ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO I SPOŁECZNO GOSPODARCZEGO









Kategoria:
Historia


Zakres:
Historia


Tytuł:
ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO I SPOŁECZNO GOSPODARCZEGO


Dodano:
2000.02.26









Dominującą pozycję obejmuje prezydent Republiki, stając się filarem ustroju.
Konstytucja utrzymuje zasadę suwerenności ludu, ale pojmowanego szeroko jako ogół obywateli, przy czym, gdy chodzi o formy sprawowania władzy, przyjmuje system przedstawicielski, a także referendum – instytucję odgrywającą ważną rolę w okresie prezydentury de Gaulle’a.
Prezydent zajmuje dominującą, pierwszoplanową pozycję w państwie, stąd też można mówić o jego przewadze nie tylkow dziedzinie władzy wykonawczej. Jest nie tylko szefem państwa, ale też szefem władzy wykonawczej, do nego należy powolywanie rządu i kierownicze oddziaływanie na jego prace.
Jednym z fundamentów V Republiki jest zasada maksymalnego uniezależniania rządu od parlamentu. Wprawdzie prezydent powołując rząd musi się liczyć z układem sił w parlamencie, bowiem parlament może uchwalić rządowi wotum nieufności lub odrzucic wniosek o wotum zaufania, ale ostanie słowo w tej sprawie ma prezydent, który może bądź to przyjąć dymisję rządu, bądź też rozwiazać parlament. Rząd ma również istotny wpływ na tok prac przedstawicielstwa narodowego.
Konstytucja z r. 1958 przyjęła zasadę dwuizbowości parlamentu, ale jakby w pełniejszej niż w IV Republice postaci. Widoczne jest to w wiekszym zrównaniu uprawnien obydwu izb w porównaniu ze stanem przyjętym w Konstytucji z r.1946. Senat stał się pełnoprawną częścią składową parlamentu, ze stosunkowo szerokim zakresem kompetencji, ale bez prawa kontroli i obalania rządu, co wiąże sie z konsekwencją przyjęcia odmiennego trybu wyboru i innych uregulowań kwestii kadencji. Odmienności te rzutują na różnice w składzie politycznymobydwu izb. Wskutek tego o ile można sobie wyobrazić rząd, którego skład polityczny różnią się od oblicza poitycznego Senatu, o tyle tego rodzaju rozbieżność jest nie możliwa w przypadku Zgromadzenia Narodowego i rządu (dlatego zwycięstwo socjalisty F. Mitterranda w wyborach prezydenckich w r. 1981 i 1988 oraz powołanie przez niego rządu lewicowego spowodowało konieczność rozwiąznia Zgromadzenia Narodowego, w którym większość posiadali gaulliści i ich sojusznicy).
Wsród zasad dotyczących ustroju politycznego V Republiki wymienić należy zasadę rozbudowanej i zinstytucjonalizowanej formy pozaparlamentarnej kontroli konstytucyjności ustaw, sprawowanej prze Radę Konstytucyjną.




Autor: Nico