wykład XI- PRZEDSTAWICIELSTWO - 8.05.20003

(zmiana systematyki c)

Jest to dokonywanie czynności prawnej przy pomocy innej osoby, działanie w cudzym imieniu, reprezentowanie;

• nastąpiła zmiana w kc- kiedyś w kodeksie handlowym kwestia przedstawicielstwa była procesem, kwestią uregulowaną; teraz w kodeksie spółek handlowych; prokur- w kc; rozdział przedstawicielstwo- 3 rozdzialiki (bez zmian został tylko pierwszy z trzech0; rozdział drugi- pełnomocnictwo, rozdział trzeci: prokura; 109(1)-109(9)- bez zmian;

• istotą przedstawicielstwa jest działanie w cudzym imieniu- reprezentowanego przez umowę reprezentacji;

• skutek prawny dotyczy os.3. i reprezentowanego przedstawiciela- strona czynności pr.; skutki dotyczą osoby reprezentowanej przez przedstawiciela; oświadczenie woli własne ale i w imieniu reprezentowanego;

• reprezentowany ( umocowanie, upoważnienie do działania) przedstawiciel osoba trzecia (pokonanie czynności prawnej)skutek prawnyreprezentowany;

• z praktycznego punktu widzenia jest to ułatwienie obrotu sprawa (można wiec umocować przedstawiciela);

• czynność prawna ujawnienie: roli przedstawiciela ( człowiek musi się określić jako przedstawiciel) oraz osoby reprezentanta;

Sytuacje zbliżone do przedstawicielstwa:

• posłaniec- nie składa oświadczenia woli- przenosi oświadczenie woli od osoby dokonującej czynności prawnej;

• medium- nie musi mieć żadnych umiejętności do przeniesienia oświadczenia woli; ustnie bowiem te można przenieść oświadczenie woli;

• organ osoby prawnej- np. zarząd spółki reprezentuje spółkę; działanie samej osoby prawnej, uprawnienia nie są tu konieczne, obowiązek osoby działania jako organu;

• zastępca pośredni- w imieniu własnym (ale) na rachunek cudzy; powiernictwo zawarcia umowy zlecenie art. 734, 740; (problem w kc: czy można zlecić komuś działanie w jego imieniu na własny rachunek?);

• Spór: Niemiec zleca Polakowi by zawarł umowę kupna nieruchomości we własnym imieniu ale na rachunek Niemca. Umowa skuteczna- obejście prawa. Nikt o tym nic nie wie, ale jak się dowie to umowa będzie nieważna. Kowalski bez zezwolenia nie może przenieść aktu własności. Zobowiązanie wciąż ciąży na Kowalskim. Jak tylko będzie to możliwe, może przenieść akt własności na Niemca.

• Jak więc Niemiec ma egzekwować?- stosunek obligatoryjny., zobowiązanie. Formalnie Kowalski wciąż jest właścicielem, nabywcą. Może zapuchnąć te nieruchomość dalej. Jakie więc środki ochrony ma Niemiec? Jakiś czas nie może się uchylić, po upływie pewnego czasu może mieć roszczenia.

• Komis art. 765 ( zobowiązuje się do kupna lub sprzedaży na rachunek interesanta ale w imieniu własnym). Te rzeczy SA wciąż własnością osoby, która ja przyniosła. Przychodząc do komisu zawieramy umowę z komisariatem. Działa on we własnym interesie, ale oddaje pieniądze temu, co zlecił. On sam pobiera prowizję. (Sn uznał ze dopuszczalne SA czynności powiernicze na granicy PC).

• Faktyczni pełnomocnicy(pomocnicy?) pośredni- agenci- działają w cudzym imieniu; znajdywanie osób; może być też tak, że zostaną upoważnieni do złożenia oświadczenia woli ale wtedy SA traktowani normalnie;

• Trust- umowa oparta na zaufaniu do osoby dokonującej czynności prawnej; w prawie anglosaskim jest to konstrukcja niezwykle rozbudowana, orzecznictwo jest bardzo bogate; fundusze powiernicze, fundusze inwestycyjne (trust w Anglii), zarządzanie majątkiem spadkobiercy tak, aby było dobrze; trust law;

Przepisy dotyczące zleceń:

• Art. 734- zlecenie: czynność prawna dającego zlecenie; zlecenie właściwe: upoważnienie i zobowiązanie do zawarcia umowy; umocowanie do dokonania czynności w imieniu dającego zlecenie;

• Art. 740- zlecenie: możliwość udzielenia i zobowiązania do działania w imieniu własnym ale na czyjąś rzecz; ktoś inny działa, a ktoś inny ma korzyści; od jednej czynności prawnej płaci się podatek, nie dwa;

• Problem: banki kupują akcje we własnym imieniu ale na rzecz kogoś, kto kazał; ukryty akcjonariat ( w razie gdy sytuacja jest ryzykowna- bank może odmówić); taka sytuacja zdarza się częst, bo prowizja zwykle jest bardzo wysoka;

• Działanie w cudzym imieniu- wynika z jakiegoś umocowania;

• Umocowanie wynikające z jednostronnej czynności prawnej= pełnomocnictwo;

Pełnomocnictwo:

• Mocodawca i pełnomocnik;

• Przedstawicielstwo może też wynikać z ustawy; rodzice są przedstawicielami małolatów, reprezentują swoje dzieci; przedstawicielstwo może też wynikać z mocy decyzji sądu- kurator; od nas samych też zależy kto jest pełnomocnikiem;

• Do pełnomocnictwa wystarczy oświadczenie woli, często jest to umowa; czy jest jakaś szczególną forma?- Reguła ogólna: notariusz ma spisać oświadczenie woli (odnośnie kupna, sprzedaży nieruchomości) lub gdy wymagana jest forma pisemna pod rygorem nieważności wówczas należy zgodnie z prawem tej formy dochować;

• Pełnomocnictwo ogólne- 99$2-pełnomocnictwo na piśmie pod rygorem nieważności; 99(2) forma dowolna- wyjątki: 99$1- forma szczególna (np. sprzedaż nieruchomości);

• Czy pełnomocnictwo może być przeniesione przez pełnomocnika na kogoś innego? NIE! Nie, ponieważ jest to umowa oparta na zaufaniu; (substytucja art. 106); wyjątek: kiedy mocodawca wyraził na takie coś zgodę, jeśli wynika to z ustawy lub też stosunku prawnego podst. Pełnomocnictwa; np. adwokaci wysyłają aplikantów aplikantów substytucja

Treść pełnomocnictwa: (nie- do wszelkich czynności prawnych);

• Ogólne: czynność zwykłego zarządu, obowiązkowa forma pisemna, ograniczenie: czym ma zarządzać i jak; np. mamy kamienicę czynszowa, wynajmuję zarządcę, by zajął się sprawami kamienicy- czynności tylko w zakresie zwykłego zarządu (czynsz, remonty, rachunki za wodę, gdy chodzi o generalny remont lub rozbiórkę- pełnomocnictwo nie obowiązuje bo jest to przekroczenie granicy); forma pisemna pod rygorem nieważności;

• Rodzajowe: kategorie czynności prawnych (inni ludzie do uprawy nieruchomości, inni do kupna nieruchomości), określenie kategorii, do której dany pełnomocnik jest umocowany; Kategoria musi być określona; jest wyższe niż pełnomocnictwo ogólne, nie wymaga formy pisemnej, gdy chodzi o skupowanie nieruchomości - musi być forma notarialna; ( zw. Z czynnością prawną);

• Szczególne- dotyczą jednej konkretnej czynności prawnej; kupno kozy; indywidualne określenie czynności prawnej;

Czy pełnomocnictwo z kimś może prowadzić do umowy z samym sobą?

Czy jako pełnomocnik Kowalskiego mogę zawrzeć umowę w sprawie sprzedaży ziemi Kowalskiemu? ( Transakcja może śmierdzieć) W czyim wiec w końcu imieniu działamy? Takie sytuacje SA niedopuszczalne! Art. 108 Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej jeśli chce być mocodawca.

Wyjątki:

• Wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy (darowizna), pełnomocnik obdarowuje mocodawcę i działając w imieniu mocodawcy przyjmuje od siebie te darowiznę (chyba ze darowizna jest obciążona poleceniem, które mogłoby naruszyć dobro mocodawcy);

• Wyraźna zgoda mocodawcy ( by zawrzeć umowę z samym sobą);

Taka sytuacja:

• Istotny instrument ( duże znaczenie w obrocie gospodarczym - w kwestiach umów zabezpieczenia wykonania zobowiązania do złożenia oświadczenia woli);

• Umowa przedwstępna (strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości konkretnej umowy). Gdy strona zrezygnuje sad może za niego wydać oświadczenie woli- oświadczenie nieodwołalnego pełnomocnictwa do zawarcia umowy ( Kowalski pełnomocnikiem Owaka do zawarcia umowy), Nowak nie potrzebuje- Kowalski idzie zawrzeć umowę jako pełnomocnik;

• Opcja- przyjęcie oferty (złożonej nieodwołalnie- pozostaje kwestia jej przyjęcia - jedna strona udziela drugiej stronie pełnomocnictwa do przyjęcia oferty);

---