14.WYMIEN 4 METALE CIEZKIE WYSTEPUJACE W WODACH PODZIEMNYCH W NAJWYZSZYSCH STEZENIACH
Cu
Zn
Cr
Pb
Cd
Au
Ag
Pt
15.PODAJ ROZMIAR CZASTEK, PRZYJMOWANY NAJCZESCIEJ JAKO GRANICA MIEDZY SUBSTANCJAMI ROZPUSZCZONYMI A FAZA STALA
0,45 mikro metra
16. WYMIEN DWIE CECHY FIZYCZNO - CHEMICZNE NIEZBEDNE DLA PRZEPROWADZENIA OBLICZEŃ MODELOWANIA GEOCHEMICZNEGO
Temperatura, Eh, pH, stężenia głównych skłdników
17.ZRODLA POCHODZENIA WODOROWEGLANOW ROZPUSZCZONYCH W WODACH PODZIEMNYCH
Rozpuszczanie dwutlenku węgla w wodzie
Ługowanie skał węglanowych
Wietrzenie pierwotnych krzemianów i glinokrzemianów
18. ZRODLA POCHODZENIA CHLORKOW ROZPUSZCZONYCH W WODACH PODZIEMNYCH
środki zimowego utrzymania dróg
odcieki ze składowistk
odwadnianie kopalń (poprzez zrzut do wód powierzchniowych, odpływ wód z czap solnych, diapirów - naruszenie naturalnych warunków hydrogeologicznych)
infiltracja wód morskich
ascenzja wysoko zmineralizowanych wód słonych
nawozy sztuczne - rolnictwo
19. ZRODLA POCHODZENIA SIERCZANÓW ROZPUSZCZONYCH W WODACH PODZIEMNYCH
kwaśne deszcze
przemysł energetyczny
ścieki przemysłowe
ługowanie odpadów stałych
intensywne parowanie wód
spalanie węgla w spaleniskach domowych
eksploatacja złóż siarki (metoda otworowa)
20. JEDNOSTKI WYRAŻANIA STĘŻEŃ SUBSTANCJI ROZPUSZCZONYCH W WODACH
mVal / L lub dm3
mg/ L lub dm3
g/L lub dm3
21. CZTERY PARAMETRY (SKŁADNIKI, CECHY FIZYCZNO - CHEMICZNE) BĘDĄCE WSKAŹNIKAMI ANTROPOGENICZNEGO ZANIECZYSZCZENIA WÓD PODZIEMNYCH
temperatura
pH
Eh
Barwa
Zapach
Smak
Wzrost BZT i ChZT
Wzrost mineralizacji, przewodnictwa i twardości wody
Podwyższenie stężeń związków organicznych i zanieczyszczeń bakteriologicznych
22. CZTERY PIERWIASTKI, KTÓRYCH FORMY WYSTĘPOWANIA W WODZIE ZALEŻĄ OD WARUNKÓW UTLENIAJĄCO - REDUKCYJNYCH
Żelazo
Azot
Siarka
Węgiel
23. ŹRÓDŁA SUBSTANCJI ROZPUSZCZONYCH W WODACH OPADOWYCH
Zanieczyszczenia atmosfery
Spalanie węgla
Emisja gazów, spalin samochodowych
24. PODSTAWOWE PROCESY I REAKCJE ODPOWIEDZIALNE ZA KSZTAŁTOWANIE SKŁADU CHEMICZNEGO WÓD W STREFIE AERACJI
Parowanie
Sezonowe wahania zwierciadła wody podziemnej
Rozkład substancji organicznych
Procesy utleniania
Infiltracja opadów
25. JAKIEGO TYPU HYDROCHEMICZNEGO SĄ KWAŚNE WODY OPADOWE?
SO4- Ca
SO4- Ca - Mg
SO4- Ca - Mg - Na
26. ROZPUSZCZALNOŚĆ WĘGLANU WAPNIA W WODZIE ZALEŻY OD:
Temperatury
pH
Stopnia nasycenia jonami wapnia i magnezu
Występowania w wodzie agresywnego dwutlenku węgla
27. ROZPUSZCZALNOŚĆ MINERAŁÓW KRZEMIANOWYCH W WODZIE ZALEŻY OD:
28. NAJWAŻNIEJSZE REAKCJE UTLENIANIA - REDUKCJI EYSTĘPUJĄCE W WODACH PODZIEMNYCH
Tabela 3.3 - Przykłady kolejności przebiegu reakcji utleniająco-redukcyjnych w zależności od ich wydajności energetycznych (wg E. Stumma, J. J. Morgana 1981 i R. E. Jacksona 1979 - cyt. za T. Ratajczakiem, S. Witczakiem, 1983)
A. „Odkryty” system krążenia wód podziemnych |
||
Reakcja |
Schematyczne równanie reakcji |
Zmiany potencjału termodynamicznego G, [kcal] |
Oddychanie mikroorganizmów, |
O2 + CH2O = CO2 (g) + H2O |
- 120 |
Utlenianie siarczków |
O2 + 0,5HS- = 0,5SO42- + 0,5H+ |
- 95 |
Utlenianie Fe2+ |
O2 + 4Fe22+ + 10H2O = 4Fe(OH)3+ 8H+ |
- 92,3 |
Nitryfikacja |
O2 + 0,5NH4 = 0,5NO3- + H+ + |
- 41,7 |
Utlenianie Mn2+ |
O2 + 2Mn2+ + 2H2O = 2MnO2 + 4H+ |
- 38,6 |
B. „Zakryty” system krążenia wód podziemnych |
||
Oddychanie mikroorganizmów, |
CH2O + O2 = CO2 (g) + H2O |
- 120 |
Denitryfikacja |
CH2O + 0,8NO3- + 0,8H+ = CO2 + 0,4N2 + 1,2H2O |
- 113 |
Redukcja Mn |
CH2O + 2MnO2 + 4H+ = 2Mn2+ + 3H2O + CO2 |
- 81,3 |
Redukcja Fe |
CH2O + 4Fe(OH)3+ 8H+ = 4Fe2+ + 11H2O + |
- 27,7 |
Redukcja siarczanów |
CH2O + 0,5SO42- + 0,5H+ = 0,5HS- + 0,5 H2O + CO2 |
- 25 |
Fermentacja metanowa |
CH2O +0,5CO2 = 0,5 CH4 + CO2 |
- 22,2 |
Redukcja azotu |
CH2O + H2O + 0,66N2 + 1,33 H+ = 1,33NH4+ + CO2 |
- 19,2 |
29. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WARUNKI UTLENIAJĄCO - REDUKCYJNE W WODACH PODZIEMNYCH
Temperatura
Napowietrzenie - zawartość tlenu
pH
głębokość
występowanie mikroorganizmów (bakterii)
30. AKTYWONOŚCI JONÓW WYMIENNYCH W KOMPLEKSIE SORBCYJNYM WYRAŻA SIĘ JAKO:
CEC - pojemność wymienna względem kationów [ mval/100 g],obliczona jako suma stężeń równoważnikowych wszystkich zasorbowanych kationów
TEC - pojemność wymienna względem kationów [ mval/100 g],obliczona jako suma stężeń molowych wszystkich zasorbowanych kationów
31. W WODACH PODZIEMNYCH JAKICH ŚRODOWISK HYDROGEOLOGICZNYCH SPOTYK SIĘ NAJWYŻSZE STĘŻENIA ROZPUSZCZONYCH SUBSTANCJI ORGANICZNYCH
strefy bagienne
torfowiska
płytkie wody podziemne
1.czym jest Wartość pH i co charakteryzuje
A. pH value
F. valeur du pH
N. pH-Wert, Wasserstoffionenexponente
Umowny sposób wyrażania odczynu wody jako ujemnego logarytmu aktywności jonów wodorowych, właściwie hydronowych. W. pH wód podziemnych zmienia się w szerokich granicach :
Odczyn |
pH wód |
Przykłady naturalnych środowisk występowania wód podziemnych |
kwaśny |
< 5 |
wody złóż kruszców siarczkowych i stref ich wietrzenia; wody bagien; |
słabo kwaśny |
5 - 6,5 |
wody bagien, torfowisk, |
obojętny |
6,5 - 7 |
wody gruntowe klimatu umiarkowanego |
słabo zasadowy |
7 - 9 |
wody obszarów wapiennych, |
zasadowy |
9 - 14 |
wysoko zmineralizowane solanki; |
W. pH wpływa na przebieg większości procesów zachodzšcych w wodach podziemnych. Stężenie jonów wodorowych, Odczyn, Jon hydronowy AM
Aktywność jonów wodorowych wyraża się za pomocą pH, czyli ujemnego logarytmu aktywności jonów wodorowych: pH= -log [H+]. Wody o odczynie obojętnym, w których aktywności jonów OH- i H+ nawzajem się równoważą, mają w temperaturze 25°C, pH = 7.
2.Wymień formy występowania substancji w wodach podziemnych
Poszczególne substancje spotykane w wodach podziemnych mogą występować w różnych fazach (gazowej, rozpuszczonej, stałej) i postaciach. W zależności od rozmiarów, cząsteczki rozpuszczone i stałe dzieli się na:
zawiesiny (cząsteczki o wielkości przekraczającej 10-1 µm)
substancje koloidalne (najczęściej o wymiarach od 10-3 do 10-1 µm)
substancje rozpuszczone (cząsteczki mniejsze od 10-3 µm)
3. Co wyraza wskaznik nasycenia (SI)?
Często używaną miarą stanu nasycenia wód podziemnych względem faz stałych (np. minerałów) i faz gazowych pozostających z nimi w kontakcie jest wskaźnik nasycenia SI (saturation index, disequilibrium indice). Określa się go według wzoru:
SI = log (IAP/KT)
gdzie:
IAP - iloczyn aktywności form (ion activity product) obliczony na podstawie rzeczywistych aktywności w wodzie substancji biorących udział w reakcji;
KT - stała równowagi reakcji w danej temperaturze.
Ocena stanu równowagi między wodą i rozpuszczaną fazą polega zatem na porównaniu iloczynu aktywności form biorących udział w reakcji w rzeczywistym roztworze z iloczynem aktywności tych samych form w warunkach równowagi (iloczynem rozpuszczalności).
W warunkach równowagi między wodą podziemną a ośrodkiem skalnym, wskaźnik nasycenia SI=0. Sytuacją taką określa tzw. punkt nasycenia. Przy niedosyceniu wody względem określonego minerału (SI<0) zachodzić mogą procesy rozpuszczania. Natomiast przy przesyceniu wód podziemnych (SI>0) teoretycznie występuje tendencja do wytrącania się minerału
4. Co ilustruje warstwa Gouy - Sterna?
wokół ujemnie naładowanego jądra koloidalnego, zbudowanego z cząsteczki mineralnej, gromadzą się ściśle do niego przylegające jony dodatnie. Jest to tak zwana warstwa Sterna (warstwa lub powłoka adsorpcyjna), tworząca wraz z koloidalnym jądrem granulę (rys. 2.14). Wokół granuli występuje druga warstwa kationów, luźniej ułożonych i słabiej z jądrem związanych. Jest to tzw. warstwa dyfuzyjna, zwana też powłoką dyfuzyjną, tworząca wraz z granulą micelę (rys. 2.14, 2.15). W powłoce dyfuzyjnej mogą się już pojawić jony o przeciwnym znaku (na rys. 2.14). Na zewnętrznej granicy powłoki dyfuzyjnej roztwór staje się elektroobojętny i zawiera równą ilość anionów i kationów.
5. Co wyraża współczynnik podziału Kd
Współczynnik podziału jest stosunkiem stężenia adsorbowanej substancji na powierzchni do jej stężenia w roztworze, zaś współczynnik opóźnienia jest stosunkiem całkowitej masy substancji zaadsorbowanej na fazie stałej do całkowitej masy tej substancji w roztworze. Wraz ze wzrostem stężenia substancji zanieczyszczającej w wodzie maleje opóźnienie według izoterm Freundlicha i Langmuira, gdyż maleje ilość nie obsadzonych pozycji wymiennych.
W ośrodku porowym o
1,6-2,1 i na 0,2-0,4, nawet niskie wartości Kd (≤1) powodują istotne opóźnienia w transporcie zanieczyszczeń (R≤11) (W. J. Deutsch, 1997).
Na podstawie wartości współczynnika opóźnienia R przyjmuje się w badaniach hydrogeologicznych 6 klas intensywności sorpcji (wg E. Osmędy-Ernst i S. Witczaka, 1991) - tab. 3.7.
W badaniach hydrochemicznych najczęściej wykorzystywane jest uproszczone liniowe równanie kinetyki sorpcji:
gdzie:
αk - współczynnik szybkości sorpcji;
Kd - współczynnik (stała) podziału, mL/g;
Caq - stężenie substancji w roztworze, mmol/mL;
Cads - stężenie substancji w sorbencie, mmol/g.
Dla roztworów o małych stężeniach współczynnik Kd jest prawie stały, nie zależny wyraźnie od stężeń substancji ani w roztworze, ani w sorbencie.
Współczynnik podziału Kd oznacza się laboratoryjnie lub w terenie, przy czym drugi sposób jest znacznie doskonalszy. Przy intensywnych procesach sorpcyjnych wartość Kd może dochodzić do 10-3, a przy słabej sorpcji osiąga 10-2).
W bardzo uproszczonych modelach, przebieg sorpcji opisuje się bez uwzględnienia kinetyki procesu.
Współczynnik opóźnienia R
Skalę opóźnienia wyraża współczynnik opóźnienia, R = Uwp/Uc. Fizyczne znaczenie współczynnika opóźnienia R polega na tym, że określa on ile razy dłuższy jest czas migracji zanieczyszczenia ulegającego sorpcji od czasu przepływu wody lub migracji substancji konserwatywnej
Współczynniki opóźnienia dla poszczególnych izoterm wyrażają formuły:
- izoterma liniowa
- izoterma Freundlicha
- izoterma Langmuira
gdzie:
- gęstość objętościowa skały wodonośnej, g/mL;
na - porowatość aktywna skały wodonośnej.
6. co to jest rozpuszczanie? Czym się różni rozpuszczanie kongruentne od inkongruentnego, podaj przykłady minerałów rozpuszczających się k.. i ink..w strefie wietrzenia
Rozpuszczanie: Proces przechodzenia minerałów, gazów, cieczy do roztworu wodnego - tworzenie z wodš podziemnš mieszaniny jednorodnej pod względem fizycznym i chemicznym. R. wzbogaca wody podziemne w rozpuszczane substancje. R. obejmuje zrówno szereg zwišzków nieorganicznych jak i organicznych. Procesem przeciwstawnym jest wytršcanie się minerałów. Procesy wytršcania i rozpuszczania zachodzš zgodnie z równowagš termodynamicznš pomiędzy wodš, gazami i rozpuszczanym minerałem. Ukierunkowanie przebiegu procesów rozpuszczania/wytršcania ocenia się obliczajšc wskaźnik nasycenia i porównujšc go z występujšcymi stężeniami minerału w badanej wodzie AM
Przykładowo, dla reakcji rozpuszczania kalcytu (rozpuszczanie kongruentne): CaCO3 = CO3-2 + Ca+2, wskaźnik nasycenia wynosi SI = log[CO32-] + log[Ca2+] - logK.
Dla reakcji rozkładu beidelitu wapniowego z utworzeniem kaolinitu (rozpuszczanie inkongruentne): 6Ca0,167Al2,33Si3,67O10(OH)2 + 2H+ + 23H2O = 7Al2[(OH)4Si2O5] + Ca2+ + 8H4SiO4°, wskaźnik nasycenia wynosi, SI = log [Ca2+] + 8 log[H4SiO4°] + 2pH - logK.
7. Czym jest aktywność form (specjacji) występujących w stanie rozpuszczonym w w odzi, podaj wzór wyrażający aktywność i - tego jonu
Miarą reaktywności jonów jest ich aktywność (stężenie efektywne). Aktywność jonu osiąga jego stężenie molowe, gdy jego stężenie molowe osiąga zero.
Parametrem korygującym potrzebnym do powiązania aktywności jonu (ai) i jego stężenia molowego (mi) jest współczynnik aktywności (γi).
gdzie:
ai - aktywność i-tego jonu [bezwymiarowa];
γi - współczynnik aktywności [bezwymiarowy];
mi - stężenie molowe (molalność) i-tego jonu [mol/kg H2O];
- stan normalny (standardowy), tj. 1 mol/ kg H2O.
Aktywności są termodynamicznie definiowane w stosunku do stanu normalnego, którym dla substancji rozpuszczonej jest idealny roztwór jednomolowy (ai = mi). Czynnik 1/
równy jest jedności i dla wygody bywa pomijany. Aktywność odpowiada zatem liczbowo stężeniu molowemu, mimo, iż jest bezwymiarowa.
8. Aktywności jonów wymienionych w kompleksie sorpcyjnym wyrażą się jako:...
9. Wymień podstawowe produkty biodegradacji substancji organicznej w warunkach tlenowych i beztlenowych
W warunkach tlenowych biodegradacja ma charakter mineralizacji substancji organicznej, prowadząc do pojawienia się w wodzie między innymi nieorganicznych form siarki (jonów SO42-), azotu (NO3-), węgla (CO2). W warunkach beztlenowych efektem biodegradacji (pod wpływem bakterii beztlenowych) jest pojawienie się w wodzie między innymi metanu, amoniaku, siarkowodoru, skatolu, indolu i innych półproduktów rozpadu.
10. Wymień aniony i kationy, których obecność wpływa na wartość zasadowości ogólnej wód podziemnych
. wywołana obecnością w wodzie jonów OH-, HCO3- i CO32-.
Zasadowość wywołana obecnością jonów HCO3- nosi nazwę zasadowości wodorowęglanowej, a wywołana obecnością jonów CO32- - zasadowości węglanowej. Analogicznie obecność w wodzie jonów OH- wywołuje zasadowość zwaną wodorotlenową
11. Wymień przyczyny antropogenicznego zanieczyszczenia wód podziemnych w skali regionalnej
Tabela 11.1 - Przykłady zanieczyszczeń wód podziemnych wywołanych działalnością przemysłową
Typ działalności gospodarczej (rodzaj przemysłu lub ogniska zanieczyszczeń wód podziemnych) |
Objawy zanieczyszczenia (wskaźniki zanieczyszczenia) |
|||
|
Zmiany właściwości fizyko-chemicznych wody. Podwyższenie zawartości głównych jonów lub pojawienie się określonych substancji w wodach podziemnych |
Pojawienie się w wodzie lub podwyższenie zawartości określonych mikroskładników |
||
Przemysł chemiczny |
Bardzo zróżnicowane, zależne od charakteru produkcji, wykorzystywanych surowców, wytwarzanych produktów, stosowanych technologii, systemu magazynowania, transportu, utylizacji odpadów, metod oczyszczania ścieków itp. |
|||
|
Np. wzrost mineralizacji, twardości, agresywności, przewodnictwa wody i jej utlenialności. Wzrost zabarwienia i mętności. Zmiany zapachu i smaku. Wzrost BZT i ChZT. Podwyższenie zawartości SO42-, Cl-, HCO3-, CO32-, Na+, K+, Ca2+, Mg2+, Fe2+, związków azotu, fosforu i in. Pojawienie się fenoli, detergentów, formaldehydów, H2S i in. |
Przykładowo: produkcja tworzyw sztucznych - głównie: Cd, Li, Se, Sn. Produkcja detergentów - głównie: Cd, Li. Produkcja nawozów sztucznych - głównie: Cd, Cr, Cu, F, Hg, Mn, Ni, Pb, Se, Zn. Przemysł gumowy - głównie: Cu, Se, Sn, Tl. Przemysł farbiarski - głównie: B, Ba, Cd, Cr, Cu, Hg, Sr, Zn, również Br, J, Mn, Tl, Ti, Pb, Sb, Sr, V. Przemysł farmaceutyczny - głównie: As, Br, Co, Cu, J, Sr, W, Zn. |
||
Przemysł metalurgiczny |
Wzrost mineralizacji i przewodnictwa wody. Podwyższenie zawartości SO42-, Cl-, Ca2+, Mg2+, Fe3+, cyjanków, związków azotu i in. |
Liczny zespół mikroskładników zależny od ich nagromadzenia w przerabianych surowcach, np.: 1) metalurgia żelaza: Cd, Co, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Sn, Zn oraz As, Ba, Be, Mn, Mo, Sr, Ti; 2) metalurgia nieżelazna: Ba, Cd, Cr, Cu, NI, Sn, Tl, V, Zn oraz As, Bi, F, Mn, Pb, Sb, Se, Ti; 3) procesy galwanizacyjne: Cd, Cr, Cu, Ni, Zn (cyjanki), 4) hutnictwo glinu: F |
||
Przemysł paliwowo-energetyczny (częściowo chemiczny i transport) |
Elektrownie węglowe i przemysł koksochemiczny |
Wzrost mineralizacji, przewodnictwa i twardości wody. Podwyższenie ilości SO42-, NO3- (emanacje kominowe SO2 i związków azotu), Mg2+, Ca2+, Fe 2+, Mn2+, obniżenie pH |
Liczny zestaw pierwiastków zależnych od ich nagromadzenia w przerabianych węglach. Szczególnie Ag, As, Be, Br, Cd, Cr, F, Fe, Hg, Mo, NI, Pb, Se, Sb, V, Zn |
|
|
Spalanie paliw płynnych (m. in. w silnikach spalinowych); Przemysł petrochemiczny a także lokalne zanieczyszczenia produktami naftowymi |
Wzrost mineralizacji wody, zmiany organoleptyczne. Obecność w wodzie znacznych ilości SO42- (emanacje H2S, SO2), związków azotu, produktów naftopochodnych, fenoli, węglowodorów i aldehydów. Podwyższenie ChZT, BZT, obniżenie pH |
Najczęściej: As, B, Ba, Br, Cd, Cr, Cu, Hg, Mn, Ni, Pb, Sn, V, Zn oraz inne obecne w przerabianej ropie naftowej |
|
Przemysł drzewno-papierniczy |
Bardzo wyraźny wzrost mineralizacji wody, jej zabarwienia, zmiany zapachu i smaku. Podwyższenie ChZT, BZT, pH. Podwyższenie zawartości CO32-, HCO3-, Na+, K+, Cl-, NO3-, SO42-. Pojawienie się znacznych ilości substancji organicznych, np. terpenu, substancji żywicznych, kwasów organicznych, cukrów, aldehydów, alkoholi, metanu, ponadto fenoli, formaldehydów, metanolu, tymolu, furfurolu itd. |
Głównie: Ba, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Sn, Zn |
||
Przemysł spożywczy |
Bardzo zróżnicowane, zależne od charakteru produkcji, wykorzystywanych surowców, wytwarzanych produktów, stosowanych technologii, systemu magazynowania, transportu, utylizacji odpadów, metod oczyszczania ścieków itp. |
|||
|
Np. wzrost mineralizacji wody i jej utlenialności, wzrost BZT, ChZT, zmiany organoleptyczne. Podwyższenie ilości HCO3-, SO42-, Cl-, związków azotu i fosforu, sodu, potasu i żelaza. Pojawienie się kwasów organicznych, aldehydów, alkoholi, NH3, H2S |
Liczny zespół mikroskładników zależny od ich zawartości w przerabianych substancjach |
||
Przemysł mineralny |
Bardzo zróżnicowane, zależne od charakteru produkcji, wykorzystywanych surowców, wytwarzanych produktów, stosowanych technologii, systemu eksploatacji, magazynowania, transportu, utylizacji odpadów, metod oczyszczania ścieków itp. |
|||
|
Np. wzrost mineralizacji, przewodnictwa i twardości wody, zmiany organoleptyczne. Podwyższenie ilości HCO3-, Ca2+, Mg2+, Fe3+, Mn2+, związków fosforu, azotu, siarki, pojawienie się fenoli, substancji organicznych itp. |
Np. przemysł szklarski: B, Ba, Pb, Sr; również As, Bi, Co, F, Ni, Se, Tl Przemysł ceramiczny: B, Ba, Bi, Co, F, Ni, Sr |
Tab. 11.2 Przykłady rolniczych zanieczyszczeń wód podziemnych
|
|
Przykłady wskaźników zanieczyszczenia wód podziemnych |
|
|
Rodzaj działalności rolniczej |
Substancje zanieczyszczające wody podziemne |
Zmiany właściwości fizyczno-chemicznych, podwyższenie stężeń głównych jonów lub pojawienie się substancji specyficznych |
Wzrost stężeń lub pojawienie się mikroskładników |
Uwagi dotyczące przestrzennej formy występowania zanieczyszczeń |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Osadnictwo wiejskie |
substancje organiczne i nieorganiczne: ścieki bytowe i gospodarcze, odcieki ze śmietników, wysypisk, odpadów, dołów kloacznych, gnojowników, obór i chlewni |
wzrost mineralizacji, przewodnictwa i twardości wody. Zmiany organoleptyczne. Wzrost BZT i ChZT. Podwyższenie stężeń: SO2-4, NO-3, NO-2, Cl-, K+, Na+, Ca2+, Mg2+, Fe2+. Podwyższenie stężeń związków organicznych i zanieczyszczeń bakteriologicznych |
zróżnicowane lokalnie, głównie: B, Cd, Co, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Se, Zn, As |
anomalie lokalne, punktowe w poszczególnych studniach lub w formie lokalnych anomalii w strefie zabudowy wiejskiej |
Hodowla |
głównie substancje organiczne: ścieki hodowlane (gnojówka, gnojowica) oraz ścieki gospodarcze. Odcieki z nawozów oraz kiszonek paszowych |
wzrost mineralizacji, przewodnictwa, zmiany organoleptyczne. Wzrost stężeń związków organicznych oraz NO-2, NO-3, NH+4, PO3-4, K+, zanieczyszczenia bakteriologiczne |
zróżnicowany zespół mikroskładników biofilnych oraz Cd, Cr, Cu, Hg, Mn, Ni, Pb, Zn |
lokalne anomalie wokół ferm hodowlanych i miejsc składowania nawozów, przestrzenne zmiany w sferach wylewisk płynnych odpadów z hodowli |
Stosowanie w nadmiarze nawozów naturalnych |
substancje organiczne i nieorganiczne pochodzące z nawozów naturalnych podlegające mineralizacji w glebie |
wzrost mineralizacji, przewodnictwa, zmiany organoleptyczne. Wzrost stężeń związków organicznych oraz NO-2, NO-3, NH+4, PO3-4, K+, zanieczyszczenia bakteriologiczne |
zróżnicowany zespół mikroskładników biofilnych oraz Cd, Cr, Cu, Hg, Mn, Ni, Pb, Zn |
anomalie przestrzenne obejmujące wody gruntowe strefy pól uprawnych rozszerzające się na obszar spływu podziemnego |
Niewłaściwe stosowanie nawozów mineralnych |
substancje nieorganiczne pochodzące z ługowania nawozów azotowych, potasowych, wapniowych, fosforowych oraz wieloskładnikowych (w tym z mikroskładnikami) |
wzrost mineralizacji, przewodnictwa, twardości wody,. Zmiany organoleptyczne. Podwyższenie stężeń NO-3, NH+4, PO3-4, K+, SO2-4, CA2+, Fe3+ |
największe zmiany przy nawozach wieloskładnikowych. Wzrost stężeń Cd, Cr, Cu, F, Hg, Mn, Ni, Pb, Se, Zn |
anomalie przestrzenne obejmujące wody gruntowe strefy pól uprawnych rozszerzające się na obszar spływu podziemnego |
Niewłaściwe stosowanie pestycydów |
substancje specyficzne organiczne i nieorganiczne |
pojawienie się specyficznych substancji organicznych i nieorganicznych. Podwyższenie bądź pojawienie się zapachu, barwy, mętności, pienienie się wód |
różne mikroskładniki toksyczne np. wzrost stężeń Cd, Pb, As, Hg, F, Cu, Mo, Zn, B, Br, Sn, Tl |
anomalie przestrzenne obejmujące wody gruntowe opryskiwanych stref, anomalie punktowe lub lokalne wokół grzebowisk oraz magazynów |
12.Wymień trzy gazy charakteryzujące się największą rozpuszczalnością w wodach
H2S , CO2 , O2,
Tabela 2.7 Rozpuszczalność wybranych gazów w wodach podziemnych
Tempera- |
N2 |
O2 |
CO2 |
||||||
tura, ˚C |
|
|
mg/kg |
|
|
mg/kg |
|
|
mg/kg |
0 |
0,024 |
0,024 |
29,48 |
0,049 |
0,049 |
69,92 |
1,713 |
1,713 |
3346 |
5 |
0,021 |
0,021 |
26,21 |
0,043 |
0,044 |
61,15 |
1,424 |
1,450 |
2774 |
10 |
0,019 |
0,020 |
23,54 |
0,038 |
0,040 |
54,25 |
1,194 |
1,238 |
2318 |
20 |
0,016 |
0,017 |
19,66 |
0,031 |
0,034 |
43,98 |
0,878 |
0,942 |
1688 |
30 |
0,014 |
0,015 |
16,91 |
0,027 |
0,03 |
36,75 |
0,665 |
0,738 |
1257 |
40 |
0,012 |
0,014 |
14,71 |
0,023 |
0,027 |
31,24 |
0,530 |
0,608 |
973 |
50 |
0,011 |
0,013 |
12,66 |
0,021 |
0,025 |
26,68 |
0,436 |
0,516 |
761 |
Tabela 2.7.cd Rozpuszczalność gazów w wodach podziemnych
Tempera- |
H2S |
CH4 |
Rn |
|||||
tura, ˚C |
|
|
mg/kg |
|
|
mg/kg |
|
|
0 |
4,670 |
4,670 |
7066 |
0,056 |
0,056 |
39,59 |
0,510 |
0,510 |
5 |
3,977 |
4,050 |
6001 |
0,048 |
0,049 |
34,10 |
0,412 |
0,420 |
10 |
3,399 |
3,523 |
5112 |
0,042 |
0,043 |
29,55 |
0,337 |
0,349 |
20 |
2,582 |
2,771 |
3846 |
0,033 |
0,035 |
23,19 |
0,238 |
0,255 |
30 |
2,037 |
2,261 |
2983 |
0,028 |
0,031 |
19,04 |
0,180 |
0,200 |
40 |
1,660 |
1,903 |
2361 |
0,024 |
0,027 |
15,86 |
0,144 |
0,165 |
50 |
1,392 |
1,647 |
1883 |
0,021 |
0,025 |
13,59 |
0,118 |
0,140 |
- współczynnik rozpuszczalności (współczynnik absorpcji)
- rozpuszczalność gazu
13.Wymień substancje zaliczane do podrzędnych składników wód podziemnych
Azot (związki azotu)
Krzem
Żelazo
Mangan
Substancje organiczne
Wszystko o QA/QC
Wymienić próbki
Precyzja oznaczeń analitycznych
Błędy analizy
Granica oznaczalności
Praktyczna granica oznaczalności
procesy i reakcje decydujące o składzie wód podziemnych w skałach ilastych
wymień czynności które wykonuje my podczas pobierania wody z piezometru
źródła pochodzenia CO2 w wodach podziemnych
cechy fizyczno - chemiczne wód w strefie polimetalicznych(??) złóż kruszców(??)
przy jakich pomiarach niezbędne jest zmierzenie temperatury
uszeregować jakieś kationy według rosnącej energii (glin,magnez,amoniak,sod,..)
źródła fosforanów w wodach podziemnych
gazy szlachetne
co trzeba zrobić żeby opisać (ocenić) wpływ autostrady na środowisko, to chodziło o jakieś czynności
coś o wodach ciężkich
środowiska substancji koloidalnych
wzór na stężenie izotopów trwałych
błędy badań hydrogeochemicznych
udział wagowy
cos o wodach metamorficznych (chyba o tworzenie)
3