Spis tłumaczeń:

1. Czyste tłumaczenie

2. Tłumaczenie z podkreślonymi częściami mowy

Czyste tłumaczenie:

Lingua latina	Lingua polonica
Quid utile, quid inutile sit civitati.	Co korzystne, a co niekorzystne jest dla państwa.
Semper sapientes bonique viri cogitaverunt, quid utile atque inutile civitati esset.	Zawsze myślący i dobrzy mężowie rozmyślali, co korzystne a także co niekorzystne jest dla państwa.
Cives eiusdem civitatis eadem iura eosdem mores habere debent, iisdem legibus parere (debent).	Obywatele tego samego państwa powinni mieć te same prawa te same obyczaje, tym prawom powinni być posłuszni.
Nobis omnibus non minori curae esse debet, qualis res publica post mortem nostram futura sit, quam qualis sit hodie.	Nam wszystko powinno być nie mniejszą troską, jaka republika będzie po naszej śmierci, tak bardzo jak jaka jest dzisiaj.
Est boni consulis non solum videre, quid in re publica agatur, verum etiam, quid futurum sit.	Jest dobrem konsula nie tylko widzieć, co w republice dzieje się, lecz także co będzie [działo się].
A maioribus enim constitutum est: "Videant consules, ne quid detrimenti capiat re publica.	Przez wielkich bowiem zostało ustanowione: „Niechaj patrzą {lub <niechaj baczą>} konsulowie, aby republika nie poniosła szkody.
Vetus Graecia longe providebat, quam sensim pernicies lapsa in civium animos malis studiis malisque doctrinis, repente totas civitates evertet.	Starożytna Grecja długo przepowiadała, jak stopniowo zaraza wślizguje w duszę {lub <w umysł>} obywatela [w] złych naukach i [w] złych wiedzach, nagle wszystkich obywateli doprowadza do upadku
Quis ignorat maximam illecebram peccandi spem impunitatis esse?	Kto nie wie, że największa ponęta błądzenia jest nadzieją {lub <obietnicą>} bezkarności?
Non modo videre oportet, quid quisque de re publica loquatur, sed quid quisque de ae sentiat, atque etiam de causa quisque sentiat.	Nie tylko widzieć potrzeba, co każda osoba o republice mówi, ale co każda osoba o niej myśli, a nawet jeszcze [co] każda osoba o [jej] interesie myśli.

Legenda Tłumaczenia:

[ ] - domyślnie, nie ma słowa w danym zdaniu odpowiadającego, ale można dodać aby uchwycić sens

{ } - mój prywatny komentarz

Podstawowe Badanie zdania:

Lingua latina	Lingua polonica
Quid utile, quid inutile sit civitati.	Co korzystne, a co niekorzystne jest dla państwa.
Semper sapientes bonique viri cogitaverunt, quid utile atque inutile civitati esset.	Zawsze myślący i dobrzy mężowie rozmyślali, co korzystne a także co niekorzystne jest dla państwa.
Cives eiusdem civitatis eadem iura eosdem mores habere debent, iisdem legibus parere (debent).	Obywatele tego samego państwa powinni mieć te same prawa te same obyczaje, tym prawom powinni być posłuszni.
Nobis omnibus non minori curae esse debet, qualis res publica post mortem nostram futura sit, quam qualis sit hodie.	Nam wszystkim powinno być nie mniejszą troską, jaka republika będzie po naszej śmierci, tak bardzo jak jaka jest dzisiaj.
Est boni consulis non solum videre, quid in re publica agatur, verum etiam, quid futurum sit.	Jest dobrem konsula nie tylko widzieć, co w republice dzieje się, lecz także co będzie [działo się].
A maioribus enim constitutum est: "Videant consules, ne quid detrimenti capiat re publica.	Przez wielkich bowiem zostało ustanowione: „Niechaj patrzą {lub <niechaj baczą>} konsulowie, aby republika nie poniosła szkody.{*}
Vetus Graecia longe providebat, quam sensim pernicies lapsa in civium animos malis studiis malisque doctrinis, repente totas civitates everteret.	Starożytna Grecja długo przepowiadała, jak stopniowo zarazy wślizgiwanych w duszę {lub <w umysł>} obywatela [w] złych naukach i [w] złych wiedzach, nagle wszystkich obywateli doprowadza do upadku.
<ACI> Quis ignorat maximam illecebram peccandi spem impunitatis esse?	Kto nie wie, że największa ponęta błądzenia jest nadzieją {lub <obietnicą>} bezkarności?
Non modo videre oportet, quid quisque de re publica loquatur, sed quid quisque de ae sentiat, atque etiam de causa quisque sentiat.	Nie tylko widzieć potrzeba, co każda osoba o republice mówi, ale co każda osoba o niej myśli, a nawet jeszcze [co] każda osoba o [jej] interesie myśli.

{*} Tutaj mamy zdanie podrzędne okolicznikowe celowe, na to wskazuje „ne”, które oznacza właśnie „aby nie”.

Legenda Tłumaczenia:

<ACI> - w tym zdaniu jest konstrukcja ACI

<NCI> - w tym zdaniu jest konstrukcja ACI

<DP> - w tym zdaniu jest konstrukcja Dativus Possessivus (dativus + nominativus + esse)

<OI> - w tym zdaniu jest konstrukcja Orzeczenia Imiennego

-->Szukaj odmiany sum, esse, fui <== jest to charakterystyczne w tej konstr.

kolor - podmiot

kolor - orzeczenie

kolor - przymiotnik

kolor - verbum regens

kolor - infinitivus

kolor - w DP jest to Dativus (jest podmiotem zdania)

W przypadku ACI podkreślam tylko podmiot (w accussativie) i orzeczenie (w infinitivie) zdania podrzędnego (tej części po słowie „że”).

Zapamiętaj: Przecinki oddzielają zdania nadrzędne (podkreślone linią) od podrzędnych.

---