Temat: "Antygona" Sofoklesa tragediš o ludzkich losach i postawach wobec życia.

Nazwa "tragedia" pochodzi od dwóch słów greckich: tragos - kozioł, ode - pieœń. Tragedię zaczyna prolog, który wprowadza akcję. Kończy się węzłem dramatycznym, tzn. wydarzeniem rozpoczynajšcym właœciwš akcję. Punktem szczytowym tragedii jest perypetia będšca przełomem w akcji dramatycznej i kończšca się katastrofš. Istotš tragedii był konflikt tragiczny, który wynikał z istnienia przeciwstawnych, równorzędnych racji, pomiędzy którymi nie można dokonać wyboru, gdyż każda decyzja przynosi bohaterowi klęskę. To jest tragizm. Na poczštku pojawiał się aktor wygłaszajšcy prolog, informujšcy o wydarzeniach sprzed akcji, potem następował porodos, czyli wejœcie chóru, który œpiewał pieœń. Œpiew chóru i jego wyjœcie, czyli exodos kończyły też dramat. Poszczególne epizody sztuki epeisodiony przedzielone były stasimonami, czyli wypowiedziami chóru, komentujšcymi akcję. Tragedię cechowała zasada trzech jednoœci:
a) jednoœć czasu - akcja w cišgu doby
b) jednoœć akcji - jednowštkowoœć akcji
c) jednoœć miejsca - w tym samym miejscu cała akcja
Wg tej zasady wydarzenia powinny rozgrywać się w jednej przestrzeni, w możliwie krótkim czasie, najwyżej w cišgu jednej doby i aby wydarzenia koncentrowały się wokół jednego wštku. Można było doznać oczyszczenia zwanego Katarsis
"Antygona"
Edyp przybrany syn króla i królowej Koryntu odwiedza wyrocznię delfickš i dowiaduje się, że zabije ojca i ożeni się z własnš matkš. Nie wie, że jest przybranym dzieckiem. Dlatego opuszcza Korynt. Po drodze zabija człowieka nie wiedzšc, że jest to Lajos, jego prawdziwy ojciec. Przybywa do Teb, gdzie rozwišzuje zagadkę Sfinksa, a w nagrodę dostaje rękę wdowy po Lajosie - własnš matkę. Ma z niš czworo dzieci: Eteoklesa, Polinika, Antygonę i Ismenę. Gdy odkrywa prawdę, oœlepia się i opuszcza Teby. Jego synowie bijš się o władzę i Polinik musi opuœcić miasto. Ten w zemœcie poszedł do Argos i doprowadził do walki z sšsiadami. W bitwie obaj bracia polegli. Napaœć odparto, a królem został Kreon, brat królowej. Kazał on wyprawić pogrzeb Eteoklesowi, a Polinika zostawić na pastwę losu psom. Antygona sprzeciwia się królowi i chce pochować też drugiego brata. Kreon zamyka jš w lochu i skazuje na œmierć. Antygona popełnia samobójstwo. Jej narzeczony Hajmon, syn Kreona także popełnia samobójstwo. Jego matka Eurudyka wiesza się, bo nie może znieœć bólu po œmierci syna. Kreon traci całš rodzinę.
Konflikt tragiczny w "Antygonie" jest konfliktem między dwoma równorzędnymi prawami - prawem boskim i ziemskim. Pierwsze reprezentuje w dramacie Antygona, która kieruje się bożymi i ludzkimi prawami, wg. których pogrzeb przysługuje każdemu człowiekowi, decyduje się wbrew woli Kreona pochować zwłoki brata. Przedstawicielem prawa ziemskiego, państwowego jest Kreon. Dla niego Polinejks jest zdrajcš ojczyzny, więc nie należy mu się pogrzeb, bo jest wrogiem. Racje obydwu bohaterów wydajš się być czšstkowe. Antygona umiera, pozornie więc ponosi klęskę, ale jednoczeœnie moralnie zwycięża nad Kreonem, którego działania obracajš się przeciw niemu i sprowadzajš nieszczęœcie na całš rodzinę. Kreon zostaje sam, zrozpaczony i cierpišcy pragnie już tylko œmierci. Tragedia Antygony polega na sprzeciwieniu się zakazowi, pogrzebaniu zwłok i poniesieniu kary. Zadaniem Kreona jest wydanie zakazu i ukaranie winnej. Wiernoœć wobec wyznawanego przez siebie prawa sprowadza na bohaterów nieszczęœcie. Tragizm Antygony wynika z fatum, jakie cišży nad jej rodem. Antygona w swoim postępowaniu kieruje się miłoœciš do brata i względami rodzinnymi. Antygona, która deklaruje miłoœć, jest jednoczeœnie pełna nienawiœci. Jej nieustępliwa postawa i okazywana Kreonowi pogarda, prowokujš władcę do wydania wyroku œmierci.

---