Sharon Otterman, Ray Rivera |

New York Times

| 15 Maj 2012 |

Komentarze (3)

Przypadki molestowania dzieci zdarzaj si wsz dzie, tak e w najbardziej ortodoksyjnych wspólnotach religijnych. Nie wsz dzie jednak ofiary i ich
rodziny spotykaj si z ostracyzmem, zastraszaniem i naciskami, by nie zgøasza sprawy na policj – a takich sytuacji niestety nie brakuje w
spoøeczno ciach ultraortodoksyjnych ydów.

Mordechai Jungreis po raz pierwszy prze yø szok, kiedy dowiedziaø si , e jego niepeønosprawny umysøowo, nastoletni syn byø molestowany w rytualnej øa ni

ydowskiej na Brooklynie. Zøo yø doniesienie, sprawca molestowania zostaø aresztowany – i wtedy Jungreis przyszedø szok po raz drugi.

Doø cz do nas na Facebooku

Na ulicach dzielnicy Williamsburg na Brooklynie starzy znajomi zacz li mija jego i jego rodzin bez søowa. Wøa ciciel wynajmowanego mieszkania kazaø im
si wyprowadzi . Na automatycznej sekretarce zacz øy si pojawia anonimowe przekle stwa za to, e Jungreisowie wydali policji innego yda. Te ciowa
Mordechaia usøyszaøa od innej kobiety, e ten sam m czyzna molestowaø tak e jej syna, a ona nie poszøa z tym na policj . "Czy twój zi musiaø si tak
zachowa ?"

Kto pyta nie bø dzi - odpowiedz na pytania naszych u ytkowników

Wspóøpracuj c z policj i mówi c gøo no o tym, co spotkaøo jego syna, 38-letni Jungreis znalazø si w samym rodku bolesnego sporu zakøócaj cego spokój
niewielkiej chasydzkiej spoøeczno ci. W rodowiskach ultraortodoksyjnych ydów, przestrzegaj cych ustalonych wieki temu zasad religijnych i kulturalnych,
dopiero od bardzo niedawna zdarza si zgøaszanie na policj przypadków molestowania seksualnego dzieci przez czøonków wøasnej grupy spoøecznej.
Niestety, ludzie, którzy zdobywaj si na tak decyzj , cz sto do wiadczaj pó niej zastraszania i ostracyzmu spoøecznego ze strony swoich znajomych i
s siadów, a rabini i przeøo eni usiøuj zmusi ich do wycofania zarzutów.

– Niech spróbuj prze y cho jeden dzie w bólu, jakiego teraz do wiadczam – mówi Mordechai Jungreis, wygl daj cy na zm czonego i zrezygnowanego,
kiedy rozmawiamy przed jego nowym mieszkaniem na obrze ach Williamsburga. – Czy w ci gu tych dwóch lat ktokolwiek z chasydzkiej spoøeczno ci w
Borough Park, we Flatbush, przyszedø, aby spojrze mojemu synowi w oczy i powiedzie mu dobre søowo? Czy kto miaø odwag okaza mu lito na ulicy?

W Nowym Jorku i jego najbli ej okolicy mieszka okoøo 250 tysi cy ultraortodoksyjnych ydów. To ich najwi ksze skupisko poza Izraelem, stale zreszt
rosn ce, bo ydowskie rodziny maj zwykle wiele dzieci. Najwi ksza liczba ortodoksów mieszka wøa nie na Brooklynie, gdzie znacz c grup stanowi
czøonkowie spoøeczno ci chasydzkich. Chasydyzm to dynamiczny ruch religijny powstaøy w Europie w XVIII w., który zakøada stosowanie si do
szczegóøowych praw religii moj eszowej w ka dym aspekcie ycia.

Wspólnoty chasydzkie, na czele których stoj cadykowie – zwani przez wspóøwyznawców "rebe" – staraj si ci le zachowywa wszystkie szczegóøowe
przepisy i zwyczaje oraz unika wpøywów wiata zewn trznego. Dzi cz

ultraortodoksyjnych rabinów uwa a, e osoba molestuj ca dziecko powinna by

oddana w r ce policji, ale inni nadal ci le trzymaj si zasady mesirah, która nie dopuszcza mo liwo ci doniesienia nie- ydowskim wøadzom na
wspóøwyznawc , a publiczne stawanie zarzutów ydowi uznaje za chillul Hashem, profanacj Imienia Boga.

Naukowcy uwa aj , e przypadki molestowania nieletnich w spoøeczno ci ultraortodoksyjnych ydów zdarzaj si tak samo cz sto jak w ka dej innej grupie
spoøecznej – tyle e tu od pokole ofiary zachowuj milczenie, boj c si stygmatyzacji w kulturze, w której panuje cisøy podziaø pøci a rozmowa o seksie jest
niemal tabu. Je li ofiara chce zgøosi molestowanie, idzie z tym do rabina lub do s du rabinicznego, który mo e nakaza obserwowanie sprawcy albo
wypøacenie odszkodowania ofierze, ale nie zgøasza sprawy na policj .

– Nie mo na dopu ci do zniszczenia komu ycia na podstawie faøszywych zarzutów – mówi rabin Chaim Dovid Zweibel, wiceprezes Agudath Israel of
America, pøywowej organizacji ultraortodoksyjnych ydów, która w ubiegøym roku stwierdziøa, e praktykuj cy yd nie powinien zgøasza sprawy na policj ,
zanim nie dostanie pozwolenia od rabina. – Chodzi o to, aby omówi spraw z rabinem, zanim podejmie si ostateczne decyzje.

Kiedy ultraortodoksi zdecyduj si jednak poinformowa o sprawie policj , cz sto okazuje si , e te same siøy, które wcze niej nakazywaøy ofiarom milcze ,
teraz utrudniaj oskar enie sprawcy.

Na Brooklynie od 2009 r. wøadze prowadziøy 51 spraw o molestowanie w spoøeczno ci ortodoksyjnych ydów. Dziewi z nich umorzono z powodu wycofania

"Nasi" nie molestuj

Fot. Getty Images/FPM

Strona 1 z 2

"Nasi" nie molestuj - Religia w Onet.pl

2012-06-03

http://religia.onet.pl/publicystyka,6/nasi-nie-molestuja,40864.html?print=1

zezna przez ofiary, a wi kszo pozostaøych zako czyøa si ugodami, bo rodziny ofiar baøy si twardej konfrontacji.

– Ludzie nie wypieraj si prawdy, ale nie chc kontynuowa takich spraw i doprowadza ich do ko ca – mówi Rhonnie Jaus, prokuratorka z Brooklynu
zajmuj ca si przest pstwami na tle seksualnym. – Wiemy, e niektóre z ofiar zostaøy pó niej wyrzucone ze szkóø, e nie mogøy chodzi do swojej synagogi.
To ogromna presja.

Ofiary rzadko zgøaszaj przypadki zastraszania, ale dwa tygodnie temu kobieta z chasydzkiej wspólnoty z Kiryas Joel w Orange County (stan Nowy Jork)
zøo yøa w s dzie o wiadczenie opisuj c szczegóøowo naciski, jakim poddawano j po tym, jak doniosøa na m czyzn , który molestowaø jej syna. "Czuj si
zagro ona i bardzo si boj ", napisaøa. "Jestem zastraszana, martwi si , co z tego wyniknie. Ale musz chroni moje dziecko i robi to, co uwa am za
søuszne".

W ubiegøym roku jej syn – wówczas czternastoletni – opowiedziaø policjantom, jak jaki obcy m czyzna poprosiø go o pomoc w przenoszeniu paczek,
oferuj c w zamian 20 dolarów. Chøopiec zgodziø si , ale m czyzna zabraø go do motelu w Woodbury, gdzie zdj ø mu spodnie i masturbowaø go.

Policja dotarøa do nagra z kamery przed motelem. Okazaøo si , e m czyzna to 52-letni wówczas Joseph Gelbman z Kiamesha Lake, kucharz pracuj cy w
szkole prowadzonej przez chasydzk sekt Vizhnitz. Gelbman zostaø aresztowany – i wtedy zacz øo si zastraszanie matki chøopca. Wpøywowy rabin grupy
Vizhnitz, Israel Hager z Monsey w stanie Nowy Jork, dzwoniø do niej i daø, aby przerwaøa wspóøprac z prokuratur i zamiast tego wniosøa spraw do s du
rabinicznego pod jego jurysdykcj . Próbowali my poprosi rabina Hagera o komentarz, ale nie odpowiedziaø na nasze telefony.

"Odpowiedziaøam mu: Dlaczego mam wycofa zeznania? Przecie ten czøowiek mo e potem skrzywdzi inne dzieci!’”, napisaøa matka w o wiadczeniu.

Kobieta, która poprosiøa o nieujawnianie jej nazwiska, aby nikt nie mógø zidentyfikowa jej syna, opowiada, e rabin nalegaø, argumentuj c: - Co ci z tego
przyjdzie, e on pójdzie do wi zienia?. W czasie jednej z pó niejszych rozmów zaproponowaø jej 20 tysi cy dolarów na terapi dla syna, je li zarzuty zostan
wycofane.

24 kwietnia, na trzy dni przed rozpocz ciem procesu, chøopiec zostaø wyrzucony ze szkoøy. Kiedy jego matka zaprotestowaøa, dyrektor zagroziø jej, e zgøosi
na policj , e molestowaøa swojego syna. Prokuratura – wbrew woli rodziców chøopca – zgodziøa si na ugod . Gelbman przyznaø si do naruszenia dóbr
dziecka i zostaø poddany nadzorowi s dowemu na trzy lata.

Trzeba jednak przyzna , e wiadomo zjawiska wykorzystywania seksualnego dzieci jest w spoøeczno ci ultraortodoksów coraz wi ksza. Od 2008 r. swoje
historie upubliczniøo ju wielu dorosøych, którzy jako dzieci byli ofiarami takich praktyk. Coraz wi ksz popularno zdobywa zaaprobowana przez rabinów
ksi ka "Let’s Stay Safe" (”B d my bezpieczni”), ucz ca dzieci jak powinny si zachowywa , kiedy kto dotyka je w sposób niewøa ciwy.

Na Brooklynie w dzielnicy Crown Heights, zamieszkaøej przez ydów zwi zanych z chasydzkim ruchem Chabad-Lubavitch, zaszøa jeszcze bardziej znacz ca
zmiana. W lipcu 2011 r. ydowski s d religijny orzekø, e tradycyjna interpretacja mesirah nie stosuje si do spraw, w których istniej dowody na
molestowanie dzieci. "Nikomu w takiej sytuacji nie wolno milcze " – mo na byøo przeczyta w decyzji podpisanej przez dwóch z trzech s dziów. Od tego
czasu w Crown Heights zgøoszono pi przypadków molestowania dzieci. – To tyle, ile aresztowa i raportów w podobnych sprawach miaøo miejsce przez
ostatnie 20 lat! – mówi Eliyahu Federman, prawnik pomagaj cy ofiarom na terenie dzielnicy.

Na decyzje s du rabinackiego wpøyn ø niew tpliwie 19-letni Mordechai Feinstein, który opowiedziaø s dziom, jak w wieku 15 lat byø molestowany przez rabina
Moshe F. Kellera ze wspólnoty Chabad-Lubavitch. Rabin prowadziø fundacj wspomagaj c møodzie w potrzebie, a Feinstein uwa aø go za swojego
duchowego przewodnika.

W ubiegøym tygodniu rabin Keller zostaø skazany w procesie karnym na trzy lata nadzoru s dowego pod zarzutem naruszenia dóbr dziecka. A Mordechai
Feinstein, który porzuciø wiar , prowadzi obecnie kampani maj c na celu zach cenie innych ofiar molestowania do ujawnienia si . Wspóøpracuje z dwoma
znanymi prawnikami, specjalistami w dziedzinie praw obywatelskich, Normanem Siegelem i Herbertem Teitelbaumem. Ostatnio zwrócili si z pro b do
innych prawników, aby zgodzili si nieodpøatnie pomaga ofiarom molestowania, które maj negatywne do wiadczenia wspóøpracy z prokuratur .

– Ka da spoøeczno jest jak ogród, w którym ro nie mnóstwo pi knych kwiatów – mówi Feinstein. – Powinni my tylko pomóc pieli ten ogród i usuwa z
niego to, czego w nim by nie powinno.

Strona 2 z 2

"Nasi" nie molestuj - Religia w Onet.pl

2012-06-03

http://religia.onet.pl/publicystyka,6/nasi-nie-molestuja,40864.html?print=1