TRACHEOTOMIA

HISTORIA LARYNGOSKOPII I CHIRURGII KRTANI

Manuel Garcia 1854 (nauczyciel śpiewu, Londyn)- lusterko krtaniowe
Ludwik Türck 1857( neurolog, iedeń), Jan N. Czermak (Graz, Kraków) 1858- światło sztuczne
Karol Stoerck 1859 (laryngolog, Wiedeń) -laryngoskop
Eugeniusz Bouchut 1856 (Paryż) -tracheotomia z rurką w błonicy
Przemysław Pieniążek 1884 (Kraków)- tracheoskopia dolna
Patrick Watson 1866 (chirurg, Edynburg)- laryngectomia z powodu kiły, potem z powodzeniem Teodor Billroth (chirurg, Wiedeń) (1873)

TRACHEOTOMIA- ROZCIĘCIE TCHAWICY

Tracheotomia superior- powyżej węziny gruczołu tarczowego
Tracheotomia media- przez węzinę gruczołu tarczowego
Tracheotomia inferior- poniżej węziny
Tracheotomia nie nagła: przygotowanie anestezjologiczne na dłuższą wentylację, protekcja przed krwawieniem szczególnie po urazach twarzoczaszki, protekcja przed dusznością w czasie napromieniania, laryngectomii partialnej
Tracheotomia nagła: obrzęk krtani, ciało obce, guzy, urazy, centralna duszność- porażenie opuszkowe w chorobie Heinego-Medina, zatrucie środkami nasennymi, zabezpieczenie przed zachłystywaniem u chorych nieprzytomnych, pielęgnacja drzewa tchawiczo-oskrzelowego

Etapy zabiegu

Ułożenie na plecach, z wałkiem pod barkami
Nacięcie skóry 5-6 cm w dół od chrząstki pierścieniowatej w linii pośrodkowej szyi
Nacięcie blaszki powierzchownej powięzi szyi, rozchylenie mm. mostokowo-gnykowych
Przecięcie węziny tarczycy pomiędzy kleszczykami Peana, podwiązanie
Odciągniecie haczykiem jednozębny chrząstki pierścieniowatej
Ciecie blaszki przedtchawiczej powięzi szyi (oraz torebki węziny tarczycy)- nacięcie równoległe do brzegu chrząstki pierścieniowatej
Rozcięcie chrząstek tchawicy (II-III chrząstka) lub więzadła międzychrząstkowego, rozszerzenie wziernikiem Killiana
Wycięcie okienka kleszczami Collina (skalpelem)
Założenie rurki (z prowadnicą- mandrynem Jacksona)
Szycie- blaszka powierzchowna powięzi szyi oraz skóra

Bezzwłoczne udrożnienie dróg oddechowych

Intubacja ( uwaga: guz krtani- krwawienie, przesunięcie nowotworu)

Bronchoskopia

Konikotomia- więzadło pierścienno-tchawicze krtani

a) nacięcie poprzeczne skóry skalpelem pomiędzy chrząstką pierścieniowatą a tarczową

b) trójgraniec poprzez więzadło

c) Założenie rurki na kilka godzin

Trudności w tracheotomii

Krótka, gruba szyja- po intubacji
Przerost tarczycy- po intubacji
Wady kręgosłupa- pozycja siedząca, intubacja
Nacieczenie zapalne szyi- intubacja, vide ucisk na naczynia szyjne i zatrzymanie krążenia
Odma podskórna- j.w.
Rana szyi miażdżona- intubacja, vide-krwawienie

Pielęgnacja po tracheotomii

Odsysanie wydzieliny
Przemywanie oskrzeli= 5ml 0,9%NaCl
Nawilżanie powietrza (100% wilgotności, 37C)
Znoszenie spazmu oskrzeli- np., euphyllini
Zmniejszanie obrzęku błony śluzowej- sterydy
Tlenoterapia+ 4-8l/min.
Opatrunki rany
Dekaniulacja- po 5-7 dniach kanał nie zapada się, wcześniej z użyciem wziernika Killiana, usunięcie nagłe-krwawienie ( rurka z balonikiem), trwałe: najpierw próba z korkiem (24 godziny)

Powikłania w czasie tracheotomii

Bezdech- intubacja, wcześniejsze natlenienie, spadek ciśnienia CO2 w ośrodku oddechowym
Zatrzymanie akcji serca- hipoksemia, odruchowe
Krwawienie- nie diatermia
Niewłaściwe włożenie rurki- gdy linia ciecia nie pośrodkowa, pośpiech, zawsze kontrola
Przetoka tchawiczo-przełykowa- uniesienie tchawicy hakiem jednozębnym
Zatkanie rurki wydzielina, krwią- odsysanie

Powikłania po tracheotomii