Ekonomiczne i społeczne skutki becikowego

Becikowe - jednorazowy zasiłek wypłacany rodzicom za urodzenie dziecka. Termin ten stał się popularny w Polsce na przełomie 2004 i 2005. Nowelizację mającą na celu wprowadzenie "becikowego" jako prawa ogólnopolskiego zaproponowała Liga Polskich Rodzin w swoim programie przed wyborami w 2005. Świadczenie określa ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o Świadczeniach rodzinnych. Zasiłek miał się stać hasłem promującym politykę prorodzinną państwa.

W okresie od 31 marca 2010 r. do 31 grudnia 2011 do otrzymania becikowego wystarczało zaświadczenie o odbyciu przez matkę dziecka jednego badania lekarskiego w trakcie ciąży. Od 1 stycznia 2012 r. powrócą przepisy, zgodnie z którymi becikowe otrzymamy jedynie po przedstawieniu zaświadczenia, że matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Wysokość becikowego to 1000 złotych, za jedno dziecko.

Becikowe przysługuje:

• Matce,

• Ojcu,

• Opiekunowi prawnemu dziecka,

• Opiekunowi faktycznemu dziecka.

Czy osoba niepełnoletnia może ubiegać się o becikowe?

Osobę niepełnoletnią obowiązują  takie same przepisy jak osobę dorosłą. Jedynie ze względu na wiek, niepełnoletni ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Wtedy dokumenty może złożyć drugi pełnoletni rodzic, a jeśli nie jest to możliwe, wniosek o wypłacenie becikowego podpisuje za osobę małoletnią jej rodzic lub prawny opiekun.

Pisemny wniosek o becikowe można złożyć w urzędzie gminy lub w ośrodku pomocy społecznej (w miejscu, gdzie wypłacane są świadczenia rodzinne) w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka (zmiana wprowadzona w czerwcu 2007 roku, wcześniej obowiązywał termin 3 miesięcy). Wniosek złożony po terminie będzie pozostawiony bez rozpoznania.

Do wniosku o becikowe dołączamy następujące dokumenty:

- dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o becikowe

- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument urzędowy

- pisemne oświadczenie, że na dziecko nie zostało wcześniej pobrane becikowe

np. przez drugiego z rodziców).

- zaświadczenie lekarskie o opiece medycznej od 10 tygodnia ciąży.

Są powody, dla których wprowadzenie becikowego może wydawać się słuszne:

• zwiększenie liczby noworodków w latach 2006/2007 - wprowadzenie "becikowego" może zachęcić ludzi do podjęcia decyzji o dziecku, niemniej jednak ten "chwyt marketingowy" może działać tylko przez pierwsze miesiące - później ludzie przywykną do istnienia tej zapomogi;

• wzrost demograficzny - naturalny skutek powyższego;

• lepsze notowania rządu - opinia publiczna jest przekonana, że rząd prowadzi aktywną politykę prorodzinną, niestety - jest w błędzie.

Niemniej jednak należy też zastanowić się nad negatywnymi konsekwencjami tejże ustawy:

• znaczne wydatki w budżecie - roczny koszt becikowego to 300 milionów złotych, w budżecie o tak dużym deficycie te 300 milionów oznaczać będą zwiększenie długu publicznego, zmniejszenie inwestycji w infrastrukturę czy służbę zdrowia - żeby zapobiec większej dziurze budżetowej, rząd będzie musiał nałożyć wyższe podatki - przeciwnie do tego co politycy obiecywali nam w wyborach - tanie państwo i obniżenie podatków;

• marnotrawienie publicznych pieniędzy - w znacznej części pieniądze te trafiać będą do rodzin patologicznych (wg GUS 85% rodzin z dochodem poniżej 504zł/osobę, czyli tych, które dostają podwójne becikowe to rodziny patologiczne -alkoholicy, kryminaliści i socjopaci) i zostaną przeznaczone na alkohol bądź inne używki, nie zaś na pierwsze potrzeby noworodka;

• zwiększenie biedy w Polsce - becikowe skierowane jest głównie do rodzin najbiedniejszych, przez co będzie się zwiększać ich liczebność, a całościowo nastąpi procentowe zwiększenie się ich udziału w ogóle społeczeństwa w porównaniu do liczby rodzin potrafiących utrzymać dzieci i wychować je na światłych obywateli;

• utrudnienie prowadzenia racjonalnej polityki prorodzinnej - rodziny patologiczne będą jeszcze bardziej liczne, a dzieci oczekujących na pomoc państwa jeszcze bardziej przybędzie; z kolei pieniędzy na pomoc dla nich będzie mniej o 300 milionów złotych.

Becikowe - konsekwencje dla Polski

Każdy inteligentny Polak powinien być przeciwny becikowemu. I nie tylko dlatego, że kosztuje to nas, podatników, 300 milionów złotych. Przecież za tysiąc złotych dziecko nie wyżyje nawet jednego roku! Dając najbiedniejszym 2000zł daje się im poczucie, że te pieniądze starczą na utrzymanie dziecka. A to właśnie wielodzietność ubogich rodzin jest dla nich powodem nędzy. 2000 zł i następne dziecko jeszcze bardziej pogorszy sytuację materialną potrzebującej rodziny, więc pieniądze te nie powinny być argumentem przy podejmowaniu decyzji o kolejnym członku rodziny.

Rząd powinien dążyć do stopniowego zmniejszania ilości najbiedniejszych w naszym kraju. Samo podnoszenie standardu życia i stwarzanie ludziom szans nie wystarczy, jeżeli biedni będą się mnożyć znczniej szybciej niż inni, wspierani w tym przez państwo. Państwo powinno prowadzić politykę w innym kierunku - jeżeli rodzina ma problem z utrzymaniem się, powinna zostać uświadomiona o tym, że kolejne dziecko utrudni jej sytuację życiową, a nie poprawi.

Polityka prorodzinna musi być kierowana do tych, których stać na utrzymanie dzieci - klasy średniej i wyższej klasy średniej (nie wspominając o ludziach bogatych), bo to klasa średnia jest podstawą społeczeństwa. Ludzie z klasy średniej zdają sobie sprawę, że od tysiąca złotych bardziej przydałyby się ulgi podatkowe czy pomoc w znalezieniu i utrzymaniu pracy (przez np. ulgi podatkowe dla firm zatrudniających młodych rodziców).

Wprowadzając becikowe, rząd marnotrawi publiczne pieniądze, prowokując ludzi z patologicznych rodzin do poczęcia kolejnych dzieci, których rodzice wydadzą pieniądze na np. alkohol lub używki. Patrząc w przyszłość, państwo i tak będzie musiało te dzieci nie tylko utrzymać (w domach dziecka), ale i wychować, bo rodzice alkoholicy tego nie zrobią. Niestety nie jest ono w stanie zapewnić dziecku funkcji wychowawczej, jaką pełnią prawdziwi rodzice.

Dawanie becikowego rodzinom patologicznym powiększa jeszcze bardziej patologię w kraju. Jednak nie da się odciąć samych rodzin patologicznych od becikowego. Świadomi ludzie, którzy dbają o zdrowy rozwój społeczeństwa widzą, że samo becikowe im nie pomoże.

Od listopada ubiegłego roku warunkiem koniecznym do otrzymania becikowego było zaświadczenie lekarskie potwierdzające, że kobieta najpóźniej od 10. tygodnia ciąży była pod opieką specjalisty oraz że w okresie noszenia dziecka przynajmniej trzykrotnie zgłosiła się na badania w każdym trymestrze. Jeśli nie pobierała takich zaświadczeń na bieżąco podczas każdej wizyty u lekarza, mogła wziąć je nawet podczas ostatniego spotkania. 

Dlatego gdy tylko kobieta dowiedziała się, że jest w ciąży, musiała pójść do specjalisty i pamiętać o pobraniu odpowiedniego zaświadczenia. Bez tego dokumentu nie miała szans na otrzymanie pieniędzy, nawet jeśli tłumaczyła się na setki sposobów. Nikogo nie przekonywał argument, że ciążę stwierdzono za późno, albo że nie było potrzeby spotykać się z lekarzem na samym początku, bo pacjentka czuła się dobrze. Taki zapis prawa wydawał się dla wielu matek krzywdzący. Dlatego resort zdrowia zawiesił ten wymóg na dwa lata do 31 grudnia 2011 r. Oznacza to, że kobiety, którym z powodu braku zaświadczenia odmówiono wypłaty becikowego, mogą ponownie ubiegać się o wsparcie. 

---