OPINIA I ORZECZENIE PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ JAKO FORMA POMOCY SZKOLE W PRACY Z UCZNIEM ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI.

Jadwiga Maciążek

dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Rabce - Zdroju.

Opinia i orzeczenie to dwa podstawowe dokumenty wydawane przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne.

Opinia ma dla szkoły wartość opiniotwórczą. To znaczy, że decyzję w danej sprawie podejmuje dyrektor szkoły /np. w przypadku odroczenia dziecka od obowiązku szkolnego lub wcześniejszego przyjęcia dziecka do klasy pierwszej/ lub rada pedagogiczna /np. w sprawie pozostawienia ucznia klasy I - III na drugi rok w tej samej klasie/.

Poradnia, po przeprowadzeniu specjalistycznych badań, sprawy te tylko opiniuje. Oznacza to, że opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej może być wzięta pod uwagę przy podejmowaniu decyzji lub nie.

Podstawą prawną wydawanych przez poradnię opinii jest:

Rozporządzenie MENiS z dnia 11 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych /Dz. U. Nr 5, poz.46/, w którym czytamy:

§4

1. Poradnia wydaje opinie w sprawach:

1. wcześniejszego przyjęcia dziecka do szkoły podstawowej oraz odroczenia rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego;

2. pozostawienia ucznia klasy I-III szkoły podstawowej na drugi rok w tej samej klasie;

3. objęcia ucznia nauką w klasie terapeutycznej;

4. dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom;

5. zwolnienia ucznia z wadą słuchu lub z głęboką dysleksją rozwojową z nauki drugiego języka obcego;

6. udzielenia zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki;

7. przyjęcia ucznia gimnazjum do oddziału przysposabiającego do pracy;

8. przyjęcia do klasy pierwszej szkoły ponadgimnazjalnej: zasadniczej szkoły zawodowej, liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, a także klasy pierwszej szkoły średniej na podbudowie programowej szkoły zasadniczej, szkoły policealnej i szkoły pomaturalnej, kandydata z problemami zdrowotnymi, ograniczającymi możliwości wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan zdrowia;

9. przystąpienia ucznia lub absolwenta z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się odpowiednio do sprawdzianu przeprowadzanego w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej, egzaminu przeprowadzanego w ostatnim roku nauki w gimnazjum, egzaminu maturalnego lub egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, w warunkach i formie dostosowanych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych ucznia lub absolwenta;

10. innych określonych w odrębnych przepisach.

W dalszych punktach cytowanego rozporządzenia zawarta jest informacja, co prawidłowo przygotowana opinia winna zawierać.

5. Opinia poradni zawiera:

1. oznaczenie poradni wydającej opinię;

2. imię i nazwisko dziecka, którego dotyczy opinia, datę i miejsce jego urodzenia oraz miejsce zamieszkania, a w przypadku ucznia - również nazwę i adres szkoły oraz oznaczenie klasy, do której uczeń uczęszcza;

3. stanowisko poradni w sprawie, której dotyczy opinia, oraz szczegółowe jego uzasadnienie;

4. wskazanie odpowiedniej formy pomocy, w szczególności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej w przedszkolu, szkole lub placówce, stosownie do potrzeb, oraz szczegółowe uzasadnienie wskazanej formy pomocy.

6. Opinię podpisuje dyrektor poradni.

Natomiast orzeczenie poradni psychologiczno-pedagogicznej to dokument zawierający w sprawie dziecka decyzję zespołu orzekającego działającego przy poradni. Orzeczenie ma wartość decyzyjną a wykonanie tej decyzji jest dla dyrektora szkoły obligatoryjne.

Orzeczenia są wydawane na podstawie:

Rozporządzenia MEN z dnia 12 lutego 2001r. w sprawie orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży oraz szczegółowych zasad kierowania do kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania /Dz. U. Nr 13, poz.114/

wraz z jego nowelizacją:

Rozporządzenie MENiS z dnia 29 stycznia 2003r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży oraz szczegółowych zasad kierowania do kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania / Dz. U. Nr 23, poz. 192/

W cytowanych rozporządzeniach czytamy:

§1

1.W publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradniach specjalistycznych, zwanych dalej „poradniami”, są organizowane i działają na zasadach określonych w rozporządzeniu zespoły orzekające, które wydają:

1. orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dzieci i młodzieży z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, w tym o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim,

2. orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły,

3. opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole.

Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje się dla uczniów i wychowanków:

• niesłyszących i słabo słyszących,

• niewidomych i słabo widzących,

• z niepełnosprawnością ruchową,

• z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,

• z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym,

• z autyzmem,

• z niepełnosprawnościami sprzężonymi,

• zagrożonych niedostosowaniem społecznym,

• niedostosowanych społecznie,

• z zaburzeniami zachowania,

• zagrożonych uzależnieniem.

Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim oraz orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania wydaje się według wzorów stanowiących załączniki
nr 1 - 3 do cytowanego rozporządzenia.

Ponadto zespół orzekający podejmuje decyzje o wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka, u którego wykryto zaburzenia rozwojowe. Wczesne wspomaganie rozwoju może być organizowane od chwili wykrycia u dziecka niepełnosprawności do pójścia dziecka do szkoły. Decyzja wydana w tej sprawie to opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju. Ta szczególna opinia ma również wartość decyzyjną, gdyż jest decyzją zespołu orzekającego.

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie orzekania:

§ 7b pkt 2

Opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka zawiera:

1. datę wydania opinii,

2. oznaczenie poradni, w której działa zespół wydający opinię,

3. podstawę prawną opinii,

4. skład zespołu, który wydał opinię,

5. imię i nazwisko dziecka, datę i miejsce jego urodzenia oraz miejsce zamieszkania, a także imiona i nazwiska rodziców /prawnych opiekunów/ oraz ich miejsce zamieszkania,

6. stwierdzenie, że zachodzi potrzeba wczesnego wspomagania rozwoju dziecka,

7. wskazanie odpowiedniej formy pomocy udzielanej dziecku i rodzinie, w szczególności pomocy psychologiczno-pedagogicznej, stosownie do potrzeb,

8. uzasadnienie opinii, w tym szczegółowe uzasadnienie wskazanej formy pomocy,

9. podpis przewodniczącego zespołu.

Aktem wykonawczym dla opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka jest rozporządzenie, które ukazało się niedawno a mianowicie

Rozporządzenie MENiS z dnia 4 kwietnia 2005r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci /Dz. U. z dnia 25 kwietnia 2005r. Nr 68, poz. 587/, które szczegółowo określa warunki, na jakich ta pomoc dla małych dzieci jest organizowana.

---