Neur 1

Jan Dobrogowski

Jan Dobrogowski

Choroby i

Choroby i

Zespoły

Zespoły

Otępienne.

Otępienne.

Neur 2

Zespół objawów wywołany chorobą mózgu,

Zespół objawów wywołany chorobą mózgu,

zwykle przewlekłą o postępującym przebiegu,

zwykle przewlekłą o postępującym przebiegu,

charakteryzujący się klinicznie licznymi

charakteryzujący się klinicznie licznymi

zaburzeniami wyższych funkcji korowych,

zaburzeniami wyższych funkcji korowych,

takich jak pamięć, myślenie, orientacja,

takich jak pamięć, myślenie, orientacja,

rozumienie,liczenie zdolność do uczenia się,

rozumienie,liczenie zdolność do uczenia się,

kompetencje językowe i krytycyzm

kompetencje językowe i krytycyzm

OTĘPIENIE

OTĘPIENIE

Neur 3



Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera



Otępienie starcze

Otępienie starcze



Zespół łagodnych

Zespół łagodnych

zaburzeń pamięci wieku

zaburzeń pamięci wieku

starczego

starczego



Zespoły otępienne na tle

Zespoły otępienne na tle

naczyniowym

naczyniowym

Neur 4

Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera

jest to postępująca, degeneracyjną chorobą OUN

jest to postępująca, degeneracyjną chorobą OUN

charakteryzująca się występowaniem otępienia

charakteryzująca się występowaniem otępienia

W 1901 niemiecki psychiatra Dr. Alois Alzheimer

W 1901 niemiecki psychiatra Dr. Alois Alzheimer

po raz pierwszy zaobserwował u 50-letniej Augusty D.

po raz pierwszy zaobserwował u 50-letniej Augusty D.

chorobę nazwaną potem jego nazwiskiem. Śledził u niej

chorobę nazwaną potem jego nazwiskiem. Śledził u niej

przebieg choroby aż do jej śmierci w 1906 roku kiedy

przebieg choroby aż do jej śmierci w 1906 roku kiedy

po raz pierwszy opublikował swoje badania.

po raz pierwszy opublikował swoje badania.

Neur 5

Najczęstsza przyczyna występowania otępienia u osób powyżej 65

Najczęstsza przyczyna występowania otępienia u osób powyżej 65

roku życia. Ocenia się, że na świecie choruje na chorobę

roku życia. Ocenia się, że na świecie choruje na chorobę

Alzheimera ok. 30 mln osób, w Polsce ok. 200 tys. Ze względu na

Alzheimera ok. 30 mln osób, w Polsce ok. 200 tys. Ze względu na

starzenie się społeczeństw w krajach uprzemysłowionych zakłada

starzenie się społeczeństw w krajach uprzemysłowionych zakłada

się, że ilość chorych do roku 2050 potroi się.

się, że ilość chorych do roku 2050 potroi się.

Początek choroby występuje zwykle po 65 roku życia, jednak może

Początek choroby występuje zwykle po 65 roku życia, jednak może

występować też wcześniej. Badania epidemiologiczne stwierdzają,

występować też wcześniej. Badania epidemiologiczne stwierdzają,

że zapadalność na chorobę Alzheimera wzrasta z wiekiem - u osób

że zapadalność na chorobę Alzheimera wzrasta z wiekiem - u osób

po 65 roku życia, stwierdza się ją u ok. 14%, a po 80 roku życia w

po 65 roku życia, stwierdza się ją u ok. 14%, a po 80 roku życia w

ok. 40%.

ok. 40%.

Przyczyna choroby nie jest znana i obecnie (2004) nie istnieją

Przyczyna choroby nie jest znana i obecnie (2004) nie istnieją

metody pozwalające na jej wyleczenie. W niewielkim procencie

metody pozwalające na jej wyleczenie. W niewielkim procencie

(poniżej 10%) choroba jest dziedziczona, w pozostałych

(poniżej 10%) choroba jest dziedziczona, w pozostałych

przypadkach jest to choroba niedziedziczna. Wykryto 4 geny

przypadkach jest to choroba niedziedziczna. Wykryto 4 geny

odpowiedzialne za powstanie dziedzicznej postaci choroby,

odpowiedzialne za powstanie dziedzicznej postaci choroby,

zlokalizowane na chromosomach 21, 14, 1 i 12.

zlokalizowane na chromosomach 21, 14, 1 i 12.

Neur 6

Dochodzi do zaniku kory mózgowej. Na poziomie

Dochodzi do zaniku kory mózgowej. Na poziomie

mikroskopowym stwierdza się

mikroskopowym stwierdza się

występowanie blaszek

występowanie blaszek

amyloidowych zbudowanych z beta-amyloidu

amyloidowych zbudowanych z beta-amyloidu

(zwanych też blaszkami starczymi lub płytkami

(zwanych też blaszkami starczymi lub płytkami

starczymi),

starczymi),

które odkładają się w ścianach naczyń

które odkładają się w ścianach naczyń

krwionośnych.

krwionośnych.

Obserwuje się także nadmierną agregację białka tau

Obserwuje się także nadmierną agregację białka tau

wewnątrz komórek nerwowych mózgu.

wewnątrz komórek nerwowych mózgu. Procesowi
starzenia nie można zapobiec, ale można go
spowolnić.

Neur 7



Podejmowanie czynności intelektualnych (np. gra w szachy lub rozwiązywanie

Podejmowanie czynności intelektualnych (np. gra w szachy lub rozwiązywanie

krzyżówek

krzyżówek



Regularne ćwiczenia fizyczne

Regularne ćwiczenia fizyczne



Utrzymywanie regularnych relacji społecznych. Osoby samotne mają dwu-

Utrzymywanie regularnych relacji społecznych. Osoby samotne mają dwu-

krotnie zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju demencji związanej z chorobą

krotnie zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju demencji związanej z chorobą

Alzheimera w późniejszym wieku niż osoby, które nie były samotne.

Alzheimera w późniejszym wieku niż osoby, które nie były samotne.



Dieta śródziemnomorska bogata w warzywa, owoce i z niską zawartością

Dieta śródziemnomorska bogata w warzywa, owoce i z niską zawartością

nasyconych tłuszczówuzupełniona w szczególności o:

nasyconych tłuszczówuzupełniona w szczególności o:



Witaminy z grupy B, a zwłaszcza w kwas foliowy

Witaminy z grupy B, a zwłaszcza w kwas foliowy



Curry

Curry



Kwasy tłuszczowe omega-3, a w szczególności kwasy dokozaheksaenowe

Kwasy tłuszczowe omega-3, a w szczególności kwasy dokozaheksaenowe



Warzywne i owocowe soki

Warzywne i owocowe soki

[

[



Wysokie dawki witaminy E działającej antyoksydacyjnie (w połączeniu z

Wysokie dawki witaminy E działającej antyoksydacyjnie (w połączeniu z

witaminą C). W przeprowadzonych badaniach przekrojowych wydają się

witaminą C). W przeprowadzonych badaniach przekrojowych wydają się

zmniejszać ryzyko choroby Alzheimera, ale nie zmniejszają go w badaniach

zmniejszać ryzyko choroby Alzheimera, ale nie zmniejszają go w badaniach

randomizowanych i obecnie nie są zalecane jako leki zapobiegające, gdyż

randomizowanych i obecnie nie są zalecane jako leki zapobiegające, gdyż

zaobserwowano, że zwiększają ogólną śmiertelność

zaobserwowano, że zwiększają ogólną śmiertelność



Umiarkowane spożycie alkoholu (piwo, wino, wódki)

Umiarkowane spożycie alkoholu (piwo, wino, wódki)

[

[



Leki obniżające poziom cholesterolu (statyny) zmniejszają ryzyko choroby

Leki obniżające poziom cholesterolu (statyny) zmniejszają ryzyko choroby

Alzheimera w badaniach opisowych, ale jak do tej pory nie w badaniach

Alzheimera w badaniach opisowych, ale jak do tej pory nie w badaniach

kontrolowanych z randomizacją

kontrolowanych z randomizacją



hormonalna terapia zastępcza nie jest już uważana za czynnik zapobiegający

hormonalna terapia zastępcza nie jest już uważana za czynnik zapobiegający

demencji.

demencji.



Długie stosowanie niesteroidowych leków przeciw zapalnych (NLPZ) w

Długie stosowanie niesteroidowych leków przeciw zapalnych (NLPZ) w

zmniejszeniu objawów zapalenia stawów i bólu jest związane z obniżeniem

zmniejszeniu objawów zapalenia stawów i bólu jest związane z obniżeniem

prawdopodobieństwa wystąpienia choroby Alzheimera, jak wskazują

prawdopodobieństwa wystąpienia choroby Alzheimera, jak wskazują

przeprowadzone badania opisowe.Ryzyko związane ze stosowaniem leków zdaje

przeprowadzone badania opisowe.Ryzyko związane ze stosowaniem leków zdaje

się przeważać korzyści związane ze stosowaniem ich jako pierwotnego środka

się przeważać korzyści związane ze stosowaniem ich jako pierwotnego środka

prewencyjnego.

prewencyjnego.

Czynniki obniżające ryzyko wystąpienia choroby

Czynniki obniżające ryzyko wystąpienia choroby

Neur 8

Czynniki ryzyka:

Czynniki ryzyka:

Zaawansowany wiek

Zaawansowany wiek

Urazy głowy

Urazy głowy

Choroby układu sercowo-naczyniowego

Choroby układu sercowo-naczyniowego

(z powodu cukrzycy, nadciśnienia tętniczego,

(z powodu cukrzycy, nadciśnienia tętniczego,

wysokiego poziomu cholesteroluoraz udarów)

wysokiego poziomu cholesteroluoraz udarów)

palenie tytoniu

palenie tytoniu

Neur 9

Objawy

Objawy



zaburzenia pamięci

zaburzenia pamięci



zmiany nastroju

zmiany nastroju



zaburzenia funkcji poznawczych

zaburzenia funkcji poznawczych



zaburzenia osobowości i zachowania

zaburzenia osobowości i zachowania



Charakterystyczne objawy dla demencji (i w tym choroby Alzheimera)

Charakterystyczne objawy dla demencji (i w tym choroby Alzheimera)



agnozja - nieumiejętność rozpoznawania przedmiotów,

agnozja - nieumiejętność rozpoznawania przedmiotów,

szczególnie jeżeli pytamy o to chorego "na gorąco" np.

szczególnie jeżeli pytamy o to chorego "na gorąco" np.

co to jest? albo podaj mi...

co to jest? albo podaj mi...



afazja- zaburzenia mowy, jej spowolnienie

afazja- zaburzenia mowy, jej spowolnienie



apraksja - zaburzenia czynności ruchowych, od prostych do złożonych,

apraksja - zaburzenia czynności ruchowych, od prostych do złożonych,

np. ubieranie, kąpanie

np. ubieranie, kąpanie



W zaawansowanym stadium choroba uniemożliwia

W zaawansowanym stadium choroba uniemożliwia



samodzielne wykonywanie nawet codziennych prostych czynności i osoba

samodzielne wykonywanie nawet codziennych prostych czynności i osoba

chorująca na chorobę Alzheimera wymaga stałej opieki.

chorująca na chorobę Alzheimera wymaga stałej opieki.



Czas trwania choroby 5-12 lat, kończy się śmiercią.

Czas trwania choroby 5-12 lat, kończy się śmiercią.



Neur 10

Neur 11

Stadia choroby

Stadia choroby

Alzheimera

Alzheimera



Stadium wczesne – zaburzenia

Stadium wczesne – zaburzenia

pamięci

pamięci



Stadium pośrednie – splątanie i

Stadium pośrednie – splątanie i

dezorientacja

dezorientacja



Stadium późne – utrata orientacji,

Stadium późne – utrata orientacji,

oceny sytuacji, utrata planowania

oceny sytuacji, utrata planowania

własnej aktywności.

własnej aktywności.

Neur 12

Neur 13

Neur 14

Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera



Leczenie:

Leczenie:

–

objawowe

objawowe

–

rehabilitacja

rehabilitacja



Rokowanie

Rokowanie

niekorzystne

niekorzystne

Dotychczas nie znaleziono leku, cofającego, lub chociaż zatrzymującego

Dotychczas nie znaleziono leku, cofającego, lub chociaż zatrzymującego

postęp choroby. Leczenie farmakologiczne koncentruje się na objawowym

postęp choroby. Leczenie farmakologiczne koncentruje się na objawowym

leczeniu zaburzeń pamięci i funkcji poznawczych.

leczeniu zaburzeń pamięci i funkcji poznawczych.

Neur 15

Farmakoterapia:

Farmakoterapia:

Leki antycholinergiczne (inhibitory cholinesterazy)

Leki antycholinergiczne (inhibitory cholinesterazy)

Depenezil, riwastygmina

Depenezil, riwastygmina

Antagonista receptorów NMDA – memantyna

Antagonista receptorów NMDA – memantyna

Neuroleptyki – haloperidol

Neuroleptyki – haloperidol

Przeciwpadaczkowe – karbamazepina

Przeciwpadaczkowe – karbamazepina

Przeciwdepresyjne – SSRI

Przeciwdepresyjne – SSRI

Neur 16

Dziękuję za

Dziękuję za

uwagę...

uwagę...