1

Maj

y2013 rok

Ergoterapia

yNauka codziennych czynnościyScenariusz 3

Scenariusz 3.

Temat: Pokonaj trasę

Cele ogólne

– ćwiczenie orientacji przestrzennej
– poznanie znaków drogowych
– ćwiczenie przewidywania

Cele
szczegółowe

– poznanie znaczenia znaków drogowych z podkreśleniem znaków dotyczących pieszych
– ćwiczenie przewidywania poprzez ustalanie trasy na mapie, np. z punktu B do punktu A
– ćwiczenie motoryki małej przy wykonaniu tekturowego znaku drogowego
– nauka współpracy w parach

Metody
pracy

– grupowa – w parach
– aktywnego słuchania
– aktywnego działania
– poglądowa

Pomoce
dydaktyczne

– mapa – plan osiedla
– plansza ze znakami drogowymi
– tekturowe wzory znaków drogowych do dokończenia dla uczestników
– fl amastry (czerwony, niebieski, czarny)
– bambusowe kijki do podpory znaków drogowych
– brystol w kolorze żółtym, niebieskim, białym
– szablony znaków drogowych

Wprowadzenie

Dla osób niepełnosprawnych poznawanie zasad ruchu drogowego i ćwiczenie orientacji w terenie jest bar-
dzo ważnym czynnikiem rozwojowym, szczególnie dla tych z problemami w myśleniu przewidującym. Dla
osób na tyle samodzielnych, żeby samemu pokonywać krótkie trasy, takie zajęcia mogą być okazją do po-
znania najbliższej okolicy. Zajęcia te z powodzeniem można przeprowadzić w terenie.

Adresaci

Zajęcia można przeprowadzić w każdej grupie terapeutycznej. W poszczególnych zadaniach wskazano wa-
rianty dla osób z różnym stopniem upośledzenia.

Przebieg zajęć

1. Rozpoczęcie zajęć – powitanie uczestników; przedstawienie tematu zajęć.

2. Jaki to znak? Prowadzący rozkłada na podłodze trzy brystole żółty (znaki ostrzegawcze), niebieski (znaki

nakazu), biały (znaki zakazu). Obok rozsypuje małe szablony znaków drogowych, które trzeba uporząd-
kować i przykleić na brystolu odpowiedniego koloru. Jeśli grupa jest na tyle sprawna i cierpliwa, można
każdy znak po kolei nazywać. Takie poznanie znaków pozwoli na szybsze zapamiętanie podstawowych
kolorów znaków ostrzegawczych, nakazu i zakazu.

3. Tekturowy znak drogowy. Zadanie polega na wykonaniu przez uczestników swojego znaku drogowego.

Można wykorzystać do tego szablony kwadratu, trójkąta, sześciokąta, od których uczestnicy będą odry-
sowywać wzór. Następnie wytną i narysują odpowiednie symbole. Najlepiej wyciąć dwa szablony i zło-
żyć je razem tak, by między nimi móc zamontować kij.

Jeżeli w grupie znajdują się osoby, które mają problemy z koordynacją rąk lub skłonności do zrobienia
krzywdy sobie lub osobom w bliskim otoczeniu, powinno się korzystać z gotowych szablonów znaków
i symboli do naklejenia.

4. Skręć w prawidłową ulicę. Do tego zadania potrzebne będzie narysowane (za pomocą kredy) lub usta-

wione z dostępnych przedmiotów (np. miękkich puf lub pachołków) skrzyżowanie, rondo.

2

Maj

y2013 rok

Ergoterapia

yNauka codziennych czynnościyScenariusz 3

Prowadzący zaprasza trzy osoby, aby zabrały swoje znaki. Jedna osoba proszona jest o zamknięcie oczu
(jeśli istnieje taka możliwość, to ta osoba może wyjść poza salę), w tym czasie prowadzący ustawia osoby
z odpowiednimi znakami na skrzyżowaniu. Osoba zza drzwi wraca do sali i jej zadaniem jest dostosowa-
nie się do znaków, jakie znajdują się na skrzyżowaniu, np. nakaz skrętu w lewo, zakaz wjazdu, stop, ustąp
pierwszeństwa.

5. Wyszukaj trasę. Do wykonania tego zadania potrzebna jest mapka z trasą oraz wskazówki drogowe.

Zadanie można wykonywać w  parach, jeśli w  grupie są uczestnicy na tyle sprawni intelektualnie
oraz przystosowani społecznie do pracy w parach. To zadanie można wykonywać także pojedynczo,
podając każdemu uczestnikowi wskazówki drogowe. Przed rozpoczęciem zadania warto wspólnie
omówić mapę. Elementy ruchu drogowego, takie jak skrzyżowanie, rondo, mostek, zagospoda-
rowanie przestrzenne – budynki oraz parki. Jeśli prowadzimy zajęcia dla grupy, której uczestnicy
przemieszczają się samodzielnie po okolicy, możemy wykorzystać mapkę osiedla lub części miasta,
w którym się znajdujemy. Dzięki temu uczestnicy łatwiej przyswoją sobie drogę do strategicznych
miejsc w rzeczywistości.

Wariant w parach: Każda para musi powinna mieć dostęp do mapki, otrzymuje także wskazówki drogo-
we. Jedna osoba podaje po kolei wskazówki poruszania się po mapie, nie mówiąc, do jakiego miejsca
idą. Po skończeniu trasy osoba, która poruszała się według instrukcji mówi, do jakiego miejsca doszła.
Jeśli osoba wykonująca polecenia nie doszła do celu, starajmy się, by powtórzyła trasę i znalazła miejsce,
w którym nie poszła zgodnie z instrukcją. Dopiero prawidłowo ukończone zadanie daje mobilizację do
podejmowania kolejnych zadań. W przerwie przed zamianą ról w parach można zaproponować ćwicze-
nie relaksacyjne: zmieniamy pozycję z siedzącej na stojącą i przy głębokim wdechu powoli podnosimy
ręce do góry, przy wydechu spuszczamy je luźno z góry na dół.

Przykładowe wskazówki drogowe:

yJesteś w punkcie A – idź prosto i skręć w pierwszą ulicę w prawo – następnie skręć w lewo i przejdź

przez most – doszłaś/doszedłeś do skrzyżowania – skręć w prawo i idź prosto – jesteś na miejscu –
budynek nr 9.

yJesteś w punkcie 6 – idź w kierunku ronda – na rondzie skręć w prawo – na pierwszym skrzyżowa-

niu idź prosto – na drugim skrzyżowaniu skręć w lewo i idź do końca ulicy – jesteś na miejscu – bu-
dynek C.

yJesteś w punkcie D – wychodzisz ze ślepej uliczki i na najbliższym skrzyżowaniu skręć w lewo – doj-

dziesz do ronda – na rondzie skręć w drugą ulicę w prawo – na narożniku znajduje się budynek, któ-
ry jest celem podróży – budynek nr 13.

yJesteś przy budynku nr 16 – idź w stronę mostu – gdy miniesz most, musisz skręcić w pierwszą ulicę

w lewo – następnie w pierwszą ulicę w prawo – idź prosto, aż do budynków znajdujących się po
prawej stronie – budynek nr 3 jest twoim celem.

yJesteś przy budynku nr 19 – idź w stronę parku – skręć w drugą ulicę w lewo – skręć w pierwszą uli-

cę w prawo – na rondzie przejdź prosto – idź prosto aż do mostu – gdy przejdziesz przez most – po
lewej stronie znajduje się budynek nr 14 – to jest twój cel.

Inne propozycje tych zajęć

Zabawę można przeprowadzić na odwrót, tzn. podajemy miejsce, z którego wychodzimy i miejsce, do które-
go musimy się dostać, a zadaniem drugiej osoby jest obmyślenie trasy, jaką musimy pokonać.

Odstępstwa

Uczestniczące w tych zajęciach osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim będą mieć
problem ze zrozumieniem poleceń w ostatnim zadaniu.

Autor: Zofi a Pawlak