Warszawa 2010-10-10
Zamówienia publiczne
i
Podstawa prawna – ustawa z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień
publicznych (jednolity tekst Dz. U. z 2007 r. Nr 223 poz. 1655 /
Zamówienia publiczne – umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a
wykonawcą, których przedmiotem są dostawy, usługi lub roboty budowlane.
1. Ustawę stosuje się do udzielania zamówień publicznych przez:
1) jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o
finansach publicznych,
2) inne niż określone w p. 1 państwowe jednostki organizacyjne nie
posiadające osobowości prawnej,
3) inne podmioty, jeżeli ponad 50% udzielanego zamówienia jest
finansowane ze środków publicznych.
2. Ustawy nie stosuje się do:
1) zamówień udzielanych na podstawie szczególnej procedury
organizacji międzynarodowej lub międzynarodowej instytucji
finansowej,
2) umów międzynarodowych zawieranych między rządem RP i
rządami państw członkowskich NATO dotyczących stacjonowania
wojsk,
3) zamówień
Narodowego Banku Polskiego związanych z
wykonywaniem zadań dotyczących realizacji polityki pieniężnej,
związanych z emisją, sprzedażą, kupnem i transferem papierów
wartościowych lub innych instrumentów finansowych,
4) zamówień objętych tajemnicą państwową.
5) zamówień i konkursów , których wartość nie przekracza
wyrażonej w złotych równowartości kwoty 14 000 euro.
1
3. Dostawa – nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr w szczególności na
podstawie umowy sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy lub leasingu.
4. Najkorzystniejsza oferta – oferta, która przedstawia najkorzystniejszy
bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu
zamówienia publicznego albo oferta z najniższą ceną.
5. Robota budowlana – wykonanie lub zaprojektowanie i wykonanie robót
budowlanych, a także realizacja obiektu budowlanego za pomocą
dowolnych środków, zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego.
6. Usługi – wszelkie świadczenia, których przedmiotem nie są roboty
budowlane lub dostawy.
Zasady udzielania zamówień
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie
zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe
traktowanie wykonawców. Postępowanie to jest jawne. Podstawowymi trybami
udzielania zamówienia jest przetarg nieograniczony oraz przetarg ograniczony.
Zamawiający może także udzielić zamówienia w trybie:
- negocjacji z ogłoszeniem,
- dialogu konkurencyjnego,
- negocjacji bez ogłoszenia,
- zamówienia z wolnej ręki,
- zapytania o cenę
- albo licytacji elektronicznej
-
ale tylko w przypadkach określonych w ustawie.
Ogłoszenia o przetargach zamieszcza się w Biuletynie Zamówień Publicznych oraz
w internecie, a także publikuje się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej jeżeli
wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwotę określoną w rozporządzeniu z
dnia 19 grudnia 2007 r. Prezesa Rady Ministrów w sprawie kwot wartości zamówień
oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń
Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich /Dz.U. Nr 241,poz,.1762 /.
Na przykład dla robót budowlanych kwota ta wynosi 5 150 000 euro, a dla dostaw lub
usług od 133000 euro do 412000 euro, w zależności od rodzaju zamawiającego.
2
Postępowanie o udzielenie zamówienia
Postępowanie przetargowe przeprowadza zamawiający.
Osoby wykonujące czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia
podlegają wyłączeniu jeżeli:
-
ubiegają się o udzielenie tego zamówienia,
-
pozostają w związku małżeńskim lub w stosunku pokrewieństwa z
wykonawcą, jego zastępcą lub członkami organów zarządzających lub
nadzorujących wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia,
-
przez upływem 3 lat od dnia wszczęcia postępowania o udzielenie
zamówienia pozostawały w stosunku pracy lub zlecenia z wykonawcą,
-
pozostają z wykonawcą w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że
może to budzić uzasadnione wątpliwości co do bezstronności tych
osób.
Kierownik zamawiającego, odpowiadający za przygotowanie i przeprowadzenie
postępowania, może powołać komisję przetargową, jeżeli wartość zamówienia
przekracza kwotę określoną we wspomnianym rozporządzeniu Premiera. Jeżeli
wartość zamówienia jest mniejsza powołanie komisji przetargowej nie jest
konieczne. Komisja przetargowa składa się z 3-ch osób.
O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy:
-
posiadają uprawnienia do wykonywania określonej działalności, jeżeli
obowiązek posiadania uprawnień wynika z innych ustaw,
-
posiadają niezbędną wiedzę i doświadczenie oraz dysponują
potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania
zamówienia,
-
ich
sytuacja
ekonomiczna
i
finansowa
zapewnia
wykonanie
zamówienia.
`Z postępowania o udzieleniu zamówienia wyklucza się:
-
wykonawców, którzy w ciągu ostatnich trzech lat wyrządzili szkodę nie
wykonując zamówienia lub wykonując je nienależycie,
-
wykonawców w stosunku do których otwarto likwidację lub ogłoszono
upadłość;
3
-
wykonawców, którzy zalegają z uiszczeniem podatków, opłat lub
składek na ZUS.
W ogłoszeniu o przetargu zamawiający opisuje przedmiot zamówienia w sposób
jednoznaczny i wyczerpujący.
Ogłaszając przetarg zamawiający podaje w nim istotne warunki zamówienia.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia / SIWZ / zawiera co najmniej:
-
nazwę (firmę) oraz adres zamawiającego,
-
tryb udzielenia zamówienia,
-
opis przedmiotu zamówienia,
-
termin wykonania zamówienia,
-
wykaz oświadczeń lub dokumentów jakie mają dostarczyć wykonawcy
w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu,
-
wymagania dotyczące wadium,
-
miejsce oraz termin składania i otwierania ofert
-
termin związania ofertą,
-
opis sposobu przygotowania ofert,
-
miejsce oraz termin składania składania i otwarcia ofert,
-
opis sposobu obliczenia ceny,
-
opis kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował przy wyborze
oferty,
-
wymagania dotyczące zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
Dla wykonawcy jest to podstawowy dokument określający przedmiot zamówienia,
termin wykonania zlecenia oraz wszystkie wymagania względem formy oferty i
miejsca jej składania.
Tryb udzielania zamówień
1 / Przetarg nieograniczony
W przetargu nieograniczonym w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o
zamówieniu oferty mogą składać wszyscy zainteresowani. Zamawiający zamieszcza
ogłoszenie o zamówieniu w miejscu publicznie dostępnym w swojej siedzibie oraz na
stronie internetowej.
Jeżeli wartość zamówienia na roboty budowlane jest równa lub przekracza
równowartość 20 mln euro, a na dostawy i usługi – 10 mln euro, zamawiający
4
zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu również w dzienniku lub czasopiśmie o
zasięgu ogólnopolskim.
Zamawiający żąda od wykonawcy wniesienia wadium jeżeli wartość
zamówienia przekracza kwotę określoną we wspomnianym rozporządzeniu
Premiera. W przypadku zamówienia o mniejszej wartości zamawiający określa czy
wadium jest konieczne. Wadium nie może być większe niż 3 % wartości
zamówienia.
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, którego
oferta została wybrana:
- odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach
określonych w umowie
- nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;
- zawarcie umowy z wykonawca stało się niemożliwe z przyczyn leżących po
stronie wykonawcy.
Jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana, uchyla się od zawarcia umowy
w sprawie zamówienia publicznego lub nie wnosi wymaganego zabezpieczenia
należytego wykonania umowy, zamawiający może wybrać najkorzystniejszą spośród
pozostałych ofert, bez przeprowadzania ich ponownej oceny, chyba że zachodzą
przesłanki o unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia.
2 / Przetarg ograniczony
Jest to taki tryb udzielania zamówienia, w których w odpowiedzi na publiczne
ogłoszenie o zamówieniu wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w
przetargu, ale oferty mogą składać tylko wykonawcy zaproszeni do składania ofert w
liczbie od 5-ciu do 20-tu, spełniający określone warunki
Pozostały sposób postępowania jest taki sam jak w przetargu nieograniczonym.
3 / Negocjacje z ogłoszeniem
Jest to taki tryb udzielenia zamówienia, w którym po publicznym ogłoszeniu o
zamówieniu, zamawiający zaprasza wykonawców dopuszczonych do udziału w
postępowaniu do składania ofert wstępnych nie zawierających ceny, prowadzi z nimi
negocjacje, a następnie zaprasza ich do składania ofert.
Tę formę przetargu stosuje się, gdy zachodzi co najmniej jedna z następujących
okoliczności:
5
- w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu
nieograniczonego wszystkie oferty zostały odrzucone, a pierwotne
warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione,
- w wyjątkowych sytuacjach, gdy charakter dostaw usług lub robót
budowlanych uniemożliwia wcześniejsze dokonanie ich wyceny,
- nie można z góry określić szczegółowych cech zamawianych usług w
taki sposób, aby umożliwić wybór najkorzystniejszej oferty w trybie
przetargu nieograniczonego lub ograniczonego,
- przedmiotem zamówienia są roboty budowlane prowadzone wyłącznie
w celach badawczych, doświadczalnych lub rozwojowych,
4 / Dialog konkurencyjny
Jest to taki tryb udzielenia zamówienia, w którym po publicznym ogłoszeniu o
zamówieniu zamawiający prowadzi z wybranymi przez siebie wykonawcami dialog,
a następnie zaprasza ich do składania ofert.
Zamówienie w trybie dialogu konkurencyjnego może być udzielone, jeżeli
zachodzą łącznie następujące okoliczności:
- nie jest możliwe udzielenie zamówienie w przetargu nieograniczonym
lub ograniczonym, ponieważ ze względu na szczególnie złożony
charakter zamówienia nie można opisać przedmiotu zamówienia lub
obiektywnie określić uwarunkowań prawnych lub finansowych
wykonania zamówienia,
- cena nie jest jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty.
5 / Negocjacje bez ogłoszenia
Przy tym trybie udzielenia zamówienia, zamawiający negocjuje warunki umowy
z wybranymi przez siebie wykonawcami, a następnie zaprasza ich do składania ofert.
Ten tryb może być stosowany, gdy:
- w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu
nieograniczonego lub ograniczonego nie wpłynął żaden wniosek o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub wszystkie oferty zostały
odrzucone ze względu na ich niezgodność z opisem przedmiotu
zamówienia,
6
zamówienia są rzeczy wytworzone w celach
badawczych, doświadczalnych lub rozwojowych.
6 / Zamówienia z wolnej ręki
Zamówienia z wolnej ręki to tryb zamówienia, w którym zamawiający udziela
zamówienia po negocjacjach tylko z jednym wykonawcą.
Jest to możliwe gdy zachodzi co najmniej jedna z następujących przyczyn:
- dostawy, usługi lub roboty badawcze mogą być świadczone tylko przez
jednego wykonawcę:
a/ z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze,
b/ z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych, wynikających
z odrębnych przepisów,
c/ w przypadku udzielania zamówienia w zakresie działalności twórczej
lub artystycznej
- ze względu na wyjątkową sytuację, gdy wymagane jest natychmiastowe
wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych
dla innych trybów udzielenia zamówienia,
- w przypadku udzielenia w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia
podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót
budowlanych zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż
50% wartości zamówienia podstawowego i polegających na
powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień, jeżeli zamówienie
podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego
lub ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia dla zamówienia
podstawowego.
7 / Zapytanie ocenę
Jest to taki tryb zamówienia, w którym zamawiający kieruje pytanie o cenę do
wybranych przez siebie wykonawców i zaprasza ich do składania ofert.
Ten tryb jest dopuszczalny, gdy wartość zamówienia jest mniejsza od kwoty
określonej przez Prezesa Rady Ministrów (aktualnie 14 tyś. euro).
7
Liczba wykonawców zaproszonych do składania ofert nie powinna być mniejsza
niż 5. Zamawiający udziela zamówienia wykonawcy, który zaoferował najlepszą
cenę. W tym trybie można udzielić zamówienia na dostawy lub usługi powszechnie
dostępne o ustalonych standardach jakościowych.
Każdy z wykonawców może zaproponować tylko jedną cenę i nie może jej
zmienić. Nie prowadzi się negocjacji w tej sprawie.
8/ Licytacja elektroniczna.
Jest to tryb udzielenia zamówienia , w którym za pomocą formularza
umieszczonego na stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych
danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą stroną, wykonawcy składają kolejne
korzystniejsze oferty /postąpienia /, podlegające automatycznej klasyfikacji
Tryb ten może być zastosowany tylko do zamówienia, którego przedmiotem są
dostawy lub usługi powszechnie dostępne o ustalonych standardach jakościowych, a
wartość zamówienia jest mniejsza od 133000 – lub 412000 euro, zależnie od
zakwalifikowania zamawiającego.
Tryb ten różni się od pozostałych, gdyż poza koniecznością użycia narzędzi
informatycznych do jego przeprowadzenia , istnieje możliwość składania w trakcie
postępowania więcej niż jednej oferty przez każdego wykonawcę,, bowiem odrębną
ofertę stanowi każde postąpienie składane w toku licytacji.
Wybór najkorzystniejszej oferty.
Z zawartością ofert nie można zapoznać się przed terminem otwarcia ofert.
Otwarcie ofert jest jawne i jest dokonywane w terminie i w miejscu podanym w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia /SIWZ/ .Bezpośrednio przed otwarciem
ofert zamawiający podaje kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie
zamówienia.. Podczas otwarcia ofert podaje się nazwy oraz adresy oferentów, a
także zaoferowane przez nich ceny, terminy wykonania zamówienia ,okresy
gwarancji i warunki płatności.
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
- jest niezgodna z ustawą,
- jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
- jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji,
8
- została złożona przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu
- zawiera omyłki rachunkowe w obliczeniu ceny, których nie można poprawić w
dopuszczalnym trybie,
Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny
określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.. Kryteriami oceny ofert
są cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności
jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, zastosowanie najlepszych dostępnych
technologii w zakresie oddziaływania na środowisko, koszty eksploatacji, serwis oraz
termin wykonania zamówienia. Kryteria oceny nie mogą dotyczyć właściwości
wykonawcy, a w szczególności jego wiarygodności ekonomicznej, finansowej lub
technicznej.
Protesty, odwołania.
Strony niezadowolone z treści ogłoszenia o zamówieniu, albo z postanowień
specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub z zaniechania przez zamawiającego
takich czynności, do których był obowiązany ustawą – mogą wnieść protest do
zamawiającego.
Protest wnosi się w terminie 10 dni od dnia , w którym powzięto lub przy zachowaniu
należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach
stanowiących podstawę do wniesienia protestu. Protest uważa się za wniesiony z
chwilą, gdy dotarł on do zamawiającego w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego
treścią.
Od rozstrzygnięcia protestu przez zamawiającego przysługuje odwołanie do prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych. Odwołanie wnosi się w terminie 10 dni od dnia
doręczenia rozstrzygnięcia protestu lub terminu rozstrzygnięcia protestu, a jeżeli
wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone we wspomnianym wyżej
rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów – w terminie 5 dni, jednocześnie
przekazując treść odwołania zamawiającemu. Liczy się data stempla pocztowego.
Odwołanie rozpatrywane jest przez Krajową Izbę Odwoławczą działająca przy
prezesie Urzędu Zamówień Publicznych.
Na orzeczenia Izby stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego
przysługuje skarga do sądu. Skargę wnosi się do sądu okręgowego właściwego dla
siedziby albo miejsca zamieszkania zamawiającego za pośrednictwem prezesa
9
Urzędu w terminie 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia Izby, przesyłając
jednocześnie jej odpis przeciwnikowi skargi. Prezes Urzędu przekazuje skargę wraz
z aktami postępowania odwoławczego sądowi właściwemu w terminie 7 dni od dnia
jej otrzymania.
Sąd rozpoznaje sprawę niezwłocznie , nie później jednak niż w terminie 1 miesiąca
od dnia wpłynięcia skargi do sądu. Od wyroku sądu nie służy skarga kasacyjna.
Niestosowanie się przez zamawiającego do przepisów ustawy o zamówieniach
publicznych podlega karze pieniężnej Wysokość kary pieniężnej zależy od wartości
zamówienia i wynosi od 3 tys. zł do 150 tys. zł. Nakłada ją prezes Urzędu Zamówień
Publicznych. Środki z kary pieniężnej stanowią dochód budżetu państwa.
10