ISSN 1234 - 8112
Zjednoczeni przez cierpienie
Lecz On zna drogę, którą kroczę; To była jedna z tych chwil, w któ- zakończenie roku i rozdanie dyplo-
z prób wyjdę czysty jak złoto rych przed Najświą tszym Sakramen- mów. Przez ostatnie trzynaście lat co
(Job 23, 10) tem czas przechyla sią ku wieczności roku na nowo prze ywam ten cykl.
- i właśnie wtedy uświadomiłam sobie Niewątpliwie mo na by wskazać je-
lekroć czytam historie mał onków z niezwykłą jasnością, e Bóg ju , na szcze wią cej podobieństw, ale wła-
doświadczających niepłodności, swój sposób, pobłogosławił mi dzieć- śnie te, o których wspomniałam,
Iodzywa sią we mnie moje własne mi. Setkami dzieci; przeszło tysiącem szczególnie mnie uderzają.
cierpienie i wezwanie do niesienia do chwili, gdy piszą te słowa. Tymi Okazało sią , e modlitwa, o którą
tego samego krzy a. Ró ne są losy, dziećmi naprawdą byli i są moi ucznio- prosili mnie uczniowie, przyniosła
ale ka da opowieść mo e być inspi- wie. odpowiedz na moje własne modlitwy.
racją dla innych. Być mo e kilka spo- Gdy tak o tym myślałam, skojarzy- Od czasu mojego ślubu z Paulem nig-
strze eń związanych z tym, jak mój ło mi sią , e rok szkolny, zaczynający dy nie chciałam robić adnej kariery.
mą i ja jako katolicy radzimy sobie z sią we wrześniu, a kończący sią w Zawsze pragną łam być przede wszy-
dzwiganiem tego krzy a, przyniesie czerwcu, trwa dziewią ć miesią cy, czyli stkim prowadzić dom i być matką ro-
jakieś pocieszenie tym, którzy zma- tyle co cią a. I tak zaczą ły przycho- dziny. Ale okazało sią , e Jezus chce
gają sią z tym samym cierpieniem. dzić mi na myśl tak e inne podobień- od nas czegoś innego.
Nasza wiara uczy, e Opatrzność stwa.
Ciąg dalszy na s. 17
Bo a nie opuszcza nas, nawet jeśli nie Dla mnie jako nauczycielki począ-
zdajemy sobie z niej sprawy. Nie ob- tek roku szkolnego wią e sią z oczeki-
jawia sią ona w postaci gromu spada- waniem, nowym początkiem,
jącego z nieba, lecz odczuwamy ją podekscytowaniem, które niekiedy
Drodzy
raczej jak łagodny podmuch ogarnia- objawia sią nawet dolegliwościami
Czytelnicy
jący nasze serce. ołądkowymi. Po pewnym czasie emo-
Jestem katechetką w szkole śre- cje opadają, wszystko toczy sią wła-
dniej i pewnego poranka modliłam sią snym torem. Z początkiem maja i
GdybyScie chcieli podzie-
jak zwykle przed Mszą. Modliłam sią czerwca odczuwam ju pewne zmą cze-
lić się z Waszymi znajomy-
w szczególnej intencji. To był koniec nie, a zarazem podekscytowanie ro-
mi, którzy doSwiadczają
roku szkolnego i niektórzy z moich śnie, poniewa zbli a sią termin .
bezpłodnoSci, treSciami
uczniów - przeją ci i przepełnieni oba- Szczególnie dla przyszłych absolwen-
zawartymi w niniejszym
wami o przyszłość - poprosili mnie o tów koniec roku to jakby rodzaj na-
numerze możecie zama-
modlitwą za nich. Uklą kłam wią c rodzin . Znane miejsca, odgłosy i
wiać jego pojedyncze eg-
przed krzy em i zaczą łam sią modlić. ludzie ustąpią niebawem miejsca no-
zemplarze (cena, wraz z
Przyszła mi wtedy do głowy myśl: jak wym okolicznościom; otwiera sią
przesyłką: 2 zł), pisząc na
wielu rodziców moich uczniów mo- przed nimi cały nowy świat, wymaga-
adres:
dli sią za nich? Uwa ałabym za przy- jący praktycznego zastosowania wie-
Maciej Tabor, Kopaliny
wilej móc modlić sią za swoje dzieci. dzy zdobytej w szkole. Potem jeszcze
73, 32-720 Nowy WiSnicz
Moje dzieci... ostatnie obawy związane z końcową
konferencją, a wreszcie przychodzi
2/97 1
LMM FUNDAMENTY RODZINY
ym razem chciałabym podać Podsumujmy więc: cją (25,6% począ ć) oraz dwa dni przed
konkretne wskazówki doty- Mał eństwo dą ące do począ cia owulacją (11,2%). Codzienne współ-
Tczące wyboru najwłaściwsze- dziecka najpierw przez trzy cykle po- ycie podnosi prawdopodobieństwo
go czasu dla podją cia współ ycia winno dokładnie notować wszystkie począ cia do 37% (przy współ yciu co
przez mał onków mających kłopoty objawy płodności. Konieczna jest drugi dzień wskaznik ten wynosi
z płodnością. obserwacja długości okresu wystą po- 33%). Zbli enie mo e zatem odbyć sią
Popatrzmy na zamieszczoną kar- wania śluzu oraz wzrostu temperatu- pod koniec trwania objawu śluzu
tą . Gdyby to była karta mał onków ry i zmian szyjki macicy. Dni dla płodnego, gdy jest on najbardziej roz-
mających trudności z począ ciem podją cia współ ycia w czwartym cy- ciągliwy i obfity lub gdy jest najmoc-
dziecka, to do współ ycia po raz klu powinny być zaplanowane wcze- niejsze odczucie mokrości; czasami
pierwszy w tym cyklu powinno dojść śniej, w oparciu o zaobserwowany w (według badań hormonalnych) dniem
w jedenastym dniu. Pojawił sią wte- czasie pierwszych trzech cykli okres jajeczkowania jest pierwszy dzień
dy rozciągliwy śluz. najwią kszej płodności. Współ ycie wysychania śluzu po dniu szczytu, a
powinno być tak rozło one, by mo- niekiedy owulacją sygnalizuje jedno-
Dlaczego wtedy? gła sią nagromadzić jak najwią ksza dniowy spadek temperatury, poprze-
Poniewa śluz podobny do suro- ilość dojrzałego nasienia (powstrzy- dzony kilkudniową obecnością śluzu
wego białka jaja kurzego lub odczu- manie sią od zbli eń przez przynaj- płodnego, dlatego współ ycie rano w
cie mokrości wskazuje, i są du e mniej pią ć dni przed podją ciem próby, takim dniu spadku temperatury mo e
szanse na to, e pocznie sią dziecko. wskazane jest, aby mą czyzna nie być bliskie owulacji. Równie pierw-
Nastą pny raz do zbli enia mogło- nosił obcisłej bielizny) oraz by odby- sza podwy szona poranna temperatu-
by dojść w dniu 13. Dzień wstrzemią - ło sią ono mo liwie najbli ej dnia ra (po dniach ze śluzem i dniach z
zliwości zalecany jest w celu owulacji. Badania opublikowane w temperaturą ni szą) mo e wystąpić w
nagromadzenia sią optymalnej liczby grudniu 1995 roku w amerykańskim kilkugodzinnym odstą pie od jajeczko-
dojrzałych plemników. czasopiśmie medycznym New En- wania - współ ycie rano w tym dniu
U niektórych kobiet obserwuje sią gland Journal of Medicine wykazały mo e być równie bliskie owulacji.
charakterystyczne obni enie sią tem- bowiem, e najczą ściej do począ cia Badania wykazały te , e dzień owu-
peratury bezpośrednio przed jej wzro- dochodzi w wyniku współ ycia ma- lacji przewa nie wypada w bardzo
stem. Na tej karcie widzimy je w jącego miejsce w dzień owulacji bliskim sąsiedztwie dnia szczytu ślu-
czternastym dniu cyklu. Jeśli któraś z (39,6% począ ć), dzień przed owula- zu. Warto tak e nauczyć sią obserwa-
Pań zauwa a taki spadek, proszą pa-
Dokończenie obok
mią tać, e współ ycie rano, w dniu
takiego spadku temperatury mo e być
bardzo bliskie owulacji.
Plemniki o normalnej ywotności
mogą czekać kilka dni na komórką
jajową. Kiedy jednak są słabsze lub
w drogach rodnych kobiety jest mało
śluzu, trzeba du ej troskliwości, by
płodność zmaksymalizować.
Inne dni wysokiej płodności.
Wzrost temperatury mo e wystą -
pować ju po kilku godzinach od ja-
jeczkowania, dlatego poranne
zbli enie, po stwierdzeniu wzrostu
temperatury mo e przynieść oczeki-
wany owoc.
W przypadku właścicielki tej kar-
ty byłoby to współ ycie w 15 dniu
cyklu.
2 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
ciu, mo e nagle i nieoczekiwanie dojść
Rozpoznać... ,
Palenie
do począ cia, tak jakby dziecko tylko
dokończenie ze str. 2
czekało na ten moment.
Zaczęło się naprawdę między
a rak piersi
cji zmian w szyjce macicy - jej unie- nami xle dziać. Mój mąż i ja przeszli-
sienie sią , mią kkość i otwarcie są bar- Smy wiele badań. Prowadziłam przez
Jak podaje za pismem New Scien-
dzo wiarygodnymi sygnałami osiem miesięcy kartę obserwacji i nikt
zbli ającej sią owulacji. nie znajdował u nas żadnych niepra- tist miesią cznik Wiedza i Życie ,
amerykańscy naukowcy wykazali, e
widłowoSci... W końcu powiedziano
Aspekt psychiczny mi, żebym przestała prowadzić obser- istnieje niewątpliwy związek pomią -
dzy paleniem papierosów, a rakiem
Mał onkowie szukający pomocy wacje i zajęła się naszym wspólnym
piersi. Do niedawna za rozwój tego
bywają czą sto onieśmieleni i zdener- życiem - była to najlepsza rada, jakiej
nowotworu obwiniano przede wszy-
wowani. Mą mo e sądzić, e pod- mi udzielono. Przestałam pracować,
daje sią w wątpliwość jego mą skość, zapisałam się na lekcje gotowania, za- stkim zbyt bogatą w tłuszcze dietą ,
hormonalne terapie zastą pcze, doust-
ona zaś uwa a, e pod znakiem za- częłam nam obojgu dogadzać i wtedy
pytania stoi jej kobiecość, w wyobra- właSnie stało się. Jest dziecko. Uspo- ne środki antykoncepcyjne i promie-
nie X. Kolejny winowajca ujawnił sią
zni badania stają sią wyolbrzymione koiłam się wewnętrznie, nasze życie
i grozne. intymne zmieniło się - nabrało natu- podczas badań dotyczących jednego
Gdy mał onkowie potrafią uzbro- ralnoSci, przestało być zadanym ćwi- z enzymów, który dokonuje przemia-
ny znajdujących sią w dymie tytonio-
ić sią w cierpliwość, czą sto docho- czeniem.
wym rakotwórczych amin
dzi niespodziewanie do począ cia.
aromatycznych w związki nieszkodli-
Wielką rolą bowiem odgrywają tu Ustalenie daty porodu.
czynniki psychologiczne. Z zapisanym wykresem temperatu- we dla zdrowia. Badaniami obją to 324
mieszkanki Nowego Jorku cierpiące
Pisze pewna pani: Usiłując przez ry nie potrzeba przeprowadzać testu
na nowotwór piersi i równie liczną
szeSć lat bez powodzenia zajSć w cią- cią owego. Z 99% pewnością mo na
grupą kobiet zdrowych. Okazało sią ,
żę, postanowiliSmy wraz z mężem za- stwierdzić obecność dziecka w łonie
e na raka piersi czterokrotnie czą ściej
adoptować dziecko. SzeSć miesięcy matki po 21 dniach utrzymującej sią
zapadały kobiety, które paliły dzien-
po podjęciu decyzji zaszłam w ciążę. wy szej temperatury.
Można z tego wyciągnąć tylko jeden Proponujemy dokładniejszą meto- nie ponad 20 papierosów, bą dąc rów-
nocześnie nosicielkami pewnych
wniosek - nasz niepokój związany z dą obliczania terminu porodu ni ta,
charakterystycznych mutacji w jed-
tą sprawą zakłócał normalny prze- którą stosują lekarze, a mianowicie: od
bieg zjawisk. pierwszego dnia wzrostu temperatu- nym z genów. Mutacje te powodują,
e wspomniany enzym traci swe wła-
Zmą czenie przyczynia sią niekie- ry odejmujemy 7 dni i dodajemy 9
sności odtruwające. Problem jest po-
dy do problemów związanych z nie- miesięcy - otrzymujemy przybli ony
wa ny, bo prawie połowa białych
płodnością. Skuteczną kuracją mo e termin porodu.
kobiet przychodzi na świat z takimi
wią c okazać sią odpoczynek.
mutacjami, które czynią ich piersi
Nadmierne napią cie lub wyczerpanie A jeśli się nie uda?
szczególnie podatnymi na nowotwo-
nerwowe spowodowane przepraco- Jeśli po 12 miesiącach stosowania
rowe przeobra enia wywołane dy-
waniem przyczyniają sią do spadku sią do powy szych wskazówek nie
mem tytoniowym. Rakotwórcze
płodności zarówno u kobiet, jak i u osiągniecie począ cia, zwróćcie sią do
aromatyczne aminy wystą pują zarów-
mą czyzn. dobrego specjalisty, który uwzglą dni
no w dymie wdychanym jak i wydy-
Kiedy problem niepłodności sta- równie Wasze przekonania etyczne.
chanym, stąd mogą zwią kszać
je sią nadrzą dną sprawą w yciu
prawdopodobieństwo raka piersi tak-
dwojga ludzi, ona czą sto zaczyna
e u biernych palaczek. Odkrycie
mieć poczucie, e traktuje sią ją jak
amerykańskich naukowców jest kolej-
wytwórcą , przedmiot, który ma peł-
nym powa nym ostrze eniem przed
nić określoną funkcją , a nie jak ko-
paleniem papierosów i mo e tłuma-
bietą , którą darzy sią bezinteresow- Od Redakcji: Tekst ten pochodzi z
czyć zjawisko coraz czą stszego wy-
nym uczuciem. Popełnia sią błąd, wydanego właSnie przez Ligę
sądząc, e wszystko dobrze sią uło- Małżeństwo Małżeństwu przewodni- stą powania raka piersi w ostatnich 50
latach. Skoro wią cej kobiet pali, wią -
y, kiedy na świat przyjdzie dziecko. ka Domowego kursu NPR . Można
Je eli bez wzglą du na okoliczności tam znalexć więcej konkretnych wska- cej nara a sią na tą powa ną chorobą .
(Za: Wiedza i Życie ,
mał onkowie są dla siebie ludzmi zówek dotyczących zmaksymalizowa-
4/1997, s. 4)
najbli szymi i najwa niejszymi w y- nia płodnoSci.
2/97 3
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Ksiądz Władysław Gasidło - Rozmowa z księdzem Władysławem Gasidłą
moralista, Dyrektor Wydziału
Duszpasterstwa Rodzin Kurii
ł
Metropolitalnej w Krakowie,
specjalizuje się w etyce
Dekalogu, ale i wpisanym w ludzką uzasadnienia dopuszczalnoSci moral-
małżeńskiej i rodzinnej;
naturą , to znaczy w sumienie ka de- nej sztucznego zapłodnienia (Pius
wieloletni wspłpracownik
go człowieka. Dlatego, wbrew temu, XII, Przemówienie do położnych, 25
Ojca Świętego w Wydziale
co sią czą sto mówi, nie jest to prawo X 1951 r.) Dlatego te nie mo na
Duszpasterstwa Rodzin konfesyjne . A zatem nieprawdą jest mówić o macierzyństwie i ojcostwie
to, co nieraz zarzuca sią Kościołowi, tylko w znaczeniu fizycznym. Jest to
w Krakowie;
e broniąc prawa naturalnego ingeruje wprawdzie najbardziej rozpowszech-
autor fundamentalnej pracy
w ycie człowieka niewierzącego. nione i podstawowe rozumienie tego
pt. Z zagadnień etyki
Prawo natury jest wspólną podstawą zagadnienia i nale y sią z nim zgo-
małżeńskiej i rodzinnej .
moralności wszystkich ludzi, ponie- dzić. Nie mo na jednak tylko na nim
Jest proboszczem kościoła
wa wszyscy mamy naturą ludzką. poprzestawać. W przeciwnym razie
ś w. Anny w Krakowie.
Kościół, strzegąc prawa natury, po- bą dziemy mieć do czynienia z pato-
maga je odczytać i staje w obronie logicznym przejawem ycia mał eń-
- Księże Profesorze, zacznijmy od człowieka tam, gdzie to prawo jest skiego czy rodzicielskiego. Nawet w
nieco prowokującego pytania: Czy zagro one. takie mał eństwo, które nie ma ad-
małżonkowie mają bezwzględne pra- nych problemów z począ ciem i uro-
wo do posiadania dzieci? - W naturze ludzkiej jest jednak dzeniem dziecka, nie mo e
- Jeśli to słowo bezwzglą dne zakorzenione również bardzo mocne poprzestawać tylko na fizycznym poj-
miałoby oznaczać za wszelką ceną , przekonanie, że małżeństwo służy mowaniu rodzicielstwa. Trzeba zatem
to mał onkowie nie mają takiego pra- przede wszystkim zrodzeniu dzieci. mocno akcentować zagadnienie du-
wa. Ani teksty biblijne, ani nauczanie Jak zatem wyjaSnić tę kwestię cier- chowości mał eńskiej i rodzinnej,
Kościoła, ani teksty Obrzędów Sa- piącym z powodu niepłodnoSci mał- które ukazuje równie pełna wizją
kramentu Małżeństwa , które te są żonkom - jest to trudny problem. rodzicielstwa. A to jest temat rzadko
wyrazem wiary Kościoła, takiego pra- - Z pewnością naturalnym środo- podejmowany, choć staje sią coraz
wa nie dają. Dziecka nie mo na trak- wiskiem dla rodzenia i wychowania bardziej konieczny. Bez duchowego
tować jako przedmiotowej własności, dzieci jest mał eństwo, które przez to spojrzenia na zagadnienie dzietności
którą mał onkowie nabywają per fas staje sią wspólnotą rodzinną. Dą e- w mał eństwie trudno bą dzie wybie-
et nefas - za wszelką ceną . Mówimy nie do posiadania potomstwa jest te rać adopcją jako nową formą rodzi-
oczywiście o rodzicielstwie w znacze- z pewnością najbardziej naturalnym cielstwa i niełatwo bą dzie tak e pojąć,
niu fizycznym. To zało enie ma zre- pragnieniem mał onków zmierzają- na czym polega zło moralne sztucz-
sztą podstawowe znaczenie w cych do swojego spełnienia poprzez nej prokreacji.
przypadku powa nych problemów rodzicielstwo. Co wią cej, ka da para,
yciowych mał onków, zwłaszcza je- wstą pująca w ten związek, nie mo e - Czy w swojej praktyce duszpa-
eli chodzi o przekazywanie ycia. wykluczać potomstwa w mał eń- sterskiej często spotyka się Ksiądz z
Wiadomo, e to podstawowe zadanie stwie. To wszystko jest zupełnie oczy- małżonkami, którzy borykają się z
mał onków - bardzo doniosły obo- wiste i naturalne - tak być powinno, trudnoSciami z poczęciem?
wiązek przekazywania życia ludzkie- to jest najbardziej prawidłowe i pod- - Kiedy patrzą na swoją praktyką
go , o czym mówi encyklika stawowe dą enie. Ka dy człowiek nie duszpasterska, to z biegiem lat zau-
Humanae vitae, dotyczy po prostu jest jednak tylko samym ciałem, ale wa am coraz wią cej takich przypad-
naturalnych mo liwości w dziedzinie jest duchem ucieleśnionym, jak czy- ków.
rodzicielstwa. Uwa am, e słowo na- tamy w Piśmie Świą tym i co znajdu-
turalne jest tu bardzo istotne, ponie- jemy w nauczaniu Ojca Świą tego, a - Z czym, zdaniem Księdza, jest to
wa wskazuje na prawo, które istnieje wią c człowiek jest istotą zło oną z związane?
w naturze człowieka. Na tej naturze ciała i duszy i to w ten sposób, e te - Wydaje mi sią , e ska enie śro-
Kościół buduje całą swoją etyką , co dwie rzeczywistości nawzajem sią dowiska, w którym yjemy, wpływa
oznacza, e buduje ją na naturalnym przenikają do tego stopnia, e nie da nie tylko na wątrobą czy krą gosłup,
prawie Bo ym, poniewa prawo na- sią ich rozdzielić. Pragnienie mał- ale tak e jest to dosyć powa na inwa-
tury jest podstawowym prawem Bo- żonków, by mieć dziecko, samo w so- zja w sferą zdolności przekazywania
ym, wypisanym nie tylko na tablicach bie zupełnie słuszne, nie wystarcza do ycia i tego nie mo emy uniknąć. Są-
4 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Wydaje mi się, że skażenie
ś rodowiska, w ktrym
żyjemy, wpływa nie tylko na
wątrobę czy kręgosłup, ale
także jest to dosyć poważna
dzą , e współczesna technika, która duszpasterza w dziedzinie mał eństwa
inwazja
manipuluje zdolnością począ cia, wy- i rodziny jest głoszenie ewangelii y-
w sferę zdolności
wiera dodatkowo bardzo szkodliwy cia, czyli dobrej nowiny o yciu. Za-
przekazywania życia i tego
wpływ w tej dziedzinie. Wiele środ- równo o yciu ju urodzonym jak i
ków antykoncepcyjnych, które mają począ tym czy dopiero planowanym. nie możemy uniknąć. Sądzę,
rzekomo uszczą śliwić człowieka, Z drugiej zaś strony trzeba nale ycie
że wspłczesna technika,
uczynić go panem ycia, w efekcie doceniać tą dziedziną duszpasterstwa
ktra manipuluje zdolnością
przynosi skutek odwrotny - niszczy rodzin, którą nazywamy poradnic-
poczęcia, wywiera dodatkowo
płodność. Propaganda antynatali- twem.
bardzo szkodliwy wpływ w tej
styczna w ka dej postaci, zarówno Poradnictwo to jest nie jako prze-
dziedzinie. Wiele środkw
jako promowanie antykoncepcji jak kazywaniem techniki stosowania me-
antykoncepcyjnych, ktre
te technik i środków wczesnoporon- tod naturalnego planowania rodziny
mają rzekomo uszczęśliwić
nych, prowadzi do wielkich zniszczeń (to jest, jak sądzą , wtórny etap pora-
człowieka, uczynić go panem
zarówno organizmu ludzkiego jak i dnictwa), ale to jest tak e formowa-
życia, co w efekcie przynosi
zdolności przekazywania ycia. Są to nie postaw, by człowiek otworzył sią
skutek odwrotny -
zniszczenia trwałe i nieodwracalne. na to wszystko, na co sią pozamykał.
Świadczą o tym mno ące sią schorze- Musimy pokazywać człowiekowi niszczy płodność.
nia ginekologiczne (których du a wartość ycia tak, by sią do niej prze- widzimy złe nastą pstwa takiego po-
czą ść pochodzi z ingerencji w ludzką konał. Człowiek musi zacząć szano- stą powania. Dla chrześcijańskich mał-
płodność) jak i coraz czą stsze przy- wać ycie własne i cudze, szczególnie onków problem związku etyki z
padki niepłodności. Dlatego jest te ycie własnego dziecka, przed którym zasadami wiary jest sprawą podstawo-
bardzo wskazane - wobec tych zni- sią mo e broni i ucieka, ale które po- wą. Człowiek, bą dący w sferze prze-
szczeń doprowadzających do ksią y- winien jako mą i ona umiłować za- kazywania ycia współpracownikiem
cowego krajobrazu , jaki sią zaznacza nim je zobaczy, zanim sią ono Boga, nie mo e przecie bezkarnie
w dziedzinie prokreacji - mówienie o pocznie. I to jest bardzo trudna rola, wystą pować przeciw Bogu. To jest
ekologii tak e i na tym polu. Nieste- poniewa nasze mo liwości są niepro- oczywiste. Nie mo e być tak, e za-
ty, obserwujemy jedynie walką o śro- porcjonalne w stosunku do zalewu sady wiary to jedno, a praktyka co-
dowisko ekologiczne dla zwierząt, dla propagandy przeciwnej yciu. Z dru- dzienna to zupełnie coś innego. Nie
świata roślinnego, ale nie dostrzega- giej strony duszpasterstwo rodzin w wszyscy jednak chcą słuchać Chrystu-
my tej konieczności w stosunku do przypadkach, kiedy spełnienie macie- sa i Kościoła. Wielu nie rozumie, e
człowieka. A w podejściu do człowie- rzyństwa i ojcostwa jest niemo liwe indywidualistyczne, wybiórcze trak-
ka najczą ściej chcemy usuwać skut- na drodze miłości i rodzicielstwa, do- towanie zasad chrześcijańskich pro-
ki, a nie dostrzegamy właściwych konujących sią w akcie mał eńskim - wadzi do relatywizmu, zaburza
przyczyn. Nie mamy całościowego trzeba mał onkom ukazywać inne for- właściwą, pewną wizją świata. Baga-
spojrzenia na człowieka jako jedność my słu by yciu poprzez adopcją , nie- telizuje sią niezmiernie wa ny pro-
ducha i ciała. sienie pomocy rodzinom ubogim czy blem stałego kształtowania sumienia;
dzieciom opuszczonym i upośledzo- z lekcewa eniem, a czasem z pogar-
- Jaka jest rola kapłana w kon- nym czy wreszcie podejmowanie ró - dą traktuje sią prace wydawnictw ko-
taktach z ludxmi cierpiącymi z powo- nych form pracy wychowawczej. ścielnych, uwa ając je za literaturą
du bezpłodnoSci? Problemem niezwykle wa nym dewocyjną. Ludzie z wią kszym prze-
- Mówi o niej Jan Paweł II w ad- jest właściwa postawa rodziców konaniem traktują ksią ki wydaw-
hortacji Familiaris consortio i w chrześcijańskich wobec ycia. Celem nictw niekościelnych. Dlatego ja
encyklice Evangelium vitae . Trze- godziwego ycia chrześcijanina jest osobiście bardzo du o korzystam z
ba głosić prawdą Bo ą, czyli ukazy- przecie wypełnienie Bo ego planu, doświadczeń medycznych, pokazują
wać ewangelią ycia. Ewangelia to a nie u ycie. Dziś jednak obserwuje- ludziom ksią ki wydane w wydawnic-
znaczy Dobra Nowina. Wydaje sią , e my zalew idei hedonistycznych, które twie lekarskim, otwieram i mówią : to
jest ona bardzo potrzebna współcze- lansują model ycia według wzorca: nie jest w ksią eczce do nabo eństwa,
snemu człowiekowi. Mo na wią c po- wszystko, co jest łatwe i przyjemne, to jest w dziele naukowym, w ksią ce
wiedzieć, e podstawową rolą jest dobre . Jednak coraz czą ściej
Ciąg dalszy na s.6
2/97 5
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Ciąg dalszy ze s. 5
ł
powa nej, znanego autora. Wtedy
czą sto tym ludziom otwierają sią oczy,
słuchają z zaciekawieniem i myślą , e
nia niepłodności jako duszpasterz, kiedy decydują sią na adopcją , to wte-
z pozytywnym skutkiem.
mam prawo powiedzieć, e jeśli ktoś dy przebierają w sposób nieludzki,
nie wierzy, niech sprawdzi efekty. niczym na straganie. Rodzina, którą
-A jakie znaczenie ma presja Sro-
Kobieta przecie nie wie, na czym to wspominam, nie była bezdzietna, mia-
dowiska? Małżeństwa, które nie mają
leczenie polega. Samo badanie jest ła kilkoro własnych dzieci, ale chcia-
dzieci, szczególnie w mniejszych Sro-
upokarzające, bardzo skomplikowane. ła ona wyciągnąć dziecko z
dowiskach są często wytykane palca-
Ka e sią ludziom wykonywać ró ne nieszczą ścia. Zainwestowali wiele
mi, w pewien sposób napiętnowane.
praktyki, które wykraczają przeciw czasu, serca i pienią dzy, bo dziecko,
Czy ta presja nie popycha małżonków
ludzkiej wra liwości. Lekarze nie za- które wybrali, wymagało opieki lekar-
do starania się o dziecko wszelkimi
wsze liczą sią z intymnością pacjen- skiej, drogich zabiegów chirurgicz-
możliwymi sposobami i czy nie wy-
ta. To sią odbija w sferze duchowej. nych i zabiegów adaptacyjnych.
wołuje pewnej blokady?
A człowiek jest przecie nie tylko cia- Dziecko to jest teraz osobą samodziel-
- W tej dziedzinie obserwuje sią
łem, ale i duchem. Pewne sfery ycia ną i zdolnym pracownikiem. A gdyby
taki paradoks: rodzina, która ma wią -
człowieka, jego cielesności zabezpie- go nie adoptowano? Ka de dziecko,
cej dzieci, jest tak samo zle widziana
jak i ta, która ich nie ma wcale. Albo
mo na to ująć dosadniej: jedni stoją
... obserwuje się taki paradoks: rodzina, ktra ma więcej dzieci,
w kolejce do abortysty, a drudzy w
jest tak samo zle widziana jak i ta, ktra ich nie ma wcale. Albo
kolejce w ośrodku adopcyjnym.
można to ująć dosadniej: jedni stoją w kolejce do abortysty, a
Presja środowiska mo e być bar-
drudzy w kolejce w ośrodku adopcyjnym ...
dzo silna i nie ka dy potrafi sią jej
przeciwstawić. W środowisku wielko-
miejskim jest to łatwiejsze, ale w czone są właśnie wstydliwością, in- jeśli wejdzie w środowisko ludzi ko-
ośrodkach mniejszych, mocno zinte- tymnością. Przekroczenie tych granic chających, którzy stworzą mu normal-
growanych - niezwykle trudne. Spra- mo e być zródłem rozmaitych zaha- ny dom, ma szansą rozwinąć w pełni
wa bezdzietności dla zdrowo mowań - my, duszpasterze, o tym wie- swoje człowieczeństwo. To jest wiel-
myślącego mał eństwa na pewno jest my, choć lekarz nie wie. A poza tym kie dobro dla dziecka, ale i dla tych
przykra, ale przecie chrześcijanie warto zadać pytanie: jak to jest z tym rodziców, którzy je potrafią urodzić
wiedzą, e Dawcą ycia jest Bóg. leczeniem niepłodności, skoro w pew- duchowo, pokochać je i wychować
Mo e jest Jego wolą, aby ci konkret- nym momencie rzeczywiście docho- godnie. Wtedy ci rodzice stają sią
ni bezdzietni mał onkowie zdecydo- dzi do począ cia i urodzenia, a prawdziwymi ojcem i matką. Praw-
wali sią na rodzicielstwo duchowe. nastą pnym razem trzeba zaczynać od da, e to wymaga ogromnego wysił-
Żeby sią jednak na nie zdecydować, nowa. Wią c jaki to jest efekt leczenia ku duchowego, pracy nad sobą, eby
trzeba mieć właściwą postawą wobec i czy to jest leczenie? Dlatego mam urodzić dziecko ju urodzone, ale
Boga. Trzeba stale dbać o swoją for- prawo mówić o sztuczkach . Lecze- dla tych rodziców nie było to a takie
macją , trzeba sią modlić. Tzw. adop- nie polega przecie na przywracaniu trudne, poniewa oni zgodnie z pra-
cja duchowa daje tu du e mo liwości. zdrowia, a tu mamy do czynienia z wem spełniają swoje rodzicielskie
Ale przecie prawo rodziców do jednorazowym osiąganiem dzietności zadanie. Stoi za nimi prawo ich ser-
dziecka mo e być zrealizowane tak e za wszelką ceną . ca.
poprzez adopcją prawną. Kiedy patrzą Wracając do wartości adopcji - na
na swoją - ju ponad trzydziestolet- podstawie tego, co obserwują w pra- - Można się jednak spotkać z ta-
nią - słu bą kapłańską, widzą wią cej cy duszpasterskiej, stawiam tezą , e kim poglądem: skoro człowiek wymy-
dobra wynikającego z adopcji dzieci, adopcja (dobra adopcja) to umieją t- Slił jakieS sposoby wspomożenia
ni z tych sztuczek związanych z tzw. ność urodzenia dziecka w sposób du- ułomnoSci natury, to czemu by z nich
leczeniem niepłodności. Całkiem chowy. Mam w pamią ci ró ne nie skorzystać. Niektórzy powołują
świadomie u ywam słowa sztuczek , przykłady. Znam rodziną , która celo- się przy tym nawet na Pismo Rwięte,
bo w wielu przypadkach są to po pro- wo wzią ła z Domu Dziecka dziecko które mówi: Czyńcie sobie ziemię
stu sztuczki. Mo e nie mam prawa tak najbardziej zdefektowane. Bo są tacy poddaną . Gdzie są zatem granice
mówić, skoro nie jestem medykiem, rodzice, którzy sami nie wiedzą, ja- czynienia sobie ziemi i natury pod-
ale patrząc na efekty tego tzw. lecze- kie byłoby ich własne dziecko, ale daną ?
6 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
ludzi, którzy dzwigają na swoich bar-
kach krzy z Chrystusem, bą dzie co-
raz wią cej, to ta nadzieja bą dzie coraz
bardziej realna.
- Je eli chodzi o to stwierdzenie trudno bą dzie o równowagą pomią dzy
- JeSli już mówimy o Ojcu Rwię-
Pisma Świą tego - bodajby ono zawsze mo liwościami człowieka a godzi-
tym, to ponieważ jest Ksiądz jednym
sią sprawdzało, bodaj było dobrze ro- wym ich wykorzystaniem. Technika
z organizatorów kolejnej pielgrzym-
zumiane, bo na pewno wszą dzie tam, idzie bardzo daleko w swoich mo li-
ki Papieża do Polski, chciałbym za-
gdzie chodzi o korektą anomalii, tam wościach, ale nie wszystko, co mo -
pytać, co jest szczególnie potrzebne
nawet interwencja na ludzkim płodzie liwe, jest dobre i godziwe. To, co
nam teraz, co Ojciec Rwięty przywie-
jest dozwolona. Tak e jeśli chodzi o mo liwe, musi być zawsze zestawia-
zie?
pomoc w naturalnym począ ciu i zro- ne z zasadą, z przykazaniem, z zamy-
- Przywiezie Dobrą Nowiną , zapali
dzeniu dziecka: wszystko, co jest słem Bo ym: czy to, co potrafią , jest
nadzieją i pobudzi serca. Nie spodzie-
wsparciem, jest jak najbardziej po- godne człowieka i wynika z planu
wam sią niczego nowego, poza tym,
trzebne i zawiera sią w ludzkim zada- Bo ego czy te jest zwyczajną dzia-
co Ojciec Świą ty głosi stale; a ponie-
niu czynienia sobie ziemi poddaną . łalnością niszczycielską.
wa ludzka słabość i pamią ć ciągle
Ale wydaje mi sią , e nie zawsze to
wymagają tej samej Prawdy, uwa am,
polecenie Pana Boga było do końca - W takim razie na czym, zdaniem
ze Papie bą dzie to miał na uwadze i
wypełniane. A dziś szczególnie zapo- Księdza, współczesny człowiek może
teraz. Aczkolwiek głoszenie tej praw-
mina sią o tym zadaniu i tą ziemią sią oprzeć swoją nadzieję na to, że ta
dy w ka dej pielgrzymce było inne,
w sposób grabie czy niszczy. Chodzi bardzo ekspansywna antykultura,
bo inna była sytuacja, to jednak bą -
przecie o to, by człowiek uczestni- którą Ojciec Rwięty nazywa cywiliza-
dzie to ta sama Prawda Bo a, gdy ona
czył w Bo ym dziele stworzenia, za- cją Smierci, jednak nie zwycięży - bo
jest niezmienna. Ka dy z nas otwiera
równo w porządku przekazywania bardzo wiele przykładów zdaje się
tekst Ewangelii, czyta go, zna go na
ludzkiego ycia jak i w ulepszaniu potwierdzać fakt, że Swiat zmierza w
pamią ć i gdybyśmy go czytali jak ga-
tego świata stworzonego przez Boga tym właSnie kierunku?
zetą , to nie znajdziemy w nim nic no-
i pełnego tajemnic, które mo na od- - Kiedy myślą na ten temat, zawsze
wego. Ale jeśli czytamy w poczuciu
kryć i dobrze wykorzystać, przy po- staje mi przed oczyma pochylony
rzeczywistości, w jakiej sią w tej
mocy zdolności, jakie człowiek Człowiek w białej sutannie, który nie-
chwili znajdujemy, to zawsze wyczy-
równie od Boga otrzymał. Ale je eli sie na swoich barkach nasz Glob. Bo
tamy rzeczy najnowsze, te które nam
mamy do czynienia z wydzieraniem te Jego zabiegi, Jego wołanie, Jego
były potrzebne na dziś. Ojciec Świą -
Bogu tajemnicy, z wykorzystywaniem nauczanie właściwie sprowadza sią do
ty jest specjalistą w tej dziedzinie.
swoich zdolności przeciwko zamysło- tego, e On dzwiga Ziemią i nas. I je-
Głosi tą prawdą , e Chrystus wie, co
wi Bo emu, to jest to odstą pstwo od eli nie bą dzie wią cej takich ludzi,
jest w człowieku, ale i on sam te wie,
co jest w Polaku i co jest w Polsce -
czasem nawet lepiej widzi i odczuwa
... są tacy rodzice, ktrzy sami nie wiedzą, jakie byłoby ich własne
to ni my - wobec tego przyniesie nam
dziecko, ale kiedy decydują się na adopcję, to wtedy przebierają w
znowu Ewangelią , a ju od nas zale-
sposb nieludzki, niczym na straganie ...
y, co my z nią zrobimy. Nie mo na w
niczym zamykać Ojcu Świą temu
mowy, ale raczej nale y kierować na-
zasady czyńcie sobie ziemią podda- którzy by razem z nim spróbowali sze uszy i serca ku słuchaniu. A teraz
ną . Nie mo na przecie uczestniczyć udzwignąć ten cią ar, to mo emy bar- trzeba sią modlić, eby szczą śliwie
w stworzeniu i równocześnie niszczyć dzo pesymistycznie myśleć o przy- dojechał do Polski i tu do nas, do Kra-
dzieło stworzenia. Właśnie w sferze szłości. A nadzieja? No có , nie kowa, a tak e o to, byśmy umieli słu-
etyki mał eńskiej i rodzinnej widzi- powiem nic nowego - dla człowieka chać, dobrze zrozumieli i wiernie
my, e poprzez nadu ycia człowiek wierzącego nie ma miejsca na roz- przyją li nauką , jaka nam Papie ze-
nie czyni sobie ziemi poddaną, ale ją pacz, tylko na nadzieją . Ona jest w chce przekazać.
grabi i niszczy. Trzeba zwrócić uwa- krzy u, czyli w czymś bardzo cią kim
gą na słowa, które czą sto przypomina i nieprzyjemnym w fizycznym odczu- - Serdecznie dziękuję za rozmowę.
Jan Paweł II, mówiąc o prymacie ety- ciu. Ona jest w łasce Chrystusa, ona
ki nad techniką. I trzeba tu dodać, e jest w Bo ej obecności w ka dym (Rozmawiał Maciej Tabor)
jeśli ta zasada nie zostanie spełniona, zbo nym dziele. Je eli wią c takich
2/97 7
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Ula: Z zamiarem adoptowania nie. Gdzieś tam pojawiała sią myśl o miałam nieraz chwile zwątpienia -
dziecka nosiliśmy sią od jakiegoś cza- metodzie in vitro... Czytałem ró ne Bo e, dlaczego ja? W Niemczech
su, kiedy okazało sią , e leczenie nie artykuły na temat tej metody, ale tam opiekowałam sią dzieckiem bogatego
przyniesie rezultatu. Ta sprawa doj- było napisane, e sprawdza sią ona ydowskiego mał eństwa. To dziec-
rzewała, bo przecie to nie jest taka przede wszystkim w młodszym wie- ko miało wszystko, z wyjątkiem obe-
prosta decyzja. Nie potrafiłabym chy- ku, była te obawa o zdrowie dziecka cności swoich rodziców: na spacer ze
ba pójść do Domu Dziecka i spośród począ tego w ten sposób. Moje zdanie mną, karmione przeze mnie, spało ze
gromady dzieci wybrać jednego, mu- było takie: jeśli decydując sią na taki mną. Nieraz sobie myślałam: Bo e,
siałabym wziąć pią ć, bo wszystkich sposób, mielibyśmy okaleczyć nasze ich stać na wszystko, nie mają pro-
byłoby mi al. Gdyby przyniesiono dziecko, to zaadoptujmy pierwsze z blemów materialnych i brak im czasu
jedno i powiedziano: wezcie to, wte- brzegu i te bą dzie. Nawet nie zasta- na zajmowanie sią nim, a ja, która
dy byłoby łatwiej. Jakiś czas przed nawialiśmy sią , czy to ma być chłop- byłabym ze swoim dzieckiem stale,
nami kole anka adoptowała noworod- czyk czy dziewczynka. kochałabym je, nie mogą mieć dzie-
ka, potem był chłopczyk do adopcji, Ula: Poza tym do tej pory mówiło ci.
ale zbyt blisko znałam jego matką i sią u nas o samych sukcesach metody Krzysiek: Długo nie mieliśmy wła-
nie zdecydowałam sią - obawiałam sią in vitro. Kiedy pracowałam przez ja- snego domu, mieszkaliśmy z rodzica-
ewentualnych spotkań z matką dziec- kiś czas w Niemczech, moja praco- mi, potem była budowa, w
ka. Pracują na oddziale noworodków, dawczyni zabrała mnie do swojego mią dzyczasie leczenie, sanatoria, ja-
wią c jestem blisko tego wszystkiego. lekarza i on powiedział, e u nich po- kaś nadzieja, nieudane próby i tak sią
Kiedyś przyszła rodzić kobieta, która woli odchodzi sią od tego sposobu, to odwlekało.
wcześniej zrzekła sią ju praw rodzi- dlatego e jest to jednak manipulacja, Ula: No i skończyło sią szczą śli-
cielskich do kilkorga dzieci i tym ra- która nigdy nie spełni warunków na- wie... Jesteśmy u siebie w domu,
zem miało być tak samo. Jednak kiedy turalnego począ cia i na ka dym eta- mamy Anią i jest dobrze. Ten dom sią
urodziła dziewczynką , zaczą ła sią wa- pie manipulacji komórką mo e dojść stał jakiś inny i my jesteśmy inni. Nie
hać. To było w piątek, a ju w nie- do uszkodzenia. No wią c o tych mi- jesteśmy ju tylko dla siebie. Wcze-
dzielą zadzwoniła do nas lekarka, nusach sią nie mówi, tylko o plusach. śniej przychodziłam z pracy, siedzia-
pytając, czy sią decydujemy, bo mat- Doszliśmy wią c do wniosku, e nie łam sama, czekałam na powrót
ka chce w poniedziałek iść do domu i bą dziemy kombinować. Poza tym nie Krzyśka.
zostawia dziecko. Wcześniej nie jesteśmy ju tacy młodzi, a mogłoby Krzysiek: Nawet kiedy ju wpro-
chciałam jeszcze oglądać dziecka, bo być tak, e pierwsza próba nie powio- wadziliśmy sią do nowego domu, to
bałam sią , e przywią ą sią do niego, dłaby sią i jest ryzyko takiego uzale - przynajmniej ja długo jeszcze nie od-
ale po tej wiadomości poprosiłam o nienia sią - no to mo e nastą pna albo czuwałem, e to jest mój dom, przed
przeniesienie go na nasz oddział i tu- kolejna i tak dalej. wykończeniem go pracowałem na
taj podczas dy uru przychodziłam do Pracując na oddziale noworodków, budowie, w gara u, wieczorem zbie-
Ani, a kiedy nie miałam dy uru, to bez przerwy patrzyłam na radość in- rałem sią i tyle, jechałem do domu.
przyje d ałam przed południem - co nych mał eństw, na szczą śliwych oj- Ula: Czasami mieliśmy takie wra-
miałam robić w domu? Któregoś wie- ców, a z drugiej strony, jeszcze enie, e trzeba sią zbierać i wracać
czoru zabrałam ze sobą Krzyśka, to dawniej, widziałam kobiety przycho- Krzysiek: Potem jeszcze chyba
było zabawne, bo on nie miał poją - dzące do aborcji, kobiety rodzące przez pierwszy rok tak sią właśnie
cia, jak wziąć małą na rą ce. ósme czy dziewiąte dziecko i nieraz czułem: jestem tu tylko chwilą i wra-
Krzysiek: Ja myślałem o adopto- miałam pretensje do losu, e ja nie cam. Kiedy mieszkaliśmy z rodzica-
waniu dziecka ju wcześniej, kiedy mogą mieć nawet jednego. W tym mi, w domu było wią cej ludzi, a tu
Ula jeszcze miała nadzieją na lecze- wszystkim ratowała mnie wiara, choć naraz sami. Przychodziły świą ta, a my
8 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
jechaliśmy do rodziny, niby mieliśmy urzą dników. W tej całej sprawie wy- czą liśmy powoli kupować ró ne rze-
dom, ale jakbyśmy go nie mieli, bo glądało na to, e wszyscy są wa niej- czy, bo mieliśmy najpierw stare po-
po prostu świą ta spą dzaliśmy u jed- si ni to dziecko, chocia wszą dzie yczone łó eczko, kąpaliśmy małą w
nych czy u drugich rodziców. Teraz twierdzą, e to wszystko sią robi dla du ej wannie...
jest znów na odwrót - wszystkich sią dobra dziecka. Krzysiek: Tymczasem uczestniczy-
zwozi, a my siedzimy u siebie. Ula: Ania miała ju cztery tygo- liśmy w całej tej procedurze, bardzo
Ula: I moi, i Krzyśka rodzice bar- dnie i dalej była w szpitalu, a kiedyś cią kiej dla nas, sama rozmowa u
dzo sią cieszą z Ani. Nigdy zresztą lekarka mówi, ebym wzią ła dziecko psychologa trwała trzy godziny. Mie-
specjalnie nie dawali nam do zrozu- na sobotą i niedzielą do domu. Nie liśmy wra enie, e traktują nas jak
mienia, e coś jest nie tak, e są nie- miałam do tego wią kszego przekona- dzieci, chocia pani psycholog wyja-
zadowoleni, owszem wspominali o nia, bo formalności posuwały sią bar- śniła nam sens takiego postą powania.
dzieciach przy yczeniach świątecz- dzo wolno, bałam sią , e przywią ą Opowiedziała historią mał eństwa,
nych, byli delikatni. Nieraz tata sią do niej, a mo emy nic nie zała- wykształconego i dobrze sytuowane-
Krzyska mówił, e jest tyle nieszczą - twić i co wtedy? Byłam trochą znie- go, które po czternastu latach posta-
śliwych dzieci, które potrzebują chą cona. nowiło oddać dziecko z powrotem, bo
domu... Teraz dziadek jest zakochany Krzysiek: Bardzo szybko mo na nie spełniło ich oczekiwań w zakre-
w Ani. Dziecko wprowadza w dom sią przywiązać i zacząć traktować to sie inteligencji. Strasznie sią wzburzy-
du o radości. Nieraz przychodzą bar- dziecko jak swoje, jakby miało ju łem - nie mogą zrozumieć takiego
dzo zmą czona, w innej sytuacji po zostać na zawsze. postą powania, przecie mając rodzo-
prostu poło yłabym sią , a obecność Ula: Ale pani doktor wjechała mi ne dzieci te nie jesteśmy w stanie
Ani mobilizuje mnie jakoś; nie jest trochą na ambicją - Dlaczego pani się przewidzieć, jakie one bą dą. Trochą
adnym problemem nocne wstawanie. tak zachowuje, pacjentki noszą dziec- nas straszono, e trzymamy dziecko
Teraz, kiedy wspominam, co prze- ko dziewięć miesięcy, a potem ono bezprawnie, e konsekwencje mo e
szliśmy w okresie starania sią o zała- rodzi się chore albo umiera i muszą ponieść te lekarka. Mieliśmy nie-
twienie wszystkich prawnych się z tym pogodzić. Niech pani cho- szczą ście trafić na sezon urlopowy, co
formalności związanych z adopcją ciaż na te dwa dni stworzy temu dziec- dodatkowo wydłu ało procedurą .
Ani, to czasem mówią , e nie wiem, ku prawdziwą rodzinę. - No i Spotkania z pedagogiem, wizyty ku-
czy przetrzymałabym to wszystko, zdecydowaliśmy sią , wzią liśmy Anią ratorów, sprawdzanie warunków. Kie-
gdyby dziecko nie było od początku w piątek wieczorem, z zamiarem dyś oglądaliśmy w telewizji program
u nas w domu. odwiezienia jej w niedzielą , bo w po- o adopcji i ojciec adoptowanego po-
Krzysiek: Urszula popadła wtedy niedziałek miałam iść do pracy. Przy- wiedział tam, e przed adopcją pyta-
prawie w nerwicą .... wiezliśmy ją do domu (nawet nie no ich o wszystko, tylko nikt nie
Ula: To było tak, e niezbyt do- mieliśmy niczego dla niej) zjechała sią zapytał, czy bą dą kochać to dziecko.
brze nas poinformowano o kolejno- rodzina, wszyscy wokół Ani (wtedy Wreszcie 6 listopada odebraliśmy
ści załatwiania, bo pokierowano nas to jeszcze miała być Marysia), no i dokumenty, a trzy dni wcześniej
od razu do sądu, a według przepisów moja mama pyta, co dalej. Ja mówią , ochrzciliśmy Anią . Na Bo e Narodze-
nale ało zacząć od ośrodka adopcyj- e w niedzielą ją odwieziemy, bo w nie dostaliśmy z Ośrodka Adopcyjne-
nego. Ania, jako dziecko porzucone poniedziałek trzeba iść do pracy. go kartką z yczeniami.
przez rodziców powinna być zgłoszo- Mama na to, e ona zostanie z dziec- Ula: Kiedy rodzi sią swoje dziec-
na i trafić do Domu Małego Dziecka. kiem. Tak to sią zaczą ło i trwa. ko, to uczucie przychodzi jakby samo
Mieliśmy z tego powodu du o kłopo- Krzysiek: Nie mieliśmy adnych z siebie. Z adopcją jest trochą inaczej,
tów, straciłam nawet prawo do urlo- rzeczy, niczego nie gromadziliśmy za- chocia w ogóle nie myślimy, e to
pu macierzyńskiego wczasu, eby jakby nie zapeszać, cho- nie jest nasze rodzone dziecko.
Krzysiek: I tu, wydaje mi sią , tkwi cia na początku mał eństwa Krzysiek: Cały ten okres przygo-
błąd, bo te formalności trwają z pół mieliśmy całą szafą ubranek, tylko e towawczy, przed adopcją jest jak czas
roku, a w tym czasie dziecko mo e sią potem rozdaliśmy je. cią y, która trwa dziewią ć miesią cy, a
nabawić ró nych chorób, nawet cho- Ula: Ania sią urodziła 17 maja, dzień otrzymania dokumentów jest jak
roby sierocej. Je eli udaje sią komuś przywiezliśmy ją 14 czerwca i jeszcze dzień porodu. My czekaliśmy sześć
ten okres skrócić, to tylko dzią ki ró - długo nigdzie z nią nie wychodzili- miesią cy - to tak jakby urodził sią nam
nym układom i znajomościom. Ludzie śmy, pieluchy suszyły sią na strychu. wcześniak.
czekają w kolejce na małe dzieci, a A w końcu Krzysiek mówi, e nie
one są w Domach Małego Dziecka i ma sensu tak sią ukrywać, przecie nie Wysłuchał i zapisał Maciej Tabor
to one są ofiarami bałaganu, braku zrobiliśmy nic złego. No i chocia je-
informacji, braku porozumienia sią szcze sprawa nie była załatwiona, za-
2/97 9
LMM FUNDAMENTY RODZINY
ł
1944 r. dr John Rock z uni- która ma nosić cią ą , albo dawcą na-
wersytetu Harvarda praw- sienia nie mo e być mą kobiety pod-
Wdopodobnie po raz pierw- dawanej zapłodnieniu in vitro, mamy
szy dokonał sztucznego zapłodnienia do czynienia z zapłodnieniem hetero-
ludzkiej komórki jajowej poza orga- genicznym. Tzw. matka zastą pcza, to
nizmem matki, lecz dopiero w lipcu znaczy kobieta, która ma nosić w swo-
1978 roku po wieloletnich doświad- im łonie dziecko obcych rodziców,
czeniach narodziło sią w Anglii pierw- okazuje sią potrzebna np. w wypadku
I
sze dziecko w wyniku zapłodnienia patologicznych zmian macicy unie-
pozaustrojowego przeprowadzonego mo liwiających donoszenie cią y
przez dwu Anglików: R. G. przez kobietą , od której pochodzą
ł
Edwards a i P. Steptoe a. Na kolejne komórki jajowe. W wielu państwach,
dzieci z probówki nie trzeba było (np. w Niemczech) prawo nie pozwa-
długo czekać: narodziły sią one we la na macierzyństwo zastą pcze.
Francji w roku 1981 i w 1983 we
Włoszech. Do roku 1988 ich liczba matki nie embrionów, ale odpowie- Skuteczność
przekroczyła 20000, do roku 1990 dnio przygotowanych do zapłodnie- zapłodnienia in vitro
było ich ju około 30 000. Ciągle nia gamet, czyli komórek rozrodczych Skuteczność technik zapłodnienia
rośnie te liczba ośrodków, gdzie eńskich i mą skich. W takim wypad- in vitro zale na jest mią dzy innymi od
przeprowadza sią proces zapłodnienia ku zapłodnienie dokonuje sią w orga- doświadczenia i fachowości pracow-
in vitro: w Niemczech w 1991 r. było nizmie matki. ników ośrodka przeprowadzającego
ich ponad 50 (do 1987 r. były 33 takie zapłodnienie. Najczą ściej w około
ośrodki). W 1988 r. we Francji Wskazania i warunki medyczne 25% do 35% przypadków dochodzi do
działało 75, w Wielkiej Brytanii co do przeprowadzenia zaistnienia cią y, z tego jednak tylko
najmniej 35 a w Stanach zapłodnienia pozaustrojowego w 50% rodzi sią dziecko. W najlep-
Zjednoczonych około 160 klinik Medyczne wskazania do zapło- szych ośrodkach uniwersyteckich po-
płodności, w których przeprowadza dnienia pozaustrojowego to przede daje sią , e w sumie około 12%,
sią zabiegi zapłodnienia in vitro. wszystkim - w wypadku niepłodno- maksymalnie 15% kobiet poddają-
ści kobiety - niedro ność lub inne cych sią procesowi zapłodnienia po-
Technika zapłodnienia in vitro uszkodzenia jajowodów. Stosuje sią zaustrojowego rzeczywiście ma
Przy pomocy preparatów hormo- te czasami tą techniką w wypadku szansą doczekać sią urodzenia dziec-
nalnych zostaje u kobiety wywołana niepłodności wynikającej z patolo- ka, w ośrodkach o małym doświad-
tzw. superowulacja i przy pomocy la- gicznych zmian nasienia mą skiego, czeniu jest to najczą ściej od 3 do 6%.
paroskopii zostaje pobrane kilka (do gdy po poddaniu go odpowiednim
około 12) komórek jajowych. Nasie- zabiegom zwią ksza sią szansa na za- Powikłania
nie mą skie uzyskuje sią najczą ściej na płodnienie, zwłaszcza, gdy jest do W wyniku zapłodnienia in vitro
drodze masturbacji i odpowiednio dyspozycji wią ksza liczba komórek wystą puje około:
przygotowane słu y ono do zapłodnie- jajowych. Aby przeprowadzić tzw.
nia poza organizmem kobiety - in vi- zapłodnienie homogeniczne - gdy ga- - 15% wią ksza liczba blizniaków
tro, czyli w próbówce. Zapłodnione mety potrzebne do zapłodnienia po- - 25% wią cej poronień
jaja poddawane są obserwacji i naj- biera sią od współmał onków - - 5% cią y pozamacicznych
czą ściej trzy z kilku embrionów, ro- potrzeba, by kobieta posiadała maci- - 20% przedwczesnych porodów i
kujące najlepsze nadzieje na cą i co najmniej jeden funkcjonujący innych komplikacji.
zagnie d enie wprowadzane jest po jajnik, a nasienie mą czyzny charak- - zwią kszona jest tak e śmiertel-
około 48 godzinach, w stadium 4-8 teryzowało sią przynajmniej minimal- ność okołourodzeniowa.
komórkowym przez szyjką bezpośre- ną jakością odnośnie liczby Spośród poronień samoistnych po
dnio do macicy. Pozostałe embriony plemników, ich ruchliwości i zdolno- zapłodnieniu in vitro około 40% - 76%
najczą ściej zamra a sią . Stosowana ści do zapłodnienia. Je eli komórki płodów wykazuje anomalie chromo-
jest tak e w niektórych ośrodkach jajowe, u ywane do zapłodnienia po- somalne. Wią ksze jest tak e ryzyko
technika przeniesienia do organizmu chodzą od innej osoby ni kobieta, wystąpienia innych upośledzeń.
10 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
W związku z ryzykiem wystąpie- mówią o tym, e coraz wią cej mał- Podkreśla sią , e zapłodnienie pozau-
nia schorzeń ró nego rodzaju stoso- eństw nie mo e doczeka sią dziecka strojowe oddziela proces przekazywa-
wana jest w wią kszości ośrodków z powodu zmian chorobowych powo- nia ycia od aktu mał eńskiego.
ścisła procedura diagnostyczna. Se- dujących niepłodność. Zastanawiają- Oddzielenie zjednoczenia mał eń-
lekcja embrionów mo e obejmować ce jest w tym kontekście to, e kobiety skiego bą dącego wyrazem wzajemnej
genetyczną diagnostyką przedimplan- afrykańskie są wedle tych statystyk miłości mał onków od aktu począ cia
tacyjną, która polega na oddzieleniu zdrowsze ni np. Europejki mające jest jednocześnie związane z proce-
jednej z komórek embrionu w sta- dostą p do najnowszych zdobyczy durami technologicznymi mającymi
dium czterokomórkowym, by poddać techniki. znamiona produkcji i manipulacji jed-
tą komórką badaniom genetycznym Mo e wydawać sią zaskakujące nocześnie. Proces zapłodnienia in vi-
(badania takie są zabronione prawnie stanowisko Kościoła Katolickiego, tro prowadzi do przedmiotowego
w niektórych państwach np. w Niem- który z jednej strony wzywa mał on- traktowania ycia powstałych embrio-
czech i w Austrii). W dalszych sta- ków do hojności w dziele przekazy- nów: aby zwią kszyć szansą zaistnie-
diach cią y przeprowadzane są wania ycia i jak twierdzą niektórzy, nia cią y i narodzenia dziecka
najczą ściej obok ultrasonografii tak- przez odrzucanie praktyk antykoncep- zapładnia sią wią kszą liczbą komórek
e amniozenteza lub plecetocenteza cyjnych przyczynia sią do przeludnie- jajowych, selekcjonując te, które ro-
pozwalające stwierdzić ewentualne nia świata, a który z drugiej strony kują najlepsze nadzieje. Ta technicz-
wady genetyczne dziecka. Najczą ściej bardzo krytycznie odnosi sią do prak- nie nieodzowna kontrola jakości i
stwierdza sią w publikacjach medycz- tyk sztucznego zapłodnienia oraz za- selekcja związana jest nierozdzielnie
nych, e dzieci, które przyszły na
świat w wyniku zapłodnienia w pro-
bówce jako grupa, nie wykazują istot-
Nie jest jednak odosobnionym przypadek, że często przyczyną
nych odchyleń od norm zdrowia
niepłodności jest przebyta kiedyś aborcja, że niepłodność ta
fizycznego i psychicznego w stosun-
jest skutkiem używania środkw antykoncepcyjnych, czy też
ku do grup porównawczych - dzieci,
wczesnoporonnych. Jakże ważna okazuje się w tym wypadku
które narodziły sią bez potrzeby tak
odpowiedzialność za zdrowie i płodność swojego organizmu i
daleko idących ingerencji lekarskich.
jak nieubłagane są prawa natury ...
Nie są natomiast wykluczane związki
pomią dzy procesem zapłodnienia
pozaustrojowego i kłopotami zdro-
wotnymi kobiety poddającej sią temu płodnienia pozaustrojowego. Ju w z masowym uśmiercaniem embrio-
zabiegowi. Jedną z najczą stszych 1956 r. papie Pius XII jednoznacz- nów nadliczbowych (por. proceder
komplikacji u kobiet stanowi tzw. nie stwierdził w Przemówieniu do II przeprowadzony w 1996 r. w Anglii).
syndrom hiperstymulacji jajniko- Rwiatowego Kongresu Studiów nad Etycy, nie tylko katoliccy, wskazują,
wej. Niektóre badania wskazują, e płodnoScią i niepłodnoScią : zapło- e w wyniku stosowania technik za-
nale y sią liczyć z czą stszym wystą - dnienie pozaustrojowe trzeba uznać płodnienia pozaustrojowego medycy-
powaniem raka piersi, raka jajników za zło moralne i bezwzględnie odrzu- na wkracza na równią pochyłą: od
i guzów zlokalizowanych w macicy. cić . Kolejne wypowiedzi Stolicy pragnienia posiadania własnego
W sumie na temat skutków psychicz- Apostolskiej precyzowały i rozbudo- dziecka stosunkowo łatwo przejść do
nych i społecznych zapłodnienia in wywały argumentacją Piusa XII za- pragnienia posiadania dziecka o okre-
vitro w środowiskach medycznych chowując negatywną oceną moralną ślonej płci (badania preimplantacyj-
mówi sią stosunkowo niechą tnie. Ob- zapłodnienia in vitro. Wśród doku- ne umo liwiają taki wybór), dą enie
szerniejsze i miarodajne dane na ten mentów kościelnych dotyczących do perfekcji wią e stosunkowo czą -
temat bą dą dostą pne prawdopodobnie zapłodnienia pozaustrojowego szcze- sto zapłodnienie in vitro z przerwa-
dopiero po pewnym czasie. gólne miejsce zajmuje Instrukcja niem nieudanej cią y. Zlekcewa enie
Kongregacji Doktryny Wiary pt. Do- bariery etycznych reguł mo e bardzo
Ocena moralna num vitae (1988 r.). szybko doprowadzić do klonowania
zapłodnienia in vitro Kościelne dokumenty wskazują na człowieka.
Niewątpliwie niepłodność i bez- niezbywalną godność osobową ycia Je eli narodzone dziecko okazuje
dzietność to jedne z najtrudniejszych ludzkiego od momentu zapłodnienia sią zdrowe, jest najczą ściej wszystko
problemów mał eńskich. Nie bez i wskazują, e jest ono darem i zarów- w porządku, natomiast rozliczne pro-
przyczyny mówi sią , e zrodzenie no mał onkowie jak i naukowcy po- blemy pojawiają sią , gdy jego kondy-
dziecka czyni z mał eństwa prawdzi- winni uwa ać sią za sługi ycia, a nie
wą rodziną . Tymczasem statystki za jego autonomicznych władców.
Dokończenie na s. 15
2/97 11
LMM FUNDAMENTY RODZINY
nym, bo wymioty mogą być objawem da na cierpiące, np. marszczy brwi;
niedro ności przewodu pokarmowe- narastająca intensywność objawów i
go(np. zarośnią cia przełyku, choroby pogarszający sią stan dziecka)
Hirschprunga, zwą enia dwunastnicy) W pewnych sytuacjach lekarz zde-
lub zaka enia (np. układu moczowe- cyduje o konieczności badań dodat-
Jakie ilości ulewanego
go). Są to dwie główne powa ne przy- kowych w celu potwierdzenia
pokarmu powinny
czyny wczesnych wymiotów. diagnozy oraz o leczeniu właściwej
niepokoić? Nasza
przyczyny choroby. Przyczyny mogą
4-miesięczna creczka ulewa
Kolejne tygodnie być zarówno infekcyjne (np. zapale-
dużo pokarmu po posiłkach,
Ka de niemowlą , które wymiotu- nie ucha, zatrucie pokarmowe i in.)
leżąc na plecach.
je po jedzeniu, trzeba uwa nie obser- jak i nieinfekcyjne (wspomniane zwą -
wować. Wiele niemowląt w enie odzwiernika, odpływ ołądko-
iejedno zdrowe, dobrze roz- pierwszych 6-ciu miesiącach ycia ma wo - jelitowy, przepuklina rozworu
ró nego stopnia refluksy (cofanie sią przełykowego, uczulenie na leki ,
wijające sią niemowlą ulewa
Npewną ilość pokarmu po kar- pokarmu z ołądka do przełyku) po- zatrucia i in.).
łączone z niepokojącym rodziców ule- Objawy, które sugerują, e powa -
mieniu. W zasadzie ilość ulewanego
waniem (spływaniem pokarmu z nej choroby nie ma, i raczej uspoka-
pokarmu nie ma du ego znaczenia.
Wią ksze znaczenie ma charakter wy- kącika ust) lub z wymiotami (wyda- jają lekarza i rodziców niemowlaka to:
miotów, stan ogólny dziecka i inne to- lanie treści ołądka pod ciśnieniem). - dziecko rozwija sią prawidłowo
Dolegliwości te mijają w miarą doj- - ma apetyt, przybiera na wadze
warzyszące objawy. Dopiero mając
pełny obraz dolegliwości, mo na oce- rzewania układu pokarmowego oraz - oddaje jasny mocz przynajmniej 6
nić, czy mamy do czynienia z przy- przechodzenia z diety płynnej na die- razy na dobą oraz luzny, papkowaty
tą uzupełnioną pokarmami stałymi. stolec kilka razy dziennie lub chocia
czyną organiczną wymagającą
diagnozowania i leczenia czy z przej- Objawy sugerujące przyczyną po- raz na 2-6 dni
ściowym zaburzeniem czynnościo- wa niejszą, wymagającą diagnozy i - ulewa niekoniecznie po ka dym po-
leczenia, mogą być nastą pujące: siłku, czą sto godziną po nim lub
wym, które mo emy opanować
prostymi sposobami domowymi. - nagły początek po okresie bezobja- pózniej, bez bólu, bez wysiłku
Oczywiście decyzją zawsze podejmu- wowym - ulewanie czą sto związane jest z odbi-
je lekarz pediatra, który zna i leczy - gorączka i/lub inne objawy choro- ciem powietrza lub zmianą pozycji
bowe - treść wymiocin to jedynie niezmie-
dziecko. Nie namawiam do stawiania
diagnoz samemu, zwłaszcza gdy do- - słaby przybór masy ciała lub ubytek niony lub nadtrawiony pokarm
masy ciała (maleje liczba stolców i
legliwości sugerują, e przyczyna
moczonych pieluszek)
mo e być powa niejsza.
- obecność krwi w treści wymiocin
Ukazało się drugie wydanie
- powikłania, np. bezdechy, nawraca-
Pierwsze dni
popularnej książki M. Nehring -
jące zaka enia górnych dróg oddecho-
Wymioty w pierwszych dobach po
Gugulskiej Warto karmić pier-
urodzeniu to czą sta dolegliwość. Je- wych, niedokrwistość
sią . Autorka - lekarka i matka
śli zdarzają sią nawet po ka dym kar- - charakter wymiotów typowy dla
dwójki maluchów - odpowiada w
przerostowego zwą enia odzwiernika
mieniu, ale dziecko chą tnie ssie,
niej na najczęSciej pojawiające się
(wiek dziecka poni ej 10 tygodni;
oddaje smółką , nie traci zbyt wiele na
pytania i problemy związane z
chlustające wymioty po każdym po-
wadze, zachowuje sią normalnie, nie
karmieniem piersią.
siłku lub w trakcie jedzenia; wydala-
ma innych objawów, nale y uznać, e
Książkę można zamówić za na-
nie prawie całej treści ołądka;
w ciągu kilku dni objawy miną. W tym
szym poSrednictwem - szczegóły
okresie ycia dziecka trzeba być czuj- dziecko przed tym momentem wyglą-
na s. 19
12 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
- objawy mijają w miarą dojrzewania, ciechy, które mogą objadać sią na 8. Nietolerancja pokarmów.
w drugim półroczu prawie nie zdarza- okrągło. Jeśli czą ste karmienie ma Jeśli dziecko dostaje inny pokarm
ją sią , nigdy nie wystą pują po 12-tym charakter zmuszania do jedzenia, i ni matczyne mleko, mo na rozwa ać
miesiącu ycia dziecka odbywa sią w napią ciu: jedz, jedz nietolerancją lub uczulenie. Zmiana
W przypadku dziecka karmionego maleńki, bo jesteś taki chudziutki , to jednej mieszanki z krowiego mleka na
wyłącznie piersią mo emy podejrze- mo e zaowocować ulewaniem inną - te z krowiego mleka - nie ma
wać nastą pujące przyczyny ulewania: nadmiaru pokarmu. wią kszego znaczenia, poza psychicz-
1. Szybki wypływ pokarmu u 3. Nerwowa, nieprawidłowa nym nastawieniem rodziców. Ma na-
matki. opieka. tomiast sens przejście na preparaty
Dziecko nie nadą a z połykaniem Pierwsze dziecko to zawsze eks- od ywcze dla niemowląt wytworzo-
pokarmu, który wrą cz tryska z piersi. peryment dla całej rodziny. Rodzice ne na bazie innych białek. Jeśli cho-
Przy jedzeniu dziecko dławi sią , pu- niewprawni, a dziadkowie rozemocjo- dzi o inne pokarmy, to czasem warto
szcza pierś z krzykiem, a przy tym nowani. Czasem w atmosferze ogól- poeksperymentować. Do szóstego
łyka du o powietrza. Odbijanie po- nego napią cia zapomina sią te o miesiąca ycia nie ma w ogóle potrze-
łknią tego powietrza wią e sią z ule- trzymaniu dziecka w pozycji piono- by dawania soczków, owoców czy
waniem. U takich dzieci czą sto wej, by mogło odbić połknią te powie- papek. Ale jeśli jest taka potrzeba
pojawiają sią inne dolegliwości, np. trze. (dziecko karmione sztucznie lub w
kolka jelitowa, niechą ć do ssania. 4. Następujące zbyt szybko po sposób mieszany; dziecko słabo przy-
Rada: jedzeniu zabiegi pielęgnacyjne - bierające na wadze; cierpiące na za-
Po uruchomieniu odruchu wypły- zwłaszcza odbywające sią w pozycji parcia itp.), mo na próbować
wu pokarmu z piersi, gdy zauwa y- zmieniać jedne pokarmy na inne,
my, e dziecko nie radzi sobie z podobnego typu. Zmiana powinna być
łykaniem, nale y przerwać karmienie konsekwentna, tzn. 4-5 dni testujemy
na 1-2 minuty. W tym krótkim czasie nową potrawą , nie podając w tym cza-
trzeba po pierwsze podnieść dziecko sie starej ani adnej dotąd dziecku nie
do pozycji pionowej, aby odbiło po- znanej.
łknią te ju powietrze; po drugie Warto podkreślić, e uczulenie na
opró nić nieco pierś przez odciągnią - składniki diety dziecka (rzadziej wy-
cie niedu ej ilości pokarmu, np. na stą puje uczulenie dziecka na składni-
pieluszką . W kolejnych minutach kar- ki diety matki) nie objawia sią tylko
mienia warto tylko przerywać dziec- wymiotami. Na ogół jest to zespół kil-
ku ssanie na chwilką , wtedy gdy ku objawów, obejmujący ró ne kło-
objawy dławienia powtarzają sią . poty ołądkowo - jelitowe, zmiany
Dzieci dość szybko uczą sią same re- skórne, zmiany zachowania, a nie-
gulować tempo ssania i po pewnym rzadko mama czy tata mają lub mieli
czasie same wiedzą, kiedy muszą choroby uczuleniowe.
przerwać, uspokoić oddech i pocze-
kać, a mleko samo ścieknie po pier- Zazwyczaj we wszystkich powy -
si. Po opró nieniu jednej piersi, a szych sytuacjach poza wyeliminowa-
zwią kszającej ciśnienie wewnątrz-
przed zaproponowaniem drugiej tak- niem w miarą mo liwości przyczyn
brzuszne; na wznak, z nó kami zadar-
e warto potrzymać niemowlaka pio- wymiotów pomaga kilka prostych za-
tymi do góry.
nowo do odbicia. W takiej sytuacji sad pielą gnowania niemowlą cia
5. Zbyt wczesne wprowadzanie
wią cej jest po ytku z odbijania w trak- skłonnego do ulewania:
pokarmów stałych.
cie karmienia ni czekanie w nieskoń- - przytrzymywać dziecko przez parą
6. Niektóre dzieci pobudza do wy-
czoność na odbicie po pełnym minut po jedzeniu w pozycji piono-
miotów przedłużający się płacz.
karmieniu. wej, aby umo liwić mu dobicie po-
7. Nietolerancja leków.
2. Przekarmianie. łknią tego powietrza
Do szóstego miesiąca leki są w
Co do tej przyczyny zdania są - nie przewijać bezpośrednio po jedze-
zasadzie jedynymi substancjami, poza
podzielone - mo na ją jednak na pew- niu
pokarmem matki, które dziecko mo e
no brać pod uwagą u dzieci urodzo- - przewijak ustawić tak, aby wezgło-
otrzymywać doustnie. Niektóre z nich
nych przedwcześnie. Nie da sią jednak wie było lekko uniesione w stosunku
mogą być tolerowane zle (np. prepa-
ukryć, e bywają mamy, które na ka - do podło a
raty elaza), a niektóre mogą uczulać
de kwilenie pociechy oferują pierś
(np. sztucznie barwione witaminy,
pełną mleka, jak równie bywają po-
syropy itp.)
Dokończenie na s. 15
2/97 13
LMM FUNDAMENTY RODZINY
...
Bioenergoterapia Kiedyś bą dąc w Licheniu , uświado-
Pani Anna jeszcze w
W pewnym okresie ycia pani miła sobie, e nawet jeśli człowieko-
młodości zapragnęła coś w
Anna zetkną ła sią w klubie parapsy- wi głą boko zranionemu i cierpiącemu
życiu osiągnąć, zaznaczyć
chologicznym z grupą bioenergotera- wydaje sią , e Bóg nie wysłuchuje
jakoś swj ślad na tej ziemi,
peutów i okazało sią , e ona tak e jego modlitw, to On w swojej mądro-
zrobić coś, co by po niej
posiada podobne zdolności, które ści obdarowuje go w inny sposób. Ale
zostało. Wymarzyła sobie
mo e wykorzystać, by pomóc lu- upragnione począ cie nadal nie nastą -
ustabilizowane życie: mąż,
dziom. Pani Anna dostrzegła w tym powało i wtedy któryś z lekarzy za-
dwoje dzieci - absolutnie nie
szansą na zrealizowanie swego ycio- proponował pani Annie metodą
więcej, niezależność
wego planu - zaznaczyć jakoś swoją zapłodnienia in vitro. Z początku
materialna...
obecność na ziemi, zostawić po sobie wszystko wydawało sią bardzo pro-
coś dobrego, potwierdzić swoją war- ste; lekarz powiedział, e w jej przy-
tość. Zaczą ła wią c korzystać ze swo- Ku uwolnieniu padku na pewno sią wszystko uda.
ich mo liwości - i rzeczywiście - Wydarzeniem przełomowym była Podczas odwiedzin w poradni rodzin-
ludzie, których przyjmowała, stwier- rozmowa z siostrą Eustelą z klasztoru nej przy jednym z kościołów powie-
dzali wyrazną poprawą zdrowia. Le- w Aagiewnikach, gdzie znajduje sią dziano jej jednak, e takie rozwiązanie
czyła i stawiała diagnozy za darmo - obraz Jezusa Miłosiernego. Pani Anna jest nie do przyją cia dla człowieka
wydawało jej sią , e robi coś dobre- pojechała tam, by kupić komuś w pre- wierzącego. Staną ła wią c przed wy-
go, nie zastanawiała sią wówczas, czy zencie dzienniczek siostry Faustyny. borem: zrealizować za wszelką ceną
to jest zgodne z wolą Boga, była na- Podczas rozmowy z siostrą wspo- wspólne - jej i mą a - pragnienie po-
wet przekonana, e skoro On dał jej mniała o swoje działalności i po raz siadania dzieci lub zaprzepaścić tą
taki dar, to powinna dzielić nim z in- pierwszy usłyszała, e to, co do tej szansą . Wszyscy wokół doradzali
nymi - przecie przychodzili do niej pory uwa ała za dar od Boga, nieko- pierwsze rozwiązanie. Był to jeden z
nawet ksią a.... Z czasem zjawiało sią niecznie musi pochodzić od Niego, a najtrudniejszych i najbardziej drama-
coraz wią cej osób, zajmowało to co- nawet mo e być niebezpieczne. Jed- tycznych wyborów, związany z
raz wią cej czasu, kosztowało coraz nak jeszcze przez osiem lat zajmowa- ogromnym cierpieniem. W tej udrą ce
wią cej sił i bywały chwile, e pani ła sią bioenergoterapią i udzielała pani Anna czuła sią bardzo osamot-
Anna, przekazując energią innym, porad. Wtedy trafiła do grupy neoka- niona, wydawało sią jej nawet, e Bóg
zaczynała słabnąć i chorować. Podsu- techumenalnej, gdzie zwierzyła sią ze sią od niej odwrócił. Zadawała sobie
wano jej wią c ró ne sposoby pozyska- swych wątpliwości. Katechiści pod- pytanie: dlaczego to wszystko ją do-
nia energii: wznoszenie rąk ku górze, powiedzieli jej prosty sposób - tkną ło? Jest przecie tyle rodzin, w
wymawianie tajemniczych formuł - Wznieś rą ce do krzy a i poproś Jezu- których dominuje przemoc, alkoho-
wtedy jeszcze ciągle nie zadawała sa: Panie, jeżeli moje zdolnoSci nie lizm, głód, bieda i ci ludzie mają dzie-
sobie pytania, skąd naprawdą pocho- pochodzą od Ciebie, to zabierz mi je . ci. Jej przecie powodziło sią dobrze,
dzi ta energia. Uzyskiwała coraz wy- I po tej modlitwie pani Anna nie od- była szczą śliwa w mał eństwie - dla-
sze stopnie zaawansowania i wiedzy, czuwała ju adnej energii - poczuła czego wią c Bóg nie chce jej dać tego,
ale równocześnie popadała w coraz sią wewną trznie pusta, ale równocze- co, jak sądziła, nale y sią jej. Wtedy
wią ksze uzale nienie od uprawianych śnie jakby uwolniona od czegoś. usłyszała, e dziecko nie jest warto-
praktyk. Pewnego razu podsunią to jej ścią, która sią człowiekowi bezwzglą -
wizerunek jakiegoś hinduskiego Niepłodność dnie nale y. I chocia tego nie
bóstwa, kazano poło yć na nim rą ce i O tym, e -jak mówi - Bóg wycho- rozumiała, podją ła dramatyczną decy-
czerpać z niego energią . Poczuła wte- wuje nas poprzez fakty naszego ycia zją , e zgadza sią na wolą Bo ą i nie
dy ogromny niepokój - nie zgadzało - tak e poprzez cierpienie, przekona- poddała sią zabiegowi in vitro. Teraz
sią to zupełnie z jej przekonaniami ła sią , gdy obydwoje z mą em staną li
religijnymi, którym mimo wszystko w obliczu doświadczenia niepłodno-
starała sią być wierna. Powoli zaczą - ści. Kolejne wizyty u lekarzy, modli-
ły otwierać sią jej oczy. twy, pielgrzymki do sanktuariów.
Dokończenie obok
14 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
strach przed pobieraniem komórek
stwierdza: Wszystkim kobietom, któ- Zapłodnienie in vitro... ,
jajowych, badaniami, obawa, czy sią
re odczuwają tego rodzaju dramat,
dokończenie ze s. 10
to wszystko uda itd. Myśl, czy wszy-
chcę powiedzieć: warto pozostać
wiernym Bogu, mimo że w takiej chwi- cja zdrowotna odbiega od normy. Z stko bą dzie dobrze, czy nie bą dzie
li jest nam bardzo ciężko; warto po- całą ostrością stawiane są czasami powikłań, poronienia, czy nie zosta-
pytania na temat ojcostwa i macie- nie wykryta adna wada genetyczna,
zostać wiernym temu, co mówi
KoSciół - nawet wbrew swojemu pra- rzyństwa oraz odpowiedzialności za czy uszkodzenie wydaje sią w tych
powstałe ycie. Kto powinien pono- wypadkach tak dominująca, e braku-
gnieniu . Utwierdziła sią w swoim
sić konsekwencje ewentualnego upo- je czasem śmiałości, by skonfronto-
wyborze, kiedy lekarz - wydawałoby
śledzenia dziecka z probówki: jego wać te marzenia i yczenia z
sią bardzo jej yczliwy - nieopatrznie
rodzice, dawcy gamet, lekarze prze- rzeczywistością.
wyjawił pewnego razu, e jesli nie
prowadzający zapłodnienie, czy mo e W adnym wypadku nie chcą ura-
udaje sią zapłodnienie nasieniem
mą a, to bierze sią czą sto innego daw- ci, którzy dokonywali badań prenatal- zić nikogo z prze ywających dramat
cą . Okazało sią , e liczy sią tylko suk- nych? Miałem kilka razy okazją roz- niepłodności. Jej przyczyny są ró no-
mawiać z kobietami, które zamierzały rodne i bardzo czą sto niezawinione.
ces, e ona jako pacjentka mogła
poddać sią zabiegowi zapłodnienia in Nie jest jednak odosobnionym przy-
nawet o niczym nie wiedzieć.
vitro, lub prze yły ten zabieg, a wła- padek, e jej przyczyną jest przebyta
ściwie cały proces, który łącznie z kiedyś aborcja, e niepłodność ta jest
Przyjąć krzyż
badaniami wstą pnymi rozciąga sią na skutkiem u ywania środków antykon-
To był niezwykle trudny czas, ale
tygodnie i miesiące. Wydaje mi sią , cepcyjnych, czy te wczesnoporon-
postarała sią ofiarować Bogu swoje
niestety, e argumentacja etyczna nych. Jak e wa na okazuje sią w tym
cierpienie ze wszystkie kobiety, które
nie chcą przyjąć dziecka, które z ró - przeciw takiemu zapłodnieniu prze- wypadku odpowiedzialność za zdro-
wa nie nie odgrywa istotnej roli w wie i płodność swojego organizmu i
nych powodów zabijają je. Chocia
podejmowaniu konkretnych decyzji. jak nieubłagane są prawa natury.
serce płakało w niej z bólu, przyją ła
swój krzy i kiedy go zaakceptowa- Na pierwsze miejsce wysuwa sią ra-
ła, zaczą ła doznawać Bo ego pocie- czej pragnienie urodzenia dziecka,
szenia. Bardzo wiele zawdzią cza w tej
mierze wejściu na drogą neokatechu-
Korzystając z okazji, chciałbym serdecznie podziękować księdzu Januszowi za czas
menatu - dzią ki temu ruchowi zaczą -
nam poSwięcany i za pisanie do Fundamentów... . Nie miałem okazji poznać księdza
ła na nowo odkrywać znaczenie słowa
Janusza osobiScie, co jednak nie przeszkadza spotykać go na tych łamach jak starego
Bo ego dla jej ycia, zaczą ła go słu- znajomego. Dziękujemy OpatrznoSci, że zetknęła nas z tak kompetentnym i wrażliwym
kapłanem studiującym bioetykę w Austrii. Życzymy księdzu Januszowi owocnego fini-
chać i poddawać sią woli Pana Boga.
szu studiów i rychłej pracy w kraju, gdzie w dziedzinie bioetyki tak wiele jest dróg do
Najwa niejsze doświadczenie?
wyprostowania.
Pani Anna mówi: Tyle lat Pan Bóg
Roman Strus
patrzył cierpliwie na te moje wyskoki
i w tej chwili, w miarę jak ja stopnio-
wo oddaję Mu swoją wolnoSć, staję
- w pierwszej godzinie po jedzeniu
Ulewanie pokarmu ,
się coraz bardziej wolna. Warto zgo-
mo na uło yć dziecko na lewym boku
dokończenie ze s. 13
dzić się z wolą Bożą. Bóg jest dla nas
lub na brzuchu, z głową lekko unie-
dobry - nawet poprzez cierpienie, cho-
sioną. W tym czasie nale y być bar-
ciaż my w danej chwili możemy tego
- nie układać do przewijania ani do dzo czujnym, nie oddalać sią zbytnio
nie rozumieć, ale efekt końcowy bę-
snu na poduszce, która unosi tylko i obserwować dziecko
dzie dla nas dobry, mimo że człowie-
główką lub powoduje zginanie tuło- - karmić czą sto, w małych ilościach
kowi wydaje się czasem, że jest
wia - otoczyć dziecko spokojem, nie prze-
zupełnie inaczej .
- nie sadzać niemowlą cia rzucać na nie własnych stresów.
- przewijając nie zadzierać nó ek Jeśli objawy nie mijają w drugim
dziecka pionowo do góry, raczej półroczu ycia, nale y zasią gnąć po-
unieść dłonią pośladki, pozostawiając rady gastrologa lub dobrego, doświad-
(Artykuł został napisany
nó ki swobodnie rozło one czonego pediatry. Objawy, które u
na podstawie audycji radiowej
- łó eczko dziecka ustawiamy tak, aby wią kszości dzieci są zupełnie niegro-
Beaty Mencel z Krakowa -
wezgłowie było uniesione o ok. 30 zne i przejściowe, u nielicznych mogą
dziękuję autorce za udostępnienie
w stosunku do podłogi (pod nó ki mieć powa ną przyczyną .
nagrania. Imię bohaterki
mo na podło yć ksią ki itp.)
zostało zmienione.)
2/97 15
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Zają cia prowadzone były profesjo- zorganizować kurs dla mojego narze-
nalnie, wspaniale przygotowane od czonego i przyjaciół. Spytałam Pań-
strony merytorycznej i organizacyjnej. stwa Strusów - zgodzili sią z
Przede wszystkim udzielająca była uśmiechem, dla nich to kolejne godzi-
radość i optymizm Państwa Strusów, ny wykładu, dla mnie powtórka, a dla
co tłumaczyli swoim stylem ycia. I około trzydziestoosobowej grupy go-
jako receptą na wieloletnią miłość i dziny spą dzone nad wykresami. Cie-
szacunek mał onków podawali szą sią bardzo i zachą cam wszystkich,
estem studentką pedagogiki i w właśnie styl naturalnego planowania którzy zamierzają kiedyś być rodzi-
ramach swoich studiów miałam rodzin. Po ka dym spotkaniu bardzo cami!
Jobowiązkowy kurs naturalnego ałowałam, e nie uczymy sią natu- Dlaczego naturalne metody? Po
planowania rodziny. Muszą przyznać, ralnych metod razem z moim narze- pierwsze i podstawowe - dla człowie-
e kiedy dowiedziałam sią , i przez czonym, który w tym czasie był n ka wierzącego innych metod nie ma,
cztery soboty bą dzie zają te przedpo- stypendium zagranicznym. Oczywi- a dalej to naturalne metody planowa-
łudnie, nie byłam zachwycona. Kilka ście mo na du o przekazać, ale nie nia rodziny uczą rzeczywiście szacun-
razy wcześniej czytałam, a nawet atmosferą spotkań. Po ka dych zają - ku dla drugiej osoby, traktowania jej
uczestniczyłam w spotkaniach na te- ciach dzieliłam sią swoją wiedzą z jako podmiotu miłości, pomagają za-
mat naturalnego planowania rodziny przyjaciółmi i znajomymi, zachą ca- pominać o swoim egoizmie, uczą
i niestety moja wiedza w tej dziedzi- łam kole anki do rozpoczą cia dokład- systematyczności, wytrwałości,
nie nie postą powała do przodu. Ale nych obserwacji swoich cykli i wstrzemią zliwości - po prostu same
skoro trzeba i konieczne jest zalicze- zastanawiałam sią , co zrobić, aby mój zalety... Najlepiej samemu sią o tym
nie... Dodatkowo przygotowują sią do narzeczony po powrocie mógł wziąć przekonać, a ja bardzo polecam.
mał eństwa, wią c te najwy szy czas, udział w takim kursie. Mocno bowiem
eby zgłą bić temat. I tak poznałam przeją łam sią tym, e naturalne pla-
Autorka jest studentką Instytutu
państwa Aleksandrą i Romana Stru- nowanie rodziny to sprawa kobiety i
Wychowania ChrzeScijańskiego w War-
sów, mał eństwo, które bezinteresow- mą czyzny po równo. Poznanie te
szawie, gdzie przedmiot Naturalne
nie, z poświą ceniem swojego czasu, tajemnicy kobiety od strony jej fizjo-
planowanie rodziny jest od trzech lat
fachowo, z zapałem i humorem uczy- logii pomaga bardziej rozumieć i ko-
obowiązkowy dla studentów czwartego
ło odpowiedzialnego rodzicielstwa. chać. I tak zrodził sią pomysł, aby
roku.
Droga redakcjo, centach przyczyny są trudne do usta- po stronie mą czyzny. Warto tutaj
lenia. Czą sto przyczyna le y zarów- powiedzieć wyraznie, e im wcześniej
Chciałbym jak o lekarz i katolik no p jednej jak i po drugiej stronie. O wykryta zostanie przyczyna niepłod-
zabrać głos w wa nej sprawie doty- ile kobiety, w których macierzyństwo ności, tym łatwiej ją leczyć. Gdy mą -
czącej braku potomstwa w mał eń- jest głą boko zakodowane, z reguły czyzna (pod wpływem ginekologa i
stwach. Wszyscy wiemy (a mo e chą tnie (to nie znaczy - bez oporów) ony) zgłasza sią na badanie, staje
wiedzą to tak naprawdą bezpłodni poddają sią badaniom, o tyle mą czy- przed kolejnym dylematem. W Pol-
mał onkowie), jak wa ną sprawą jest zni zrzucają świadomie lub podświa- sce bowiem rutynowe badanie nasie-
rodzicielstwo. Dzieci są owocem, domie cały problem na drugą stroną . nia odbywa sią w ten sposób, i
obrazem i celem miłości mał onków. Aączy sią to ze strachem ( co by było, wrą cza sią mą czyznie pusty pojemni-
Gdy ich brak, jak e czą sto pojawiają gdyby sią okazało, e to ja jestem nie- czek, wskazuje drzwi ubikacji lub
sią konflikty, napią cia. Zwykle to ko- płodny), co w oczach samego mą czy- pokoju z erotycznymi plakatami bądz
bieta obwinia sią za brak potomstwa, zny czyni go mniej wartościowym, filmami i ka e sią mu wrócić za chwilą
chocia z badań wynika, e około 40% mniej mą skim. Czą sto bywa, e ko- z zawartością. Kto musiał przez to
przyczyn bezpłodności le y po stro- bieta przez kilka lat leczy sią , prze- przejść, wie, jak jest to upokarzające.
nie kobiety i tyle samo, bo około 40% chodzi bolesne badania, gdy tym
po stronie mą czyzny; w 20% zaś pro- czasem przyczyna bądz jej czą ść tkwi
Dokończenie na s. 17
16 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Leczenie ... , dokończenie ze s.16 orgazm miał miejsce podczas po y- konu, który jest dla plemników obo-
cia). Ktoś mo e powie, o co tyle krzy- ją tny. Wyniki uzyskane przy ich u y-
ku
Czą sto lekarz łamie zasady moralne - o trochą nasienia? Czy nie ciu są obiektywne i miarodajne. Tego
prościej pozyskać nasienie przez ma- typu prezerwatywy nie są dostą pne na
(gdy pacjent nie zgadza sią na taką
sturbacją , a pózniej sią wyspowiadać? naszym rynku (mo na je sprowadzić
formą , mówiąc e przecie wią kszość
Nie jest to jednak zgodne z prawem np. z Anglii) i są dość drogie (około
chłopców w wieku dojrzewania sią
naturalnym i moralnym . 15 funtów za sztuką ). (...) Fachowo
onanizuje. Wielu mą czyzn, którzy
Do badania nasienia, w którym produkt ten nazywa sią SCD (semi-
wewną trznie nie zgadzają sią z taką
uwzglą dnia sią jego cechy fizyczne: nal collection device). Otrzymuje sią
formą, z braku wiedzy, przy silnej
gą stość, ilość plemników, odsetek ru- go wraz z instrukcją w ją zyku angiel-
chą ci posiadania potomstwa oraz z
chliwych, mało ruchliwych, prawidło- skim.
braku alternatywy godzi sią na grzech
cią ki. Dla katolików moralnie i me- wo zbudowanych itd., muszą być Kończąc yczyłbym sobie, aby
spełnione określone warunki. Dostą p- nasze państwo, zamiast dokładać do
dycznie uznaną metodą jest pobranie
ne na naszym rynku prezerwatywy są środków antykoncepcyjnych (prze-
nasienia podczas stosunku z oną, z
wykonane z lateksu, który sam ma ciwnych yciu) dofinansowało tego
u yciem prezerwatywy z dziurką w
właściwości plemnikobójcze. A wią c typu produkty, które mogą pomóc w
środku. Wówczas to po wytrysku
taka prezerwatywa nie jest odpowie- posiadaniu upragnionego potomstwa.
czą ść nasienia dostaje sią do pochwy
ony, reszta zaś zostaje w prezerwa- dnia do tego typu badań, a wynik uzy- Życzą wszystkim niepłodnym mał-
skany nie jest miarodajny. W USA, w onkom, którzy zechcą skorzystać z
tywie, skąd mo na wykorzystać je do
analizy nasienia. Moralnie jest to do- Anglii stosuje sią identyczne pod tej formy badań, spokoju sumienia i
wzglą dem kształtu prezerwatywy do prawdziwej wolności dzieci Bo ych.
puszczalne (nasienie zostało zło one
celów medycznych, wykonane z sili- Z powa aniem
w pochwie kobiety, a świadomy
lek. med. W.M.
raz i spojrzeć na wszystko z perspek-
Zjednoczenie przez cierpienie ,
Komentarz redakcji:
tywy wieczności. Być mo e winien
ciąg dalszy ze s. 1
jest świat, w którym wzrastali, a któ-
Obydwoje bardzo wcześnie zdecy- ry wabił ich obietnicą, e mo e zaspo- Zawarte w liScie jednoznaczne
dowaliśmy sią połączyć nasz krzy z koić ka de ich pragnienie - jeśli ktoś stwierdzenie, że uzyskanie nasienia w
Jego krzy em na naszej drodze wiary ma coś, czego my nie mamy, chcemy drodze stosunku odbytego z użyciem
ku Niebu. Modliliśmy sią i nadal mo- to bezwzglą dnie osiągnąć, nie zwa a- dziurkowanej prezerwatywy jest mo-
dlimy sią o prowadzenie, siłą i nadzie- jąc na konsekwencje. Pokusą nasze- ralnie dopuszczalne, nie jest oczywi-
ją . go zsekularyzowanego świata jest ste, ponieważ wSród moralistów
Nie da sią o własnych sił udzwi- wizerunek dziecka jako symbolu po- katolickich nie ma co do tego pełnej
gnąć krzy y, które zostały nam dane. zycji społecznej albo te jako dobra, zgody, jak również w oficjalnych do-
Tylko z Bo ą pomocą jesteśmy w sta- do którego ka de mał eństwo ma bez- kumentach KoScioła nie znajdujemy
nie nieść tak cią ki krzy . Paul i ja wzglą dne prawo. wyrażonego wprost stanowiska wobec
nie jesteśmy świą tymi ani mą czenni- Dla nas cierpienie spowodowane takiego sposobu. ZdecydowaliSmy się
kami. Nieustannie zwracamy sią do niepłodnością jest jak zaprawa spaja- na zamieszczenie tego listu, ponieważ,
naszego Pana, Jezusa Chrystusa, za jąca cegły budowli. Nasza miłość jak nam się wydaje, jego autor pre-
wstawiennictwem Maryi i całej armii mał eńska i śluby, jakie zło yliśmy zentuje nieczęsto spotykaną w tej dzie-
świą tych w Niebie. Lą k, przygną bie- sobie 23 lata temu, zostały poddane dzinie postawę uczciwoSci wobec
nie i rozpacz wcią czają sią w ciem- sprawdzianowi i umocniły sią w tej siebie samego. Tam gdzie wiele osób
ności. Pragnienie posiadania dzieci cią kiej próbie. Jakiś mądry i świą ty dopuszcza możliwoSć mniejszego
jest naturalnym przedłu eniem ludz- człowiek powiedział, e nic tak nie zła , on szuka jednak innej drogi,
kiej i nadprzyrodzonej miłości mą a i jednoczy i nie łączy ludzi ze sobą jak która byłaby zgodna z sumieniem
ony. Lecz ostatecznie dzieci są naj- wspólnie dzielone cierpienie. W cier- ukształtowanym przez wiarę.
cenniejszym darem Boga dla mał on- pieniu i dzią ki niemu mogliśmy lepiej W następnym numerze wrócimy do
ków. Potrzeba naprawdą wielkiej zrozumieć, jaką tajemnicą jest ka dy tego tematu i postaramy się przedsta-
pokory, by zaakceptować wolą Boga, z nas w obliczu Stwórcy. wić inne możliwoSci godziwego postę-
który odmówił nam tego daru. powania w diagnozowaniu i leczeniu
Niepłodność staje sią przyczyną niepłodnoSci.
rozpadu wielu mał eństw. Być mo e
nie potrafiły one wyjść poza tu i te- Dokończenie na s. 18
2/97 17
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Zjednoczenie przez cierpienie ,
dokończenie ze s. 17
a początku marca tego roku sią wokół poją cia miłości Boga do Jeśli spojrzymy na nasze ycie
przebywał w Polsce przez kil- człowieka i odpowiedzi Bogu poprzez oczyma wiary, przekonujemy sią , e
Nka dni Keith Bower z miłość bliznich, potem pokazuje sią nasz krzy i związane z nim cierpie-
centrali CCL w Cincinnati. Podczas sylwetki kilku świą tych i na przykła- nie są dla nas prawdziwym błogosła-
audycji w Radiu Maryja, a tak e na dzie ich ycia przedstawione są cnoty wieństwem. Obejmując ten krzy ,
zorganizowanej w Warszawie teologiczne i kardynalne. Je eli cho- razem z Paulem modlimy sią , byśmy
konferencji prasowej mówił on o dzi o tematy związane z płciowością, potrafili przyjmować wolą Bo ą i by
programie wychowania do czystości, to nie są one realizowane w szkole, w inne mał eństwa znajdujące sią w
zatytułowanym Nowi Koryntianie , grupie. Przekazanie dzieciom podstaw podobnej sytuacji czerpały siłą z wia-
opracowanym i opublikowanym w wiedzy w tym zakresie pozostawione ry.
1996 roku przez zespół amery- jest rodzicom, którzy otrzymują jako Dzień Matki, Dzień Ojca, Boże
kańskich nauczycieli związanych z pomoc specjalny podrą cznik wyja- Narodzenie wcią powodują ró ne
powołaną przez The Couple to Couple śniający poszczególne kwestie i suge- problemy emocjonalne. Teraz łączy-
League (nazwa Ligi Małżeństwo rujący sposób przekazu. Takie my nasz ból z mą ką Chrystusa i w ten
Małżeństwu w USA) Fundacją na wychowanie jest w pełni zgodne z sposób odnajdujemy nasze wybawie-
rzecz Rodziny. Program ten, którego zaleceniami Papieskiej Rady ds. Ro- nie z lą ku i trwogi. Mo emy przetrwać
pierwsza czą ść przeznaczona jest dla dziny, zawartymi w prezentowanym dzią ki codziennej Mszy i wsparciu
szkół podstawowych, ma stanowić przez nas w numerze 14 Fundamen- rodziny. Oczywiście bardzo pragnie-
alternatywą dla szkolnego programu tów... dokumencie Ludzka płcio- my móc trzymać w ramionach nasze
edukacji seksualnej. woSć - prawda i znaczenie . własne dziecko i pewnego dnia tak sią
Począwszy od klasy szóstej tematy stanie. Wszystkie te niechciane
Dlaczego tytuł Nowi Koryntianie ? koncentrują sią na wychowaniu do dzieci, zabijane ka dego dnia poprzez
Autorzy tak wyjaśniają jego sens: czystości i odpowiedzialności aborcją , odnajdą kochające ramiona,
Rwięty Paweł przyniósł do Koryntu Co wieczór rodzice i dzieci zasia- które ich utulą, kiedy razem z Paulem
przesłanie o miłoSci w czasie, kiedy dają w domu do rozmów, zabaw, ćwi- - da Bóg - znajdziemy sią w Niebie.
okreSlenie córa Koryntu, oznaczało po czeń, wspólnej modlitwy - program W doczesnym rozumieniu jesteśmy
prostu prostytutkę. Mamy nadzieję, że anga uje zatem całą rodziną , pomaga bezdzietni, ale w perspektywie nad-
możemy pomóc przekazać tę samą rodzicom nawiązać kontakt z dzieć- przyrodzonej nasze mał eństwo owo-
prawdę o miłoSci i tego samego Chry- mi i podtrzymać ten dialog w wieku cuje w sposób przekraczający nasze
stusa młodym ludziom żyjącym we dorastania. najśmielsze marzenia. Doświadczamy
współczesnym Swiecie, w nowym Ko- Trwają starania o wydanie progra- wielkiego błogosławieństwa.
ryncie, potrzebującym pouczenia o mu Nowi Koryntianie tak e w Pol-
Libby Sikorski
Bożym planie dla chrzeScijańskiej sce - bą dziemy na bie ąco
(Przekład z Family Founda-
miłoSci i o Bożym planie płciowoSci . informować o postą pach w tej pracy.
tions , listopad - grudzień 1996)
Konstrukcja programu M. T.
W ka dej klasie, od zerówki po-
czynając, a na ósmej kończąc, w ra-
mach katechezy poświą ca sią jeden
tydzień na realizacją zagadnień pro-
gramu. Specyfika tych zają ć polega
właśnie na tym, e szkoła nie wyrą -
cza rodziców, lecz tylko współpracu-
je z nimi w realizacji ich
Przed zatwierdzonym przez MEN zestawem książek do wycho-
podstawowych zadań wychowaw- wania seksualnego. Autorka nazywa się Lynda Madaras, a ze-
czych: rodzice posługują sią tym sa- staw nosi tytuł Co się dzieje z moim ciałem? i jest przeznaczony
mym podrą cznikiem co nauczyciel i
dla uczniów klas V - VIII. Zawiera on treSci demoralizujące i wul-
bez ich aktywnego udziału realizacja
garne. Wypada zainteresować się, z jakich pomocy korzystają wy-
tego programu jest niemo liwa. W po- chowawcy naszych dzieci.
czątkowych klasach tematy obracają
18 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Pierwszy w Polsce:
- J. S. Kipley: Sztuka naturalnego pla-
nowania rodziny (299 stron) - najpeł-
niejsze ują cie zagadnień związanych z
odpowiedzialnym rodzicielstwem.
Przedstawienie metody objawowo ter-
micznej i jej zastosowania w trudnych
sytuacjach (premenopauza, powrót
płodności po porodzie, trudności z po-
czą ciem dziecka); kwestie moralne,
ekologiczne karmienie piersią.
Przystępne i kompletne xródło wiedzy o naturalnym planowaniu rodziny
Cena: 10 zł*.
- Karty obserwacji codziennych: prak-
LEKTURA - 32 lekcje - każda zajmuje nie więcej niż 15 minut
tyczny zeszyt o wygodnym formacie z
14 gotowymi kartami do zapisywania
ĆWICZENIA - 20 autentycznych kart, pokazujących różne życiowe sytuacje
obserwacji cyklu. Cena: 2 zł*.
PRAKTYKA - prowadzenie własnych obserwacji
- Ćwiczenia: 20 kart z zapisanymi ob-
serwacjami do samodzielnej interpreta- KONSULTACJE - możliwoSć korespondencyjnego wyjaSnienia wątpliwoSci
cji, opatrzonych dokładnymi i uzyskania pomocy w interpretacji trzech pierwszych własnych cykli
wyjaśnieniami. Cena: 2,5 zł*.
DALSZA POMOC - pismo Ligi Małżeństwo Małżeństwu Fundamenty
- M. Nehring - Gugulska: Warto kar-
rodziny wysyłane bez dodatkowych opłat przez rok po nabyciu materiałów
mić piersią (86 stron) - bardzo prak-
Domowego kursu naturalnego planowania rodziny
tyczna ksią ka lekarki - świetnego
znawcy tematu i praktyka, napisana w
formie odpowiedzi na najczą ściej po-
jawiające sią pytania i problemy. Au-
Jakie korzyści niesie z sobą kurs domowy?
torka jest członkiem Komitetu
Upowszechniania Karmienia Piersią
WYGODA - mo ecie uczyć sią sami w zaciszu własnego mieszkania, według
przy UNICEF. Cena: 7 zł*.
rozkładu uło onego przez siebie
- J. Pulikowski, G. A. Urbaniakowie:
Młodzi i miłoSć (198 stron) - znako-
JAKOŚĆ NAUCZANIA - program uło ony na zasadzie krok po kroku ,
mita pomoc dla rodziców, katechetów i
materiały odwołujące sią do aktualnego stanu wiedzy medycznej
wychowawców w wychowywaniu mło-
PORADY OSOBISTE - jest to unikatowa cecha kursu domowego Ligi:
dzie y do zało enia rodziny.
Cena: 7 zł*. Wasze karty zostaną sprawdzone przez profesjonalnie przygotowanych
- Ulotka: Naturalne planowanie ro- nauczycieli NPR. Otrzymujecie zatem nie tylko materiały, ale cały pakiet usług
dziny: zdrowe, skuteczne, bezpieczne
- zwią złe odpowiedzi na najczą ściej za- PODTRZYMANIE KONTAKTU - poprzez subskrybcją dwumiesią cznika
dawane pytania dotyczące NPR. Fundamenty Rodziny dotrą do Was dalsze informacje dotyczące naturalnego
Cena: 0,30 zł*.
planowania rodziny, a tak e wychowania, relacji mał eńskich itp.
- Ulotka: Antykoncepcyjne kłamstwa
Cena: 0,20 zł*.
Na Domowy kurs naturalnego planowania rodziny składa
* Do wszystkich cen doliczane są ko-
się komplet materiałów, zapewniających możliwoSć samodzielnego
szty wysyłki.
nauczenia się nowoczesnej metody objawowo - termicznej (przewodnik z 32
lekcjami, podręcznik Sztuka naturalnego planowania rodziny , zeszyt
ćwiczeń, zeszyt z gotowymi kartami do prowadzenia własnych obserwacji,
Zamówienia prosimy kierować
ulotki, roczna prenumerata Fundamentów Rodziny )
na adres:
Cena kompletu: 40 zł (w tym koszty przesyłki)
Maciej Tabor, Kopaliny 73
32-720 Nowy WiSnicz
tel. (197) 291 43.
Informacji udziela i zamówienia realizuje:
Przy zamawianiu pojedynczych
Maciej Tabor, Kopaliny 73, 32-720 Nowy Wiśnicz
ulotek prosimy o przesłanie 20 lub
30 gr i koperty ze znaczkiem.
tel. (0/197) 291 43
2/97 19
LMM FUNDAMENTY RODZINY
ierpienie mał onków, którzy nie z tego powodu swojej wartości. Nie- stwa Boga, świadczonego przez rodzi-
Cmogą mieć dzieci lub obawiają sią płodność fizyczna mo e bowiem do- ców chrześcijańskich. Wzrastając w
przyjścia na świat dziecka upośledzo- starczyć mał onkom sposobności do atmosferze pogody i ufności, cała ro-
nego, jest doświadczeniem, które win- innej, wa nej słu by na rzecz ycia dzina zostanie ubogacona wartościami
no być przez wszystkich rozumiane i osoby ludzkiej, jak na przykład adop- duchowymi poszerzonego braterstwa.
odpowiednio oceniane. Pragnienie po- cja, ró ne formy pracy wychowawczej, Przedstawiony obraz ukazuje ro-
siadania dziecka przez mał onków jest niesienie pomocy innym rodzinom czy dzinom szerokie pole działania. Bar-
czymś naturalnym. Wyra a sią w nim dzieciom ubogim lub upośledzonym. . dziej jeszcze ani eli opuszczenie dzieci
powołanie do ojcostwa i macierzyń- (Jan Paweł II, Familiaris consortio) niepokoi dzisiaj marginalizacja spo-
stwa, wpisane w miłość mał eńską. Wielu badaczy podejmowało wal- łeczna i kulturowa, boleśnie uderzają-
Owo pragnienie mo e być jeszcze sil- ką z bezpłodnością. Broniąc w pełni ca starych, chorych, upośledzonych,
niejsze w przypadku par mał eńskich godności ludzkiego przekazywania y- narkomanów, byłych wią zniów itd.
dotknią tych nieuleczalną bezpłodno- cia, niektórzy z nich uzyskali wyniki, W ten sposób poszerza sią niepo-
ścią. Jednak e mał eństwo nie daje które w przeszłości uwa ano za nieo- miernie horyzont ojcostwa i macie-
mał onkom prawa do posiadania siągalne. Zachą ca sią ludzi do konty- rzyństwa rodzin chrześcijańskich: ich
dziecka, lecz tylko prawo do podejmo- nuowania badań, aby zapobiec miłość płodna duchowo podejmuje
wania aktów naturalnych, które same przyczynom bezpłodności, umo liwić wyzwanie tych i innych naglących po-
przez sią słu ą przekazywaniu ycia. jej leczenie, by mał onkowie niepło- trzeb naszych czasów. Chrystus Pan,
Tego rodzaju prawo do posiadania dni mogli stać sią zdolni do prokrea- wraz z rodzinami i przez nie, nadal ma
dziecka sprzeciwiałoby sią jego god- cji, zachowując swą osobową godność, współczucie dla rzesz.
ności i naturze. Dziecko nie jest rze- a tak e godność dziecka.
czą, która nale y sią mał onkom, nie ( Familiaris consortio , 41)
mo e być ono uwa ane za własność. (Kongregacja Nauki Wiary:
Jest raczej darem mał eństwa, i to naj- Donum vitae. Instrukcja o szacun-
wią kszym , najbardziej ywym świa- ku dla rodzącego się życia ludzkiego
Fundamenty Rodziny dwumiesią cz-
dectwem wzajemnego oddania sią i o godnoSci jego przekazywania ) nik Ligi Małżeństwo Małżeństwu,
stowarzyszenia o charakterze niedo-
bezinteresownego rodziców. Z tego
chodowym, którego celem jest nau-
tytułu dziecko ma prawo - jak wspo- odziny chrześcijańskie, które wi-
czanie i popularyzowanie naturalnego
mniano - być owocem aktu właściwe- Rdzą we wszystkich ludziach dzie-
planowania rodziny (NPR). Sześć
go miłości mał eńskiej rodziców i jako ci wspólnego Ojca Niebieskiego, bą dą
kolejnych numerów Fundamentów
osoba od momentu swego począ cia wielkodusznie wychodzić naprzeciw
Rodziny jest wysyłane uczestnikom
mieć równie prawo do szacunku. dzieciom innych rodzin, pomagając im
kursów NPR prowadzonych przez
Bezpłodność jednak, niezale nie od i kochając je nie jako obcych, ale jako
LMM oraz jako wyraz naszej
jej przyczyn i związanych z nią pro- członków jednej rodziny dzieci Bo-
wdzią czności wszystkim ofiarodaw-
gnoz, jest cią ką próbą. Wspólnota ych. W ten sposób rodzice chrześci- com, którzy wesprą naszą działalność
darowizną na rzecz Ligi w kwocie co
wierzących powołana jest do oświece- jańscy bą dą mogli rozszerzyć zasią g
najmniej 20 zł (200tys.) przekazem na
nia i podtrzymania na duchu tych wszy- swej miłości poza wią z ciała i krwi,
konto LMM numer:
stkich, którzy nie mogą zrealizować uznając związki wywodzące sią z du-
10204014-33167-270-1
uprawnionego dą enia do macierzyń- cha, które rozwiną sią w konkretną słu-
PKO BP O/Gostynin
stwa i ojcostwa. Mał onkowie znajdu- bą dzieciom innych rodzin, czą sto
Prosimy o pisanie na przekazie,
jący sią w tej bolesnej sytuacji pozbawionych środków do ycia.
e jest to dar na rzecz LMM
powołani są do ujrzenia w niej okazji Rodziny chrześcijańskie winna o y-
Liga Małżeństwo Małżeństwu
do szczególnego uczestnictwa w Krzy- wiać wią ksza gotowość do adopcji i
ul. Spokojna 5
u Pana, zródle duchowej płodności. przysposobienia dzieci pozbawionych
05 -502 Piaseczno 3
Bezpłodne pary mał eńskie nie powin- rodziców czy te opuszczonych: pod- tel./fax (22) 756 96 56
e-mail: ligamm@logonet.com.pl
ny zapominać o tym, e tak e wów- czas gdy te dzieci, odnajdując na nowo
czas, kiedy zrodzenie potomstwa nie ciepło uczuć rodzinnych, zaznają peł-
jest mo liwe, ycie mał eńskie nie traci nego miłości opatrznościowego ojco- LMM 1997 ISSN 1234 - 8112
20 2/97
LMM FUNDAMENTY RODZINY
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
algorytm projektowanie stopy fundamentowej wg PN EN 1997 113 30 Kwiecień 1997 Rewelacje Kulikowa11 14 Kwiecień 1997 Jelcyn chce być dobry25 Fundamenty Rodziny listopad 199810 12 Kwiecień 1997 Granatniki, czekoladki i naftaRodzina jako fundament najcenniejszych wartości16 Rozpoznawanie stanów biologicznych rodziny pszczelejWniosek Rodzina 500 duza rodzina inst zapis1 03 1609 16 Kwiecień 1996 Krok do przodu, krok do tyłuZKM kwiecien 16 201216 Rozpoznawanie stanów biologicznych rodziny pszczelejid811Fehlersuchprogramm Passat 16 Scheibenwisch und waschanlage prüfen ab 08 1997BUD OG projekt 16 Przykład obliczenia ławy fundamentowej16 26 Marzec 2001 Śmiertelne Łady pułapkiwięcej podobnych podstron