Ocena firmy 3M pod względem przedsiębiorczości
XXI wiek jest czasem, w którym dynamika zmian rynkowych wymusza na przedsiębiorstwach zachowania dużo bardziej elastyczne i innowacyjne niż we wcześniejszych wiekach. W związku tym przedsiębiorstwa coraz bardziej rozwijają w ramach organizacji ducha przedsiębiorczości, który wg P.F. Druckera (1992, s.42) polega na wyszukiwaniu zmian w otoczeniu i przekuwaniu ich na okazje. Jednym z takich innowacyjnych przedsiębiorstw jest firma 3M.
Przedsiębiorstwo 3M powstało w 1902 roku w Stanach Zjednoczonych i jest to skrót od Minnesota Mining and Manufacturing, która zajmowała się wydobywaniem kruszywa do produkcji papieru ściernego. Jednakże do 1916 spółce nie udało się osiągnąć zysków. Obecnie jest to jedna z największych 10 spółek w Stanach Zjednoczonych z bardzo różnorodnym portfolio i wieloma patentami. Do sukcesu spółki przyczynili się jej dwaj prezesi. Pierwszy z nich William McKnight zmienił port folio i ukierunkował firmę na produkty spełniające palące potrzeby klientów. W tym celu należy zachęcać pracowników do podejmowania wyzwań, przy czym nie należy ich karać za próby zakończone niepowodzeniem (McLeod & Winsor,2007). Drugim prezesem, który wywarł ogromny wpływ na 3M był inżynier Richard Carlton, który postawił na innowacje i rozwinął dział badań i rozwoju. Obecnie 10% zatrudnionych w 3M pracuje w dziale badań i rozwoju, a na nowe produkty wydaje się 7% przychodów. Innowacyjna polityka 3M przejawia się też tym, że 30% przychodów ze sprzedaży pochodzi z nowo wdrażanych produktów (Globalna strona korporacyjna, 11.01.2011).
Sukces 3M w dużej mierze wynika z kultury organizacyjnej i przyjętego paradygmatu rozwoju. W swojej wizji firma deklaruje, że chce być najbardziej innowacyjnym przedsiębiorstwem na świecie. Osiągnięcia tego upatruje w tworzeniu nowych idei, ich implementacji, czego rezultatem jest zysk lub doświadczenie (Strona korporacyjna 3M, 12.01.2011). Promowanie innowacyjności wśród pracowników polega na tym, że są zachęcani do własnych prób i w ramach pracy mogą poświęcić 15% czasu, które mogą poświęcić na swoją innowacyjność. Zasada ta dotyczy każdego pracownika, nie tylko inżynierów z centrów rozwoju. Za wysiłki w niesieniu innowacji pracownicy są honorowani wieloma wyróżnieniami (Burns, 2010).
Filozofia działania firmy cechuje się dużą elastycznością. Strategia jest zależna od technologii i w przypadku dokonania nowych odkryć dostosowywana, przy czym firma działa w sposób ewolucyjny a nie rewolucyjny. Zespół managerski koncentruje się na zapewnieniu twórczej swobody w ramach założonych celów. Temu wszystkiemu podporządkowane są procesy, w ramach których założona jest ścisła współpraca i przenikanie się ludzi z różnych działów. Tym samym pracownicy działu rozwoju są zachęcani przez marketing do rozmów z klientami, zaś osoby pracujące z klientami do wymyślania nowych pomysłów na produkty (McLeod & Winsor, 2007).
Firma także dba o dokonywanie właściwej selekcji i koncentruje się na osobach wykazujących ponadprzeciętną motywację, inicjatywę oraz dążących do realizacji swoich pomysłów. W ramach przedsiębiorstwa istnieje szereg pomysłów, które sprzyjają zachowywaniu i dzieleniu się wiedzą. Przykładami takich działań są: Forum Technologiczne, w ramach którego inżynierowie wymieniają się pomysłami oraz dokonują oceny pewnych tendencji; wymiana pracowników pomiędzy dywizjami. Dzięki przepływowi pracowników jest możliwość generowania nowych pomysłów w nowym środowisku.
3M jest firmą innowacyjną i przedsiębiorczą bo taką chce być. Stara się, aby każdy z pracowników rozwijał w sobie zdolności przedsiębiorcze. Tym samym podstawą jej działania jest:
Innowacyjność, o czym świadczy liczba patentów, wizja firmy oraz wydatki na nowe produkty.
Zdolność do podejmowania ryzyka, czego przejawem są liczne rewolucyjne rozwiązania i przychody ze sprzedaży aż w 1/3 oparte o nowe produkty.
Dostrzeganie szans i ich wykorzystywanie- 3M pozwala każdemu pracownikowi na poszukiwanie innowacji, a następnie używa doświadczenia by innowacje wdrożyć.
Współpraca z odpowiednimi ludźmi, dzięki procesowi selekcji a później wspierania rozwoju firma jest pracodawcą marzeń dla najbardziej zdolnych i innowacyjnych osób na świecie.
Umiejętność efektywnego zarządzania, dzięki czemu od blisko stu lat jest firmą zyskowną i nawet w czasie kryzysów gospodarczych potrafi się rozwijać.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że firma, kierownictwo, jak i pracownicy firmy 3M są bardzo przedsiębiorczy. Cechuje ich nastawienie na innowacyjne podejście do rozwiązywania problemów, szukanie nowych szans i generowanie zysków. W dużej mierze o innowacyjności 3M przesądza jej wizja oraz proces selekcji pracowników, w których następnie rozwija się ducha przedsiębiorczości i pozwala na rozwijanie własnych projektów.
Literatura:
Burns P., Entrepreneurship and Small Business: 3M case, Macmillan Publishers Limited, 2010
Drucker P. F. Managing for the Future 1992
Duraj J, M. Papiernik-Wojdera, Przedsiębiorczość i innowacyjność, Difin, Warszawa 2010
Globalna strona korporacyjna http://www.3m.com
McLeod R., Winsor B., 3M Case Study: Entrepreneurship, May 2007, Scottish Institute for Enterprise
Piecuch T., Przedsiębiorczość :podstawy teoretyczne, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010.
Strona korporacyjna 3M, http://solutions.3mpoland.pl