CHIRURGIA ALL IN ONE

zapalenie węzłów i naczyń chłonnych - lymphadenitis et lymphangitis

zapalenie mieszka włosowego - folliculitis

czyrak - furunculus

czyrak mnogi - carbunculus

zastrzał - panaritium

» cutaneum

» subcutaneum

» tendineum

» osseum

» articulare

zanokcica - paronychia

zapalenie gruczołów potowych pachy - hydradenitis axillaris

ropień - abscessus

ropowica - phlegmonae

zgorzel gazowa - gangraene emphysematosa

róża - erysipelas

otarcie - excoriatio

krwiak - haematoma

rana - vulnus

rana kłuta - v. punctum

rana cięta - v. sectum

rana szarpana - v. laceratum

rana tłuczona - v. contusum (bo stłuczenie to contusio)

rana miażdżona - v. conquassatum

rana kąsana - v. morsum

rana postrzałowa - v. sclopetarium

rana zatruta - v. venenatum

A to tak a propos tych pytań, które przesłała Gosia:

Przepuklina Richtera - występuje najczęściej w przypadku przepuklin udowych. Jest odmianą przepukliny uwięźniętej, w której zakleszczeniu we wrotach ulega tylko fragment ściany, a nie całe jelito. Drożność jelita zostaje zachowana. Przepuklinie Richtera towarzyszą często ostre bóle brzucha oraz wymioty.

Przepuklina Littrego - każda przepuklina pachwinowa zawierająca uchyłek Meckela; jest to przepuklina ścienna, kiedy w worku przepuklinowym jest nieodprowadzalna lub uwięźnięta ściana jelita (zwykle część jelita położona na przeciwkrezkowym brzegu) (to inna definicja)

Zespół Bouvereta rzadka przyczyna wysokiej niedrożności przewodu pokarmowego (więcej o tym nie znalazłam)

Objaw Ballancea - objaw występujący w pęknięciu śledziony. Po obu stronach jamy brzusznej stwierdza się stłumienie odgłosu opukowego, którego granica przesuwa się po stronie prawej, natomiast po stronie lewej jest stała na skutek obecności skrzepów krwi wokół pękniętej śledziony

Objaw Kleina - objaw występujący w zapaleniu węzłów chłonnych krezki. Ból przesuwający się z prawego dołu biodrowego na stronę lewą, gdy chory leży na lewym boku.

Objaw Troisiera - to objaw w przerzutach raka żołądka. Następuje powiększenie węzłów chłonnych nadobojczykowych lewych spowodowane przerzutami w zaawansowanym stadium raka żołądka.

Objaw Vermootena to objaw występujący w wewnątrzmiedniczym pęknięciu sterczowego odcinka cewki moczowej. Badaniem palcem przez odbyt stwierdza się ciastowaty, przemieszczony gruczoł krokowy (lub jego brak).

Wrzód Marjolina to wrzód spowodowany rakiem kolczystokomórkowym, rozwijającym się w bliźnie.

A na zakończenie trochę łaciny:

- hernia, -ae (h.) /f/ - przepuklina

- h. congenita - przepuklina wrodzona

- h. acquisita - przepuklina nabyta

- h. posttraumatica - przepuklina pourazowa

- h. interna - przepuklina wewnętrzna

- h. externa - przepuklina zewnętrzna

- h. reponibilis (libera) - przepuklina odprowadzana

(wolna)

- h. irreponibilis - przepuklina nieodprowadzalna

- h. incarcerata - przepuklina uwięźnięta

- h. strangulata - przepuklina zadzierzgnięta

- h. abdominalis - przepuklina brzuszna

- h. inguinalis - przepuklina pachwinowa

- h. inguinalis indirecta (obliqua, externa, lateralis) -

przepuklina pachwinowa skośna

- h. inguinalis directa (interna, medialis) - przepuklina

pachwinowa prosta

- h. scrotalis - przepuklina mosznowa

- h. femoralis - przepuklina udowa

- h. umbilicalis - przepuklina pępkowa

- h. paraumbilicalis - przepuklina okołopępkowa

- h. lineae albae - przepuklina linii białej, nadbrzusza

- h. ventralis (cicatricea) - przepuklina w bliźnie

pooperacyjnej

- h. obturatoria - przepuklina zasłonowa

- h. lumbalis - przepuklina lędźwiowa

- h. glutealis - przepuklina pośladkowa

vulnus, -eris (v.) /n/ - rana

- vulnera, -um /n/ pl - rany

- v. caesum (scissum) - rana rąbana

- v. conquassatum - rana miażdżona

- v. contusum - rana tłuczona

- v. ictum (punctum) - kłuta

- v. incisivum (sectum) - rana cięta

- v. laceratum - rana szarpana

- v. morsum - rana kąsana (gryziona)

- v. sclopetarium - rana postrzałowa

- v. perforans (penetrans) - rana drążąca

- v. superficiale - rana powierzchowna

- v. profundum - rana głęboka

- v. blandum (sterile) - rana jałowa

- v. infectum - rana zakażona

- v. postoperativum - rana pooperacyjna

- v. venenatum - rana zatruta

- v. apertum - rana otwarta

- v. occultum - rana ukryta (wewnętrzna)

- v. recens - rana świeża

- v. vetus - rana stara

- v. transfigens - rana przeszywająca (przenikająca na

wylot)

- v. simplex - prosta

- v. complicatum - powikłana

- sanatio, -onis /f/ = reunio, -onis /f/ vulneris - gojenie się,

zrost rany

- per secundam (granulationem) - przez ziarninowanie

(pośrednie)

- sub crusta - pod strupem

- per tertiam (intentionem) - odroczone

- purificatio, -onis (p.) /f/ = rectificatio, -onis /f/ vulneris -

oczyszczenie rany

- p. chirurgica - oczyszczenie chirurgiczne

- p. enzymatica - oczyszczenie enzymatyczne

- confectio, -onis /f/ cosmetica vulneris - opatrzenie rany

- excisio, -onis /f/ vulneris - wycięcie rany

- discissio, -onis /f/ vulneris - przecięcie rany

- ablutio, -onis /f/ vulneris - obmycie, przemycie rany

- desinfectio, -onis /f/ vulneris - odkażenie, dezynfekcja

rany

- sutura, -ae /f/ vulneris - zeszycie rany

- fascia, -ae (f.) /f/ - opatrunek, opaska

- f. antiseptica (aseptica) - antyseptyczny (aseptyczny)

- f. protectiva - ochronny

- f. compressiva - uciskowy

- dehiscentia, -ae /f/ = dissolutio, -onis /f/ vulneris -

rozejście się rany

- suppuratio, -onis /f/ vulneris - zropienie rany

- vulnus non sanatum - rana nie zagojona

Polipowatość

- polipy wydzielają dużo śluzu → ↓K+

- CEA wzrasta (normy osobne dla palących <5 ng/ml; i niepalących <3 ng/ml

- ↑PLT

- może towarzyszyć zapalenie trzustki

- polipy mogą ulegać samoamputacji

- może współistnieć wrodzona hipertrofia nabłonka siatkówki CHRPE

Colitis ulcerosa

- na początku ból w lewym dole biodrowym

- biegunki z krwią i śluzem

- zaostrzenia i remisje

- obrzęki z niedobiałczenia, zaburzenia widzenia, zm. skórne (rumień guzowaty)

- zapalenie trzustki, kamica nerkowa (gł. szczawianowa)

- ZZSK

- niedokrwistość

- (leczenie operacyjne jak w FAB)

CD

• początek w zastawce krętniczo-kątniczej

• „kruczenie” poposiłkowe (bo przewężenia)

• zaparcia/biegunki

• przetoki

• niedokrwistość

• w wywiadzie rodzinnym choroby reumatyczne, bielactwo, cukrzyca, guzy jelita grubego

Więzadło Treitza - (mięsień wieszadłowy dwunastnicy, mięsień Treitza, łac. musculus suspensorius duodeni, ang. suspensory muscle of the duodenum) - mięsień dochodzący do zgięcia dwunastniczo-czczego (flexura duodenojejunalis). Włókna mięśniowe biegną od lewej odnogi przepony, dochodzą do górnego obwodu zgięcia, rozbieżnie do tyłu od trzustki, i przechodzą w mięśniówkę dwunastnicy.

Mięsień Treitza jest ważnym w chirurgii jamy brzusznej punktem orientacyjnym, stanowiącym umowną granicę między górnym a dolnym odcinkiem przewodu pokarmowego.

ból falowy - trzewny; z zablokowania

w zapaleniu pęcherzyka żółciowego objaw Goldflama może być prawostronnie dodatni

ułożenie chorego do rektoskopii

• pozycja Simsa - na boku z podkurczonymi kolanami; U osób ciężko chorych lub ze zmianami w układzie kostno-mięśniowym, gdy nie jest możliwe przyjęcie wspomnianej pozycji (pacjent ma przykurczone uda, pośladki są nieco wysunięte poza brzeg stołu, tułów nieco skręcony, tak że brzuch jest zwrócony do stołu)

• pozycja kolanowo - łokciowa

Objaw Courvoisiera

• występowanie: guz trzustki, brodawki Vatera, przewodu żółciowego wspólnego

• powiększony, twardy niebolesny pęcherzyk żółciowy;

• towarzyszy mu żółtaczka

żółtaczka + niebolesny pęcherzyk → podejrzenie raka

Triada Charcota - objawy kamicy przewodowej; towarzyszące ostremu zapaleniu dróg żółciowych

• temperatura i dreszcze

• żółtaczka

• ból w prawym podżebrzu

Ostry brzuch podczas ciąży:

- w ciąży wyrostek robaczkowy wędruje

- po zakończeniu ciąży objawy kamicy pęcherzyka żółciowego nasilają się

- stosuje się tokolityki, fenoterol, penicylinę (metronidazol jest teratogenny)

Triada Sainta to występująca jednocześnie:

• kamica żółciowa,

• uchyłkowatość jelita grubego

• przepuklina rozworu przełykowego przepony.

W odbytnicy nie ma uchyłków, bo tu jest inna budowa ściany; one tworzą się tam gdzie wchodzą pęczki naczyniowe (taśmy). W naszej populacji uchyłki tworzą się głównie w lewej okrężnicy.

OZT

• przyczyny 80% przypadków: alkohol, choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych

• inne: ECPW, hiperlipidemia, nadczynność przytarczyc, dysfunkcja zwieracza Oddiego, uraz, GKS i In.

• objawy: ból nadbrzusza czasami promieniujący do kręgosłupa, nudności, wymioty nie przynoszące ulgi, żółtaczka, gorączka(1.tydz- SIRS), silne poty, osłabienie perystaltyki, tachykardia, żółtaczka, zmiany skórne - zaczerwienienie twarzy (objaw Loefflera), okolicy pępka (o.Cullena), okolicy lędźwiowej (o.Greya Turnera); wysięk w jamie opłucnej

• Bad.laborator:

- ↑lipazy we krwi, ↑amylazy(=diastaza) we krwi i moczu

- ↑ WBC, CRP - ostry brzuch

- ↑bil, ALT, AST, ALP - etiologia żółciowa OZT

UCHYŁKI

• zwykle dotyczą esicy i zstępnicy

• najczęściej tworzą przetoki do pęcherza moczowego (objawy dysuryczne, fekaluria, pneumaturia, krwiomocz); ew. do macicy lub→ przetoki skórne

• leczenie

- nie zawsze trzeba hospitalizować, w ostrych stanach głodówka, antybiotyk (metronidazol + fluorochinolon/penicyliny z klawulonianem

- jeśli hospitalizacja - metronidazol i.v. +cefalosporyny III generacji (Ew.IIej- cefuroksym)

- zabieg operacyjny

- skażony - usunięcie i pierwotne zespolenie

- brudny- jeśli jest perforacja - (operacja Hartmana) usunięcie, zaszycie odcinka dystalnego i wyłonienie

Stomii, potem odtwarza się ciągłość (modyfikacja Hartmana - ze stomią na stałe, raczej paliatywnie)

HNPC - zespół Lyncha (kryteria Amsterdamskie - na egzamin)

Objawy

Objaw (symptoma) - zjawisko zachodzące w organizmie lub psychice człowieka, które jest wykorzystywane jako

oznaka występowania określonej choroby lub stanu patologicznego lub prawidłowego.

Objaw Abadiego

Rodzaje:

1. Skurcz m. dźwigacza powieki górnej w wolu z wytrzeszczem.

2. Zniesienie bolesności ścięgna Achillesa przy ucisku występujące np. w wiądzie rdzenia.

Objaw adiadochokinezy Babińskiego - Niezdolność do wykonywania ruchów naprzemiennych kończynami (np. kolejne

odwracanie i nawracenie dłoni). Występowanie: uszkodzenia móżdżku.

Objaw Alajounine'a i Thurela - Niemożność chodzenia na piętach i opadanie stopy.

Występowanie: porażenie n. kulszowego.

Objaw Amosa

Chory unosząc się z pozycji leżącej do siedzącej nie siada do kąta 90^o, podpiera się szeroko

rozstawionymi i wysuniętymi do tyłu rękoma.

Występowanie: jeden z objawów oponowych, ch. Heinego i Medina.

Objaw Argylla Robertsona

Brak reakcji bezpośredniej i konsensualnej źrenic na światło, przy zachowanej reakcji

na zbieżność i nastawność.

Występowanie: wiąd rdzenia.

Objaw Babińskiego

Zgięcie grzbietowe palucha połączone z wachlarzowatym rozstawieniem pozostałych

palców powstałe pod wpływem drażnienia podeszwowej powierzchni stopy.

Występowanie: uszkodzenie dróg piramidowych.

Objaw Balleta

Niedowład lub porażenie jednego lub kilku mięśni okoruchowych.

Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw Barrego

Chory leży na brzuchu, zgina się mu biernie kończyny w stawach kolanowych pod

katem prostym, po chwili kończyna niedowładna opada lub chory koryguje jej

opadanie, przez co powstają ruchy wahadłowe tej kończyny.

Występowanie: niedowład piramidowy.

Objaw Barttle'a

Krwiak podskórny ponad wyrostkiem sutkowatym.

Występowanie: złamania podstawy czaszki.

Objaw Beevora

Przesuwanie się pępka ku górze przy zmianie pozycji z leżącej na siedzącą.

Występowanie: porażenie mm. dolnych brzucha.

Objaw Bella

Unoszenie gałki ocznej ku górze i na zewnątrz przy zamykaniu oczu.

Występowanie: porażenie n. twarzowego.

Objaw Bera

Nadmierne rogowacenie i przebarwienie skóry łokci i kolan (”brudne kolana i

łokcie”).

Występowanie: niedoczynność tarczycy.

Objaw Bergera i Wartenberga

Osłabienie lub zniesienie wyczuwalnej dotykiem wibracji m. okrężnego oka przy

zaciskaniu powiek.

Występowanie: porażenie n. twarzowego.

Objaw Blumberga

Ostry ból brzucha odczuwany w chwili nagłego zwolnienia ucisku powłok brzucha.

Występowanie: zapalenie otrzewnej.

Objaw Bostona

Nierównomierne z ruchem gałek ocznych przesuwanie się powiek podczas patrzenia ku

dołowi.

Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw Brama

Szerokie otwarcie szpar powiekowych podczas śmiechu.

Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw Brandstaedtera

Charakterystyczna linia dna pęcherza moczowego na zdjęciu z kontrastem.

Występowanie: wysiłkowe nietrzymanie moczu.

Objaw Brdlika

Niemożność dotknięcia głową kolan w pozycji siedzącej.

Występowanie: choroba Heinego i Medina.

Objaw Hertoghe'a

Brak owłosienia 1/3 zewnętrznej łuku brwiowego.

Występowanie: niedoczynność tarczycy.

Objaw Chaddocka

Drażnienie skóry w okolicy kostki zewnętrznej powoduje reakcje podobną jak w

objawie Babińskiego.

Objaw Charcota

Uniesienie łuku brwiowego. Występowanie porażenie n. twarzowego.

Objaw Charcota, Mariego i Cardarelliego

Drżenie całego ciała (gł. dłonie).

Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw Chełmońskiego

Bolesność na wstrząsanie wątroby.

Występowanie: torebka włóknista wątroby Glissona.

Objaw Chiraya

Niemożność ustania na palcach i opadanie na piętę po stronie chorej.

Występowanie: porażenie tylnych mm. goleni w rwie kulszowej.

Objaw Chvostka

Skurcz mm. mimicznych po opukiwaniu policzka w miejscu przebiegu n. twarzowego

(przed przewodem słuchowym zewnętrznym).

Występowanie: tężyczka, w wieku poniemowlęcym: chwiejność wegetatywna.

Objaw Courvoisiera

Powiększenie pęcherzyka żółciowego wskutek ucisku na przewody żółciowe przez guz

trzustki.

Objaw Cullena

”Błękitny pępek” = krwiak pępka (haematophalus) - powstaje wskutek przeświecania

krwistej zawartości jamy brzusz­nej. Występowanie: krew w jamie brzusznej

(np. pęknięta ciążą pozamaciczna).

Objaw Dalrymple'a

Rozszerzenie szpary powiekowej wskutek przykurczu powieki górnej.

Występowanie: choroba Basedowa.

Objaw Enrotha

Obrzęk powiek górnych (czasem także dolnych). Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw fajkowy

Wydymanie jednego policzka przy wydechu po stronie porażenia. Umożliwia

rozpoznanie strony porażenia u chorego nieprzytomnego.

Objaw fantomu

Odczuwanie bólu i czucia w amputowanej części ciała.

Objaw firankowy

Opadnięcie łuku podniebienno-gardłowego po stronie porażonej i zbaczanie języczka

i tylnej ściany gardła w stronę zdrową przy fonacji.

Występowanie: jednostronne porażenie n. IX i X.

Objaw Flataua

1. Karkowy - przy biernym pochyleniu głowy do przodu następuje rozszerzenie źrenic.

2. Erekcyjny - przy kilkakrotnym pochyleniu tułowia ku przodowi pojawia się erekcja.

Występowanie: zwiększone ciśnienie śródczaszkowe, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Objaw Giocondy

Charakterystyczny wyraz twarzy (tzw. uśmiech poprzeczny).

Występowanie: miastenia (pierwszy i najczęstszy objaw).

Objaw Goldflama

Ból powstający podczas wstrząsania okolicy lędźwiowej.

Występowanie: choroby nerek.

Objaw Graefego

Powieka górna nie nadąża za poruszającą się w dół gałką oczną.

Występowanie: nadczynność tarczycy, wytrzeszcz.

Objaw Grasseta

Niemożność równoczesnego uniesienia obu kończyn dolnych podczas leżenia na wznak

przy zachowanej zdolności do unoszenia każdej z kończyn oddzielnie, kończyna

niedowładna opada w chwili podniesienia kończyny zdrowej.

Objaw Greya-Turnera

Krwawe podbiegnięcie podbrzusza i okolicy lędźwiowej.

Objaw Grifforda

Trudność w wywinięciu powiek górnych.

Występowanie: choroba Basedowa, retrakcja powiek górnych pochodzenia

mięśniowego.

Objaw Hilla

Ciśnienie na t. udowej większe od ciśnienia na t. ramiennej.

Występowanie: niedomykalność zastawki aortalnej.

Objaw Hofmokla

Ucisk na powłoki brzuszne powoduje powstanie zagłębienia utrzymującego się przez

pewien czas.

Występowanie: zaleganie kału.

Objaw Homansa

Ból łydki w czasie grzbietowego zginania stopy.

Występowanie: zakrzepica żył głębokich goleni.

Objaw Janewaya

Plamiste rumienie lub wybroczyny na dłoniach i podeszwach.

Występowanie: powolne zapalenie wsierdzia.

Objaw Jellinka

Przebarwienie skóry powiek.

Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw Kehra

Ostry ból w lewym podżebrzu promieniujący do lewego barku.

Występowanie: pęknięcie śledziony.

Objaw Kniesa

Nierównomierne rozszerzenie źrenic w przyćmionym świetle.

Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw Kochera

Gałka oczna nie nadąża za poruszająca się skokowo ku górze powieką górną podczas

patrzenia ku górze.

Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw kucania

Skłonność do przybierania pozycji kucznej, zwykle w związku z wysiłkiem i

niedotlenieniem krwi krążącej.

Występowanie: tetralogia i pentalogia Fallota.

Objaw Lafory

Zaostrzenie rysów twarzy.

Występowanie: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Objaw Littena

Podczas wdechu powstaje w obrębie przestrzeni międzyżebrowych (od VII w dół)

poziome wgłębienie przesuwające się ku dołowi, które przy wydechu wypełnia się.

Występowanie: jednostronnie ujemny objaw - zmiany w jamie opłucnej (zrosty,

wysięk, powietrze w jamie opłucnej).

Objaw Loewiego

Szybkie, maksymalne rozszerzenie źrenicy po wkropleniu roztworu adrenaliny.

Występowanie: nadczynność tarczycy.

Objaw Lusta

Nagłe odwiedzenie stopy w odpowiedzi na uderzenie w miejscu przebiegu n.

strzałkowego powierzchniowego (poniżej głowy strzałki).

Występowanie: tężyczka.

Objaw łokciowy

Uderzenie w n. łokciowy poza kłykciem wewnętrznym powoduje zgięcie w kierunku

łokciowym palców 3, 4 i 5.

Występowanie: tężyczka.

Objaw Maranona

Pokrzywka skóry szyi na poziomie tarczycy.

Występowanie: choroba Basedowa.

Objaw Mariego

Rzadkie mruganie.

Występowanie: choroba Parkinsona (jeden z wczesnych objawów).

Objaw Moebiusa

Zbaczanie gałki ocznej podczas patrzenia zbieżnego.

Występowanie: choroba Basedowa.

Objaw Murphy'ego

Ucisk ręką prawego podżebrza powoduje ból podczas wdechu, co zmusza chorego do

płytkiego oddychania.

Występowanie: kamica żółciowa.

Objaw Musetta

Rytmiczne kiwanie głową. Występowanie: niedomykalność zastawki aortalnej.

Objaw opaskowy = objaw Rumpla i Leedego

Kilkunastominutowe uciśnięcie ramienia opaską elastyczną powoduje powstanie

wybroczyn na skórze poniżej ucisku (co świadczy o wzmożonej przepuszczalności naczyń

włosowatych).

Objaw Pastii

Ciemne, wybroczynowe pasy w zgięciach łokciowych i pachwinowych.

Występowanie: okres wysypkowy płonicy.

Objaw Raynauda

Napadowe zblednięcie palców stóp, rąk, płatków usznych i czubka nosa pod wpływem

zimna lub emocji.

Występowanie: choroba Raynauda, kolagenozy.

Objaw Romberga

Utrata równowagi podczas stania ze złączonymi stopami i z zamkniętymi oczami.

Występowanie: wiąd rdzenia, uszkodzenia móżdżku.

Objaw Rowsinga

Ból w prawym dolnym kwadrancie jamy brzusznej powstający przy uciskaniu lewego

dolnego kwadrantu jamy brzusz­nej. Występowanie: ostre zapalenie wyrostka

robaczkowego.

Objaw Schultzego

Powstawanie dołka na języku w miejscu opukiwania go młoteczkiem.

Występowanie: tężyczka.

Objaw Skody

Odgłos opukowy bębenkowy ponad poziomem dużej ilości płynu w jamie opłucnej lub

ponad stłumieniem spowodowa­nym pneumonicznym nacieczeniem płuca.

Objaw Stellwaga

Rzadkie i niepełne mruganie.

Występowanie: nadczynność tarczycy, choroba Parkinsona.

Objaw Stierlina

Brak wypełnienia środkiem cieniującym jelita.

Występowanie: choroba Leśniewskiego i Crohna, gruźlica.

Objaw sztywności karku

Opór pojawiający się podczas biernego pochylania głowy ku przodowi. Przy znacznej

sztywności może dojść do wygię­cia głowy ku tyłowi (opisthotonus).

Występowanie: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Objaw Trendelenburga

Opadanie miednicy po stronie zdrowej przy obciążeniu kończyny chorej.

Występowanie: porażenie mm. odwodzących, brak podparcia k. udowej w panewce.

Objaw triady Hutchinsona

Triada objawów występujących w kile wrodzonej późnej:

1. zęby Hutchinsona

2. ślepota związana z zapaleniem miąższowym rogówki

3. głuchota związana ze zmianami zwyrodnieniowymi w uchu wewnętrznym

Objaw Trousseau

Ucisk pęczka naczyniowo-nerwowego ramienia powoduje skurcz mm. przedramienia

i dłoni (dłoń układa się w tzw.”rękę położnika”).

Występowanie: tężyczka.

Objaw Weila i Edelmana

Podczas badania objawów Kerniga następuje zgięcie grzbietowe palucha.

Występowanie: wzmożone ciśnienie śródczaszkowe, zapalenie opon mózgowo-

rdzeniowych.

Objaw Yergasena

Bolesność okolicy bruzdy międzyguzkowej ramienia w czasie wykonywania supinacji

przeciwko oporowi zgiętego w sta­wie łokciowym przedramienia.

Występowanie: zapalenie pochewki m. dwugłowego.

Objawy Brudzińskiego

1. karkowy - bierne pochylenie głowy do przodu powoduje zgięcie kończyn dolnych w

stawach biodrowych i kolanowych

2. policzkowy - ucisk na policzek poniżej k. jarzmowej powoduje uniesienie

przedramion i ich zgięcie

3. łonowy - ucisk na spojenie łonowe powoduje zgięcie kończyn dolnych w

stawach kolanowych i biodrowych Występowanie: zwiększone ciśnienie

śródczaszkowe, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Objawy oponowe Kerniga

1. górny - bierne pochylenie tułowia ku przodowi powoduje zgięcie kończyn dolnych

w stawach biodrowych i kolano­wych

2. dolny - opór występujący podczas biernego prostowania kończyn dolnych,

uprzednio biernie zgiętych w stawach kolanowym i biodrowych

Występowanie: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zwiększone ciśnienie

śródczaszkowe.

Chirurgia ogólna - przepukliny brzuszne - konspekt seminarium

POJĘCIA PODSTAWOWE

•Przepuklina (hernia) jest to przemieszczenie poza granice jamy brzusznej otrzewnej ściennej wraz z częścią

narządów jamy brzusznej

•Przemieszczenie dokonuje się przez otwory i szczeliny wrodzone i nabyte

Elementy przepukliny: •wrota przepukliny •zawartość przepukliny

Przepuklina wrodzona i nabyta

• Przepukliny wrodzone ujawniają się zaraz po urodzeniu. Powstają w wyniku niedokonanego zamknięcia się

w życiu płodowym otworów w ścianie jamy brzusznej( np. Przepuklina pępkowa)

• Przepuklina nabyta powstaje pod wpływem częstych i znacznych zwyżek ciśnienia śródbrzusznego

związanych ze wzmożonym działaniem tłoczni brzusznej. Powstaniu przepukliny sprzyja zwiotczenie tkanek w

wieku podeszłym, stanie chorobowym, ciężka praca fizyczna

• Przepuklina pourazowa powstaje w wyniku szczególnie dużego nagłego wysiłku lub urazu

PRZEPUKLINA ZEWNĘTRZNA I WEWNĘTRZNA

• Zewnętrzna, gdy zachyłek otrzewnej przemieszcza się na zewnątrz jamy brzusznej pod skórę

• Wewnętrzna, gdy zawartość przepukliny przemieszcza się do sąsiednich jam ciała. Przykładem takiej

przepukliny jest przepuklina przeponowa, w której część narządów jamy brzusznej przemieszcza się do klatki

piersiowej

• Przepuklina ześlizgowa - wówczas, gdy kątnica lub pęcherz moczowy leżący zaotrzewnowo zsuwa się w

kierunku wrót przepukliny pociągając za sobą otrzewną ścienną

PRZEPUKLINA ODPROWADZALNA I NIEODPROWADZALNA

• Przepuklina wolna lub odprowadzalna (h. libera v. reponibilis) gdy zawartość worka przepuklinowego cofa się

do jamy brzusznej w pozycji leżącej lub pod wpływem łagodnego ucisku.

• Przepuklina nieodprowadzalna (h. irreponibilis) gdy zawartości nie daje się odprowadzić

• Przyczyną nieodprowadzalności mogą być

• Zrosty pomiędzy workiem przepuklinowym a jego zawartością

• Znaczne rozmiary zawartości niewspółmiernie duże do średnicy wrót przepuklinowych

PRZEPUKLINA UWIĘŹNIĘTA I ZADZIERZGNIĘTA (HERNIA INCARCERATA, STRANGULATA)

• Do uwięźnięcia przepukliny dochodzi zazwyczaj w wyniku wysiłku fizycznego, kaszlu, parcia, urazu

• Pod wpływem znacznej tłoczni brzusznej zostaje wtłoczona do worka przepuklinowego większa niż zwykle

objętość narządów, która będąc w nadmiarze nie może cofnąć się do jamy brzusznej.

• Przeszkadzają temu zbyt wąskie wrota przepukliny, które zaciskają światło jelita

• Prowadzi to do niedrożności mechanicznej z zatkania (ex obturatione)

• Gdy w następstwie ucisku wrót przepuklinowych zaciśnięte zostaną naczynia krezki dochodzi do

niedokrwienia a następnie martwicy ściany jelita

• Towarzyszy temu również mechaniczna niedrożność z zadzierzgnięcia (e striangulatione)

• Przebieg kliniczny jest dużo burzliwszy, a zagrożenie życia większe

• Zgorzelinowa pętla jelita może ulec perforacji powodując ropne zapalenie worka przepuklinowego a nawet

ropne zapalenie otrzewnej

• Przepuklina uwięźnięta różni się tym od zadzierzgniętej, że konsekwencją uwięźnięcia jest niedrożność

obturacyjna a konsekwencją zadzierzgnięcia jest niedrożność strangulacyjna

• Uwięźnięcie w wyniku postępującego obrzęku i narastania stanu zapalnego prowadzi z reguły do

zadzierzgnięcia przepukliny

• Uwięźnięcie i zadzierzgnięcie przepukliny stanowią najczęstszą przyczynę niedrożności jelit

WYTRZEWIENIE I WYPADNIĘCIE TRZEWI

• Gdy w następstwie rozejścia się rany operacyjnej dochodzi do wypadnięcia pętli jelitowych lub żołądka na zewnątrz jamy brzusznej -mówimy o wytrzewieniu

• Wytrzewienie otwarte - jelita przedostają się ponad skórę

• Wytrzewienie zamknięte -jelita pozostają pod skórą

• Zasadnicza różnica pomiędzy wytrzewieniem a przepukliną polega na tym, że w wytrzewieniu brak jest

worka przepuklinowego

OBJAWY I ROZPOZNANIE

• Dolegliwości ze strony przepukliny nieodprowadzalnej są niewielkie i ograniczają się do pobolewań,

pociągania a niekiedy duszności. Objawy te nasilają się pod wpływem kaszlu, parcia, wysiłku fizycznego

• Większe dolegliwości mogą towarzyszyć przepuklinie nieodprowadzalnej

• Miejscowym objawem jest elastyczne uwypuklenie przepukliny, nasilające się w czasie kaszlu

• Badanie przepukliny wykonujemy w pozycji stojącej układając rękę na uwypuklonym miejscu polecamy

choremu kaszlnąć. Uwypuklenie powiększa się a zawartość przepukliny uderza w rękę badającego

• Następnie w pozycji leżącej staramy się delikatnie odprowadzić przepuklinę

• Następnie staramy się określić rozmiary wrót przepukliny, a w przypadku przepukliny pachwinowej określić

wprowadzamy palec wskazujący do kanału pachwinowego celem określenia czy mamy do czynienia z

przepukliną skośną czy prostą

• Najważniejsze z punktu widzenia rokowania jest rozpoznanie przepukliny uwięźniętej, różnicowanie z

zadzierzgniętą nie jest aż tak istotne, bowiem w każdej sytuacji konieczne jest natychmiastowe skierowanie

chorego do chirurga

• Chory zgłasza wówczas nagły silny ból po wzmożonym działaniu tłoczni brzusznej, a przepuklina przedstawia się

jako twardy, bolesny guz. Wkrótce dołączają się objawy niedrożności mechanicznej jelit.

RODZAJE PRZEPUKLIN

W zależności od lokalizacji wrót przepuklinowych wyróżniamy:

• przepuklinę pachwinową (h. inguinalis)

• Przepuklinę udową (h.femoralis)

• Przepuklinę pępkową (h. umbilicalis)

• Przepuklinę nadbrzuszną (h. linea albae)

• w bliźnie pooperacyjnej (h. ventralis)

• przepuklinę zasłonową (h.obturatoria)

• Przepuklinę lędźwiową (h. lumbalis)

•Przepuklinę pośladkową (h.glutealis)

• Boczna brzucha (w liniach Spigela)
  

1

---