ZESPÓŁ BEZDECHU

ZESPÓŁ BEZDECHU

SENNEGO (SAS)

SENNEGO (SAS)

Kaźmierczak Katarzyna

Kaźmierczak Katarzyna



Bezdechem sennym określa się przerwę

Bezdechem sennym określa się przerwę

między kolejnymi oddechami u śpiącego

między kolejnymi oddechami u śpiącego

przekraczającą 10s.

przekraczającą 10s.



Wskaźnik bezdechu sennego

Wskaźnik bezdechu sennego

(RDI=respiratory disturbance index)

(RDI=respiratory disturbance index)

=

=

liczba epizodów bezdechu w ciągu 1h snu

liczba epizodów bezdechu w ciągu 1h snu



patologiczny jest wskaźnik >10/h

patologiczny jest wskaźnik >10/h



Choroba występuje u 4% mężczyzn i 2%

Choroba występuje u 4% mężczyzn i 2%

kobiet>50rż.Częstość jej występowania

kobiet>50rż.Częstość jej występowania

wzrasta u osób otyłych(80% chorych jest

wzrasta u osób otyłych(80% chorych jest

otyłych) oraz po 40rż.

otyłych) oraz po 40rż.

ETIOLOGIA

ETIOLOGIA



Obturacyjny zespół snu z bezdechami

Obturacyjny zespół snu z bezdechami

(OSAS,>90%

(OSAS,>90%

przypadków):

przypadków):

występuje wtedy, kiedy w czasie wdechu dochodzi

występuje wtedy, kiedy w czasie wdechu dochodzi

do przejściowego zamknięcia się górnych dróg oddechowych

do przejściowego zamknięcia się górnych dróg oddechowych



Przyczyny: W fazie snu o szybkich ruchach gałek ocznych (REM)

Przyczyny: W fazie snu o szybkich ruchach gałek ocznych (REM)

występuje u niektórych znaczne zmniejszenie napięcia mięśni

występuje u niektórych znaczne zmniejszenie napięcia mięśni

gardła. W fazie wdechu powoduje to częściową lub całkowitą

gardła. W fazie wdechu powoduje to częściową lub całkowitą

obturację nosogardzieli przez miękkie tkanki okolicy podstawy

obturację nosogardzieli przez miękkie tkanki okolicy podstawy

języka. Ujemne ciśnienie w drogach oddechowych, w fazie wdechu,

języka. Ujemne ciśnienie w drogach oddechowych, w fazie wdechu,

powoduje zapadnięcie się tylnej ściany gardła co –pomimo skurczu

powoduje zapadnięcie się tylnej ściany gardła co –pomimo skurczu

mięśni wdechowych-uniemożliwia wykonanie wdechu.

mięśni wdechowych-uniemożliwia wykonanie wdechu.



Rozwojowi tej postaci SAS sprzyjają choroby w jamie nosowo-

Rozwojowi tej postaci SAS sprzyjają choroby w jamie nosowo-

gardłowej, np. przerost migdałków podniebiennych, polipy nosa,

gardłowej, np. przerost migdałków podniebiennych, polipy nosa,

skrzywienie przegrody nosa, język olbrzymi, cofnięcie żuchwy i in.

skrzywienie przegrody nosa, język olbrzymi, cofnięcie żuchwy i in.



Jeśli u chorego z zespołem OSAS stwierdza się znacznego stopnia

Jeśli u chorego z zespołem OSAS stwierdza się znacznego stopnia

otyłość, używa się tradycyjnej nazwy: zespół Pickwicka.

otyłość, używa się tradycyjnej nazwy: zespół Pickwicka.



Postać SAS bez obturacji górnych dróg oddechowych

Postać SAS bez obturacji górnych dróg oddechowych

(<10%)-

(<10%)-

charakteryzuje się całkowitym zanikiem rytmicznej aktywności ośrodków

charakteryzuje się całkowitym zanikiem rytmicznej aktywności ośrodków

oddychania pnia mózgu.Ze względu na brak aktywności nerwów

oddychania pnia mózgu.Ze względu na brak aktywności nerwów

przeponowych nie obserwuje się tutaj skurczów mięśni wdechowych

przeponowych nie obserwuje się tutaj skurczów mięśni wdechowych



Epizody bezdechów pochodzenia centralnego mogą trwać 30-60s i

Epizody bezdechów pochodzenia centralnego mogą trwać 30-60s i

powodują znaczne zmniejszenie wysycenia tlenem hemoglobiny we krwi

powodują znaczne zmniejszenie wysycenia tlenem hemoglobiny we krwi

tętniczej

tętniczej



Nieobturacyjne bezdechy nocne są jedną z możliwych przyczyn zespołu

Nieobturacyjne bezdechy nocne są jedną z możliwych przyczyn zespołu

nagłego zgonu noworodków (SIDS)

nagłego zgonu noworodków (SIDS)



U ludzi z tym zespołem, a także u niektórych członków ich rodzin stwierdza

U ludzi z tym zespołem, a także u niektórych członków ich rodzin stwierdza

się upośledzenie wrażliwości chemoreceptorów tętniczych na obniżenie

się upośledzenie wrażliwości chemoreceptorów tętniczych na obniżenie

prężności tlenu i wzrost prężności dwutlenku węgla

prężności tlenu i wzrost prężności dwutlenku węgla



Postać ośrodkowa SAS polega na pierwotnej hipowentylacji pęcherzyków

Postać ośrodkowa SAS polega na pierwotnej hipowentylacji pęcherzyków

płucnych, natomiast wtórna hipowentylacja pęcherzyków spowodowana

płucnych, natomiast wtórna hipowentylacja pęcherzyków spowodowana

jest prewlekłymi chorobami płuc, układu nerwowo-mięśniowego lub

jest prewlekłymi chorobami płuc, układu nerwowo-mięśniowego lub

kostnego.

kostnego.

PATOGENEZA

PATOGENEZA



Zapadnięcie się górnych dróg oddechowych

Zapadnięcie się górnych dróg oddechowych

bezdech spadek p.tlenu/wzrost p. dwutl.węgla

bezdech spadek p.tlenu/wzrost p. dwutl.węgla

wzmożona praca oddechowa reakcja budzenia się

wzmożona praca oddechowa reakcja budzenia się

otworzenie górnych dróg oddechowych z głośnym

otworzenie górnych dróg oddechowych z głośnym

chrapnięciem reaktywna hiperwentylacja

chrapnięciem reaktywna hiperwentylacja



Konsekwencje kliniczne:

Konsekwencje kliniczne:

1.

1.

Powtarzające się przerwy we śnie spowodowane

Powtarzające się przerwy we śnie spowodowane

częstym budzeniem się i niedoborem snu

częstym budzeniem się i niedoborem snu

2.

2.

Nawracająca nocna hipoksja i hiperkapnia

Nawracająca nocna hipoksja i hiperkapnia

3.

3.

Odczynowe nadciśnienie tętnicze i płucne

Odczynowe nadciśnienie tętnicze i płucne

częstoskurcz

częstoskurcz

4.

4.

Zaburzenia rytmu serca w nocy

Zaburzenia rytmu serca w nocy

OBJAWY

OBJAWY



Częściowa obturacja powoduje chrapanie, ponieważ

Częściowa obturacja powoduje chrapanie, ponieważ

przepływ powietrza przez zwężone drogi oddechowe

przepływ powietrza przez zwężone drogi oddechowe

wywołuje wibrację tkanek miękkich

wywołuje wibrację tkanek miękkich



U chorych z całkowitą obturacją górnych dróg

U chorych z całkowitą obturacją górnych dróg

oddechowych skurcz mięśni oddechowych powoduje

oddechowych skurcz mięśni oddechowych powoduje

rytmiczne ruchy klatki piersiowej

rytmiczne ruchy klatki piersiowej



Nasilające się uczucie zmęczenia i skłonność do

Nasilające się uczucie zmęczenia i skłonność do

zasypiania w czasie monotonnych zajęć

zasypiania w czasie monotonnych zajęć



Zmniejszenie sprawności intelektualnej (zaburzenia

Zmniejszenie sprawności intelektualnej (zaburzenia

koncentracji i pamięci)

koncentracji i pamięci)



Nastroje depresyjne

Nastroje depresyjne



Poranne bóle głowy, poranna suchość w jamie ustnej

Poranne bóle głowy, poranna suchość w jamie ustnej



Upośledzenie potencji

Upośledzenie potencji

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA



Nocne, indukowane hipoksemią, zaburzenia

Nocne, indukowane hipoksemią, zaburzenia

rytmu serca z bradykardią. Typowa jest

rytmu serca z bradykardią. Typowa jest

niemiarowość zatokowa, towarzysząca okresowi

niemiarowość zatokowa, towarzysząca okresowi

bezdechu

bezdechu



Rozwój lub pogorszenie już istniejącego

Rozwój lub pogorszenie już istniejącego

nadciśnienia (często zanika fizjologiczne

nadciśnienia (często zanika fizjologiczne

obniżenie się ciśnienia w czasie snu)

obniżenie się ciśnienia w czasie snu)



Pogorszenie istniejącej wcześniej niewydolności

Pogorszenie istniejącej wcześniej niewydolności

krążenia

krążenia



Pełna niewydolność oddechowa, nadciśnienie

Pełna niewydolność oddechowa, nadciśnienie

płucne, serce płucne, poliglobulia

płucne, serce płucne, poliglobulia



Zwiększone ryzyko zawału serca

Zwiększone ryzyko zawału serca

RÓŻNICOWANIE

RÓŻNICOWANIE



Chrapanie spowodowane obturacją dróg

Chrapanie spowodowane obturacją dróg

oddechowych bez SAS (50% mężczyzn powyżej 50rż)

oddechowych bez SAS (50% mężczyzn powyżej 50rż)



Senność spowodowana innymi przyczynami : deficyt

Senność spowodowana innymi przyczynami : deficyt

snu, niektóre choroby o.u.n., śpiączka i in.

snu, niektóre choroby o.u.n., śpiączka i in.



Narkolepsja, charakteryzująca się głównymi

Narkolepsja, charakteryzująca się głównymi

objawami:

objawami:



Nagłe, nieodparte ataki snu (nagłe zasypianie na

Nagłe, nieodparte ataki snu (nagłe zasypianie na

krótki czas w ciągu dnia)

krótki czas w ciągu dnia)



Katapleksja (nagła krótkotrwała utrata napięcia

Katapleksja (nagła krótkotrwała utrata napięcia

mięśniowego, mogąca powodować upadek chorego,

mięśniowego, mogąca powodować upadek chorego,

bez utraty przytomności; często występuje pod

bez utraty przytomności; często występuje pod

wpływem emocji)

wpływem emocji)



Halucynacje we śnie i na jawie

Halucynacje we śnie i na jawie

LECZENIE

LECZENIE



Zachowawcze

Zachowawcze

-postępowanie powinno przebiegać w 3 etapach:

-postępowanie powinno przebiegać w 3 etapach:

1)Leczenie istniejących czynników ryzyka (otyłości, skrzywienia

1)Leczenie istniejących czynników ryzyka (otyłości, skrzywienia

przegrody nosa, powiększenia migdałków)

przegrody nosa, powiększenia migdałków)



Właściwa higiena snu: unikanie obfitych posiłków i obciążających

Właściwa higiena snu: unikanie obfitych posiłków i obciążających

zajęć przed snem, wystarczający czas snu, ułożenie na boku w

zajęć przed snem, wystarczający czas snu, ułożenie na boku w

trakcie snu,stała pora zasypiania

trakcie snu,stała pora zasypiania



Unikanie alkoholu, nikotyny i leków nasilających bezdech (np.

Unikanie alkoholu, nikotyny i leków nasilających bezdech (np.

uspokajających, nasennych)

uspokajających, nasennych)

2)Podanie preparatów teofiliny o przedłużonym działaniu bezpośrednio

2)Podanie preparatów teofiliny o przedłużonym działaniu bezpośrednio

przed snem-skuteczne tylko w łagodnych postaciach

przed snem-skuteczne tylko w łagodnych postaciach

3)W ciężkich przypadkach stosowanie stałej wentylacji pod

3)W ciężkich przypadkach stosowanie stałej wentylacji pod

zwiększonym ciśnieniem w nocy za pomocą maski na nos (tzw.

zwiększonym ciśnieniem w nocy za pomocą maski na nos (tzw.

stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych, CPAP),co

stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych, CPAP),co

zapobiega zapadaniu górnych dróg oddechowych. Leczenie należy

zapobiega zapadaniu górnych dróg oddechowych. Leczenie należy

rozpocząć w szpitalu.

rozpocząć w szpitalu.



Chirurgiczne

Chirurgiczne

-ponieważ skuteczność metody CPAP jest

-ponieważ skuteczność metody CPAP jest

bardzo duża , wskazania do leczenia chirurgicznego są

bardzo duża , wskazania do leczenia chirurgicznego są

rzadkie. Wskazaniem takim jest nieskuteczność leczenia

rzadkie. Wskazaniem takim jest nieskuteczność leczenia

powyższą metodą u chorych, u których objawy SAS

powyższą metodą u chorych, u których objawy SAS

stanowią zagrożenie dla życia. W przypaku braku efektów

stanowią zagrożenie dla życia. W przypaku braku efektów

leczenia innymi metodami w razie zagrożenia życia

leczenia innymi metodami w razie zagrożenia życia

konieczna musi być tracheostomia (wyjątkowo!)

konieczna musi być tracheostomia (wyjątkowo!)



Metody:

Metody:

1.W razie obturacji w jamie nosowej (spowodowanej np.,

1.W razie obturacji w jamie nosowej (spowodowanej np.,

skrzywieniem przegrody nosa): korekcja chirurgiczna

skrzywieniem przegrody nosa): korekcja chirurgiczna

2.W razie obturacji w obrębie podniebienia miękkiego:

2.W razie obturacji w obrębie podniebienia miękkiego:

plastyka języczka, podniebienia i gardła (leczenie to jest

plastyka języczka, podniebienia i gardła (leczenie to jest

skuteczne zaledwie u 50% chorych

skuteczne zaledwie u 50% chorych

Rokowania

Rokowania



Zależą od tzw. wskaźnika bezdechu.

Zależą od tzw. wskaźnika bezdechu.

Przy wartościach tego wskaźnika

Przy wartościach tego wskaźnika

<20/h śmiertelność nie jest większa,

<20/h śmiertelność nie jest większa,

natomiast spośród chorych ze

natomiast spośród chorych ze

wskaźnikiem bezdechu >20/h 40%

wskaźnikiem bezdechu >20/h 40%

umiera w ciągu 8 lat. Leczenie

umiera w ciągu 8 lat. Leczenie

metodą CPAP zmniejsza tę dużą

metodą CPAP zmniejsza tę dużą

śmiertelność.

śmiertelność.