Rachunkowość przedsiębiorstw, wykład 1.
Rachunkowość to szczególny rodzaj jednostkowej ewidencji gospodarczej, która ma za zadanie odwzorowanie w formie wartościowej całokształtu zdarzeń gospodarczych, stanu majątkowego, wyników finansowych jednostki, a także ciągłą ochronę mienia.
Zasady prowadzenia rachunkowości reguluje ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r.
Rachunkowość obejmuje:
Opis przyjętych zasad rachunkowości.
Prowadzenie ksiąg rachunkowych.
Okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów.
Wycena aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego.
Sporządzanie sprawozdań finansowych i innych, których dane wynikają z ksiąg rachunkowych.
Gromadzenie i przechowywanie dokumentacji przewidzianej ustawą.
Poddanie badaniu i ogłaszanie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.
Udokumentowanie przyjętych zasad rachunkowości zawiera się w:
Zakładowym planie kont.
wykaz kont księgi głównej
przyjęte zasady zapisu operacji gospodarczych na kontach księgi głównej
zasady wyceny aktywów i pasywów, np. wycena materiałów wg. rzeczywistej ceny zakupu lub nabycia w bilansie, a w ewidencji wg. stałych lub zmiennych cen ewidencyjnych (w tym przypadku określić trzeba metodę wyceny rozchodu: ewidencyjna wraz ze sposobem rozliczania odchyleń, LIFO, FIFO)
zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych i ich powiązania z kontami księgi głównej
Wykazie stosowanych ksiąg rachunkowych.
Dokumentacji systemu przetwarzania danych przy użyciu komputera.
Zakładowy plan kont powinien być oparty na tzw. wzorcowym planie kont, który zawiera 45 kont syntetycznych oznaczonych symbolami dwucyfrowymi zgrupowanych w 9 zespołach:
0 - Majątek trwały
01 - Środki trwałe
02 - Wartości niematerialne i prawne
03 - Finansowy majątek trwały
07 - Umorzenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
08 - Inwestycje
1 - Środki pieniężne i rachunki bankowe
10 - Kasa
13 - Rachunki i kredyty bankowe
14 - Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu i inne środki pieniężne
2 - Rozrachunki i roszczenia
20 - Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami
22 - Rozrachunki publicznoprawne
23 - Rozrachunki z pracownikami
24 - Pozostałe rozrachunki
3 - Materiały i towary
30 - Rozliczenie zakupu
31 - Materiały
33 - Towary
34 - Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów
4 - Koszty wg rodzajów i ich rozliczenie
40 - Koszty wg rodzajów
49 - Rozliczenie kosztów
5 - Koszty wg typów działalności i ich rozliczenie
50 - Koszty działalności podstawowej
53 - Koszty działalności pomocniczej
55 - Koszty działalności zarządu
58 - Rozliczenie produkcji
6 - Produkty i rozliczenia międzyokresowe kosztów
60 - Produkty gotowe i półfabrykaty
62 - Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów
64 - Rozliczenia międzyokresowe kosztów
7 - Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem (konta wynikowe niebilansowe)
70-0 - Przychody ze sprzedaży produktów
70-1 - Koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży - koszt własny sprzedanych produktów
73-0 - Przychody ze sprzedaży towarów
73-1 - Wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu
74-0 - Przychody ze sprzedaży materiałów
74-1 - Wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu
75-0 - Przychody finansowe
75-1 - Koszty finansowe
76-0 - Pozostałe przychody operacyjne
76-1 - Pozostałe koszty operacyjne
77-0 - Zyski nadzwyczajne
77-1 - Straty nadzwyczajne
79-0 - Obroty wewnętrzne
79-1 - Koszt własny obrotów wewnętrznych
8 - Kapitały (fundusze) zasadnicze, fundusze specjalne, rezerwy i wynik finansowy
80 - Kapitały (fundusze) zasadnicze: podstawowy, zapasowy, rezerwowy
82 - Rozliczenie wyniku finansowego
84 - Rezerwy i przychody przyszłych okresów
85 - Fundusze specjalne
86 - Wynik finansowy
87 - Podatek dochodowy i inne obciążenia wyniku finansowego
Księga rachunkowa obejmuje:
Dziennik.
Konta księgi głównej (ewidencja syntetyczna), obowiązuje zasada zapisu podwójnego.
Konta księgi pomocniczej (ewidencja analityczna).
Zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej - co miesiąc.
Zestawienie sald kont ksiąg pomocniczych - na koniec roku obrotowego, a niektórych kont również na dzień inwentaryzacji.
Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz) - jednostek, które uprzednio nie prowadziły ksiąg rachunkowych przewidzianych ustawą.