Kultura Hip – hop’u.

Hip - Hop nie jest tylko muzyką , lecz również kulturą i stylem życia. Narodził się w

najbiedniejszych blokowiskach nowojorskich gett dla ,,czarnych,,. Był stworzony przez

młodych ludzi , którzy dzięki niemu zyskiwali siłę i dumę.

Hip – Hop możemy nazwać twardą rzeczywistością dużego miasta. Ma wiele stylów i

rodzajów. Słowa ewaluowały wiele razy w okresie istnienia hip – hop’u; od zabawnych

improwizacji wygłaszanych na dyskotekach , przez teksty wychwalające

nieprawdopodobne umiejętności rymotwórcze lub seksualne , aż do tekstów

opowiadających o brutalności ulicznych gangów , pochodzeniu czarnych Amerykanów i

niewłaściwej polityce wobec Murzynów.

Lecz zawsze występuje wspólna cecha - przywiązanie do miasta i przyjaciół.

W naszym kraju nadal niestety spotyka się ludzi , którzy nie znając zagadnień , oraz

celów tej kultury , kreują wizerunek człowieka śmiesznie nazwanego hip – hop’owcem.

Z powodu niewiedzy przekształcają kulturę w młodzieżową modę. Codzienny staje się

( zarówno na wsi i w mieście ) widok człowieka przebranego w dżinsy , bluzę z

kapturem , Vansami i desko rolką pod pachą lub sprayem w ręku. Najgorsze w tym

wszystkim jest to że ten sam człowiek nie wie skąd wywodzi się ,,jego,, kultura , na

czym ona polega ? Jakie są podstawowe elementy wchodzące w skład

hip – hop’u ?

Niektórzy myślą ,iż główną rolę odgrywają rolki czy desko rolka. Niestety, jednak

jedyną rzeczą , która łączy desko rolkę lub rolki z kulturą hip – hop’u to ulica. Poza

tym nie mają te rzeczy ze sobą nic wspólnego , gdyż desko rolka związana jest z

muzyką punk rockową o czym wspomniałam przedstawiając subkultury młodzieżowe.

Kultura hip – hop’u narodziła się w getcie murzyńskim Nowego Jorku. Tam zaczęła się

rozwijać.

________________________________________________________________

Podstawowymi filarami są;

- graffiti,

- rap,

- break – danse.

Wszystkie te elementy mają wspólną cechę , dotyczącą biednej warstwy społecznej ,

zamieszkującej ,, ulice ,, wielkich aglomeracji miejskich.

To, co dzisiaj możemy dostrzegać prawie już na całym świecie i określamy mianem

graffiti zaczęło się w na przełomie lat 60 – tych i 70 – tych w Nowym Jorku.

Wraz z pojawieniem się na rynku flamastrów wodoodpornych ( flowmasters )

Młodzi ludzie zaczęli pisać na ścianach domów , skrzynkach pocztowych , budkach

telefonicznych. Przejściach podziemnych, czy wreszcie w metrze swoje imiona lub

26

ksywki. Nazywało się to ,,single hitting ,, .a później ,,tagging,,Z czasem podpisów było

coraz więcej i tworzyła się swoista konkurencja między ,,writterami ,,

Najwięcej miał ich wówczas TAKI z którym The New York Temes przeprowadził w

1971 roku wywiad. TAKI , na imię miał Demetrius

I z pochodzenia był Grekiem. Ponieważ pracował jako ,, chłopiec na posyłki,, jeździł

metrem po całym Nowym Yorku, przy okazji pisząc swoje imię. Takich jak on

zaczynało być coraz więcej. Już w tamtych czasach tylko władze Nowojorskiego metra

wydawały około 300 000 dolarów ( 80 000 godzin pracy ) na usuwanie graffiti.

Lecz ,, pisarzami ,, nie były wyłącznie przypadkowe dzieciaki. Tą formę przekazu

wykorzystywały również gangi dla oznaczenia swojego terytorium i później

zdobywania sławy. Ten element w graffiti stał się jednym z decydujących. Po

opublikowaniu wywiadu z TAK’IM dzieciaki po całym mieście zaczęły pisać ,

dokładnie wszędzie gdzie się tylko dało.

Imiona , których było najwięcej i w najtrudniej osiągalnych w tzw., ( hardcore’owych )

miejscach stały się sławne , a ich właściciele nieomal bohaterami lokalnych

społeczności. Wraz z pojawieniem się w sklepach farby w spray’u graffiti stawało się

coraz popularniejsze i przede wszystkim , coraz widoczniejsze.

Po pewnym czasie na ścianach zaczęło brakować miejsca i nowe tagi były już

niezauważalne wśród setek innych. Potrzebą stało się rozwinięcie stylu, który zwróciłby

na siebie uwagę. Z czasem tagi stały się swoistymi formami graficznymi , czy wręcz

logami , charakterystycznymi dla danych writerów. Litery stawały się coraz większe ,

dodawano im kontur

________________________________________________________________

( ,, out line ,,) wypełniano.

Narodziła się nowa forma w graffiti - ,, Piece ,, ( wrzut ) co jest skrótem od słowa ,,

Masterpiece ,, ( dzieło ) Wtedy najpopularniejszym medium

graffiti było metro. W 1973 roku gazeta New York Magazine prowadziła na swych

łamach konkurs na najlepsze graffiti na metrze i przyznawała

,, Nagrody TAKI’ego ,,

Stle były coraz większe, dodawano im trzeci wymiar, wypełniano na coraz to nowe

sposoby, tak, że w 1975 roku namalowany został pierwszy Whole Car.

Już w 1976 roku namalowano dwa Whole Trainy, pierwszy zrobił CAINE 1, a drugi

słynna grupa Fabulous Five. Równocześnie pracowano nad rozwojem stylów. Dla

zamknięcia kompozycji z liter , dodawano kropki , przecinki , łączono litery w

niekonwencjonalny sposób i deformowano je. Wówczas pojawił się także jeden z

kultowych elementów w Graffiti - strzałka , wymyślona przez Phase 2 , (twórcę bublle

style )

Kompozycje graficzne tworzone z liter przestały być czytelne , to co powstało

nazwano ,, Wild style ,, .

Wtedy podstawowe ramy określające graffiti zostały już stworzone , a nowi artyści

szybko je adoptowali rozwijając istniejące już style.

Wszyscy jednak pamiętali o ludziach , którzy eksperymentując z farbą w spray’u na

wagonach metra tak naprawdę stworzyli Graffiti.

- Hondo - pierwszy top to bottom,

- Dead Leg – pierwszy t2b z chmurkami,

27

- Phase 2 – strzałki , bubble style itd.

Przez cały ten czas, twórczość tysięcy writerów, kosztowała MTA ( Metropolitan Transit

Authorities ) , czyli firmę zarządzającą nowojorskim metrem dziesiątki milionów

dolarów ( dokładnie od 1970 do 1985 roku wydano między 100 a 150 milionów

dolarów na usuwanie graffiti, budowę zabezpieczeń , pasy itd. ) które wydawane były na

z reguły nieudane próby usuwania graffiti .

Malowanie na świeżo wymytych wrzutach było dla writerów kompletnie nowym

doświadczeniem , lecz mimo ciągłego malowania nowych rzeczy , system usuwania

działał coraz to lepiej. Budowano nowe zabezpieczenia , podwójne pięcio metrowe płoty

z drutem kolczastym , psy , strażnicy.

W związku z zaistniałą sytuacją w roku 1978 writer Lee Quinones znany

________________________________________________________________

jako Lee , niezadowolony z zaistniałej sytuacji , zaczął zmieniać swoje sąsiedztwo w

okolicy mostu brooklinskiego w spektakularną publiczną galerię graffiti. Malując

nocami ściany przy pobliskich boiskach do

beaseball’u ( rozmiary około 5 na 7 metrów ) rozpoczął największy chyba przełom w

graffiti , mianowicie przeniesienie go z metra na ściany.

Zainteresowany tym Fab 5 Freddy , napisał na ten temat artykuł do Village Voice ,

opatrzony zdjęciami z murów.

Zbiegło się to z wizytą w Nowym Yorku Claudio Bruniego , właściciela galerii

,,Medusa ,, w Rzymie. Przyleciał on specjalnie aby odnaleźć ludzi zajmujących się

malowaniem graffiti , w ten sposób Lee i Fred stali się pierwszymi writerami

prezentującymi swoją sztukę w europie.

W 1983 roku Yaki Kornbilt , handlarz dziełami sztuki z Amsterdamu , pojawił się w

Nowym Yorku w poszukiwaniu writerów. Chciał on zaprezentować sztukę graffiti na

europejskim rynku dzieł sztuki , kierując się ku tym samym ludziom ., którzy

dwadzieścia lat wcześniej wypromowali sztukę Pop – Artu. Yaki zebrał grupę

doświadczonych writerów, którzy poza wieloma pociągami na swoim koncie mieli

również za sobą uczestnictwo w ważnych pokazach w Nowym Yorku takich jak;

- Fashion Moda

- The Muud Club

- The Fun Gallery

Wystawienie ich dzieł w Muzeum Buymas van Beuningen spotkało się z bardzo

pozytywnym przyjęciem zarówno z strony krytyków jak i kolekcjonerów dzieł sztuki.

Te niewątpliwie wzniosłe wydarzenia miały jednak dużo głębsze znaczenie dla rozwoju

i promocji graffiti , niż tylko promocja poszczególnych artystów.

Młodzież Holandii była wówczas ( i jest chyba nadal ) bardzo buntownicza i już

wtedy na ulicach widać było widać nie ukierunkowane próby tagowania.

Kiedy podczas jednego z pokazów doszło do spotkania legendarnych writerów z

Nowego Yorku z zapalonymi dzieciakami z Amsterdamu , dało to początek rozwoju

sceny graffiti w Holandii i Europie.

Wtedy writerzy zaczęli dzielić się na dwie grupy , jedna zaczęła przenikać do świata

sztuki i poddana wpływom rozwijać się jako artyści , a także odkrywać nowe motywy

28

i inspiracje twórcze. Ich sztuka stawała się coraz bardziej złożona , wyrafinowana , a

także dobrze się sprzedawała. Writerzy ci często stracili kontakt ze swoją pierwotną

publicznością , a spray

pozostał dla nich już tylko jednym z narzędzi malarskich.

________________________________________________________________

Druga grupa to writerzy , którzy pozostali wierni malowaniu na ulicy. Przybywało ich

coraz więcej i byli coraz bardziej związani z kulturą writerów, breakerów , raperów i Dj-

ów.

W latach 80 – tych kultura Hip - Hop , staje się coraz bardziej popularna i zaczyna

docierać do Europy. Niebagatelną rolę w jej rozpowszechnianiu miały media. To dzięki

legendarnym filmom, książkom i teledyskom , które opisywały i promowały HIP - HOP

wielu młodych artystów z Nowego Yorku , który stworzyli tą kulturę stało się znanymi

na całym świecie bohaterami – Africa Bombata , The Rock Steady Crew , Phase.

W Hiszpanii jednym marzeniem B-Bojów było stać się członkiem słynnego crew

Africa Bambaata - Zulu Nation;

W Anglii writerzy malowali znak ZULU , wzniesioną rękę ze znakiem pokoju. W

wielu miastach graffiti zaczęło rozwijać się po koncercie Rock Steady Crew, którego

jednym z członków był Doze , znany writer z Nowego Yorku. Najwięcej jednak zrobił

film ,, Beat Street,, , który co prawda jako duża produkcja Hollywoodzka , niewiele

miał wspólnego z prawdziwą istotą graffiti , a same wrzuty malowane były przez

scenografów. Film pokazywany w kinach na całym świecie zainspirował wielu ludzi

do malowania , tańczenia , dj’owania.

Pierwsze pociągi zaczęły być malowane w Wiedniu , Dusseldorfie , Monachium ,

Koponhadze , Paryżu ,Londynie i Sydney , ale rzadko kiedy były widziane przez ludzi ,

gdyż writer…ów było zaledwie kilku i ich prace były zmywane w ciągu kilku godzin .

[ zob. foto nr. 1,2,3,4,] Tak więc writerzy europejscy skoncentrowali się na malowaniu

ścian .

Europejczycy i writerzy z innych miast w USA przyjęli Nowojorskie style

i rozwijali je na swój sposób.

Foto nr.1

Foto.nr.2

Fotonr.3

29

Romeo to jeden z takich właśnie Europejczyków – jeden z najbardziej znanych writerów

ze wschodniej europy. Maluje od 1993 roku , głównie na ścianach i panelach. Na swoim

koncie ma sporo wyjazdów ,w tym tegoroczny spektakularny wyjazd do Nowego

Jorku , którego owoce zapewne jeszcze przez jakiś czas będzie można oglądać w

magazynach graffiti w całej Europy.

, Uczyłem się w liceum plastycznym , a teraz kontynuuję naukę na studiach , także jeśli

chodzi o sztukę ogólnie , to pozostaję cały czas w kontakcie. Czasami nie można tego

oddzielić od graffiti . Tak więc robiłem już rzeczy nawiązujące do graffiti –wielkie ,

abstrakcyjne ściany w wolnej przestrzeni , bez pisma. W tym kierunku będę się

prawdopodobnie kierował , bo studiuję multimedia i koncept , czyli w zasadzie pracę w

przestrzeni publicznej. Ograniczenie się do pisma , powtarzalnego pisania własnego

imienia jest ciasne ,egoistyczne – dlatego uważam że można iść dalej,,.35

Romeo pochodzi z Pragi , gdzie graffiti nie jest nowością maluje się tam już długo i

dużo.

Graffiti jest absolutną codziennością dla każdego mieszkańca Pragi, więc ci wszyscy

ludzie ,chcąc nie chcąc są zmuszeni do ułożenia sobie takiej rzeczywistości w głowie.

Ze strony miasta pojawiały się już dawno różne inicjatywy m.in. Zalegalizowano wiele

ścian i sporadycznych kampanii informacyjnych. Miasto działa dosyć aktywnie i

przeznacza na te cele dość duże kwoty. Praga jest specyficznie wrażliwym

ukierunkowanym na sztukę i historię miastem ,poza tym władze tej metropolii wiedzą

że graffiti istnieje i będzie istnieć , dlatego też można zyskać szybciej - legalne ściany

i darmową farbę.

- Drugim ważnym elementem jest Break - Danse to specyficznego rodzaju taniec. W

którym każdy z tańczących ( jeżeli jest na tyle twórczy i sprawny fizycznie ) może

wprowadzić jakiś nowy element , nowy ruch czy też w nowatorski sposób połączyć

znane już składniki.

Jednym z powodów dla jakiego B-boye pojawili się na ulicach Nowego Yorku to

potrzeba zdobycia pieniędzy.

Tak jak obecnie w Polsce . Rumuni jeżdżący tramwajami i grającymi na akordeonach

tak break - dancerzy zarabiali na życie tańcząc na ulicy. Pokazywali oni wręcz

niemożliwe do wykonania freezy ( ang. Zamarznąć),różnego rodzaju obroty , a także

dziwne nawet wieloosobowe sekwencje.

Break – Danse był nierozłącznie związany z ulicą gdyż pozwalał on na niektórym (

maksymalnie zdolnym i pracowitym ) przeżyć.

B- boying jest najmniej reprezentowaną gałęzią hip – hop’u , jest to spowodowane

najwyższym stopniem trudności, wymagającym ogromnej

sprawności fizycznej , dlatego też BREAKERZY cieszą się ogromnym szacunkiem.

,,Królem ,, - końca lat siedemdziesiątych w muzyce mieszkańców Ameryki był James

Brown. Jego koncerty przypominały wspaniałe widowiska , popisy wokalne przeplatały

się z karkołomnymi popisami tancerzy scenicznych tak jak i samego ,,króla,,.36 Układy

przypominały chaotyczne bieganie po scenie wtem i spowrotem , połączone z nie

uporządkowanym machaniem kończynami. Publiczność tych widowisk zachwycała się

nowymi bardzo ekscentrycznymi sposobami ekspresji scenicznej, część młodych ludzi

zafascynowana tańcem uczyła się skomplikowanych figur i wymyślała nowe ruchy. Nie

był to jednak taniec jaki teraz wszyscy znamy i podziwiamy , ale jego wczesny

protoplasta...

35 DosDeDos- Nr.18

36 Leksykon Tańca współczesnego . Warszawa 1997r.

30

Afrika Bombaataa, Kool Herc , Sugarhil gang , Grandmaster flesh i dziesiątki artystów

przyczynili się do stworzenia i spopularyzowania wśród młodych ludzi muzyki

nazwanej hip – hop’em. Setki młodych ludzi pamiętających wyczyny J. Browna

zorientowało się , że ich taniec doskonale pasuje do szybkich beatów tworzonych na

automatach perkusyjnych przez nowojorskich Dj-ów. Młodzi ludzie tańczyli już ale ich

taniec nie miał jeszcze nazwy, a oni siebie nie potrafili jeszcze nazwać..

Nazwa Break –dansc została po raz pierwszy wypowiedziana na koncercie Dj Kool Herc

i pozostała do czasów dzisiejszych.

Mając nazwę dla siebie i swojego tańca młodzież zajęła się rozwojem samego tańca. W

tym czasie ( lata siedemdziesiąt pięć – osiemdziesiąt ) nastąpił także największy rozwój

breakdancingu.

Duży wpływ na to miały organizowane koncerty i imprezy tzw. Roof& block parties. W

wielu nowojorskich parkach i osiedlach d’je organizowali otwarte imprezjam’y . Grano

na nich muzykę hip – hop’ową , popisywali się sowim kunsztem grafficiarze,

zamalowywując okoliczne mury .Natomiast

b-boye wyginali nieprawdopodobne figury. Najsłynniejszym parkiem gdzie

organizowane były takie imprezy , był 1520 Cedric Avenue Bronx;e z czasem

przemianowany na Rocksteady park.

Legendy breaka takie jak – Kid Freeze , Crazy Legz , zrewolucjonizowały taniec. Wiązać

z nimi należy powstanie takich figur jak windmill, headspin , backspin i wielu ,wielu

innych.

Natomiast dwie najlepsze grupy ( lat 80 – tych ) a mianowicie;

- Rocksteady Crew ,

- New York City Breakears,

Można zobaczyć w filmie ,,Beat Street,, , który najbardziej przyczynił się do

popularyzacji tego tańca w europie i na teledyskach grup hip – hopowych min;

- Break Machine z przebojem -,,Street Danse ,, czy Rock Steady Crew z kawałkiem

,,Uprock ,,

Ożywiali oni szarą rzeczywistość wielkomiejskich gett. Powstawały coraz to nowe

figury nowe style tańca .

Możemy mówić także modzie breakerów - dresy , adidasy z szerokimi sznurówkami ,

kapelusze , za duże okulary , to wszystko trwa do dziś dlatego b-boya na ulicy poznać

jest stosunkowo łatwo. Najważniejszą rzeczą dla tych tancerzy było przede wszystkim nie

dać skomercjalizować własnego tańca oraz mieć własny niepowtarzalny styl.

Nowy taniec rozprzestrzenił się błyskawicznie za pomocą takich filmów jak ,,Wild

styl,, , ,,Beat Street,, , ,,Breakin ,, swoista moda na break deansa dotarła do europy.

Rozwój breaka nastąpił w europie na taką skale ,że taniec ten dotarł do wyższych

sfer. Zaczęli się nim interesować profesjonalni choreografowie. To właśnie pozwoliło

mu wejść na drogę musicali , produkcji telewizyjnych jednym słowem zaistnieć w

wielkim świecie.37

Około 1986 roku w europie następuje eksplozja tańca powstają tak słynne dzisiaj crews

jak ; Second to None( Anglia) Battle Squad (Niemcy), Actuaal force(Francja).

Badania naukowe wykazują , zanik zainteresowania zajęciami sprawnościowymi u

młodzieży , a przecież trzeba mieć jakieś hobby , zainteresowania , taniec wydaje się

37 Leksykon tańca współczesnego . W-wa1998r.

31

dobrym pomysłem na spędzenie wolnego czasu dla młodych ludzi. Hobby , jest bardzo

istotne w obecnych czasach , potrafi zająć czas , zainteresować dużo nauczyć .

Breake danse jak przekonują nas młodzi ludzie ma same zalety , kształtuje sprawność

fizyczną , przyzwyczaja do ciężkiej pracy , dostarcza zdrowego współzawodnictwa.,,

Prawie same zalety bo nie można mówić o stłuczkach czy innych obrażeniach ciała

nie mówiąc o poważnych kontuzjach,,.38

Kontuzje zdarzyć mogą się wszędzie. Dobry break to przede wszystkim bardzo dużo

pracy , wszystko okupione ciężkimi treningami , poobijanymi plecami , posiniaczonymi

kończynami. A to wszystko po to aby napinać najpotrzebniejsze figury , wyrobić swój

styl albo odkryć swój elektro – niczną stronę swojej osobowości.

Ciało trzeba przygotować do takiej specyficznej gimnastyki , wiadomo w lepszej

sytuacji są osoby związane zawodowo z sportem wyczynowym od najmłodszych lat.39

Odpowiednia koordynacja ruchowa i zdolności motoryczne są prawie całym sukcesem ,

siła jest mniej ważna ( tak przynajmniej twierdzą trenerzy) ,, Większość b-bojów to

przecież już nie młodzież ,,.

Ważna jest przede wszystkim praca. W break dansie nie ma trenerów rozpisujących

zajęcia i katujących brzuszkami i pompkami zawodników.

Rzadko można znaleźć sekcje lub kluby sportowe z prawdziwego zdarzenia

prowadzące zajęcia z break densa , raczej są to spontaniczne i organizowane przez

zapaleńców treningi , gdzie z kolegami można uczyć się i ,, szlifować,, swoje

umiejętności. Niektórzy zaczynają na powietrzu przy sprzyjającej aurze na posklejanych

kartonach , taką przeszłość ma podobno większość b-bojów.40

Najpopularniejszym rozwiązaniem jest szkolna sala WF , lub inne pomieszczenia które

posiadają na podłodze powierzchnie do kręcenia tj. klepka , parkiet , PCV , oraz spełniają

podstawowe warunki bezpieczeństwa .

Co natomiast z figurami i sekwencjami ?

Nie należy daleko szukać , młodzi ludzie wystarczy , iż włączą polski kanał VIVY i tu

mogą , uczyć się a także podglądnąć prawdziwych profesjonalistów w tej dziedzinie. Nie

zaszkodzi także zajrzeć do wszechpanującego w dwudziestym pierwszym wieku internetu

, gdzie na polskich i zagranicznych stronach można zobaczyć fotografie i video

sekwencje prezentujące figury od najprostszych do najbardziej wymyślnych, krótkie

filmy z mistrzami ,, elektro ,, oraz relacje z największych imprez np. Battle of the

year.41

Battle of the year to niewątpliwie jedna z największych regularnie organizowanych

imprez b-boyowych na świecie. Zawody te odbywają się co roku w Niemczech . Wraz z

upływem czasu rośnie nie tylko poziom i liczba uczestników ale i liczba sponsorów i

co za tym idzie rozmach z jakim jest organizowany. W zawodach tych biorą udział

grupy z całej europy min. Francji , Belgii , Szwecjii , Węgier ...

Największą niespodzianką były grupy kobiece , które cieszyły się największym

zainteresowaniem wśród publiczności .( zwłaszcza męskiej )

W czasie koncertów na hali głównej krytego stadionu , miejsca gdzie wszystko się

działo , tworzą się kółka b-boyów, a w każdym z nich trwały pokazy ich umiejętności.

Nie do rzadkości należą także grupy z Polski , i to nie wyłączne tylko widzów.

Pokazom towarzyszy muzyka rap ,oraz sklepy gdzie można nabyć odzież ,płyty oraz

akcesoria charakteryzujące ten rodzaj muzyki.

38 Wywiad z b-boyami. Gazeta - Ślizg.nr.2(65) 2001r.

39 Instytut tańca i gimnastyki. – Ślizg .nr.2 (65) 2001r.

40 Wywiad z b-bojami. Gazeta Ślizg nr. 5 (maj) 2001r.

41 Battle of the year. – zawody , pokazy break – deansa odbywające się co roku w Hanowerze.

32

W Polsce najpopularniejszą grupą tańczącą Break deans to Action Breakers Crew.

Występowali w Szczecinie i Gdyni , zajmując czołowe lokaty.

Break Deans nie skupia się na figurach , zakręceniu się na głowie, break to są ludzie

którzy starają się łączyć te rzeczy z muzyką , aby przypominało to taniec , a nie

pokazy gimnastyków.42

Co odróżnia właśnie tą grupę od innych ?

,,Staramy się robić pokazy po których ludzie zastanawiają się czy nie urwaliśmy się z

wariatkowa. Generalnie przykładamy się do choreografii i staramy się aby pokazy

różniły się od innych i pozostawały pamięci,,.

Oto mały słowniczek opisujący style i techniki break densa.

- Smooth; styl polegający na płynnych przejściach pomiędzy poszczególnymi partiami

ciała. Głównym jego elementem jest fala.

- Fala (wave); ruchy różnymi częściami ciała które wyglądają jak ,, przejście fali ,,

Można robić to np.; od palców jednej z rąk , po przez ramiona , głowę aż do drugiej

części ręki. Można od głowy do kolan i odwrotniie. Wszystko zależy od inwencji ,

najważniejsze jest złudzenie falowania.

- Tick; styl polegający na ruchach z ,,zacinkami ,,( tzw.poping)

Ruchy wykonywane są pod kątem 90-ciu stopni.

- The Top ( zacinka ); Zatrzymanie się nagle w miejscu dające efekt ruchu

charakterystycznego dla mechanicznych urządzeń. Polega na natychmiastowym napięciu

mięśni tych części ciała , które są w ruchu.

Egiptian ; Poruszanie rękoma pod kątem 90-ciu stopni w stawach. Dodatkowo porusza

się w tym samym stylu nadgarstkami skierowanymi pod kątem 90-ciu stopni do

przedramienia. Bardzo ważny jest tu poping.

Moonwalk; płynne przesuwanie nóg dające efekt iluzji , jakbyśmy poruszali się w

kierunku przeciwnym do tego jaki wynika z ruchu nóg. Jest to bardzo trudne ,jako

przykład można tutaj podać taniec Michaela Jacksona.

Impuls; Zachowanie, odwzorowujące przejście prądu . Bardzo widowiskowe , efektowne.

Magnetik; Idea tego układu polega na zachowaniu się tak jakby jedna z kończyn była

bezwladna , zablokowana.

Foto nr.1

42 Wywiad; Action Breakers Crew dla magazynu Ślizg . nr.2 2001r.

33

Elektric Boogie jest to taniec który nieodzownie kojarzy się z Break Densem . Przez

niektórych nazywany jest tańcem robota . Taniec ten rozwijał się równolegle z Brekiem

, czyli koniec lat 70 –tych i lata 80- te.

[ Foto nr.1]

Jednakże ruchy w tym tańcu bardziej przypominają jednak pantonime.

Jedne z ważniejszych i ciekawszych trików, zamieszczam poniżej , dodając opis oraz

zdjęcia.

1. Haind Spin – Kręcenie na ręce . [ Fotofrafia nr. 1, 1a, 1b, 1c]

Fotofrafia nr.1

Fotografia nr.1a.

Fotografia nr.1b.

Fotografia nr.1c.

2. 1990 itp. – kręcenie się na rękach w pionie . [ fotografia nr.2]

Fotografia nr.2

3. BackSpin – kręcenie się na plecach . [ Fotografia nr.3]

Fotografia nr.3

_______________________________________________________________

34

4. Head Spin – Kręcenie się na głowie. [Fotografia nr.4]

Fotografia nr.4

5. Windmill – tzw. Wiatrak . [ Fotografia nr.5]

Fotografia nr.5

6. Elbow Spine – kręcenie się na łokciu utrzymując ciało pionowo.

[ Fotografia nr.6]

Fotografia nr.6

Obecnie Break danse nie jest tylko modą czy tańcem subkultury. Zaliczany jest do

jednego ze stylów tańca nowoczesnego. Można go oglądać na profesjonalnym poziomie.

Jest jednym z najbardziej widowiskowych stylów, charakteryzującym się nietypowym

sposobem wykonywania figur akrobatycznych, adaptuje figury siłowe , salta , obroty na

różnych częściach ciała m.in. na głowie czy kłady wykonane w parterze tzw. Freezy.

Następna rzeczą wchodząca w skład kultury hip - hop’u z , którą ściśle związany był

B-boying to ,, czarna ,, murzyńska muzyka .

Muzyka getta ., stanowi trzeci , ale najważniejszy element kultury hip - hop’owej.

Niektórzy uważają ,iż bez tej muzyki , kultura ta nie wyszłaby poza granice Stanów

Zjednoczonych.

Słowo rap w potocznej mowie amerykańskiej oznacza gadkę. Taki jest Rap , jest to po

prostu opowiadanie o otaczającej rzeczywistości , o ulicy , kumplach , kobietach ,

pieniądzach czy polityce.

W Nowym Yorku zdolni raperzy popisywali się na ulicy swoimi zdolnościami

rymotwórczymi , zarabiając pieniądze , aby przetrwać kolejne dni w ,, betonowej

dżungli ,,.

Lata 1974-1977 należały głównie do mistrzów gramofonów , grali oni na

________________________________________________________________

35

małych imprezach w klubach Bronxu gdzie pod ich muzyką tańczył kwiat

ulicy.43Publiczność była coraz to większa, w 1977 roku jeden z muzyków Grandmaster

Flash zagrał w Harlemie przed ponad trzytysięczną publicznością. Jednak w tym

właśnie okresie obok d’jów zabłysnęli ludzie , którzy wkrótce podbili popularnością

serca Ameryki – mowa o MC.

MC to skrót od master ceremony ,mikrophone controller . Jednym słowem to osoba

,która trzymając w ręku mikrofon jest w stanie zapanować nad tłumem , namówić ludzi

do wspólnej zabawy i zdobyć ich przychylność.

Nie ma to nic wspólnego z rapowaniem swoich ,, kawałków ,, na scenie.

Mc współpracuje z d’jem , jest odpowiedzialny za stworzenie pozytywnych wibracji na

koncercie , jego zadaniem jest mówienie prozą , rymem tak aby przyciągnąć uwagę

zebranych.

Pierwsze party zaczął prowadzić legendarny Dj Kool Herc , wprowadzał on na grunt

nowojorski jamajskie zwyczaje min; wymieniał przez mikrofon imiona i pseudonimy

znanych w okolicy osoby które pokazywały się w klubie. Rzucał w tłum hasła , które

rytmicznie wykrzykiwane przez wszystkich podgrzewały atmosferę zabawy.44

Amerykanie mają wiele zwrotów , które mimo że przeważnie nie za bardzo dają

przetłumaczyć się na język polski , brzmią bardzo dynamicznie. Dlatego w tekstach

rapowych , często w refrenach pojawiają się słowa;

Get down , get up , Yes, yes ,y,all,and you don t stop , Check it out czy Throw your

hands in the air and wave em like you just dont care.

Wielu ludzi zaczęło w towarzystwie DJ rapować w parkach Nowego Jorku. Każdy

szanujący się mistrz gramofonu , miał swoją ekipę MC , zwartych i zawsze gotowych

by w pojedynkach udowadniać opiekę nad grupą. Wiele młodych zespołów wyruszało

na trasę koncertową z swoimi raperami . Niedaleko , bo tylko w okolice Nowego Yorku.

Występy MCs były nierzadko rejestrowane na taśmach magnetofonowych i krążąc w

amatorskich kopiach promowały wczesne hip – hop’owe przeboje.

Jedna z tych właśnie kaset trafiła w ręce właścicieli niewielkiej wytwórni płytowej

Sugar Hill Recorrds. W niedługim czasie ukazała się pierwsza płyta grupy Sugarr Hill

Gang , w dwu milionowym nakładzie , przyczyniając się do popularyzacji hip – hop’u.

Wkrótce podpisano następne kontrakty i zaczęły się ukazywać się płyty z

undergrandowym hip – hop’em.

Threacherous Three , The Cold Crush Brothers , Funky Four , Grandmaster Flash and the

Forious Five , czy solowi raperzy Spoonie Gee , Kurtis Blow to tylko najbardziej znani

z tych , którym jako pierwszym udało zdobyć się uznanie. Większość z nich

rozpoczynała jako grupa zaprzyjaźniona ze sobą dzieciaków wspólnie rymujących po

lekcjach.45

Założony w harlemie zespół Crash Crew zaczynał wspólnie występy w Lincoln Park

na 135 ulicy. Kasety ze swoimi nagraniami sprzedawali prosto ze samochodowego

bagażnika. Ich najlepszy utwór dotarł do rąk właścicieli wytwórni Sugar Hill Records ,

którzy wykorzystali ich pomysł wydając identyczną piosenkę , nagraną przez znany już

wtedy zespół Forius Five.Ich wersja stała się hitem , a tylko nieliczni pamiętali kto był

prawdziwym autorem. Crash Crew był pierwszym zespołem , który nawiązał swoim

43 Hiphopowa odyseja 2001. Miesięcznik nr.18

44 Hiphopowa odyseja 2001 . Miesięcznik nr.18

45 DosDeDos magazyn skatebordingu nr.19

36

image do wschodnich sztuk walki , rymowali o karatekach , których wyczyny widzieli

na kinowych ekranach.

Niezwykle ważną postacią tamtych lat był Kurtis Blow , który sam ogłosił się królem

rapu i dzięki komercjalnemu sukcesowi wydanych w 1979 roku singli ,,Christmas

Rappin,, i ,, The Breaks,, ( pierwszy hip – hop’owy złoty singiel) stał się pomostem

pomiędzy uliczną kulturą a amerykańskim show bussinesem. Otwierał on swoimi

koncertami występy takich gwiazd jak ; Bob Marley , Commodores. Był też pierwszym ,

którego płyty wydał światowy koncern.

W tym okresie wszystkie zespoły starały się wspólnie tak jak w chórze , rymować

niektóre części tekstu. Z jednej strony było to nawiązanie do wielogłosowych zespołów

soulowych , z drugiej dowód na zgranie ię wszystkich rapujących w zespole MCs.

Threacherous Three zrobili coś innego ; rozbijali niektóre zdania na poszczególne

wyrazy i rymowali je ,, rotacyjnie,, czyli po jednym wyrazie następowała zmiana

wokalisty na kolejnego i tak w kółko. Wszystko to odbywało się bez utraty tępa i

sensu wypowiedzianych słów. Był to pierwszy zespół z Manhattanu , za tym

szczególnie zależało im na tym aby występując na Bronxie pokazać coś co uznać

można za charakterystyczny dla ich dzielnicy styl. Ich hity takie jak ; ,, Body Rock,, ,

,,Yes We Can ,,, to absolutne klasyki rapowe.

Cold Crush Brothers zasłynęli złożonymi układami scenicznymi , błyszczącymi ubiorami

i zsynchronizowanymi tańcami w czasie koncertów. Tej grupie zawdzięczamy

wprowadzenie do muzyki rap pierwszych analogowych automatów perkusyjnych które

znacznie rozszerzyły możliwości kształtowania się muzyki rap.

Wspomnieć należy też o pionierach latynoskiego rapu – The Fearless Four. Zajmują oni

miejsce w historii jako pierwsi raperzy z granym w słynnej nowojorskiej radiostacji

WBLS regularnie promowanym przebojem - ,,Sunshine,,. Przebój ten przez 15 – cie

tygodni utrzymywał się na listach przebojów .

Muzyka rap dość intensywnie rozwija się w całej europie ,ukazują się gazety , płyty ,

kasety. Do tego wszystkiego najczęściej przyczyniają się ludzie którzy czują to całym

sercem.46 Do takich ludzi na pewno należy Rock Zebster.

Rock Zebster jest d’jem , writerem , breakerem , producentem i organizatorem w jednym

a przede wszystkim wielkim wielbicielem hip – hop’u i robi bardzo dużo aby kultura

hip-hop’owa rozwijała się i podążała w odpowiednim kierunku. Jest on założycielem

pierwszego pisma

hip-hop’owego ,,Mzee,, ,a także magazynu graffiti.

Jego założeniem było reprezentowanie hip-hopu jako całości a nie tylko skupiać się

np., na breakowaniu.

Mzee to także label płytowy , w ramach którego wydawały i wydają swoje produkcje

znane Niemieckie zespoły np. Stieber Twins , Torch, Massive Tone , Mc Rene.

Sam Zebster był natomiast odpowiedzialny w latach 1995-1999 za największą imprezę

breakdeansową na świecie – Battle Of The Year. I między innymi dzięki niemu jest to

46 Magazyn graffiti – On the run . Nr. 46 marzec 2000r.

37

impreza , na którą co roku zjerzdza się kilka tysięcy ludzi z całego świata a jako

sędziowie pojawiają się najsłynniejsi i najlepsi breakerzy.

A jak rozwija się muzyka rap w Polsce?

Bardzo podobnie jak i w całe Europie. Jest wiele grup , które wydają swoje

debiutanckie płyty. Wystarczy tylko podjechać do Olsztyna , Warszawy czy nawet

Chorzowa gdzie raz w miesiącu odbywają się koncerty lokalnych grup.

Warto przybliżyć tu postać nowej grupy o nazwie ,,Zip,, ,na jej czele stoi Fun.

Kim jest Fun?

Fun... To jest normalny przeciętny człowiek , który żył już w Xx wieku i musi żyć w

XXI wieku. To człowiek który jest młody i ma za sobą dużo ciężkich jak i radosnych

przeżyć. ,,Ja jestem człowiekiem takim samym jak ty po drugiej stronie - ty który

mnie słuchasz , ty który czytasz mój wywiad. Słucham muzyki hip – hop , poddałem się

jej muzyce, jest to moja muzyka życia. Chcę tworzyć dalej tą muzykę , staram się robić

to jak najlepiej. Nie wiem czy ją dobrze robię ale się rozwijam, myślę iż z czasem

będzie coraz lepiej. Razem z Zip kładem się rozwijamy , już od trzech lat działamy na

tej scenie. Jestem normalnym człowiekiem . który chce żyć skromnie, spokojnie , nie

potrzebuje w życiu bogactwa , nie chce zarabiać na tej muzyce. Ta muzyka jest moją

pasją , moim życiem , traktuję to jako swoje życiowe hobby , swój sposób na stres,,.47

Płyta , którą wydał Fun nosi tytuł ,,N.O.C. ,,. Płyta skierowana jest do ludzi którzy

lubią posłuchać ulicznej prawdy. Głównie porusza tematy dotyczące polityki ,

problemów ludzi biednych , kontrastu jaki istnieje między ludźmi bogatymi a biednymi.

,, W płycie tej zawarte są elementy mojej wyobraźni ,moja wizja, gdy nad miastem

pojawi się czarna chmura ,robi się wszędzie szaro. U mnie dzieje się to w nocy.

Nikomu nie chce się wyjść z domu, wszyscy ludzie zaczynają się denerwować ,

wzrasta ciśnienie , wszystkich boli głowa . Jest zimno , wieje porywisty wiatr , wszystko

to doprowadza do szału

. To o to właśnie chodzi.

Teledysk jest czarno – biały – miał pokazać klimaty undergroundowe.

Chciałem oddać klimat , jaki panuje w zimie na Śródmieściu. Jest szaro czarno – biało

zimno. Chodzi tam wiele ludzi ale nikt o nikogo się nie uśmiechnie. Taki jest właśnie

klimat Warszawy. Wszyscy gdzieś zmierzają , każdy w swoim kierunku , nikt na

nikogo nie zważa. To jest dwu kierunkowa ulica , jeden idzie prosto , drugi do tyłu

,wszyscy się przepychają .Wszyscy są nakręceni jak zabawki dla dzieci . A ja sobie

pomykam i robię swoje.

Mówię o tym co widzę gdy idę przez ulicę. Ktoś się śmieje , inny płacze , inny skarży

się że go okradli , ktoś się patrzy ,dziecko płacze. Patrzę i obserwuję jak kamery – a

potem przelewam na papier.

Inną grupą ,którą chciałabym przedstawić to ,,Salpel ,,. Zespół z Wrocławia. Tworzą go

Marin Cichy i Igor Pudło. Istnieją już na rynku muzycznym około dwóch lat. Ich

muzyka jest bardzo spontaniczna. Nie posiadają ściśle określonych ram. Obaj pracują

nad strukturą utworów. Nie narzucając sobie jakiegokolwiek stylu ,tworzą instrumentalne

utwory minimal hip-hop’owe .

,,Chodzi nam o niwelowanie granicy pomiędzy odtwarzaniem a tworzeniem, czyli

między miksowaniem cudzych płyt a kreowaniem własnej muzyki.

47 Magazyn skatebordingowy. Nr.19 ,, Wywiad z Zipem,,

38

Inspiruje ich polski jazz , spacery po Wrocławiu , przyjaciele , alkohol , prasa

,książka,David Lynch , Paul Delvaux , Stanisław Lem.

Pracują na gramofonach ,komputerze i samplerze.48

Inny raper - Fisz potwierdza że polski rap jest odbiciem przede wszystkim szarej ulicy,

a każdy raper opowiada o tym co go otacza.

,, Teksty które mówię to moje autentyczne przeżycia. Opisuje to co przeżyłem i

widziałem w polskich knajpach. To wynik różnych obserwacji i obaw przed różnymi

typami w Polsce. Chyba nietrudno sobie wyobrazić życie w takich pubach i

dyskotekach.

Jestem za tym , aby hip – hop’owcy rymowali o autentycznych wydarzeniach. Wielkim

plusem tej muzyki jest właśnie to, że stawia się przede wszystkim na ,to o się

przeżyło. To jest taka muzyka , że każdy powinien pisać swoje teksty ,to co czuje. Jest

to wielkim plusem i dlatego właśnie każdy może rymować , jeśli ma coś ciekawego

do powiedzenia. Jeśli ktoś jest studentem czy tak jak ja spokojnym człowiekiem ,

trudno żeby rymował o ulicy i zadymach. A gdy jest się cały czas na ulicy , to pisze

się inne teksty. Jeśli ktoś jest hydraulikiem, to pisze o rurach,,.49

Jest wiele rzeczy które można zarzucić polskiemu hip-hop’owi .

Między innymi tłumaczenie , Amerykańskich tekstów a co za tym idzie kopiowanie.

Druga rzecz to na pewno fakt ,iż wielu młodych Polaków słucha muzyki ,,zza wielkiej

wody,,, przy kompletnej nieznajomości danego języka obcego. Jak , wiadomo dla

przeciętnego odbiorcy muzyki hip-hop’owej najważniejszy jest tekst , rym .

48 Miesięcznik DosDeDos nr.18

49 Magazyn Ślizg Nr. 2/ 2001 - wywiad z Fiszem ,, Raz tak , raz tak ,,.

39