MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Barbara Olech
Czyszczenie kominów przemysłowych
714[02].Z2.06
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Aleksandra Chojnacka
mgr inż. Ewa Korbut - Papciak
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Barbara Olech
Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda
Korekta:
mgr
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[02].Z2.06
Czyszczenie kominów przemysłowych zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu kominiarz
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
 SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Prace przygotowawcze do czyszczenia kominów przemysłowych 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 9
4.1.3. Ćwiczenia 9
4.1.4. Sprawdzian postępów 11
4.2. Rodzaje kominów przemysłowych 12
4.2.1. Materiał nauczania 12
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 18
4.2.3. Ćwiczenia 18
4.2.4. Sprawdzian postępów 20
4.3. Technika czyszczenia kominów przemysłowych 21
4.3.1. Materiał nauczania 21
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 26
4.3.3. Ćwiczenia 26
4.3.4. Sprawdzian postępów 30
5. Sprawdzian osiągnięć 31
6. Literatura 36
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o czyszczeniu kominów
przemysłowych.
Poradnik ten zawiera:
1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.
2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania
ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę
oraz inne z
ródła informacji. Obejmuje on również:
- pytania sprawdzające wiedzę niezbędną do wykonania ćwiczeń,
- ćwiczenia zawierające polecenie, sposób wykonania oraz wyposażenie stanowiska
pracy,
- sprawdzian postępów, sprawdzający poziom wiedzy po wykonaniu ćwiczeń.
Wykonując sprawdzian postępów powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co oznacza,
że opanowałeś materiał albo nie. Zaliczenie ćwiczeń jest dowodem osiągnięcia umiejętności
określonych w tej jednostce modułowej. Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub
ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy
dobrze wykonujesz daną czynność.
4. Zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej
jednostki. Po przerobieniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki
modułowej.
Jednostka modułowa: Czyszczenie kominów przemysłowych, której treści teraz poznasz jest
jednym z modułów koniecznych do zapoznania się z konstrukcjami zduńskimi i kominiarskimi .
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny
pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.
Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
Moduł 714[02].Z2
Technologia prac kominiarskich
Moduł 714[02].Z2.01
Wykonanie kominiarskich prac
przygotowawczo zakończeniowych
Moduł 714[02].Z2.02
Czyszczenie przewodów kominowych i
czopuchów
Moduł 714[02].Z2.03
Czyszczenie trzonów kuchennych pieców
domowych
Moduł 714[02].Z2.04
Czyszczenie pieców rzemieślniczych i
przemysłowych
Moduł 714[02].Z2.05
Czyszczenie kotłów
Moduł 714[02].Z2.06
Czyszczenie kominów przemysłowych
Moduł 714[02].Z2.07
Wypalanie przewodów dymowych i
spalinowych
Moduł 714[02].Z2.08
Wykonywanie badań przewodów kominowych
Moduł 714[02].Z2.09
Prowadzenie dokumentacji prac kominiarskich
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej  Czyszczenie kominów
przemysłowych powinieneś umieć:
- posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,
- posługiwać się dokumentacją techniczną,
- przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska,
- magazynować, składować i transportować materiały budowlane,
- stosować przepisy bhp, ochrony przeciwpożarowej i przeciwporażeniowej obowiązujące
podczas wykonywania kominiarskich prac przygotowawczo-zakończeniowych,
- organizować i likwidować stanowisko wykonywania kominiarskich prac przygotowawczo-
zakończeniowych,
- planować kolejność prac kominiarskich,
- stosować zasady poruszania się po dachach płaskich i stromych,
- wchodzić i schodzić z dachów płaskich i stromych,
- stosować zasady poruszania się po różnego rodzaju strychach,
- stosować zasady wchodzenia, chodzenia i wspinania się na wysokie kominy,
- ustawić się na wysokim kominie,
- zamykać włazy z zachowaniem środków ostrożności,
- zabezpieczać pomieszczenia przed zaprószeniem sadzą,
- przygotowywać i prawidłowo użytkować narzędzia stosowane do prac kominiarskich,
- dobierać narzędzia kominiarskie odpowiednio do rozmiarów przewodów kominowych,
- łączyć końce liny za pomocą wyplatania,
- wykonywać konserwację narzędzi kominiarskich,
- stosować kominiarski sprzęt pomocniczy,
- korzystać z włazów dachowych zwykłych i samoczynnych,
- wykonywać rusztowania do prac kominiarskich,
- zakładać liny na dachy: płaskie, strome, kryte blachą, kryte dachówką,
- sporządzać przedmiary robót z wykorzystaniem dokumentacji,
- sporządzać przedmiary robót z wykorzystaniem pomiarów z natury,
- wykonać pracę indywidualnie i w zespole,
- stosować zasady prawidłowej gospodarki odpadami,
- stosować zasady obsługi ciągomierza i innych aparatów do mierzenia ciągu,
- stosować zasady obsługi kamery do prześwietlania kominów,
- posłużyć się sygnałami kominiarskimi,
- stosować zasady obsługi anemometru,
- stosować zasady obsługi analizatora spalin,
- stosować zasady obsługi pirometru,
- stosować zasady obsługi manowakuometru,
- stosować zasady obsługi urządzeń do wykrywania gazów,
- wykonywać obmiar prac kominiarskich, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
- wykonywać prace zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
- zastosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i przeciwporażeniowej obowiązujące podczas
czyszczenia kominów przemysłowych,
- zorganizować i zlikwidować stanowisko czyszczenia kominów,
- posłużyć się dokumentacją techniczną kominów przemysłowych,
- ocenić stan techniczny kominów przemysłowych,
- zaplanować kolejność prac,
- dobrać narzędzia i sprzęt do czyszczenia kominów,
- określić warunki wykonania pracy,
- wykonać zabezpieczenia przed upadkiem z komina,
- sprawdzić stan kominów przemysłowych,
- wykonać czyszczenie kominów przemysłowych wbudowanych,
- wykonać czyszczenie kominów przemysłowych wolnostojących,
- wykonać czyszczenie odnogi kanałowej w kominie przełazowym,
- usunąć sadzę z komina,
- usunąć narzędzia zablokowane w kominach,
- wykonać czyszczenie kanałów pieca cukierniczego,
- wykonać czyszczenie przewodów kominowych trzonów kuchennych w zakładach
zbiorowego żywienia,
- wykonać czyszczenie kanałów połączeniowych nadziemnych,
- wykonać czyszczenie kanałów połączeniowych podziemnych,
- wykonać czyszczenie kominów osłoniętych i nieosłoniętych balustradą,
- wykonać obmiar prac, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
- wykonać czyszczenie kominów przemysłowych zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. MATERIAA
NAUCZANIA
4.1.Prace przygotowawcze do czyszczenia kominów przemysłowych
4.1.1. Materiał nauczania
Kominy fabryczne służą głównie do odprowadzania na zewnątrz produktów spalania
kotłowni średnich i dużych mocy. Kominy te mają przeważnie znaczną wysokość dla
zapewnienia należytego ciągu oraz dla zabezpieczenia otoczenia przed zadymianiem
i zapylaniem.
Komin przemysłowy posiada dokumentację techniczną w postaci projektu
przechowywanego przez zarzÄ…dcÄ™ obiektu.
Dokumentacja techniczno rozruchowa komina będąca najczęściej częścią składową
kotłowni zawiera
 opis techniczny wraz z obliczeniami komina i czopucha,
 rysunki konstrukcyjne,
 opis i zestawienie materiałów ,
 technologiÄ™ wykonania komina i czopucha,
 rozwiÄ…zania wentylacji nawiewnej i wywiewnej,
 zasady i rozruchu eksploatacji,
 inne jak np: zasady czyszczenia i konserwacji
Przy pracach związanych z czyszczeniem i konserwacją kominów przemysłowych ryzyko
upadku jest większe, dlatego należy zachować szczególne środki ostrożności.
Czyszczenie kominów fabrycznych wymaga od kominiarza:
 dobrego zdrowia ,
 dobrych warunków fizycznych,
 zręczności,
 wstępnych badań lekarskich kwalifikujących do tych robót,
 co najmniej raz w roku badań kontrolnych kwalifikujących do tych robót,
 dwuletniego stażu pracy w kominiarstwie,
 znajomości i przestrzegania przepisów bhp,
 znajomości podstawowych wiadomości z zakresu budowy kominów fabrycznych i urządzeń
pomocniczych.
Przy pracach na wysokości stosujemy środki ochrony pracownika:
 indywidualne,
 zbiorowe czyli asekuracja innych osób.
Pracownika dopuszczonego do czyszczenia komina fabrycznego, należy wyposażyć w:
 mundur kominiarski nie krępujący ruchów,
 buty na skórzanych spodach żelowane na całej długości podeszwy,
 kapę (kominiarkę) i hełm ochronny,
 maskę przeciwpyłową i chustę ustną służącą jako rezerwowe zabezpieczenie,
 okulary ochronne,
 rękawice ochronne,
 pas bezpieczeństwa,
 latarkÄ™ elektrycznÄ…,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
 dwie chusteczki,
 gracÄ™ naramiennÄ…,
 zmiotkÄ™ kominiarskÄ…,
 miotłę trzonową.
W zależności od rodzaju sprzętu roboczego, który zapewni bezpieczne warunki pracy,
należy zastosować:
 właściwe środki mające na celu zminimalizowanie ryzyka pracowników, związanego ze
stosowaniem tego sprzętu,
 jeśli to konieczne, odpowiednie rozwiązania w celu zainstalowania zabezpieczeń
zapobiegających upadkom pracowników wykonujących pracę na wysokości,
 środki i rozwiązania muszą być na tyle skuteczne, aby zapobiec upadkowi i obrażeniom
pracownika wykonującego pracę na wysokości,
 wejścia z wykorzystaniem lin i sprzętu do ustalania pozycji pracownika podczas pracy mogą
być stosowane tylko w warunkach, gdzie ocena ryzyka wskazuje, że praca może być
wykonywana bezpiecznie i stosowanie innego, bezpieczniejszego sprzętu roboczego nie jest
uzasadnione,
 środki ochrony zbiorowej zapobiegające upadkom mogą mieć przerwy jedynie w miejscach
wejścia lub zejścia z drabin lub schodów.
Gdy wykonanie szczególnego zadania wymaga czasowego usunięcia środka ochrony
zbiorowej zapobiegającego upadkom, wówczas:
 muszą zostać zastosowane zastępcze, skuteczne środki ochronne,
 natychmiast po całkowitym lub częściowym zakończeniu danego zadania środki ochrony
zbiorowej zapobiegające upadkom muszą zostać ponownie zainstalowane.
 do pracy na wysokości mogą być wykorzystywane drabiny, jako stanowiska robocze, jedynie
w warunkach, w których wykorzystanie innego, bardziej bezpiecznego sprzętu roboczego nie
jest uzasadnione z powodu niskiego poziomu ryzyka i krótkotrwałego ich wykorzystania
albo istniejących okoliczności, których pracodawca nie może zmienić.
Korzystanie z wejść wykonywanych z wykorzystaniem lin oraz sprzętu do ustalania pozycji
pracownika muszą być zgodne z następującymi warunkami:
1. Systemy wejścia z wykorzystaniem lin oraz sprzęt do ustalania pozycji pracownika powinny
składać się co najmniej z dwóch oddzielnie zakotwiczonych lin, jednej liny roboczej jako
drogi wejścia, zejścia i podtrzymującej i drugiej lina bezpieczeństwa jako ubezpieczającej
muszą być tak ustawione, aby zapewnić ich stateczność w trakcie użytkowania.
2. Pracownicy muszą być wyposażeni i używać odpowiednią uprząż oraz być przyczepieni za
jej pomocą do liny bezpieczeństwa.
3. Lina robocza musi być wyposażona w bezpieczne środki wejścia i zejścia i mieć
samoblokujÄ…cy siÄ™ system zapobiegajÄ…cy upadkowi pracownika w przypadku utraty przez
niego kontroli nad swoimi ruchami.
4. Lina bezpieczeństwa musi być wyposażona w ruchomy system zabezpieczenia pracownika
przed upadkiem, który podąża za jego ruchami.
5. Narzędzia i inne akcesoria używane przez pracownika muszą być mocno przytwierdzone do
jego uprzęży lub siedziska albo w inny odpowiedni sposób.
6. Praca musi być odpowiednio zaplanowana i nadzorowana, tak aby możliwe było
natychmiastowe udzielenie pomocy pracownikowi w przypadku grożącego mu
niebezpieczeństwa.
7. Pracownicy powinni być odpowiednio przeszkoleni, szczególnie w zakresie wykonywanych
czynności, w tym procedur ratunkowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
8. W szczególnych przypadkach, gdy z oceny ryzyka wynika, że użycie drugiej liny
spowodowałoby pracę bardziej niebezpieczną, użycie pojedynczej liny może być
dopuszczalne, jeżeli zostały przedsięwzięte odpowiednie środki zapewniające
bezpieczeństwo.
Drabiny:
 muszą być tak ustawione, aby zapewnić ich stateczność w trakcie użytkowania,
 przenośne muszą opierać się na stabilnym, trwałym, posiadającym odpowiednie wymiary,
nieruchomym podłożu w taki sposób, aby szczeble pozostawały w pozycji poziomej oraz
były zabezpieczone przed przemieszczaniem, zanim będą użytkowane,
 zawieszane muszą być zaczepione w bezpieczny sposób, tak aby zapobiec, z wyjątkiem
drabin linowych, ich przemieszczaniu lub bujaniu,
 używane jako środki dostępu muszą być dostatecznie długie, tak aby wystarczająco
wystawały ponad platformę dostępu, chyba że zostały zastosowane inne środki zapewniające
pewne uchwycenie poręczy,
 wieloczęściowe łączone lub wysuwane muszą być używane w taki sposób, aby zapobiec
przemieszczaniu się ich różnych części względem siebie,
 przejezdne przed ich użyciem muszą być pewnie unieruchomione oraz muszą zapewniać
możliwość bezpiecznego uchwycenia poręczy i wsparcia pracowników; a w szczególności,
jeśli ładunek ma zostać ręcznie przeniesiony na drabinie, nie może to przeszkadzać
pracownikowi w bezpiecznym trzymaniu się poręczy.
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie funkcje pełnią kominy fabryczne?
2. Jakie wymagania musi spełniać kominiarz czyszczący kominy fabryczne?
3. Gdzie znajdziemy dokumentacjÄ™ technicznÄ… komina fabrycznego?
4. Jakie środki stosujemy dla zabezpieczenia pracy na wysokości?
5. Jak wykonuje się prace z wykorzystaniem lin oraz sprzętu do ustalania pozycji pracownika?
6. W jaki sposób ustawiamy drabiny przenośne?
7. W jaki sposób zabezpieczamy drabiny zawieszane?
8. Jakie warunki muszą spełniać drabiny przejezdne aby zapewniały bezpieczną pracę?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie informacji zawartych materiałach nauczania wykonaj plakat przedstawiający
zasady pracy na wysokości.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami zasady pracy na wysokości,
3) wykonać plakat prezentujący zasady pracy na wysokości,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Wyposażenie stanowiska pracy:
 kartki papieru A3,
 przybory kreślarskie,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Spośród narzędzi kominiarskich i środków ochrony osobistej wskazanych przez nauczyciela
wybierz i scharakteryzuj nieodzowne przy pracach związanych z czyszczeniem kominów
przemysłowych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z informacjami dotyczącymi narzędzi kominiarskich i środków ochrony
osobistej związanymi z czyszczeniem kominów przemysłowych,
3) wybrać i nazwać narzędzia i środki ochrony osobistej związane z czyszczeniem kominów
przemysłowych,
4) dla wybranych narzędzi wykonać instrukcję obsługi uwzględniającą zastosowanie oraz
zasady bezpiecznej pracy,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 maszyny i urządzenia właściwe dla zawodu kominiarz,
 sprzęt pomiarowo dydaktyczny,
- środki do udzielania pomocy przedmedycznej,
- środki zapewniające przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny,
 kartki papieru A4,
 długopis,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Na podstawie informacji zawartych w materiałach nauczania zademonstruj zasady
ustawiania i użytkowania drabiny przenośnej, zawieszanej, wieloczęściowej i przejezdnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami pracy na wysokości,
3) zademonstrować zasady ustawiania i użytkowania drabiny przenośnej zawieszanej,
wieloczęściowej i przejezdnej
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 drabina przenośna,
 drabina wieloczęściowa
 drabina zawieszana,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
 drabina przejezdna,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zorganizować i zlikwidować stanowisko czyszczenia kominów
przemysłowych?

2) wykonać rusztowania do prac kominiarskich?

3) posłużyć się dokumentacją techniczną kominów przemysłowych?

4) bezpiecznie wykorzystać drabiny i pomosty przy czyszczeniu kominów
przemysłowych?

5) ocenić stan techniczny kominów przemysłowych?

6) dobrać narzędzia i sprzęt do czyszczenia kominów przemysłowych?

7) wykonać zabezpieczenia przed upadkiem z komina przemysłowego?

 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
4.2. Rodzaje kominów przemysłowych
4.2.1. Materiał nauczania
Kominy przemysłowe wykonujemy jako:
 murowane z cegły ceramicznej pełnej (rys.1),
 żelbetowe (rys.2),
 salowe obecnie najczęściej wykonane ze stali żaroodpornej lub kwasoodpornej (rys.3).
Rys. 1. Komin murowany [9] Rys. 2. Komin żelbetowy [9] Rys. 3. Komin stalowy [9]
Zasadnicze części komina fabrycznego to:
 fundament (rys. 4) czyli masywna, odpowiednio krzyżowo zbrojona płyta żelbetowa, na
której wznoszona jest konstrukcja komina,
 czopuch jest przewodem doprowadzajÄ…cym spaliny od paleniska do komina,
 cokół będący częścią nośną płaszcza komina,
 płaszcz komina na zewnątrz chroni przed warunkami atmosferycznymi,
 podszycie komina czyli wewnętrzna część komina, przeważnie wyprowadzona na całej
wysokości komina.
Rys. 4. Zbrojenie fundamentu komina [9]
Przestrzeń pomiędzy podszyciem a płaszczem komina wypełniona jest żużlem
wielkopiecowym, spełniającym rolę warstwy izolacyjnej ciepłochłonnej.
W kominach murowanych cokół bywa najczęściej czworokątny; na nim wspiera się
podstawa płaszcza o przekroju ośmiokątnym, przechodząca w przekrój kołowy płaszcza.
Płaszcze kominów fabrycznych wyższych niż 30m muruje się ze specjalnie wypalanej cegły
kominówki, ,która ma kształt wycinka pierścienia kołowego. Wyrabiana jest w kilku
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
wielkościach dla części dolnej i górnej płaszcza. Cegła ta ma prostopadłe do podstawy otwory
przelotowe, zapewniające jej dostateczne przesuszenie i wypalenie bez spękań. Przy murowaniu
otwory te wypełnia się zaprawą. Do murowania używa się zaprawy złożonej z l części
wysokogatunkowego cementu portlandzkiego, od 3 do 4 części wapna i od 10 do 12 części
piasku. Spoiny wynoszą praktycznie od 5 do 15 mm. Wewnętrzną część komina, czyli
podszycie, wykonuje się zależnie od temperatury spalin odprowadzanych do atmosfery, z dobrze
wypalonej cegły zwykłej lub przy wyższych temperaturach z cegły szamotowej na cienką 5 mm
warstwą zaprawy. Dla lepszego związania cegły moczy się w wodzie. Dla zabezpieczenia przed
pękaniem, co w kominach murowanych jest nieuniknione, zakłada się na płaszcz w odległości co
l-2 m obręcze wzmacniające, wykonane z płaskownika, składające się z 3-4 segmentów
łączonych śrubami. Obręcze te na wypadek pęknięcia śrub umocowane są na hakach wbitych
w płaszcz komina. Obręcze zakładane są na całej wysokości komina, gdyż nie da się
przewidzieć, w której jego części wystąpią pęknięcia.
Kominy żelbetowe posiadają płaszcz zewnętrzny z betonu zbrojonego pretami stalowymi
wytrzymałego na rozciąganie. Są one bardziej odporne na czynniki zewnętrzne, wysokie
temperatury i mniej pracochłonne. W kominach żelbetowych podszycie czyli wykładzina opiera
siÄ™ na wspornikach (rys. 5).
Rys. 5. Wspornik podwykładzinowy w kominie żelbetowym[6, s. 113].
1-płaszcz żelbetowy 2-izolacja 3-wykładzina(podszycie) 4-podkładka 5-sięgacz
Czopuchy kominów przemysłowych mogą być:
 podziemne(rys. 6)
 nadziemne (rys. 7)
Rys. 6. Przekrój czopucha podziemnego[6, s. 116]. Rys. 7 . Przekrój czopucha nadziemnego [6, s. 117]
1-mur 2-izolacja 3-wykładzina 4-beton wyrównawczy 5-papa lub blacha 6-płyta żelbetowa 7-beton
wyrównawczy 1-konstrukcja żelbetowa 2-izolacja 3-wykładzina 4-
beton żużlowy 5-papa lub blacha 6-podkładka łożyskowa 7-podpora
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Czopuch izolowany cieplnie i przeciwwilgociowo prowadzi się najkrótszą drogą wznosząco
do komina unikając ostrych zmian kierunków Ponieważ w tym przewodzie spaliny mają wyższą
temperaturę niż w kominie jego przekrój powinien być o około 25% większy od przekroju
komina. Długość czopucha nie powinna przekraczać 40% wysokości komina.
Kominy wyposażone są w urządzenia odgromnikowe oraz w galeryjki ze światłami
sygnalizacyjnymi instalowane na podstawie specjalnych przepisów. Kominy wolnostojące
wymagają pozwolenia na budowę lub montaż.
Wymagania stawiane szczeblom włazowym na komin przemysłowy (rys. 8):
1. W wypadku kominów ceglanych do wysokości 40 m można stosować szczeble włazowe
zewnętrzne z prętów stalowych okrągłych, umieszczone po stronie zewnętrznej trzonu.
2. Wszystkie elementy metalowe wyposażenia, znajdujące się na zewnątrz komina należy
chronić przed korozją.
3. Szczeble powinny one być osadzone w ścianie na głębokości 250 mm z zagiętymi końcami.
4. Szerokość szczebli nie może być mniejsza niż 40 cm.
5. Wysięg szczebli nie mniejszy niż 18 cm.
6. Średnica pręta szczebla nie mniejsza niż 20 mm.
7. Odstęp między szczeblami nie większy niż 40 cm.
8. Przy wysokości komina ponad 20 m co piąty szczebel powinien być otoczony szczeblem
ochronnym o szerokości 60 cm i najmniejszym wysięgu 60 cm.
9. Szczeble zewnętrzne osadza się od wysokości 3 m ponad terenem.
10. Wewnętrzne szczeble włazowe należy stosować we wszystkich dużych kominach
o wymiarach tak jak szczeble zewnętrzne.
11. Przy kominach o małej średnicy wewnętrznej można ograniczyć się do szczebli
wewnętrznych tylko przy wlocie czopuchów oraz na długość 5 m poniżej wylotu komina.
12. Szczeble wewnętrzne powinny być osadzone w trzonie przy zapewnieniu swobody ruchów
termicznych dla wykładziny.
Dopuszcza siÄ™ zamiast pojedynczych szczebli zastosowanie drabiny stalowej, zamocowanej
na poziomie każdego szczebla w wykładzinie oraz w trzonie komina co najmniej w dwóch
miejscach na wysokości każdego segmentu wykładziny.
Rys. 8. Wejście na komin murowany[9]
Dla kominów żelbetowych i murowanych ceglanych o wysokości ponad 40 m należy
stosować zewnętrzne drabiny stalowe :
 osadzone na wysokości 2,5 m,
 szerokość wewnętrzna drabiny nie mniejsza niż 30 cm,
 odległość od trzonu nie mniejsza niż 15 cm,
 osadzone o na głębokości 250 mm w trzonie komina,
 średnica szczebli nie mniejsza niż 20 mm,
 odstęp szczebli nie większy niż 30 cm,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
 zaopatrzone w pałąki w odstępach nie większych niż 2 m oraz w przymocowane do pałąków
przynajmniej trzy pionowe płaskowniki ochronne o przekroju nie mniejszym niż 5X50 mm
rozmieszczone równomiernie na obwodzie,
 doprowadzone do wierzchołka komina.
Kominy stalowe charakteryzują się lekkością ,są tanie i łatwe i szybkie w budowie zajmują
mniej miejsca niż murowane i żelbetowe. Segmenty tych kominów mogą być połączone poprzez
spawanie lub na śruby. Wada tych kominów jest ograniczenie wysokości jeśli nie zastosujecie
dodatkowej konstrukcji wsporczej. Kominy stalowe wykonywane były ze stali podatnej na
korozję dlatego wymagały dodatkowego zabezpieczenia przed czynnikami atmosferycznymi,
a wewnątrz często wykładziny odpornej na produkty spalania. Kształt przekroju tych kominów
może być kołowy, owalny lub prostokątny.
Obecnie kominy wykonywane sÄ… ze stali szlachetnej kwasoodpornej. Komin wykonany
z elementów systemowych dwuściennych jest konstrukcją samodzielną i nie wymaga stosowania
konwencjonalnych materiałów ceramicznych.
Kominy przemysłowe ze stali kwasoodpornej wykonywane są jako wielowarstwowe
dwuścienne.
Kominy te składają się z:
 wewnętrznej rury spalinowej wykonanej ze stali kwasoodpornej w odpowiednim gatunku
zależnym od składu spalin,
 nierdzewnego płaszcza zewnętrznego gwarantującego długotrwałą odporność na warunki
atmosferyczne,
 izolacji z wełny mineralnej lub szklanej.
Zastosowanie systemu polega na doborze odpowiednich parametrów nowego komina, jego
średnicy zależnej od urządzenia grzewczego i wysokości podyktowanej najczęściej wymogami
ochrony środowiska lub elementów architektonicznych znajdujących się w pobliżu
projektowanego komina. Oferowane są systemy kominowe z możliwością przyłączenia ich do
kotłów gazowych, olejowych, na paliwa stale. Żaroodporne systemy kominowe przystosowane
do odprowadzania dymu pracujÄ… bezpiecznie w podciÅ›nieniu w zakresie temperatur od 40 °C do
1000 °C i nie stanowiÄ… zagrożenia dla budowli nawet o drewnianej konstrukcji szkieletowej czy
wykonanej z innych materiałów łatwo palnych. Wielowarstwowa izolacja systemów powoduje,
ze przy temperaturze wewnÄ…trz komina 500 °C, temperatura jego zewnÄ™trznej Å›ciany nie
przekracza 40 °C.
Możliwe są trzy warianty wykonania układu odprowadzania spalin kominów stalowych
(rys.9):
1. Zainstalowanie odpowiednio dobranych elementów częściowo wewnątrz budynku
z odpowiednim wyprowadzeniem na zewnÄ…trz.
2. Zainstalowanie układu odprowadzania spalin na zewnętrznej części budynku,
z wykorzystaniem ściany zewnętrznej jako konstrukcji nośnej z odpowiednim
wyprowadzeniem końcówki komina ponad dach budynku.
3. Zainstalowanie układu odprowadzania spalin na odrębnej stalowej konstrukcji nośnej.
Rys. 9. Wykonanie komina stalowego dwuściennego [9]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Instalacja systemu odprowadzania spalin polega na zamontowaniu zgodnie z jednym
z trzech wariantów wszystkich niezbędnych elementów systemu(rys.10) .
Rys. 10. Elementy systemu wykonania komina stalowego dwuściennego [9]
1-pÅ‚yta kotwowa 2-wyczystka 3-trójnik 90° 4-rura 5-czopuch 6-obejma konstrukcyjna 7obejma rury 8-obejma
trójnika 9-zaślepka ścienna 10-elementy mocujące lub wspornik 11-fundament lub elementy mocujące
Kominy przemysłowe ze względu na sposób odprowadzania gazów dzielimy na:
 z ciÄ…giem naturalnym
 z ciÄ…giem sztucznym wytwarzanym przez wentylatory(rys.11)
Rys. 11. Elementy komina o ciÄ…gu sztucznym [1, str.25]
W kotłowniach przemysłowych o ciągu kominowym wymuszonym przez wentylatory, gdzie
stosuje się paliwa stałe a w szczególności pył i miał węglowy koniecznie należy stosować
urzÄ…dzenia odpylajÄ…ce jak:
1. Cyklony (rys.12) w których dym jest doprowadzany z prędkością stycznie do górnej części
urządzenia. Doznaje tam silnego ruchu wirowego, w wyniku którego ziarna pyłu są
odrzucane pod wpływem siły odśrodkowej na ścianki cyklonu. Po wykonaniu kilku obrotów
gaz jest oczyszczony i uchodzi do góry. Ziarna pyłu zsuwają się po ściankach do dolnej
części urządzenia połączonej ze zbiornikiem pyłu.
2. Multicyklony (rys.13) stosowane gdy trzeba odpylać duże ilości gazów. Zbudowane
z równoległego połączenia kilku cyklonów o wspólnym wlocie i wylocie oraz wspólnym
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
zbiorniku pyłu. W multicyklonach skuteczność odpylania zwiększono dzięki zastosowaniu
baterii kilkudziesięciu małych cyklonów znajdujących się w tej samej obudowie
Rys. 12. Cyklon [3, s. 118]. Rys. 13 Multicyklon [3, s. 118]
3. Odpylacze elektrostatyczne nazywane elektrofiltrami sÄ… urzÄ…dzeniami stosowanymi do
oczyszczania gazów jedynie w dużych ciepłowniach i elektrociepłowniach. Zapylony gaz
przepływa z małą prędkością między elektrodami. Po przyłożeniu wysokiego napięcia
elektrody emitują duże ilości elektronów, które uderzają w neutralne cząstki gazu,
wytrącając z nich dalsze elektrony, które z kolei powodują wytrącanie elektronów z innych
cząstek gazu. Naładowane ujemnie ziarna pyłu poruszają się na skutek działania pola
elektrostatycznego w kierunku dodatniej elektrody zbiorczej i osadzajÄ… na niej. Co pewien
czas elektroda zbiorcza jest wstrząsana i osadzone na niej ziarna opadają do zbiornika pyłu.
W odpylaczach elektrostatycznych gazy kominowe mogą przepływać poziomo (rys.14) lub
pionowo(rys.15). Elektrofiltry charakteryzują się małym oporem stawianym spalinom
i bardzo dużą sprawnością do 99,9%.
Rys. 14. Elektrofiltr poziomy [3, s. 120]. Rys. 15 Elektrofiltr pionowy [3, s. 120]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Z jakich elementów składa się komin fabryczny?
2. Z jakich materiałów wykonujemy kominy fabryczne?
3. Jak wykonuje się kominy przemysłowe murowane?
4. Jakie są rodzaje kominów stalowych?
5. Jak wykonuje się kominy przemysłowe stalowe?
6. Jak wykonuje się kominy przemysłowe żelbetowe?
7. Jakie wymagania stawiane są włazom na kominy fabryczne?
8. Jakie urzÄ…dzenia stosujemy do odpylania spalin?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie informacji zawartych w materiałach nauczania, porównaj kominy murowane,
stalowe i żelbetowe.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z rodzajami kominów i ich charakterystyką,
3) porównać kominy murowane, stalowe i żelbetowe uwzględniając ich budowę, eksploatację
wady i zalety,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 dokumentacja techniczna kominów przemysłowych,
 plansze i prospekty kominów przemysłowych,
 zdjęcia, filmy przedstawiające kominy przemysłowe,
 kartki papieru A4,
 ołówki twardości HB,
 przybory kreślarskie,
 literatura z rozdziału 6 .
Ćwiczenie 2
Na podstawie informacji zawartych w materiałach nauczania i katalogu producenta
przygotuj plan działania związany z wykonaniem komina przemysłowego dwuściennego
izolowanego mocowanego do konstrukcji budynku. Średnica nominalna 500mm ,wysokość
komina 12m.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się ze schematem poglądowym komina dwuściennego izolowanego ,
3) wykonać rysunki lub szkice pomocnicze do wykonania zadania
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
4) na podstawie katalogu producenta wypisać kolejne czynności związane z montażem komina,
5) na podstawie katalogu producenta wypisać elementy komina dwuściennego izolowanego z
podaniem ich ilości ,
6) wypisać narzędzia, sprzęt i urządzenia kontrolno pomiarowe niezbędne do wykonania
działania,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 katalogi producentów kominów dwuściennych,
 plansze i prospekty kominów przemysłowych,
 kartki papieru A4,
 przybory kreślarskie,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Z drutu "6 wykonaj zgodnie z zasadami model wejścia na komin przemysłowy złożony z
pięciu szczebli w skali 1:1.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
2) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej,
4) zorganizować stanowisko pracy ,
5) dobrać materiały potrzebne do wykonania zadania ,
6) wykonać model wejścia na komin przemysłowy,
7) uporządkować stanowisko pracy,
8) wykonać obmiar robót,
9) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- środki do udzielania pomocy przedmedycznej,
- środki zapewniające przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny,
- kartki papieru A4,
- długopis,
- drut stalowy "6 do budowy szczebli,
- piłka do metalu,
- wiertarka z kompletem wierteł,
- literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) charakteryzować kominy fabryczne?

2) określać elementy komina przemysłowego?

3) scharakteryzować materiały do wykonania kominów fabrycznych?

4) określać zasady wykonania kominów przemysłowych murowanych?

5) rozróżniać rodzaje kominów stalowych?

6) określać zasady wykonania kominów przemysłowych stalowych?

7) określać zasady wykonania kominów przemysłowych żelbetowych?

8) określać wymagania stawiane są włazom na kominy fabryczne?

 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
4.3. Technika czyszczenia kominów przemysłowych
4.3.1. Materiał nauczania
Zasady czyszczenia komina fabrycznego dużej średnicy:
1. Zespół czyszczący komin przemysłowy składa się co najmniej z trzech osób pod kierunkiem
kwalifikowanego mistrza kominiarskiego.
2. Pierwszą czynnością po otwarciu drzwi kominowych lub wykonaniu otworu włazowego jest
usunięcie nagromadzonego w kominie popiołu, łącznie z opróżnieniem tzw. studzienki.
3. Po odpowiednim przewietrzeniu komina można przystąpić do pracy wewnątrz.
4. Czyszczenie kominów fabrycznych polega na obmiataniu ścian podszycia komina za
pomocą miotły kominiarskiej począwszy od wylotu w kierunku podstawy komina. Jako
narzędzi pomocniczych używa się zmiotki i gracy naramiennej.
5. Przy wspinaniu się po klamrach włazowych należy przestrzegać równego tempa i stosować
częste odpoczynki, przymocowując się pasem do klamer.
6. Wspinając się wolno i ostrożnie do góry należy badać i sprawdzać wytrzymałość
i bezpieczeństwo poszczególnych klamer. W czasie wspinania nie należy obmiatać ścian.
7. Chodzenie po nasadzie kominowej jest zabronione.
8. Przy wchodzeniu na szczyt lub przy schodzeniu z niego, nie wolno stawać na klamrze
pierwszej od góry.
9. Czyszczenie wewnętrznej powierzchni komina odbywa się odcinkami, przy schodzeniu
w dół.
10. Podczas czyszczenia należy przymocowywać się do klamer.
11. W odpowiednich odstępach należy usuwać odpadającą sadzę, aby nie dopuścić do
całkowitego zatkania otworu włazowego. Czyni to drugi pracownik, który śledzi między
innymi cały przebieg czyszczenia.
12. Czyszczenie kominów fabrycznych o wysokości powyżej 20m przeprowadza kolejno dwóch
pracowników. Pierwszy pracownik, po oczyszczeniu górnej, 1/3 części komina, schodzi
w dół i wychodzi na zewnątrz. Z kolei wchodzi drugi z pracowników, wspinając się w górę
do wysokości 2/3 długości komina; a schodząc w dół czyści 2/3 komina nie oczyszczone
przez pierwszego pracownika.
13. Po oczyszczeniu komina i usunięciu sadzy należy zamknąć lub zamurować otwór
i uporządkować miejsce pracy.
14. O stwierdzonych podczas czyszczenia brakach lub uchybieniach należy poinformować
właściciela lub zarządcę obiektu.
Przy kominach zaopatrzonych w jeden dolny otwór wycierowy czyszczenia przewodu
odbywa się przez przepychanie od dołu. Stosujemy wtedy szczotki górówki, przepychacze
o średnicy dobranej przewodu kominowego. Równolegle z przepychaniem należy usuwać
z podstawy spadu kominowego opadajÄ…cÄ… sadzÄ™.
Podczas linowania przewodów kominowych dochodzi często do zahaczenia się różnych
części kompletu linowego. Najczęściej powodem tego jest:
 zahaczenie siÄ™ liny w spoinie lub w wykruszonej cegle,
 zaczepienie się łańcuszka, szczotki lub liny na wysuniętych do przewodu kominowego
rurach Å‚Ä…cznikowych lub wystajÄ…cych w przewodach dz
wigarach, cegłach, wbitych od
zewnÄ…trz hakach itp.
Uwolnienia zahaczonej liny na siłę często prowadzi do mocniejszego zaklinowania lub
uszkodzenia komina lub narzędzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Sposoby odblokowania kompletu linowego:
1. Odhaczenie liny za pomocą innej kuli (rys.16). Kulę po zamocowaniu karabińczykiem
wpuszcza się ślizgiem po linie w dół przewodu kominowego. Ciężar kuli połączony
z wysokością jej opadania może uwolnić zaklinowane części kompletu linowego.
2. Użycie drugiej liny z kulą (rys.17). Drugą linę łączy się zaczepem z liną zahaczoną powyżej
kuli i opuszcza ślizgiem w dół. Po dojściu dowyznaczonego docelowego miejsca następuje
podnoszenie i opuszczonej drugiej kuli do jednego lub więcej metrów i siłą uderzenia
próbujemy uwolnić zablokowane części.
3. Zastosowanie bolca w miejsce kuli zawieszonej na drugiej linie. Większy ciężar bolca,
podnosi siłę uderzeniową.
4. Nawiercanie otworów w przewodzie kominowym i usunięcie przyczyn zahaczania.
.
Rys. 16. Odhaczanie za pomocÄ… kuli [2, s. 116].Rys. 17. Odhaczanie drugim kompletem linowym [2, s. 117].
Czopuchy dymowe oczyszcza się za pomocą przepychacza ze szczotką górówką
dostosowanÄ… do przekroju czyszczonego Å‚Ä…cznika. Czyszczenie rozpoczyna siÄ™ od strony
paleniska w kierunku przewodu kominowego. Przy długich łącznikach mających kilka otworów
wycierowych, to czyszczenie odbywa się odcinkami pomiędzy otworami. Czyszcząc odcinkami
dla zachowania ciągu kominowego otwieramy tylko jeden otwór wycierowy. Dzięki temu sadza
i pyły ulotnią się do komina a nie do pomieszczeń. Po pracach związanych z czyszczeniem
łączników i usunięciu sadzy należy szczelnie pozamykać otwory i doprowadzić kanały dymowe
do stanu używalności.
Usuwanie sadzy ze spadów kominowych wymaga następujących narzędzi:
 kluczy kominiarskich,
 gracy naramiennej,
 łyżki kominiarskiej,
 worka do sadzy,
 zmiotki,
 przepychacza.
Przebieg usuwania sadzy:
1. Przed otwarciem drzwiczek wycierowych należy podstawić pod nimi worek.
2. Sadze znajdujÄ…ce siÄ™ w przewodzie zbiera siÄ™ do worka za pomocÄ… gracy naramiennej lub
łyżki kominiarskiej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
3. Po usunięciu sadzy należy sprawdzić ciąg kominowy przez przystawienie do otworu
kominowego dłoni. Brak ciągu świadczy o powstaniu przeszkody w kanale, którą należy
usunąć.
4. Sadze wynosi siÄ™ na zewnÄ…trz, umieszczajÄ…c je w pojemniku ognioodpornym w miejscu
bezpiecznym dla otoczenia.
5. Po zakończeniu opisanych czynności należy drzwiczki wycierowe szczelnie zamknąć.
6. O ewentualnie stwierdzonych nieprawidłowościach powiadamiamy właściciela lub zarządcę
obiektu.
Czyszczenie kominów przełazowych od wewnątrz związane z przechodzeniem przez nie
odbywa się nadal tam, gdzie nie ma innego dojścia do komina oraz w wypadkach usuwania ze
ścian kominowych osadzonej tam sadzy szklistej. Przechodzenie komina może okazać się
nieodzowne podczas badania stanu technicznego komina, podłączeń lub innych, niedostępnych
od zewnątrz, związanych z kominem części konstrukcyjnych budynku.
Przed przystąpieniem do przechodzenia komina należy:
 uchylić drzwiczki włazowe i oczyścić je od strony wewnętrznej stosując ruchy jednostronne
w kierunku wnętrza komina,
 przewietrzyć komin, otwierając szeroko drzwiczki włazowe,
 wybrać sadzę z podstawy komina,
 założyć kominiarkę, chustę ustną lub maskę przeciwpyłową, okulary i rękawice ochronne,
 nałożyć obuwie nadające się do wspinania.
Po takim przygotowaniu i wygaszeniu wszystkich palenisk można przystąpić do pracy
wewnątrz komina, zabierając ze sobą miotłę trzonową, zmiotkę ręczną, gracę naramienną
i latarkÄ™.
Wspinanie siÄ™ w kominach:
1. Przez kominy o mniejszych przekrojach przechodzi się opierając kolana o ścianę przednią,
a plecy i stopy o ścianę tylną. A
okcie wspierają się o lewą i prawą ścianę komina. Po silnym
wsparciu się łokciami o ściany należy kolana podciągnąć ku górze i znów zaprzeć się
kolanami i plecami. Ponownie wspierać się jak najwyżej łokciami o ściany komina,
podciągając siebie wzwyż i zaprzeć się kolanami i plecami. Czynności te powtarza się aż do
osiągnięcia wylotu komina.
2. Przez kominy o średnich rozmiarach przechodzi się ustawiając się po przekątnej komina.
Palce prawej nogi są oparte w jednym rogu, a stopa lewej nogi w rogu przeciwległym.
A
okcie natomiast są wsparte w rogach pozostałych. Kolano lewej nogi wspiera lekko zgięte
kolano nogi prawej. Przy wspinaniu się należy silnie wspierać się łokciami, podkurczając
jednocześnie nogi ku górze. Opierając się ponownie palcami prawej nogi i stopą lewej nogi
w rogach komina podciÄ…gamy siÄ™ do wylotu komina.
3. Przy przechodzeniu kominów o większych rozmiarach stopy i palce rozwartych nóg
podtrzymują wspinającego się, opartego plecami o ścianę między przeciwległymi rogami
komina. Przedramiona opierają się silnie o dwie boczne ściany komina. W tej pozycji
ustawia się stopy i przedramiona na zmianę podczas stopniowego podciągania się aż do
osiągnięcia wylotu komina.
4. Szczególną ostrożność należy zachowywać przy osiąganiu głowicy komina, mogą
znajdować się tam obluzowane cegły. Po osiągnięciu wylotu komina należy odpocząć, zdjąć
maskę przeciwpyłową i okulary.
Czyszczenie kominów przełazowych odbywa się odcinkami począwszy od ich wylotu.
Opuszczając się w kominie, czyścimy na zmianę poszczególne jego ściany za pomocą miotły
trzonowej trzymanej ponad głową. Czyszczenie odbywa się stopniowo podczas zatrzymywania
się w odstępach około półmetrowych. Czyścimy kolejno przyległe do siebie ściany, każdą
trzykrotnym tarciem miotły w przód, w tył i ponownie w przód. Gracowanie komina
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
wykonujemy za pomocą gracy naramiennej. Dwie przyległe do siebie ściany gracujemy podczas
wspinania się w górę, a następnie dwie podczas opuszczania się w dół. Kanały powinno czyścić
co najmniej 2 pracowników. Podczas pracy kominiarz powinien być zwrócony twarzą
w kierunku wlotu kanału do komina, aby nie wchłaniać bezpośrednio pyłu i sadzy usuwanej ze
ścian kanału za pomocą miotły trzonowej lub zmiotki ręcznej. Przy czyszczeniu kanałów
krótkich sadzę i popiół wybiera się przez jeden otwór wycierowy, natomiast przy kanałach
długich wykorzystuje się w tym celu wszystkie otwory.
Po opuszczeniu wnętrza komina włazowego należy wybrać sadzę z jego podstawy, zamknąć
szczelnie drzwiczki oraz zgłosić zauważone podczas czyszczenia usterki, jak i uwagi własne
właścicielowi lub zarządcy obiektu.
Czyszczenie kominów przemysłowych powiązane jest z czyszczeniem palenisk
rzemieślniczych i przemysłowych jak np. wyposażenie kuchni zbiorowego żywienia, piece
piekarnicze, cukiernicze, wędzarnie, suszarnie, piece produkcyjne. Aby to wykonać należy
wcześniej zapoznać się z budową danego urządzenia oraz z zaleceniami producenta odnośnie
czyszczenia i konserwacji.
Komin wymaga stosowania normalnych albo dodatkowych zabiegów ochronnych
w zależności od stopnia agresji gazów odprowadzanych do atmosfery.
Do normalnych zabiegów ochronnych zaliczamy:
 zabezpieczenie ochronne głowicy polegające na pokryciu kształtkami z żeliwa lub grubej
blachy zwieńczenia kominów tak aby uniemożliwiać przedostawanie się wody opadowej,
pyłów lub innych zanieczyszczeń pomiędzy wykładzinę a trzon komina.
 zabezpieczenie farbÄ… chemoodpornÄ… powierzchni komina(rys.19) przed agresjÄ… chemicznÄ…
zewnętrzną na wysokości równej przynajmniej półtorej średnicy zewnętrznej, mierzonej od
poziomu wylotu komina,
 zabezpieczenie elementów metalowych pomalowanie farbą chlorokauczukową lub lakierem
epoksydowo-poliamidowym wyposażenia znajdującego się na zewnątrz komina,
 pomalowanie farbą ochronną odporną na temperaturę wewnątrz komina elementów
metalowych,
Dodatkowe zabiegi ochronne należy stosować
 w przypadku stosowania paliwa stałego (węgiel kamienny lub brunatny), gdy zawartość
siarki w paliwie przekracza 2%, przy równoczesnej minimalnej stałej temperaturze wlotowej
gazów mniejszej niż 150°C,
 w przypadku paliwa płynnego gdy zawartość siarki w paliwie przekracza 2%, przy
równoczesnej minimalnej temperaturze gazów niniejszej niż 180°C,
W przypadku gazów agresywnych należy wykładzinę wykonać z cegły kwasoodpornej lub
klinkierowej z zaprawą kwasoodporną z zastosowaniem szkła wodnego potasowego. Uszczelnić
należy także otwory przy wspornikach podwykładzinowych przed przedostaniem się gazów
pomiędzy wykładzinę a trzon. Przy wspornikach należy wykonać daszki umożliwiające spływ
kondensatu a na dole odprowadzenie go na zewnątrz komina. W przypadku dużej zawartości
siarki, trzon komina od wewnątrz przy wspornikach podwykładzinowych powinien być
chroniony przed agresją przez powłokę ochronną, malowanie chemoodporne lub fluatowanie.
Oprócz niezbędnych zabezpieczeń, głowicę należy powlec dodatkowo na zewnątrz powłoką
ochronną szerokości co najmniej 3 m, licząc od wylotu komina. Elementy stalowe takie jak
galerie, drabinki powinny być chronione przed korozją przez pomalowanie farbami
chemoodpornymi. Elementy osadzone na głowicy jak np. odgromienie powinny być
metalizowane lub otulone ołowiem. Wykładzina powinna spełniać warunek szczelności spoin.
Zabezpieczenie przed korozją chemiczną kominów wentylacyjnych. Trzon komina wymaga
od wewnątrz ochrony antykorozyjnej. Na skutek eksploatacji oraz niszczącego działania
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
środowiska kominy przemysłowe ulegają uszkodzeniom. Uszkodzenia te powinny być możliwie
szybko naprawione, gdyż w przeciwnym wypadku mogą zainicjować powstanie jeszcze
większych zniszczeń. Dlatego czyszczenie kominów przemysłowych połączone jest często
z drobnymi naprawami.
Zależnie od rodzaju i zakresu naprawianych uszkodzeń wyróżnia się:
 naprawy niekonstrukcyjne, powierzchniowe mające na celu przywrócenie kształtu i estetyki
obiektu,
 naprawy konstrukcyjne mające na celu poprawę nośności komina.
Rys. 18. Nakładanie powłoki ochronnej na stal [5, s. 79] Rys. 19. Powłoka malarska górnej części komina [5, s. 66]
Naprawa kominów żelbetowych polega na:
 przygotowaniu podłoża betonowego(rys.20- 4) poprzez usunięciu zniszczonych powłok
ochronnych i dekoracyjnych , słabo związanego betonu, pyłu itp,
 zagruntowaniu powierzchni betonu(rys.20- 1),
 nałożeniu powłoki ochronnej antykorozyjnej na oczyszczoną stal (rys.18)(rys.20- 2,6),
 uzupełnieniu ubytków w betonie zaprawą naprawczą(rys.20- 3),
 szpachlowanie powierzchni masÄ… szpachlowÄ… cementowo epoksydowÄ…(rys.20- 5),
 zagruntowanie powierzchni.
Rys. 20. Elementy systemu naprawczego [5, s. 73]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Metody przygotowania powierzchni betonowych:
 mechaniczne, polegające na odkuciu uszkodzonego betonu przy pomocy przecinaków,
młotków pneumatycznych i szlifierek, szczotkowaniu lub piaskowaniu,
 hydrauliczne polegające na czyszczeniu wodą pod ciśnieniem.
Komin stalowy ze stali zwykłej jest budowlą o ograniczonej trwałości i ograniczonym
czasie użytkowania przyjętym w założeniach projektowych. Zależy to w szczególności od składu
chemicznego odprowadzanych gazów jakości i zawilgocenia paliwa. Kontrola stanu
technicznego komina, konstrukcji wspomagających i wyposażenia powinna być przeprowadzana
jeden raz w roku, najlepiej na wiosnę. Sprawdza się również stan powłok malarskich
i uszczelnień. Nie dopuszcza się pozostawienia uszkodzeń bez naprawy i konserwacji. Po
czterech latach użytkowania, a następnie w terminach ustalonych w wytycznych pokontrolnych,
należy przeprowadzać badania i ocenę stanu technicznego przewodu, które powinny obejmować:
 sprawdzenie grubości blach przewodu na całej jego wysokości,
 kontrola wlotu czopucha
 kontrola połączeń kołnierzowych między segmentami,
 sprawdzenie połączenia przewodu z konstrukcją wspomagającą,
 kontrola wylotu z komina,
 kontrola poziomów koło pomostów;
 sprawdzenie połączeń spawanych przewodu oraz połączeń śrubowych i stanu samych śrub;
 sprawdzenie i regulację sił w odciągach.
W przypadku stwierdzenia ubytków grubości blach przekraczających naddatki na korozję
należy podjąć decyzję o zaprzestaniu dalszej eksploatacji komina.
Komin o wysokości powyżej 30 m powinien posiadać metrykę, która jest dowodem jego
stanu technicznego. Metrykę zakłada autor projektu i przekazuje ją użytkownikowi wraz
z opracowaną dokumentacją.. Każda informacja zawarta w metryce powinna być opatrzona datą
oraz danymi o osobie dokonującej wpisu. Metrykę przechowuje użytkownik komina.
Ochroną antykorozyjną należy objąć przewód gazowy, trzon, konstrukcję wspomagającą
oraz wyposażenie i fundament.
Jako zabezpieczenie antykorozyjne stosujemy:
 powłoki malarskie,
 laminaty z żywic syntetycznych,
 powłoki metalizacyjne,
 powłoki z gumy,
 wykładziny z kształtek lub cegieł chemoodpornych.
Elementy konstrukcyjne narażone tylko na działanie atmosfery zewnętrznej powinny być
chronione powłokami malarskimi. Elementy wyposażenia komina zaleca się cynkować ogniowo
i malować. Po montażu, wszystkie śruby w połączeniach segmentów przewodu i łączników
z konstrukcją wsporczą należy dodatkowo zabezpieczyć smarem. Fundament komina należy
zabezpieczyć powłoką bitumiczną. W przypadku występowania kondensatu należy ochronić
górną powierzchnię fundamentu i zapewnić odpływ skroplin do neutralizatora.
Przy obmiarze robót związanych z czyszczeniem kominów przemysłowych określamy:
 długość komina,
 powierzchnia ścian komina i czopucha,
 ilość zużytych materiałów pomocniczych,
 ilość innych prac.
 ilość i wielkość wykonanych i zamurowanych otworów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Z ilu osób składa się zespół czyszczący komin przemysłowy?
2. Co robimy po otwarciu drzwi kominowych?
3. Kiedy możemy przystąpić do pracy wewnątrz komina przemysłowego?
4. Na czym polega czyszczenie wewnętrznej powierzchni komina fabrycznego?
5. Jak poruszamy siÄ™ po klamrach komina fabrycznego?
6. Jak zabezpieczamy siÄ™ przed upadkiem podczas czyszczenia powierzchni komina
fabrycznego?
7. Dlaczego usuwamy sadzÄ™ podczas czyszczenia komina?
8. Kto usuwa sadzÄ™ podczas czyszczenia komina?
9. Jak przebiega czyszczenie wyjątkowo wysokich kominów fabrycznych?
10. Co robimy po oczyszczeniu komina fabrycznego?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie informacji zawartych w materiałach nauczania przygotuj plan działania
związany z czyszczeniem komina murowanego przemysłowego wbudowanego o wysokości
32m.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami czyszczenia kominów fabrycznych ,
3) scharakteryzować zespół kominiarzy do realizacji tego zadania wypisując liczebność
i kwalifikacje,
4) wykonać rysunki lub szkice pomocnicze do wykonania zadania
5) wypisać kolejne czynności związane z czyszczeniem komina,
6) wypisać narzędzia, sprzęt i urządzenia kontrolno pomiarowe niezbędne do wykonania
działania,
7) wypisać środki ochrony osobistej kominiarza niezbędne do wykonania działania,
8) wypisać środki zabezpieczenia przeciwpożarowego niezbędne do wykonania działania,
9) wypisać elementy które należy sprawdzić przed rozpoczęciem czyszczenia komina
fabrycznego,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 kartki papieru A4,
 przybory kreślarskie
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Na podstawie informacji zawartych w materiałach nauczania przygotuj plan działania
związany z czyszczeniem komina żelbetowego wolnostojącego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami czyszczenia kominów fabrycznych,
3) scharakteryzować zespół kominiarzy do realizacji tego zadania wypisując liczebność
i kwalifikacje,
4) wykonać rysunki lub szkice pomocnicze do wykonania zadania,
5) wypisać kolejne czynności związane z czyszczeniem komina żelbetowego,
6) wypisać narzędzia, sprzęt i urządzenia kontrolno pomiarowe niezbędne do wykonania
działania,
7) wypisać środki ochrony osobistej kominiarza niezbędne do wykonania działania,
8) wypisać środki zabezpieczenia przeciwpożarowego niezbędne do wykonania działania,
9) wypisać elementy które należy sprawdzić przed rozpoczęciem czyszczenia komina
fabrycznego żelbetowego,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 kartki papieru A4,
 przybory kreślarskie,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Na podstawie informacji zawartych w materiałach nauczania przygotuj plan działania
związanych z czyszczeniem komina stalowego kwasoodpornego dwupłaszczowego
odprowadzającego spaliny z trzonów kuchennych zakładu zbiorowego żywienia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami czyszczenia kominów stalowych kwasoodpornych,
3) scharakteryzować zespół kominiarzy do realizacji tego zadania wypisując liczebność i
kwalifikacje,
4) zapoznać się z dokumentacją techniczną komina odprowadzającego spaliny z trzonów
kuchennych zakładu zbiorowego żywienia,
5) wykonać rysunki lub szkice pomocnicze do wykonania zadania,
6) wypisać kolejne czynności związane z czyszczeniem komina ze stali kwasoodpornej,
7) wypisać narzędzia, sprzęt i urządzenia kontrolno pomiarowe niezbędne do wykonania
działania,
8) wypisać środki ochrony osobistej kominiarza niezbędne do wykonania działania,
9) wypisać środki zabezpieczenia przeciwpożarowego niezbędne do wykonania działania,
10) wypisać elementy które należy sprawdzić przed rozpoczęciem czyszczenia komina,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 dokumentacja techniczna komina odprowadzającego spaliny z trzonów kuchennych zakładu
zbiorowego żywienia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
 kartki papieru A4,
 przybory kreślarskie,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 4
Wykonaj czyszczenie kanału połączeniowego podziemnego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed rozpoczęciem czyszczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną kanału podziemnego,
3) wykonać oględziny kanału podziemnego,
4) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
5) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
6) dobrać środki ochrony indywidualnej,
7) zorganizować stanowisko pracy,
8) dobrać materiały potrzebne przy czyszczeniu czopucha podziemnego,
9) wykonać czyszczenie kanału połączeniowego podziemnego zgodnie z zasadami sztuki
kominiarskiej,
10) uporządkować stanowisko pracy,
11) wykonać obmiar robót,
12) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
13) zaprezentować efekty swojej pracy,
14) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 dokumentacja techniczna kanału podziemnego
 maszyny i urządzenia właściwe dla zawodu kominiarz,
 maszyny i urzÄ…dzenia pomocnicze,
 sprzęt pomiarowo dydaktyczny,
 stanowisko dydaktyczne właściwe dla zawodu kominiarz,
- środki do udzielania pomocy przedmedycznej,
 środki zapewniające przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny,
 środek transportu do wywozu popiołu i sadzy na zewnątrz obiektu,
 kartki papieru formatu A4,
 przybory kreślarskie,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 5
Wykonaj czyszczenie kanału połączeniowego nadziemnego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed rozpoczęciem czyszczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną kanału nadziemnego,
3) wykonać oględziny kanału nadziemnego
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
4) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
5) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
6) dobrać środki ochrony indywidualnej,
7) zorganizować stanowisko pracy,
8) dobrać materiały potrzebne przy czyszczeniu czopucha nadziemnego,
9) wykonać czyszczenie kanału połączeniowego nadziemnego zgodnie z zasadami sztuki
kominiarskiej,
10) uporządkować stanowisko pracy,
11) wykonać obmiar robót,
12) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
13) zaprezentować efekty swojej pracy,
14) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 dokumentacja techniczna kanału nadziemnego,
 maszyny i urządzenia właściwe dla zawodu kominiarz,
 maszyny i urzÄ…dzenia pomocnicze,
 sprzęt pomiarowo dydaktyczny,
 stanowisko dydaktyczne właściwe dla zawodu kominiarz,
- środki do udzielania pomocy przedmedycznej,
- środki zapewniające przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny,
- środek transportu do wywozu popiołu i sadzy na zewnątrz obiektu,
- kartki papieru formatu A4,
- przybory kreślarskie,
- literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zaplanować kolejność prac?

2) ocenić stan techniczny kominów przemysłowych?

3) dobrać narzędzia i sprzęt do czyszczenia kominów?

4) wykonać czyszczenie kominów przemysłowych wbudowanych?

5) wykonać czyszczenie kominów przemysłowych wolnostojących?

6) usunąć sadzę z komina?

7) usunąć narzędzia zablokowane w kominach?

8) wykonać czyszczenie kanałów połączeniowych nadziemnych?

9) wykonać czyszczenie kanałów połączeniowych podziemnych?

10) wykonać czyszczenie kominów osłoniętych i nieosłoniętych balustradą?

11) wykonać czyszczenie odnogi kanałowej w kominie przełazowym?

 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
5.SPRAWDZIAN OSI
GNI
Ć
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Dodatkowo otrzymałeś oddzielną kartkę na brudnopis, ponieważ w niektórych pytaniach
musisz dokonać obliczeń.
5. Test zawiera 21 zadań dotyczących czyszczenia kominów przemysłowych. Są to zadania
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz
jest prawidłowa.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, prawidłową odpowiedz
zaznacz
X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową).
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej .
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Minimalna szerokość szczebli włazowych powinna wynosić:
a) 30cm,
b) 40cm,
c) 50cm,
d) 60cm.
2. Szczeble włazowe zewnętrzne osadza się nad terenem co najmniej:
a) 1m,
b) 2m,
c) 3m,
d) 4m.
3. Przy kominach fabrycznych o małej średnicy wewnętrznej można się ograniczyć do szczebli
wewnętrznych umieszczonych przy wlocie czopuchów i od góry na długości:
a) 2m,
b) 5m,
c) 7m,
d) 10m.
4. Wysokość komina składającego się z 4 elementów po 3,2m każdy wynosi :
a) 9,6m,
b) 12,8m,
c) 16,6m,
d) 18,4m.
5. Masywna, odpowiednio krzyżowo zbrojona płyta żelbetowa, na której wznoszona jest
konstrukcja komina to:
a) cokół,
b) podszycie,
c) fundament,
d) płaszcz.
6. Chodzenie po nasadzie kominowej jest :
a) zabronione,
b) dozwolone,
c) dozwolone przy asekuracji graca naramienna,
d) dozwolone przy asekuracji zestawem linowym.
7. 200°C to:
a) 200K,
b) 473K,
c) 373K,
d) 400K.
8. Szczeble włazowe na komin przemysłowy powinny być osadzone w ścianie na głębokości:
a) 50 mm,
b) 150 mm,
c) 200 mm,
d) 250 mm.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
9. Ilość 25 cm warstwy popiołu nagromadzonego w 15 m kominie o wymiarach 100x100cm
wynosi:
a) 0,15m3,
b) 15m3,
c) 0,25m3,
d) 25m3.
10. Przy czyszczeniu komina przemysłowego należy usuwać sadze w odpowiednich odstępach
ponieważ:
a) może nastąpić samozapłon sadzy,
b) istnieje niebezpieczeństwo zaczadzenia,
c) nie można dopuścić do całkowitego zatkania otworu włazowego,
d) może dojść do zawalenia komina.
11. Przy czyszczeniu komina fabrycznego o stwierdzonych nieprawidłowościach należy
powiadomić:
a) straż pożarną,
b) właściciela lub nadzorcę budynku,
c) policjÄ™,
d) nadzór budowlany.
12. Po osiągnięciu wylotu komina należy:
a) odpocząć, zdjąć maskę przeciwpyłową i okulary,
b) niezwłocznie przystąpić do pracy,
c) odpocząć, nie zdejmując maski przeciwpyłowej i okularów,
d) przystąpić do pracy po zdjęciu maski przeciwpyłowej i okularów.
13. Pierwszy z dwóch pracowników czyszczących wysoki komin czyści:
a) około 1/3 długości od dołu komina,
b) około 2/3 długości od dołu komina,
c) około 1/3 długości od góry komina,
d) około 2/3 długości od góry komina.
14. Urządzenie odpylające spaliny w którym wykorzystuje się siłę odśrodkową to
a) cyklon,
b) elektrofiltr,
c) sprzęgło,
d) filtr działkowy.
15. Przy 82 szczeblach włazowych ilość szczebli ochronnych powinna wynosić co najmniej:
a) 10,
b) 16,
c) 20,
d) 21.
16. Ilość 20mm warstwy sadzy nagromadzonej w 20 m kominie o wymiarach 50x50cm wynosi:
a) 0,008m3,
b) 0,08m3,
c) 0,8m3,
d) 8m3.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
17. Zgodnie z kalkulacją, gdy całkowita wartość robot związanych z czyszczeniem komina
przemysłowego wyniosła 1640zł przy 25% udziale robocizny to wynagrodzenie za pracę
kominiarza wyniesie:
a) 164zł,
b) 328zł,
c) 410zł,
d) 820zł.
18. Drugi z pracowników czyszczących komin o wysokości 60m czyści:
a) około 20m od dołu komina,
b) około 40m od dołu komina,
c) około 20m od góry komina,
d) około 40m od góry komina.
19. Zmniejszenie przekroju w kominie o wymiarach 100x100cm na 50x50cm oznacza
zmniejszenie powierzchni o:
a) 10%,
b) 25%,
c) 50%,
d) 75%.
20. Sprawność urządzenia odpylającego ,zatrzymującego 44 kg pyłów w stosunku do 50 kg
zawartych w spalinach wynosi
a) 44%,
b) 88%,
c) 144%,
d) 112%.
21. Wysokość komina posiadającego 74 stopnie włazowe co 30cm wynosi około:
a) 15m,
b) 20m,
c) 25m,
d) 30m.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Czyszczenie kominów przemysłowych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
21
a b c d
Razem:
& & & & & & & & & & & & & & & &
Ocena
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
6. LITERATURA
1. Fenkann.O. ,Meller M: Kominy stalowe. Wydawnictwo Uczelniane Politechniki
Koszalińskie Koszalin 1994
2. Heryszek A.: Kominiarz i jego wiedza zawodowa. Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa
1985
3. Krygier K. , Klinke T., Sewerynik J.: Ogrzewnictwo wentylacja klimatyzacja. WSiP,
Warszawa 1991
4. Krygier K. , Kieślowski S.: Technologia Instalacje sanitarne cz.2. WSiP, Warszawa 1998
5. Meller M. ,Pożoga T. Wybrane zagadnienia korozji i utrzymania kominów przemysłowych.
Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2003
6. Mrozek W.: Budownictwo przemysłowe cz.1 Wybrane zagadnienia Skrypt Politechniki
Białostockiej, Białystok 1990
7. PN-89/B-10425 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły.
Wymagania techniczne i badania przy odbiorze
8. PN-EN 1443 Kominy -wymagania ogólne
9. Katalogi producentów
10. Czasopismo:  Kominiarz Polski
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36