Pozabudżetowe źródła finansowania Unii Europejskiej
Do Pozabudżetowych źródeł finansowania Unii Europejskiej zaliczamy 5 źródeł:
Europejski Fundusz Rozwoju
Europejski Bank Inwestycyjny
Europejski Fundusz Inwestycyjny
Operacje kredytowe i pożyczki na rynkach finansowych
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju
Pozabudżetowe źródła stanowią 5% dochodów budżetu Unii Europejskiej.
1. Europejski Fundusz Rozwoju
Europejskie Fundusz Rozwoju ( EFR) powstał w 1959 roku. Jest to instrument finansowy Unii do wspierania rozwoju gospodarczego i społecznego krajów i terytoriów zamorskich, czyli krajów afrykańskich, wysp karaibskich i Pacyfiku. Są to głównie kolonie, terytoria powiernicze i obszary historycznie związane z krajami Unii Europejskiej. Z tego funduszu finansowane są:
Długookresowe przedsięwzięcia związane z modernizacją rolnictwa
Rozwoju infrastruktury i przemysłu
Rozwoju edukacji
Głównym źródłem finansowania tego funduszu są wkłady z państw Unii niezależne od budżetu ogólnego.
Wysokość funduszy na lata 2008-2013 wynosi 22.682 mld EUR.
2. Europejski Bank Inwestycyjny
Europejski Bank Inwestycyjny( EBI) został utworzony w 1958 roku. Siedziba Banku znajduje się w Luksemburgu. Jest on instytucją finansową Unii wspierająca realizację wspólnego wewnętrznego rynku. Pomoc finansową z Banku mogą otrzymać podmioty publiczne i prywatne. Europejski Bank Inwestycyjny wspiera:
Równomierny rozwój regionalny
Powstawanie ogólnoeuropejskich sieci transportowych komunikacyjnych i energetycznych
Ochronę środowiska naturalnego
Rozwój ochrony zdrowia i edukacji
Z środków pomocy EBI mogą skorzystać także podmioty spoza Wspólnoty.
Wysokość kapitału Banku na 2011 rok wynosi 232, 4 mld EUR.
3. Europejski Fundusz Inwestycyjny
Europejski Fundusz Inwestycyjny( EFI) został powołany w 1994 roku, jako spółka akcyjna. Głównym zadaniem EFI jest pośrednie stymulowanie małych i średnich przedsiębiorstw poprzez udzielanie poręczeń i gwarancji kredytowych oraz inwestowania w tzw. Inkubator przedsiębiorczości promujący rozwój nowoczesnych technologii.
Od 2000 roku głównym akcjonariuszem Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego jest Europejski Bank Inwestycyjny. Obecnie EFI i EBI istnieją pod wspólna nazwą „ Grupa EBI”.
4. Operacje kredytowe i pożyczki na rynkach finansowych
Unia Europejska prowadzi działalność pożyczkową, która pozwala sfinansować przedsięwzięcia zbyt kosztowne dla pojedynczych banków czy nawet konsorcjów bankowych. Dzięki temu, że to źródło finansowania funkcjonuje poza budżetem ogólnym jest bardziej elastyczne i pozwala na realizację większej ilości celów np. wspieranie rozwoju państw nienależących do Unii Europejskiej.
W działalności pożyczkowej Unii Europejskiej możemy wyróżnić dwa podstawowe rodzaje:
Zaciąganie pożyczek przez Komisję Europejską na rynkach finansowych i pożyczanie zebranych środków określonym podmiotom publicznym i prywatnym realizując cele UE. Operacje te mogą służyć wsparciu państw członkowskich UE w równoważeniu ich bilansów płatniczych oraz jako pomoc państwom niebędącym członkami UE, które przechodzą transformację gospodarczą.
Udzielanie Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu gwarancji spłaty pożyczek i kredytów przyznawanych przez niego państwom, spoza UE. Gwarancjami tymi są objęte pożyczki na przedsięwzięcia inwestycyjne w zakresie infrastruktury technicznej na terenie Europy Środkowowschodnie, krajów Basenu Morza Śródziemnego, Krajów Południowej Afryki oraz Azji Centralnej i Ameryki Południowej.
5. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju ( EBOiR) powstał w 1991 roku, aby wspierać reformy społeczno-gospodarcze krajów byłego bloku państw socjalistycznych. Jego udziałowcami jest obecnie 60 państw i dwie organizacje międzyrządowe. Największymi udziałowcami są Stany Zjednoczone, Francja, Włoch, Niemcy i Japonia.
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju finansuje programy wspierające kraje Europy Środkowowschodniej w przechodzeniu z gospodarki planowej do gospodarki rynkowej. Do tej pory na ten cel przeznaczono już 850 mln EUR.