JOHN LOCKE (1632-1704)

1.

Życie i dzieła; Badania dotyczące rozumu ludzkiego, Dwa traktaty

o rządzie, List o tolerancji.

2.

Teoria poznania – badanie czynności umysłu ludzkiego metodą

Kartezjusza. Umysł jest tabula rasa – nie istnieją idee wrodzone.

Empiryzm genetyczny: wszystkie idee pochodzą z

doświadczenia. Odróżnienie idei prostych i złożonych. Empiryzm

genetyczny: idee proste stanowią materiał całej wiedzy i

pochodzą wyłącznie z doświadczenia. Idee złożone powstają

przez łączenie idei prostych; jest tu aktywność i umysłu i moment

dowolności, przez co idee złożone nie są pewne.

3.

Poszerzenie zakresu kategorii doświadczenia:

- doświadczenie zewnętrzne – spostrzeganie zmysłowe
- doświadczenie wewnętrzne – refleksja; tu poznajemy czynności

własnego umysłu.

4. Filozofia polityczna.

Teoria „stanu natury” – w stanie ludzie mają poczucie

„prawa naturalnego”. Według niego wszyscy są wolni,

równi i mają prawo do posiadania własności. Każdej

jednostce z natury przysługuje prawo do wolności i

własności. Prawdy te stanowią punkt wyjścia: poznajemy

je wprost, intuicyjnie, bez dalszych dowodów. Władza

każdego państwa musi je respektować.

Umowa społeczna: państwo powstaje w wyniku umowy

społecznej, aby zapewnić praktyczne przestrzeganie

prawa naturalnego, a w szczególności praw do

własności prywatnej. Locke sądził, że umowy te miały

faktycznie miejsce.