DOKUMENTACJA POLITYKI RACHUNKOWOŚCI

Jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w jęz. Pol. Przyjęte przez nią zasady rachunkowości, a w szczególności dotyczące:

• Określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych

• Metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego w zakresie w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru

• Sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych w tym co najmniej:

• Zakładowego planu kont

• Wykazu ksiąg rachunkowych

• Opisu systemu przetwarzania danych

• Systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów

SKŁADOWE KSIĄG RACHUNKOWYCH

Księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów (sum zapisów) i sald, które tworzą:

• Dziennik

• Księgę główną

• Księgi pomocnicze

• Zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych

• Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz)

DZIENNIK

Zawiera chronologiczne ujęcie zdarzeń, jakie nastąpiły w danym okresie sprawozdawczym. Bez względu na technikę prowadzenia ksiąg rachunkowych dziennik powinien umożliwiać uzgodnienia jego obrotów z obrotami zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej.

Zapisy w dzienniku muszą być kolejno numerowane a sumy zapisów (obroty) liczone w sposób ciągły. Sposób dokonywania zapisów w dzienniku powinien umożliwiać ich jednoznaczne powiązanie ze sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami księgowymi.

KONTA KSIĘGI GŁÓWNEJ

Konta księgi głównej zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu systematycznym. Na kontach księgi głównej obowiązuje ujęcie zarejestrowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku zdarzeń, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej.

KONTA KSIĄG POMOCNICZYCH

Konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg kartotek ( zbiorów kont ), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej.

ZESTAWIENIA OBROTÓW I SALD

Na podstawie zapisów na kontach księgi głównej sporządza się na koniec każdego okresu sprawozdawczego, nie rzadziej niż na koniec miesiąca, zestawienie obrotów i sald, zawierające:

• Symbole lub nazwy kont

• Salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obroty za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz salda na koniec okresu sprawozdawczego

• Sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego

Obroty tego zestawienia powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych.

INWENTARZ

Wykaz składników aktywów i pasywów ( inwentarz) potwierdzony ich inwentaryzacją, sporządzają jednostki, które uprzednio nie prowadziły ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą. W pozostałych jednostkach rolę inwentarza spełnia zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz zestawienia sald kont ksiąg pomocniczych sporządzone na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych.

DOWÓD KSIĘGOWY JAKO PODSTAWA ZAPISU W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

Do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić w postaci zapisu każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. Podstawą zapisów w księgach rachunkowych są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej zwane dalej „dowodami źródłowymi”:

• Zewnętrzne obce - otrzymane od kontrahentów

• Zewnętrzne własne - przekazywane w oryginale kontrahentom

• Wewnętrzne - dotyczące operacji wewnątrz jednostki

Podstawą zapisów mogą być również sporządzone przez jednostkę dowody księgowe:

• Zbiorcze - służące do dokonania łącznych zapisów zbioru dowodów źródłowych, które muszą być w dowodzie zbiorczym pojedynczo wymienione

• Korygujące poprzednie zapisy

• Zastępcze - wystawione do czasu otrzymania zewnętrznego obcego dowodu źródłowego

• Rozliczeniowe - ujmujące już dokonane zapisy wg nowych kryteriów klasyfikacyjnych

TREŚĆ DOWODU KSIĘGOWEGO

Dowód księgowy powinien zawierać co najmniej:

• Określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego

• Określenie stron ( nazwy, adresy ) dokonujących operacji gospodarczej

• Opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to możliwe określoną także w jednostkach naturalnych

• Datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną datą - także datę sporządzenia dowodu

• Podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów

• Stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania

CECHY DOWODU KSIĘGOWEGO

Dowody księgowe powinny być rzetelne, to jest zgodne z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczej, którą dokumentują, kompletne oraz wolne od błędów rachunkowych. Niedopuszczalne jest dokonywanie w dowodach księgowych wymazywania i przeróbek.

POPRAWIANIE BŁĘDÓW W DOWODACH KSIĘGOWYCH

Błędy w dowodach źródłowych zewnętrznych obcych i własnych można korygować jedynie przez wysłanie kontrahentowi odpowiedniego dokumentu zawierającego sprostowanie wraz ze stosownym uzasadnieniem, chyba że inne przepisy stanowią inaczej.

Błędy w dowodach wewnętrznych mogą być poprawiane przez skreślenie błędnej treści lub kwoty z utrzymaniem czytelności skreślonych wyrażeń lub liczb, wpisanie treści poprawnej i daty poprawki oraz złożenie podpisu osoby do tego upoważnionej, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Nie można poprawiać pojedynczych liter lub cyfr.

ZAPISY KSIĘGOWE

Zapisów w księgach rachunkowych dokonuje się w sposób trwały bez pozostawiania miejsc pozwalających na późniejsze dopiski lub zmiany.

Zapis księgowy powinien zawierać co najmniej:

• Datę dokonania operacji gospodarczej

• Określenie rodzaju i numer identyfikacyjny dowodu księgowego stanowiącego podstawę zapisu oraz jego datę, jeżeli różni się ona od daty dokonania operacji

• Zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym że należy posiadać pisemne objaśnienia treści skrótów lub kodów

• Kwotę i datę zapisu

• Oznaczenie kont, których dotyczy

POPRAWIANIE BŁĘDNYCH ZAPISÓW KSIĘGOWYCH

Stwierdzone błędy w zapisach poprawia się:

• Przez skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie nowej z zachowaniem czytelności błędnego zapisu oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty; poprawki takie muszą być dokonane jednocześnie we wszystkich księgach rachunkowych i nie mogą nastąpić po zamknięciu miesiąca

• Przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu zawierającego korekty błędnych zapisów, dokonywane tylko zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi

PODSTAWOWE ZASADY RACHUNKOWOŚCI

• Jednostki są obowiązane stosować określone ustawą zasady rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy

• Treść ponad formę - zdarzenia ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu zgodnie z ich treścią ekonomiczną.

Treść ekonomiczna ponad formą prawną.

• Koncepcja memoriałowa - w księgach rachunkowych należy ująć wszystkie osiągnięte przypadające na rzecz jednostki przychody oraz wszystkie obciążające ją koszty niezależnie od terminu ich zapłaty

• Założenie o kontynuacji działania - przy stosowaniu przyjętych zasad rachunkowości przyjmuj się założenie, że jednostka będzie kontynuowała działalność w dającej się przewidzieć przyszłości w nie zmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to nie zgodne ze stanem faktycznym lub prawnym

KONTYNUACJA DZIAŁANIA

• Ocena zdolności do kontynuacji działania - ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż rok

• Jeśli stwierdzone zostaną ważne okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuacji działania, należy je ujawnić ( we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego)

• Rozważyć należy zwłaszcza czynniki determinujące przyszłe wyniki finansowe, zdolność do spłaty zobowiązań, alternatywne źródła finansowania

• Ocena zdolności do kontynuacji działania jest tym bardziej konieczna im gorsza jest „historia” przedsiębiorstwa

DZIAŁALNOŚĆ NIE KONTYNUOWANA

• W przypadku gdy jednostka przewiduje zaprzestanie określonego zakresu działalności mającego wpływ na przychody i koszty przyszłych okresów sprawozdawczych, przy zachowaniu zasady kontynuacji - odpowiednie przychody i koszty z tym związane należy wykazać odrębnie od przychodów i kosztów działalności kontynuowanej

• Zakres działalności mający wpływ na przyszłe przychody i koszty to np. segment branżowy, linia produktów

• Cel odrębnej prezentacji działalności nie kontynuowanej: prognoza przyszłej pozycji finansowej

CIĄGŁOŚĆ ZASAD RACHUNKOWOŚCI

• Przyjęte zasady rachunkowości należy stosować w sposób ciągły

• Jednostka może, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego bez względu na datę podjęcia decyzji, zmienić dotychczasowe rozwiązania na inne przewidziane ustawą

• Zmiana zasad rachunkowości wymaga określenia w sprawozdaniu finansowym przyczyn zmian i ich wpływu na wynik finansowy; wymagane jest także zapewnienie porównywalności danych za poprzedni rok obrotowy

OSTROŻNOŚĆ

• Ogólnie: oznacza takie podejście do wyceny i ustalania wyniku finansowego by aktywa i przychody nie były zawyżone, a zobowiązania i koszty zaniżone

• Wycena z zachowaniem zasady ostrożności oznacza, że w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość należy uwzględnić:

• Zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowym

• Wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne

• Wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne

• Rezerwy na znane jednostce ryzyko grożące straty itp.

OSTROŻNOŚĆ - WPŁYW NA OBRAZ SYTUACJI MAJĄTKOWEJ I WYNIK FINANSOWY

• Dokonywanie odpisów aktualizujących wartość należności - zmniejszenie aktywów i obciążenie kosztów

• Utworzenie rezerw - uznanie zobowiązań i obciążenie kosztów

• Wycena zapasów w „niższej z dwóch” - zmniejszenie aktywów i obciążenie kosztów

WSPÓŁMIERNOŚĆ

Dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zalicza się koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres koszty, które jeszcze nie zostały poniesione.

⇓

rozliczenia między okresowe

Do aktywów zaliczamy rozliczenia między okresowe czynne, do pasywów rozliczenia między okresowe kosztów bierne i przychody przyszłych okresów.

SKUTKI STOSOWANIA POSZCZEGÓLNYCH ZASAD

Memoriał - wynik finansowy ≠ zmiana stanu środków pieniężnych

Współmierność - bardziej rzetelny wynik finansowy; „sztuczne” aktywa i pasywa

Ostrożność - uwzględnienie ryzyka, „ostrożny” wynik finansowy; mniej prawdziwy wynik finansowy

Treść ponad formę - ukazane realia i skutki ekonomiczne transakcji i zdarzeń

Ciągłość zasad - porównywalność „w czasie”

ELEMENTY SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

• Bilans

• Rachunek zysków i strat

• Informacja dodatkowa

• Rachunek przepływów pieniężnych

• Zestawienie zmian w kapitale własnym

• Sprawozdanie z działalności jednostki

ELEMENTY BILANSU

Aktywa trwałe:

• Wartości niematerialne trwałe

• Rzeczowe aktywa trwałe

• Należności długoterminowe

• Inwestycje długoterminowe

• Długoterminowe rozliczenia między okresowe

Aktywa obrotowe:

• Zapasy

• Należności krótkookresowe

• Inwestycje krótkoterminowe

• Krótkoterminowe rozliczenia między okresowe

Aktywa = zasoby majątkowe

• Kontrolowane przez jednostkę

• Powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych

• O wiarygodnie określonej wartości

Zasoby

• Rzeczowe

• Finansowe

• Niematerialne

Bilans

• Kontrola

• Korzyści ekonomiczne

• Wiarygodna wycena

Aktywa obrotowe - te aktywa, które w przypadku:

• Aktywów rzeczowych są przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12 m-cy lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego

• Aktywów finansowych są płatne i wymagane lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 m-cy albo stanowią aktywa pieniężne

• Należności krótkoterminowych stanowią należności z tytułu dostaw i usług lub są wymagalne w ciągu 12 m-cy

Aktywa trwałe - aktywa nie zaliczone do aktywów obrotowych

AKTYWA TRWAŁE A AKTYWA OBROTOWE

Kryteria podziału:

• Kryterium cyklu operacyjnego

• Kryterium czasu

Wartości niematerialne i prawne - nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania o przewidywanym okresie użyteczności ekonomicznej dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na własne potrzeby jednostki, a w szczególności:

• Autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencja, koncesje

• Prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych

• Know - how

• Nabyta wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych

RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

• Środki trwałe - kompletne, zdatne do użytku, przeznaczone na własne potrzeby jednostki, o przewidywanym okresie użyteczności ekonomicznej dłuższym niż rok ( w tym prawo wieczystego użytkowania gruntu; spółdzielcze prawa do lokalu)

• Środki trwałe w budowie ( dawniej „ inwestycje rozpoczęte” )

INWESTYCJE(długoterminowe-inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne; krótkoterminowe)

• Aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych, wynikającego z przyrostu wartości tych aktywów uzyskania z nich przychodów w postaci odsetek, dywidend lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowych

• Aktywa finansowe

• Nieruchomości i wartości niematerialne i prawne ( nie użytkowane, lecz nabyte w celu osiągnięcia ww. korzyści)

ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE JAKO AKTYWA:

• Poniesione koszty dotyczące przyszłych okresów sprawozdawczych

• Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

RZECZOWE AKTYWA OBROTOWE ( ZAPASY )

• Materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby

• Wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji)

• Półprodukty

• Towary nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym

BILANS - PASYWA

• Kapitał własny

• Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

• Rezerwy na zobowiązania

• Zobowiązania długoterminowe

• Zobowiązania krótkoterminowe

• Rozliczenia międzyokresowe

ZOBOWIĄZANIA (obowiązki wykonania świadczeń)

• Wynikające z przeszłych zdarzeń

• wiarygodnie określonej wartości

• Które spowodują w przyszłości wykorzystanie aktywów jednostki („odpływ korzyści ekonomicznych”)

AKTYWA NETTO

Aktywa jednostki pomniejszone o zobowiązania odpowiadające wartościowo kapitałowi własnemu.

REZERWY (na zobowiązania)

• Zobowiązanie niepewne co do terminu wymagalności oraz kwoty:

• Rezerwa na świadczenia emerytalne

• Rezerwa na odroczony podatek dochodowy

• Rezerwy na straty z tytułu operacji gospodarczej w toku

• Rezerwy „restrukturyzacyjne”

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE

• Ogół zobowiązań z tytułu dostaw i usług

• Całość lub ta część pozostałych zobowiązań, które stają się wymagalne w ciągu 12m-cy od dnia bilansowego

ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE(pozabilansowe)

Zobowiązania, których powstanie jest uzależnione od zaistnienia określonych zdarzeń.

ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE JAKO ZOBOWIĄZANIA:

• Kosztów(bierne rozliczenie międzyokresowe kosztów)

Prawdopodobne zobowiązania przypadające na bieżący okres sprawozdawczy wynikające ze świadczeń wykonanych przez kontrahentów na rzecz jednostki oraz z obowiązku wykonania przyszłych świadczeń (związanych z bieżącą działalnością) na rzecz nieznanych osób

• Przychodów(przychody przyszłych okresów)

Ujemna wartość firmy. Środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

KLASYFIKACJA BILANSOWA PASYWÓW A KAPITAŁ STAŁY

Kapitał własny- kapitał stały

Zobowiązania długoterminowe-k.s.

Rezerwy długoterminowe-k.s.

Rezerwy krótkoterminowe

Zobowiązania krótkoterminowe

Rozliczenia międzyokresowe

Odrębna prezentacja aktywów i zobowiązań powstałych wskutek transakcji z jednostkami powiązanymi, grupa jednostek obejmująca jednostkę dominującą lub znaczącego inwestora, jednostki zależne, współzależne i stowarzyszone.

Aktywa: należności, inwestycje w aktywa finansowe

Pasywa: zobowiązania

ZASADY WYCENY BILANSOWEJ

• Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wycenia się wg cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej, pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.

• Środki trwałe w budowie wycenia się w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytułu…

• Udziały w innych jednostkach oraz inne inwestycje zaliczone do aktywów trwałych wycenia się wg cen nabycia pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub wg wartości godziwej, wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie rynkowej.

• Inwestycje krótkoterminowe wycenia się wg ceny (wartości) rynkowej albo wg ceny nabycia lub ceny rynkowej w zależności, która z nich jest niższa. Krótkoterminowe inwestycje dla których nie istnieje aktywny rynek w inny sposób określonej wartości godziwej.

• Rzeczowe składniki aktywów obrotowych wycenia się wg cen nabycia lub kosztów wytworzenia, nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.

• Należności i udzielone pożyczki wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty z zachowaniem ostrożności.

• Zobowiązania wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty, zobowiązania finansowe, których uregulowanie następuje zgodnie z umową drogą wydania aktywów finansowych innych niż środki pieniężne lub wymiany na instrumenty finansowe - wg wartości godziwej.

• Rezerwy wycenia się w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej kwocie.

• Kapitały własne oraz pozostałe aktywa i pasywa wycenia się w wartości nominalnej.

WARTOŚĆ GODZIWA

Kwota za jaką dany składnik mógłby zostać wymieniony a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi, dobrze poinformowanymi i niepowiązanymi ze sobą stronami. Wartość godziwa = wartość wymienna na istniejącym lub hipotetycznym efektywnym rynku. Trwała utrata wartości ma miejsce wówczas, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. W takim przypadku uzasadniony jest odpis aktualizujący wartość księgową do ceny sprzedaży netto (w przypadku jej braku do inaczej ustalonej wartości godziwej).

środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne - wartość hist. nie wyższa od wartości zwrotnej

inwestycje długoterminowe - wartość rynkowa lub wartość hist. nie wyższa od wartości zwrotnej

zapasy - wartość hist. nie wyższa od wartości realizacji

należności - wartość prawdopodobnej realizacji

inwestycje krótkoterminowe - wartość rynkowa lub wartość „ostrożna”

ZASOBY WYCENY BILANSOWEJ A WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI - PŁYNNOŚĆ BIEŻĄCA

Rozliczeniowa(„realna”) wartość aktywów obrotowych

Wartość wszystkich zobowiązań krótkoterminowych

ODSETKI

Aktywowane są odsetki od zobowiązań finansujących nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie oraz wartości niematerialnych i prawnych. W uzasadnionych przypadkach można aktywować odsetki od zobowiązań finansujących zapasy towarów lub produktów.

ODSETKI - SKUTKI AKTYWOWANIA

• Wzrost wartości księgowej aktywów

• „odciążenie” wyniku finansowego wskutek odroczenia momentu uznania odsetek

• trudności z pomiarem wskaźnika zdolności spłaty odsetek wskutek „ukrycia” ponoszonych odsetek w bilansie

WYCENA BILANSOWA A WYNIK FINANSOWY

• „obciążenie” wyniku finansowego - „zwiększenie” wyniku finansowego

• odpisy z tytułu utraty wartości aktywów trwałych - przywrócenie wartości aktywów trwałych, zapasów i należności

• odpisy aktualizujące wartość zapasów - dodatnie różnice kursowe

• odpisy aktualizujące wartość należności - rozwiązanie rezerwy

• ujemne różnice kursowe - skutki wzrostu rynkowego wartości inwestycji krótkoterminowych

• uznane rezerwy

• skutki obniżenia rynkowej wartości inwestycji

WYCENA BILANSOWA A RENTOWNOŚĆ AKTYWÓW

Jaka kwota zysku przypada

Na 1 zł zaangażowanych aktywów

Istota pomiaru rentowności: czy zaangażowane w przedsiębiorstwie zasoby generują zwrot odpowiedni do ich wartości ekonomicznej?

↓

Na ile wartość bilansowa jest zbieżna z wartością ekonomiczną?

WPŁYW ZASAD WYCENY NA PORÓWNYWALNOŚĆ SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH PRZEDSIĘBIORSTWA

• alternatywne metody wyceny ( inwestycje, zapasy)

• postrzeganie ryzyka (zakres rezerw, odpisy należności)

• klasyfikacja aktywów

LEASING - ISTOTA

Leasingodawca →prawo użytkowania←opłata- leasingobiorca

LEASING - KLASYFIKACJA

Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje leasingu”

• finansowy

• operacyjny

Leasing uznawany jest za finansowy wówczas, gdy całe ryzyko i korzyści z tytułu własności przedmiotu leasingu przekazane zostają leasingobiorcy. We wszystkich innych przypadkach leasing klasyfikowany jest jako operacyjny (jest to wówczas forma dzierżawy).

LEASING FINANSOWY - ISTOTA

Treść ekonomiczna transakcji - leasingobiorca nabywa korzyści ekonomiczne z tytułu użytkowania danego aktywa przez większą część okresu jego ekonomicznej użyteczności W ZAMIAN ZA zobowiązanie do zapłaty kwoty zbliżonej do wartości godziwej aktywa oraz odpowiedniej opłaty (kosztów finansowych).

LEASING FINANSOWY A LEASINGOBIORCY

aktywa↔pasywa

przedmiot leasingu↔zobowiązanie

Leasing finansowy uznaje się za transakcję równoważną zakupowi składnika majątkowego za środki pozyskane w drodze zaciągnięcia pożyczki. Transakcja skutkuje powstaniem zobowiązania finansowego.

Brak odzwierciedlenia transakcji leasingu finansowego w bilansie leasingobiorców powoduje zaniżenie aktywów oraz zobowiązań leasingobiorców, a przez to zniekształcenie podstawowych wskaźników finansowych (struktury finansowania, rentowności).

Koszty finansowe należy rozłożyć na poszczególne okresy w czasie trwania leasingu, tak aby uzyskać jednakową w poszczególnych okresach stopę procentową od zobowiązania pozostałego do spłaty.

Odpis amortyzacyjny-rachunek zysków i strat

Koszty finansowe- rachunek zysków i strat

Część kapitałowa opłaty leasingowej - bilans

LEASING W USTAWIE O RACHUNKOWOŚCI

Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron zwana dalej „finansującym” oddaje drugiej stronie zwanej dalej „korzystającym” środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, aktywa te zalicza się do aktywów trwałych korzystającego jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z siedmiu warunków:

• przenosi własność aktywa na korzystającego po zakończeniu okresu na który została zawarta

• zawiera prawo do nabycia aktywa przez korzystającego po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia

• okres na jaki zawarto umowę odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi użyteczności ekonomicznej aktywa, przy czym nie może być on krótszy niż ¾ tego okresu; prawo własności może być po okresie, na jaki zawarto umowę przeniesione na korzystającego

• suma opłat pomniejszona o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania przekracza 90% wartości rynkowej aktywa na ten dzień, w sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu.; do sumy opłat nie zalicza się płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie przedmiotu umowy, jeśli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie

• zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia dotychczasowej umowy na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie

• umowa przewiduje możliwość jej wypowiedzenia z zastrzeżeniem że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający

• przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego bez wprowadzenia w nim istotnych zmian

Umowa, która nie spełni żadnego z powyższych warunków będzie sklasyfikowana jako umowa leasingu operacyjnego. Jeśli spełni przynajmniej jeden będzie to leasing finansowy.

UMOWY DŁUGOTERMINOWE

Takie, które są realizowane powyżej 6m-cy, termin ich rozpoczęcia i termin zakończenia przypadają na różne okresy sprawozdawcze w szczególności do umów długoterminowych zaliczamy umowy o roboty budowlane. Przychody z wykonania nie zakończonej usługi, w tym budowlanej objętej umową, w okresie realizacji dłuższym niż 6m-cy wykonanej na dzień bilansowy w istotnym stopniu zaawansowania usługi, jeśli stopień ten można wiarygodnie ustalić.

Stopień zaawansowania usługi mierzy się:

• udziałem kosztów

• liczbą roboczogodzin

• na podstawie obmiaru prac

• innymi wiarygodnymi metodami

Jeżeli jednostka nie ma możliwości przeprowadzenia wiarygodnego obmiaru to nie może stosować metody stopnia zaawansowania realizacji usługi tzw. metody procentowej. Winna za to zastosować tzw. metodę zysku zerowego, przy której w trakcie realizacji usługi przychody są wykazywane jedynie do wysokości poniesionych kosztów, a ostateczne rozliczenie wyniku finansowego na umowie następuje w roku zakończenia usługi.

INSTRUMENTY FINANSOWE

Na dzień zawarcia kontraktu emitent lub wystawca instrumentu finansowego wprowadza do ksiąg rachunkowych wyemitowany lub wystawiony przez siebie instrument, a także składniki tego instrumentu odpowiednio zakwalifikowane do kapitałów własnych jako instrumenty kapitałowe lub do zobowiązań długoterminowych lub krótkoterminowych.

Instrumenty finansowe(pierwotne; pochodne) - kontrakty, które powodują powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez względu na to czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy lub warunkowy

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

Struktura wyniku finansowego

Wynik na sprzedaży - Wynik na działalności operacyjnej

Wynik na pozostałej działalności operacyjnej- Wynik na działalności operacyjnej

Wynik operacji finansowych - Wynik na działalności gospodarczej

Wynik zdarzeń nadzwyczajnych - Wynik brutto

Obciążenia wyniku finansowego - Wynik netto

ZYSKI NIEZREALIZOWANE CZYLI ILE NA PAPIERZE

• dodatnie niezrealizowane różnice kursowe

• skutki wzrostu wartości rynkowej inwestycji krótkoterminowych

• przewrócenie wartości aktywów

• rozwiązanie niewykorzystanych rezerw

WYNIK FINANSOWY A WARTOŚĆ DODANA

Przychody ze sprzedaży

(-)zużycie materiałów i usług obcych

(-)wynagrodzenia

(-)amortyzacja

(-)zapłacone odsetki

(=)wynik finansowy brutto

(-)podatek dochodowy

(=)wynik finansowy netto

(-)dywidendy

(=)zysk zatrzymany

Przychody ze sprzedaży

(-)zużycie materiałów i usług obcych

(-)amortyzacja

(=)wartość dodana

wynagrodzenia dla pracowników

odsetki dla pożyczkodawców

podatek dochodowy dla skarbu państwa

dywidendy dla właścicieli

zysk zatrzymany dla przedsiębiorstwa

---