CHARAKTERYSTYKA STATYCZNA NA PRZYKA
ADZIE POTENCJOMETRU
1. Wiadomości teoretyczne.
Prawo Ohma
Wartość prądu I przepływającego przez metalowy przewodnik jest wprost
proporcjonalna do napięcia U między jego końcówkami i odwrotnie proporcjonalna do jego
rezystancji R.
I = U/R
Pierwsze prawo Kirchhoffa
Suma prądów wpływających do węzła obwodu rozgałęzionego jest równa sumie prądów
odpływających od węzła.
Ł IWP = Ł IOD
Drugie prawo Kirchhoffa
W dowolnym oczku obwodu prądu stałego suma sił elektromotorycznych (napięć
z
ródłowych) jest równa iloczynowi rezystancji i prądów w gałęziach należących do
rozpatrywanego oczka.
Ł E = Ł R I
2. Wyznaczanie charakterystyk statycznych potencjometru
Rezystancyjne przetworniki przemieszczenia potencjometry są urządzeniami w których
parametrem zmiennym w funkcji mierzonej jest rezystancja. Potencjometry mają postać
precyzyjnego rezystora nastawnego, w którym suwak (styk ruchomy) wykonuje ruch
prostoliniowy lub śrubowy zmieniając rezystancję wyjściową odpowiednio do mierzonego
przemieszczenia. Są szeroko stosowane do pomiarów przemieszczeń, odkształceń,
temperatury i innych wielkości.
a) bezpośredni pomiar rezystancji:
- podłączyć końcówki omomierza do styku  P (początek) i do styku  S (suwak)
potencjometru,
- zmieniając położenie suwaka potencjometru  S odczytywać na naniesionej podziałce
w zależności od rodzaju potencjometru wartość przesunięcia liniowego x, bądz
kąt
obrotu ą,
- jednocześnie odczytywać wskazania rezystancji na omomierzu odpowiadające
położeniu suwaka,
- w oparciu o dane pomiarowe zbudować tabelę pomiarową oraz sporządzić
charakterystykę statyczną badanego potencjometru, R = f (x), R = f (ą).
&!
S
P
K
R
R
Lp. x [mm] ą [o] R [&!]
x, ą
1
b) pomiar spadku napięcia na potencjometrze:
- podłączyć styk  P (początek) potencjometru do dodatniego bieguna stałego z
ródła
zasilania oraz styk  K (koniec) do bieguna ujemnego,
- podłączyć plus woltomierza do styku  P (początek) potencjometru oraz minus do
styku  S (suwak),
- zmieniając położenie suwaka potencjometru  S odczytywać na naniesionej podziałce
w zależności od rodzaju potencjometru wartość przesunięcia liniowego x, bądz
kąt
obrotu ą,
- jednocześnie odczytywać wskazania spadku napięcia na woltomierzu odpowiadające
położeniu suwaka,
- w oparciu o dane pomiarowe zbudować tabelę pomiarową oraz sporządzić
charakterystykę statyczną badanego potencjometru, U = f (x), U = f (ą).
+ -
V
S
P
K
R
+ -
U
Lp. x [mm] ą [o]
U [V]
x, ą
c) pomiar rezystancji z dodatkowym obciążeniem rezystancją RD:
- do styku  P (początek) i styku  S (suwak) potencjometru podłączyć dodatkowy
opornik
o rezystancji RD oraz końcówki omomierza,
- zmieniając położenie suwaka potencjometru  S odczytywać na naniesionej podziałce
w zależności od rodzaju potencjometru wartość przesunięcia liniowego x, bądz
kąt
obrotu ą,
- jednocześnie odczytywać wskazania rezystancji na omomierzu odpowiadające
położeniu suwaka,
- w oparciu o dane pomiarowe zbudować tabelę pomiarową oraz sporządzić
charakterystykę statyczną badanego potencjometru, R = f (x), R = f (ą).
2
&!
RD
S
P
R K
R
Lp. x [mm] ą [o] R [&!]
x, ą
3