„Strukturalne modele pamięci”

Pamięć:

1. Ultrakrótka(sensoryczna)

2. Krótkotrwała

3. Trwała

Ad1 dominuje rejestracja czysto zmysłowa ,

Ad2 kodowanie: akustyczne

Ad3 różne rodzaje kodów(np. abstrakcyjne, wzrokowe)

Właściwości:

Ad1 inaczej p. ikoniczna , echoiczna, fonematyczna - przechowuje inf przez kilka dziesiątych sekundy. W pamięci tej przechowywana jest dokładna i wierna kopia układu bodźców działających na człowieka. Pamięć ta rejestruje tylko zmysłowe właściwości jakiegoś bodźca. Ma bardzo dużo pojemność (można przechowywać w niej ok. 18 niezależnych elem.) przechowuje inf przez okres ok. 15 sekund

Ad2 inf znajduje się w p. krótkotrwałej nie opuszczają pola świadomości. Ma ona ograniczoną pojemność( 7 (+-2) elem) Istotną rolę w p. krótkotrwałej odgrywają powtórki wewnętrzne, które z jednej strony pozwalają przedłużyć żywotność inf, z drugiej zaś ułatwiają przejście tych inf do p. trwałej. Inf które są w pamięci krótkotrwałej i które zapomnieliśmy to inf utracone bezpowrotnie

Ad3 pamięć trwała jest procesem działającym najwolniej. Ma bardzo dużo pojemność. Zwykle jest tak że inf nadal znajduje się w magazynie pamięciowym, a problem polega na tym że nie potrafimy uzyskać dostępu do niej.

Baddley i Hitach wyróżnili pamięć operacyjną - jest ona miejscem wykonywania wszelkich operacji umysłowych. Przechowuje ona te treści i operacje.

Połączenia p. krótkotrwałej i trwałej ma charakter dwustronny. Inf może przechodzić z p. krótkotrwałej do trwałej ale może też być odwrotnie.

Funkcje:

Pamięć sensoryczna i krótkotrwała pełnią funkcje buforowe. Funkcja ta sprowadza się do zachowania inf przez pewien okres w trakcie którego mogą one ulec obróbce poznawczej.

Ad2. funkcja operacyjna - pamięć ta jest polem, w obrębie którego wykonywane są operacje umysłowe (dokładniej wykonywane są jedynie świadome operacje umysłowe , natomiast w pamięci operacyjnej zarówno operacje świadome jak i nieświadome)

Ad2. zapominanie

a)Teoria zanikania -w miarę upływu czasu ślad staje się coraz mniej wyrazisty, tak że po ok. 15s jest już zupełnie nieczytelny.

b)interferencja (retroaktywna i proaktywna)

** W przypadku i. retroaktywnej zapamiętywanie nowych inf odbywa się kosztem przechowywania starych. Jeśli chcemy zapamiętać cos nowego, musimy usunąć jakąś inf zarejestrowana wcześniej

** Interferencja proaktywna polega na tym że zapamiętywanie nowego materiału hamuje uczenie się innego materiału w terminie późniejszym. Wytwarza się w obrębie materiału semantycznie jednolitego. ( co ozn że w pamięci krótkotrwałej oprócz kodowania akustycznego występuje również kodowanie semantyczne)

Waugh i Norma(1965) zapominanie uwarunkowane jest w jednakowym stopniu interferencją proaktywną i retroaktywną.

Pamięć operacyjna

Baddeley i Hitach (1974) twierdzą że pamięć operacyjna nie tylko jest chwilową przechowalnią napływających bodźców, lecz zawiera także mechanizm określający to, na czym zostanie skupiona uwaga.

Pamięć operacyjna składa się z 3 składników:

1. centralny system wykonawczy

2. pętla fonologiczna

3. notes wzrokowo - przestrzenny

ad a) system kontroli uwagi. Kieruje praca pozostałych dwóch systemów. Niezależny od modalności. Ma ograniczona pojemność i przechowuje inf przez krótki czas. Znajduje się w centrum pola świadomości (albo po prostu jest świadomością)

ad b) skł się z : kontrolnego systemu artykulacyjnego (system werbalnych powtórek wewnętrznych ”głos wewnętrzny”) i magazynu fonologicznego (system werbalnych powtórek oparty na mowie wewnętrznej, czas zanikania 2 sekundy „ucho wewnętrzne”)

informacje do magazynu f. mogą docierać z: p. sensorycznej, kontrolnego systemu artykulacyjnego, z pamięci trwałej (niedostępny dla świadomości)

ad c) system przechowywania inf wzrokowych i przestrzennych „oko wewnętrzne” (niedostępny dla świadomości)

Dowody odrębności p. krótkotrwałej i trwałej

1. badania nad krzywymi pozycyjnymi. (zapamiętywanie skrajnych inf tzn znajdujących się na początku materiału ( efekt pierwszeństwa) i na końcu (efekt świeżości)

2. dane fizjologiczne (urazy np. zaburzenia pamięci krótkotrwałej ( dot teraźniejszości) a bardzo dobra p. trwała czyli np. wydarzenia z przeszłości przed wypadkiem.

3. Dane dotyczące specyfiki kodowania inf przy róznych okresach przechowywania. ( przy przechowywaniu krótkotrwałym dominują pomyłki które można wyjaśnić podobieństwem akustycznym. Natomiast przy przechowywaniu długotrwałym dominuje kodowanie semantyczne czyli rejestruje się znaczenie inf a nie jej fizyczny obraz.)

Pamięć trwała

Metoda zaoszczędzania przy ponownym uczeniu się

Polega na tym że rejestrujemy czas uczenia się pewnego materiału potrzebny do osiągnięcia jakiegoś kryterium(np. pierwszej poprawnej reprodukcji) po pewnym czasie badany uczy się tego samego materiału ponownie - znów do osiągnięcia tego samego kryterium. Jeśli zabiera mu to mniej czasu, ozn to że materiał ten jest nadal w pamięci.

Kodowanie:

Pamięć trwała rejestruje inf na podstawie ich znaczenia.

Przejście inf z systemu obrazowego do werbalnego wiąże się z nadaniem tej inf bardziej abstrakcyjnej formy.

Możliwa jest też droga odwrotna, kiedy to inf. systemu werbalnego przechodzą do systemu obrazowego - jest to wizualizacja

Wyobrażenie sobie informacji umożliwia lepsze przechowywanie jej w pamięci i odtwarzanie.

Pamięć trwała składa się z :

1. Pamięć semantycznej

2. Pamięć epizodyczna

Pamięć epizodyczna (p.e.)

Pamięć semantyczna (p.s.)

jest systemem w obrębie, którego przechowywane są informacje o epizodach albo zdarzeniach, mających ścisłą lokalizację czasową, oraz o relacjach między nimi. źródłem inf mogą być „czyste” doznania bodźców inf organizowane są wokół osi czasu, są one rejestrowane w takiej kolejności w jakiej je odebraliśmy inf odnoszą się do osobistej przeszłości jednostki dzięki temu ukształtowuje się tożsamość Kryterium prawdziwości: osobiste przekonanie rejestruje nasze doznania inf są bardziej uzależnione od kontekstu odtworzenie inf z p.e. zmienia system pamięciowy duża wrażliwość na amnezję p.e. ma stosunkowo niewielkie znaczenie dla wykształcenia ogólnego, daje raczej pewnego rodzaju mądrość życiową

jest niezbędna do posługiwania się językiem Stanowi ona zorganizowaną wiedzę jednostki o słowach i innych symbolach niezbędne jest ich zrozumienie. inf są organizowane nie „czasowo” lecz „pojęciowo” inf odnoszą się do świata zewnętrznego, pojęciowo nie zawierają ograniczeń współrzędnych czasowych. społeczny consensus rejestruje wiedzę przenoszoną przez język inf są bardziej obiektywne odtworzenie inf z p.s. nie zmienia jej zasobów mała wrażliwość na amnezję(jest oporna) p.s. odgrywa dużą rolę w wykształceniu - zawiera wiedzę dotyczącą świata zewnętrznego.

Pamięć semantyczną traktuje się jako sieć semantyczną. Sieć ta złożona jest z węzłów oraz połączeń między nimi.

Węzły - to poszczególne pojęcia

Połączenia między nimi - to relacje między pojęciami, oraz między pojęciami a cechami obiektów wchodzących w zakres pojęcia.

1

---