ŚWIATOWE STANDARDY FUNKCJONOWANIA SŁUŻB RATOWNICZYCH.
Jednolity, europejski numer telefonicznego powiadamiania medycznego telefon „112”
Numer ten został wprowadzony decyzją Rady Europy z dnia 29 lipca 1991 roku (na podstawie artykułu 7.2 Dyrektywy 98/10/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 26 lutego 1998 roku, dotyczących wolnych od opłat sieci telefonii (ONP - open network prowision). Numer ten jest dostępny w sytuacjach zagrożenia dla wszystkich obywateli na terenie Państw Unii Europejskiej. Celem wprowadzenia tego numeru było możliwie największe ułatwienie dostępu osobom potrzebującym natychmiastowej pomocy medycznej.
Dostęp do numeru 112 zapewniają wszyscy operatorzy telefonii w tym telefonii komórkowej
Numer może być używany z innymi równolegle istniejącymi numerami ratunkowymi. Numer jest dostępny bezpłatnie również z publicznych aparatów telefonicznych (budek - bez karty telefonicznej). Numer ten jest dostępny również osobom nie płacącym rachunków po „odcięciu” linii telefonicznej. Problemy UE dotyczące numeru „112”
Problemy przed którymi Polska powinna się uporać przed wejściem do UE:
Wielojęzyczność - operatorzy (dyspozytorzy) powinni władać kilkoma językami,
Organizacja połączeń - w Polsce tę rolę spełnia Centrala, Powiadamiania Ratunkowego w innych krajach Unii Europejskiej:
Zintegrowane centrum telefoniczne, które zarządcza wszystkimi połączeniami ratunkowymi,
Centrum koordynacyjne, które może być prowadzone przez Policję, Straż Pożarną, Obronę Cywilną:
Numer „112” do istniejącego centrum ratowniczego,
Komercyjne centrum telefoniczne bez żadnych kompetencji w zakresie zarządzania siłami ratowniczymi,
Lokalizacja rozmówcy:
Jego wiarygodność,
Forma odpłatności,
Odpowiedzialność dyspozytorów sieciowych lub dyspozytorów różnych służb,
Zakres wykonywanych zadań - jakie istnieje zagrożenie;
Zdrowia i życia,
Mienia,
Środowiska naturalnego,
Umiejętność dyspozytorów - w zakresie:
Umiejętności komunikacyjne,
Obsługi urządzeń telekomunikacyjnych,
Zarządzania stresem swoim i dzwoniącego,
Zarządzania konfliktem,
Edukacja użytkowników telefonu ratunkowego:
Akcja informacyjna przy wprowadzaniu numeru alarmowego
Skupienie uwagi młodzieży aby nie nadużywała telefonu do zabawy
Zgodzenie z rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych i administracji, został powołany specjalny zespół ludzi do opracowania problematyki numeru „112” założeń organizacyjno - technicznych i budowy sieci centrów powiadamiania ratunkowego.
Został przygotowany;
Raport CPR - określający stan faktyczny CPR w Polsce,
Materiały dotyczące uwarunkowań prawnych - identyfikujący dotychczasowe luki prawne oraz potencjalne zagrożenia dla numeru alarmowego,
Propozycje uregulowań prawno - organizacyjnych,
Koncepcje rozmieszczenia jednostek ratownictwa medycznego,
Wnioski:
Telefon „112” ma znacznie ułatwić dostęp do służb ratowniczych dla ludności miejscowej i obcokrajowców,
Telefon „112” ma umożliwić szybkie przekazanie informacji do konkretnego dyspozytora (w nowoczesnym centrum powiadamiania znajdują się dyspozytor medyczny, straży pożarnej i policjant) umożliwia to również wzajemne konsultacje dyspozytorów,
Funkcjonowanie centrów powiadamiania ratunkowego:
MCPR (miejskie centrum powiadamiania ratunkowego),
CPR (centrum powiadamiania ratunkowego),
Zadania i cele CPR w UE:
Przyjmowanie i kwalifikacja wywołań alarmowych w zależności od zagrożeń zdrowia i życia, środowiska etc,
Ustalenie priorytetów CPR,
Dysponowanie siłami i środkami ratunkowymi w zależności od możliwości,
Stała analiza aktualnych możliwości,
Przekazywanie kierującymi akcja ratunkowa odpowiednich informacji przez CPR,
Koordynacja działań ratowniczych,
Pozyskiwanie informacji o zagrożeniach które wynikły w trakcie nadzoru czy pozyskanych informacji,
Współdziałanie z innymi podmiotami działającymi w służbach ratowniczych w tym SOR,
Gromadzenie danych dotyczących wywołań, archiwizowanie zgłoszeń dla celów statystycznych, edukacyjnych i sądowych,
Analiza przebiegu działań ratowniczych w celu przedstawienia nowych propozycji,
Podstawowe wyposażenie centrum to:
1. Serwer główny, serwery pomocnicze, terminale na stanowiskach dyspozytorskich połączone ze sobą za pomocą sieci LAN 100 Mb/s z protokołem TCP/IP
Oprogramowanie:
Moduł przyjmowania zgłoszeń (zgodny z algorytmami podejmowania decyzji odpowiednich służb posiadających możliwość uwierzytelniania informacji,
Moduł dysponowania sił i środków (możliwość wysyłania i odbierania kodów statusowych oraz bezprzewodowym przesyłaniem informacji zespołom),
Moduł systemu informacyjnego - zapewniający dostęp do baz danych (zasoby kartograficzne, własne bazy danych),
Moduł łączności (publiczna sieć telefoniczna, łączność radiowa, łączność elektroniczna),
Moduł archiwizacji, analiz i raportowania (umożliwienie tworzenia statystyk, analiz,
Moduł zarządzania systemem i wspomagania decyzji (koordynacja sił wszystkich dyspozytorów na miejscu - PSP, Policji, Medycznego),
Moduł treningowo - symulacyjny (szkolenie nowych pracowników CPR, symulowanie pewnych zagrożeń i przedstawienie wzorcowych modeli działania),
Moduł monitorowania miejsca jednostek (np. system GPS),
Moduł do obsługi miejsc szpitalnych,
2. Cyfrowa centrala telefoniczna:
Najważniejsze jej cechy to
Dystrybucja wywoływań alarmowych do grupy dyspozytorów danej służby,
Prezentacja numeru abonamenta dzwoniącego,
Sygnalizacja drugiego połączenia nadchodzącego,
Łamanie numerów zastrzeżonych na liniach alarmowych,
Możliwość parkowania rozmowy,
Funkcja konsultacji,
Sygnalizacja wywołania dyspozytora innej służby z możliwością przejęcia,
Możliwość przełączenia rozmowy na dowolny aparat wewnętrzny i zewnętrzny
Funkcja rozmowy przemiennej,
Możliwość zestawienia telekonferencji,
Obsługa gorących linii,
Komunikacja z zewnętrznymi urządzeniami teleinformatycznymi za pomocą sieci LAN TCP/IP, styku V24 i innych (nagrywanie treści rozmów, wysyłanie informacji o numerze abonenta dzwoniącego),
Serwer może spełniać funkcje HOSTA w sieci central systemu ratowniczego w powiecie,
Obsługa zwykłego ruchu telefonicznego w pełni automatycznego DDI,
Programowanie z sygnalizacją optyczną min 300 wpisów,
Możliwość podłączenia słuchawek i istnienie systemu głośnomówiącego
Możliwość podłączenia do innego komputera,
Lista ostatnich wywołań przychodzących i wychodzących,
3. Rejestrator rozmów radiowych i telefonicznych
Powinien zapewnić:
Odsłuchiwanie na każdym stanowisku rozmów danej służby,
Rejestracje mowy, czasu, numeru dzwoniącego i wybranego,
Automatyczna archiwizacja na dyskach,
4. Podsystem łączności bezprzewodowej:
Sieć komórkowa,
5. Możliwy dostęp do sieci telefonicznych:
Publicznej, MSWiA, innych podmiotów zintegrowanego systemu ratownictwa,
Rola lekarza koordynatora medycznego:
Powinien być odciążeniem dla dyspozytorów i służyć radą dla pacjentów dzwoniących po poradę. Jak również powinien być koordynatorem działań ratunkowych w sytuacji zawiadomienia centrum powiadomienia ratunkowego w sytuacjach kryzysowych. Lekarz koordynator ratunkowy powinien również w czasie kiedy zespoły ratunkowe potrzebują czasu na dojazd do miejsca zdarzenia, być w kontakcie telefonicznym z osobami poszkodowanymi, udzielać im niezbędnych porad i konsultacji. Lekarz koordynator również po przybyciu zespołów ratunkowych na miejsce zdarzenia wyznacza kierunki działan ratunkowych.
Program zintegrowanego ratownictwa medycznego:
W lipcu 1999 roku rozpoczęto prace mające na celu opracowanie programu polityki zdrowotnej, pt. „Zintegrowane ratownictwo medyczne”. Celem pracy było i jest przygotowanie infrastruktury, procedur i ludzi do właściwego funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego. Program został rozpisany na cztery lata: od 1999 roku do 2003 roku. Co oznacza, że 1 stycznia 2004 roku miano uzyskać gotowość systemu.
Poszczególne punkty programu zostały opisane i miały być wdrażane w postaci „pakietów”
Pakiet 1. Sieć ambulansów
Pakiet 2. Szpitalne Oddziały Ratunkowe (SOR)
Pakiet 3. Centrala Powiadamiania Ratunkowego (CPR)
Pakiet 4. Lotnicze Pogotowie Ratunkowe (LPR)
Pakiet 5. Profesjonaliści
Lekarze,
Pielęgniarki,
Ratownicy Medyczni,
Dyspozytorzy Medyczni,
Opis programu.
1. Szpitalne oddziały ratunkowe:
Kryteria bezwzględne:
Istnienie w strukturach szpitala jednostek organizacyjnych:
Anestezjologii i intensywnej terapii,
Chirurgii ogólnej i urazowej,
Chorób wewnętrznych,
Diagnostyki radiologicznej,
Diagnostyki laboratoryjnej,
Warunki lokalowe - szpital powinien spełniać warunki lokalowo - techniczne do organizacji podstawowego modułu szpitalnego oddziału ratunkowego.
Organizacja: zapewnienie stałej obsady etatowej w oparciu o dotychczasowy personel Izby Przyjęć.
Niespełnienie kryteriów bezwzględnych wyklucza szpital z dalszej procedury weryfikacyjnej.
Kryteria względne:
Istnienie w strukturach szpitala jednostek organizacyjnych
Pediatrii,
Kardiologii,
Neurologii/neurochirurgii,
Ginekologiczno - położniczego,
Dializoterapii,
Działu pomocy doraźnej,
Posiadanie w ramach szpitala: zespołów wyjazdowych "R”, „W” i lądowiska dla śmigłowca.
2. Ambulanse ratunkowe
3. Sprzęt łącznościowy
Planuje się utworzenie 32 Centrów Powiadamiania Ratunkowego na terenie kraju.
Wojewódzki plan zabezpieczenia ratunkowego określi konieczną ilość i rozmieszczenie w terenie planowanych centrów powiadamiania ratunkowego. Jednostka wskazana przez wojewodę do utworzenia nowego Centrum Powiadamiania Ratunkowego obowiązana jest do przedstawienia następujących dokumentów:
Porozumienia starostów powiatów objętych rejonem operacyjnym CPR
Porozumienia Dyrektora ZOZ w miejscowości wskazanej do budowy CPR z Komendantem PSP i właściwym Starostą sprawie wspólnego tworzenia CPR
Oświadczenia TP S.A. lub innego operatora telefonii analogowej o możliwości i terminach przełączenia numerów alarmowych z rejonu operacyjnego do wskazanego CPR
Danych o zasięgach łączności radiowej w rejonie operacyjnym, oraz sposobie jej organizacji,
Koncepcji architektoniczna CPR wraz z kosztorysem,
Koncepcji funkcjonowania CPR (opracowanie wspólne z PSP) wraz z proponowaną siecią łączności przewodowej i bezprzewodowej oraz sposobem powiadamiania zespołów ratownictwa medycznego,
Proponowanej listy zakupów sprzętu łączności
Referencyjne szpitale specjalistyczne:
Ośrodki te tworzy się na bazie najlepiej wyposażonych szpitali wieloprofilowych w celu stworzenia sieci ośrodków referencyjnych. Powinny one powstać w ilości co najmniej 1 szpitala na 2 mln populacji. Każde województwo powinno wskazać ośrodek referencyjny dla swoich szpitalnych oddziałów ratunkowych, co nie oznacza że powinny one być tworzone w każdym województwie. Preferowane są szpitale, które w roku 1999 uczestniczyły w programie leczenia urazów wielonarządowych i otrzymały środki na utworzenie i wyposażenie oddziału. W strukturach jednostki powinny funkcjonować co najmniej następujące oddziały:
Oddział leczenia urazów wielonarządowych,
Oddział kardiologii interwencyjnej,
Oddział neurotraumatologii,
Oddział leczenia oparzeń,
Oddział leczenia ostrych zatruć,
W wypadku braku któregokolwiek z w/w oddziałów jednostka zobowiązana jest do jego utworzenia.
Kształcenie lekarzy:
Program specjalizacji w medycynie ratunkowej. Cel studiów. Wiedza i umiejętności wymagane od lekarza medycyny rat.
BLS,
ALS,
Umiejętność nauczania,
Umiejętność stosowania technik intensywnej terapii w postępowaniu ratunkowym u dzieci i dorosłych,
Umiejętność stosowania technik intensywnej terapii w stanach nagłych zagrożeń pochodzenia wewnętrznego
Postępowanie w urazach wielonarządowych,
Postępowanie w ostrych zatruciach,
Postępowanie w zagrożeniach środowiskowych,
Profilaktyka zakażeń krwiopochodnych,
Stosowanie nowych technologii w medycynie ratunkowej,
Psychologia i etyka działań ratunkowych,
Zagadnienia prawne związane z działaniami ratunkowymi,
Zagadnienia ekonomiczne związane z działaniami w służbach ratownictwa medycznego,
Organizacja i postępowanie medyczne w zdarzeniach masowych i katastrofach,
Aspekty międzynarodowe ratownictwa medycznego
Kształcenie ratowników medycznych:
Program specjalizacji wdrożony na podstawie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym wprowadza nowy licencjonowany zawód - RATOWNIK MEDYCZNY
W listopadzie 1999 roku podjęto realizacje rządowego programu „Zintegrowane Ratownictwo Medyczne”. Szacunkowe potrzeby ilościowe dla tej grupy zawodowej to 3000 do 10000 w zależności od rozwoju służb ratowniczych. W hierarchii tego zawodu będą występowały trzy stopnie specjalizacji w zależności od wykształcenia i stopnia zaawansowania pracownika - najwyższy - PARAMEDYK z rozległymi kompetencjami w wykonywaniu zaawansowanych procedur medycznych.
Zakres nauczania obejmuje 6 bloków przedmiotowych:
Przedmioty kształcenia ogólnego,
Podstawy nauk medycznych,
Podstawy nauk klinicznych,
Przedmioty kierunkowe,
Przedmioty wspomagające,
Przedmioty dodatkowe
5