Stopnie awansu zawodowego nauczycieli i procedura ich uzyskiwania

1. Podstawy prawne nadawania stopni awansu zawodowego

Zasadnicze sprawy związane z awansem określa Karta Nauczyciela (rozdział 3a) oraz Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2000 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.

Cztery hierarchiczne stopnie awansu zawodowego:

- nauczyciel stażysta

- nauczyciel kontraktowy

- nauczyciel mianowany

- nauczyciel dyplomowany

Stopień nauczyciela stażysty:

uzyskuje osoba posiadająca kwalifikacje nauczycielskie ustalone w Karcie Nauczyciela oraz rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 10 października 1991r. z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole.

Warunki nadania nauczycielowi kolejnego stopnia awansu zawodowego są:

-posiadanie wymaganych kwalifikacji

-odbycie stażu

-pozytywna ocena dorobku zawodowego za okres stażu

-uzyskanie akceptacji lub zdanie egzaminu przed odpowiednią komisją

-nadanie stopnia awansu zawodowego w drodze decyzji administracyjnej

2. procedura stażu na stopnie awansu zawodowego

Odbycie stażu jest warunkiem uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego. Jedynie nauczyciele akademiccy z co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole wyższej lub osoby mające co najmniej pięcioletni okres pracy i znaczny dorobek zawodowy mogą uzyskać z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole stopień nauczyciela kontraktowego. Staż odbywa się w okresie zatrudnienia na stanowisku nauczycielskim w szkole lub placówce oświatowej w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.

Podstawowy wymiar stażu:

-9miesięcy dla n-la stażysty, który stara się o awans na n-ela kontraktowego

-2lata 9miesięcy dla n-la, który stara się o awans na stopień n-ela mianowanego i dyplomowanego.

Nauczyciel kontraktowy i mianowany może ubiegać się o skrócenie wymiaru stażu o 9 miesięcy w przypadku posiadania co najmniej stopnia naukowego doktora. Dyrektor szkoły może skrócić staż o 9 miesięcy nauczycielowi kontraktowemu, który uzyskał awans na ten stopień jako nauczyciel akademicki z trzyletnim okresem pracy lub osobie ze znaczącym dorobkiem zawodowym z pięcioletnim okresem pracy.

Nauczyciel:

a). w okresie stażu:

- ustala własny plan rozwoju zawodowego, zatwierdzony przez dyrektora szkoły

- realizuje go we własnym zakresie, korzystając z warunków stworzonych przez dyrektora szkoły, a nauczyciel stażysta i kontraktowy również z pomocą przydzielonego opiekuna

b) po zakończeniu stażu składa dyrektorowi szkoły sprawozdanie z realizacji swojego planu

Własny plan rozwoju zawodowego:

Musi cechować się koniecznością i oryginalnością, dlatego nie może być jednego wzorca dla ogółu n-li. W konkretnych warunkach i na podstawie własnych możliwości należy ustalić cele i zadania, jakie chce się przedsięwziąć oraz środki, które będą potrzebne do ich realizacji. Plan ten musi uwzględnić wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 3 sierpnia 2000r:

-powinności do zrealizowania w okresie stażu

-wykaz kwalifikacyjnych lub egzaminacyjnych umożliwiających uzyskanie awansu

Dyrektor szkoły zobowiązany jest udzielenie pomocy n-wi stażyście poprzez:

-przydzielenie opiekuna spośród nauczycieli mianowanych i dyplomowanych

-zapewnienie właściwego przebiegu stażu ( zapewnienie możliwości obserwacji zajęć, udziału w formach uczenia ustawicznego)

-obserwowanie i omawianie zadań realizowanych przez n-la

Opiekuna stażu otrzymuje nauczyciel stażysta i kontraktowy. Jego zadaniem jest udzielanie pomocy- w opracowywaniu własnego planu rozwoju zawodowego i realizacji tego planu. Jest on zobowiązany do hospitacji zajęć poradzonych przez nauczyciela odbywającego staż. Opiekun opracowuje także projekt oceny dorobku zawodowego nauczyciela na stażu.

W czasie stażu i realizacji własnego planu zawodowego nauczyciel powinien szczegółowo dokumentować przebieg stażu, zbierać materiały dotyczące realizacji określonych żadna z planu.

Ocena dorobku zawodowego n-la za okres stażu dokonywana jest przez dyrektora szkoły z uwzględnienie:

-stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego

-opinii rady rodziców

Oraz w przypadku n-la stażysty kontraktowego:

-projektu oceny opracowanej przez opiekuna stażu

Stopień realizacji planu rozwoju zawodowego n-la jest przez dyrektora szkoły oceniany na podstawie:

-sprawdzania z realizacji tego planu złożonego przez n-la po zakończeniu stażu

-własnych obserwacji i informacji zebranych w czasie stażu danego n-la

Od oceny dorobku zawodowego nauczycielowi służy odwołanie do organu sprawującego nadzór pedagogiczny w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny rozpatruje odwołanie w terminie 21 dni. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela ustalona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna.

3. Postępowanie kwalifikacyjne lub egzaminacyjne na stopnie awansu zawodowego

Uzyskanie akceptacji lub zdanie egzaminu przez n-ela, który otrzymał pozytywną ocenę dorobku zawodowego za okres stażu, odbywa się przed specjalnie powołanymi komisjami kwalifikacyjnymi i egzaminacyjnymi. Komisje te podejmują odpowiednie postępowanie na wniosek n-ela z załączoną pełną dokumentacją wg kolejności ich wpływu.

• Komisję kwalifikacyjną dla n-eli stażystów, ubiegających się o awans na stopień nauczyciela kontraktowego, powołuje dyrektor szkoły i jej przewodniczący lub wicedyrektor. Na wniosek złożony przez n-ela komisja podejmuje postępowanie kwalifikacyjne w ciągu 14 dni od otrzymania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za staż;

• Komisję egzaminacyjną dla n-eli kontraktowych ( awans na stopień n-ela mianowanego) powołuje organ prowadzący szkołę. Na wniosek złożony przez n-ela komisja podejmuje postępowanie egzaminacyjne w ciągu 14 dni od otrzymania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za staż;

• Komisję kwalifikacyjną dla n-eli mianowanych ( awans na stopień n-ela dyplomowanego) powołuje organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Na wniosek złożony przez n-ela komisja podejmuje postępowanie kwalifikacyjne w okresie 3 lat od otrzymania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za staż;

Postępowanie kwalifikacyjne lub egzaminacyjne polega na:

• Analizie formalnej wniosku n-ela i dołączonej do niego dokumentacji; jeśli są braki komisja ustala termin ich uzupełnienia i zwraca dokumenty

• Rozmowie kwalifikacyjnej z n-elem stażystą, egzaminowaniu n-ela kontraktowego, badaniu i ocenie dokumentacji przedstawionej przez n-ela mianowanego

W przypadku akceptacji lub zdania egzaminu n-el otrzymuje odpowiednie zaświadczenie od komisji.

Jeśli n-el nie uzyskał akceptacji lub nie zdał egzaminu:

• N-el stażysta i kontraktowy może ponownie (ale tylko jeden raz w danej szkole) złożyć wniosek o podjęcie dodatkowego stażu z wszystkimi wiążącymi się konsekwencjami w wymiarze 9 miesięcy

• N-el mianowany może złożyć wniosek o podjecie dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy, ale jeśli ponownie nie uzyska akceptacji to wtedy przed kolejnym ubieganiem się o uzyskanie akceptacji, musi odbyć staż w wymiarze 2 lat i 9 miesięcy.

• Nie złożenie wniosku w terminie zobowiązuje n-ela do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze

Wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego o awans na stopień n-ela dyplomowanego może złożyć n-el mający od momentu mianowania nieprzerwany okres pracy ( 2 lata i 9 miesięcy):

• któremu powierzono stanowisko dyrektora ( nieprzerwany okres pracy 2 lata i 9m.)

• który zatrudniony jest na stanowisku wymagającym kwalifikacji pedagogicznych w urzędach i organach nadzoru

• Który jest urlopowany lub zwolniony z obowiązku świadczenia pracy na podstawie przepisów ustawy o związkach zawodowych.

N-ele ci ze względu na brak obowiązku odbywania stażu do wniosku dołączają inna dokumentację

Nadanie stopnia awansu zawodowego następuje w drodze decyzji administracyjnej. Akt nadania wydaje:

• Dyrektor szkoły na stopień n-ela kontraktowego

• Organ prowadzący szkołę na stopień n-ela mianowanego

• Organ sprawujący nadzór pedagogiczny na stopień n-ela dyplomowanego

Do aktów nadania dołącza się uzasadnienie.

4. Powinności n-eli w okresie stażu i wymagania umożliwiające uzyskanie awansu

Powinności n-ela stażysty w okresie stażu

Wymagania kwalifikacyjne na stopień n-ela kontraktowego

1. Poznawanie organizacji, zadań i zasad funkcjonowania szkoły (sposób prowadzenia obowiązującej w szkole dokumentacji, przepisy dotyczące zapewniania BHP) 2.Uczestniczenie w zajęciach jako obserwator co najmniej na dwóch zajęciach w ciągu miesiąca 3. Prowadzenie zajęć w obecności opiekuna stażu lub dyrektora (jedne zajęcia w miesiącu) 4. Uczestnictwo w wewnątrzszkolnych formach doskonalenia n-eli

1. Wykazanie umiejętności prowadzenia zajęć 2. Posiadanie wiedzy z zakresu problemów środowiska wychowanków tak, aby umożliwiłoby to współpracę z tym środowiskiem 3.Umiejętność omawiania własnych lub obserwowanych zajęć 4. Znajomość organizacji i zasad funkcjonowania szkoły, w której odbywa się staż.

Powinności n-ela kontraktowego w okresie stażu

Wymagania egzaminacyjne na stopień n-ela mianowanego

1. Uczestniczenie w pracach organów szkoły wynikających ze statutu oraz potrzeb szkoły 2.Pogłebianie swojej wiedzy i umiejętności zawodowych 3. Poznawanie przepisów dotyczących systemu oświaty w zakresie funkcjonowania szkoły

1. Umiejętność organizacji i doskonalenia własnego warsztatu pracy, analizowania i dokumentowania własnych działań, a także oceniania skuteczności i dokonywania stosownych korekt w tym działaniu. 2. Umiejętność uwzględniania w swojej pracy problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych 3. Uczestnictwo w realizacji zadań ogólnoszkolnych, edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych i innych 4. Umiejętność wykorzystywania w swojej pracy technologii komputerowej i informacyjnej 5. Wiedza z wybranych zagadnień psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych problemów oświatowych 6.Znajomośc przepisów dotyczących systemu oświaty, pomocy społ. lub postępowania w sprawach nieletnich oraz umiejętność posługiwania się nimi.

Powinności n-ela mianowanego w okresie stażu	Wymagania kwalifikacyjne na stopień n-ela dyplomowanego
1. Doskonalenie warsztatu i metod pracy 2.Realizacja zadań wykraczających poza wykonywane obowiązki służbowe 3. Uczestniczenie w różnych formach doskonalenia, służących własnemu rozwojowi oraz podniesieniu poziomu pracy szkoły, w której n-el jest zatrudniony	1. Opracowanie i wdrażanie programów na rzecz doskonalenia swojej pracy i podwyższenia jakości pracy szkoły, a także doskonalenie umiejętności stosowania technologii komputerowej i informacyjnej 2. Dzielenie się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi pracownikami szkoły 3. Zrealizowanie co najmniej 4 z 8 zadań wymienionych w rozporządzeniu MEN

---