łączy się z niemetalami np. z tlenem tworzy wodę, z azotem tworzy amoniak, z chlorem tworzy chlorowodór, z siarką tworzy siarkowodór
z metalami tworzy wodorki
nie podtrzymuje spalania
jest palny
1